Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 39: Ôn tập truyện kí Việt Nam

1 423Trong lßng mÑL·o h¹cTøc n­íc vì bê TiÕt 39 ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAMT«i ®i häcSTTV¨n b¶nT¸c gi¶ThÓ lo¹i thêi ®iÓm ra ®êi Ph­¬ng thøc biÓu ®¹tNéi dung chñ yÕu§Æc ®iÓm nghÖ thuËt1T«i ®i häc (Quª mÑ)(Thanh TÞnh) 2Trong lßng mÑ (Nh÷ng ngµy th¬ Êu) (Nguyªn Hång) 3Tøc n­íc vì bê(T¾t ®Ìn) (Ng« TÊt Tè) 4L·o H¹c( Nam Cao) I.Thống kê tác giả, tác phẩm truyện kí ViÖt Nam đã học:TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt namSTTV¨n b¶nT¸c gi¶ThÓ lo¹i thêi ®iÓm ra ®êi Ph­¬ng thøc biÓu ®¹tNéi dung chñ yÕu§Æc ®iÓm nghÖ thuËt1T«i ®i häc (Quª mÑ)(Thanh TÞnh)TruyÖn ng¾n ( 1941)2Trong lßng mÑ (Nh÷ng ngµy th¬ Êu) (Nguyªn Hång) Håi kÝ (1938)3Tøc n­íc vì bê(T¾t ®Ìn) (Ng« TÊt Tè) TiÓu thuyÕt (1939)4L·o H¹c( Nam Cao)TruyÖn ng¾n (1943)I.Thống kê tác giả, tác phẩm truyện kí đã học:TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt namSTTV¨n b¶nT¸c gi¶ThÓ lo¹i thêi ®iÓm ra ®êi Ph­¬ng thøc biÓu ®¹tNéi dung chñ yÕu§Æc ®iÓm nghÖ thuËt1T«i ®i häc (Quª mÑ)(Thanh TÞnh)TruyÖn ng¾n ( 1941)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m2Trong lßng mÑ (Nh÷ng ngµy th¬ Êu) (Nguyªn Hång) Håi kÝ (1938)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m3Tøc n­íc vì bê(T¾t ®Ìn) (Ng« TÊt Tè) TiÓu thuyÕt (1939)Tù sù, miªu t¶4L·o H¹c( Nam Cao)TruyÖn ng¾n (1943)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶mI.Thống kê tác giả, tác phẩm truyện kí đã học:TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt namSTTV¨n b¶nT¸c gi¶ThÓ lo¹i thêi ®iÓm ra ®êi Ph­¬ng thøc biÓu ®¹tNéi dung chñ yÕu§Æc ®iÓm nghÖ thuËt1T«i ®i häc (Quª mÑ)(Thanh TÞnh)TruyÖn ng¾n ( 1941)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m- Nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êngH×nh ¶nh so s¸nh míi l¹ Tù sù thÊm ®Ém chÊt tr÷ t×nh nhẹ nhµng, b©ng khu©ng2Trong lßng mÑ (Nh÷ng ngµy th¬ Êu) (Nguyªn Hång) Håi kÝ (1938)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶mNçi cay ®¾ng tñi cùc cña cËu bÐ må c«i.T×nh yªu mÑ m·nh liÖt cña chó bÐC¸ch kÓ ch©n thùcC¶m xóc nång nµn, thống thiết H×nh ¶nh so s¸nh míi l¹3Tøc n­íc vì bê (T¾t ®Ìn)(Ng« TÊt Tè) TiÓu thuyÕt (1939)Tù sù, miªu t¶Phª ph¸n chÕ ®é TDPK thèi n¸t Ca ngîi vÎ ®Ñp t©m hån, søc sèng tiÒm tµng cña ng­êi phô n÷ n«ng d©nKh¾c ho¹ nh©n vËt sinh ®éng T×nh huèng truyÖn hîp lÝMiªu t¶ hiÖn thùc sinh ®éng, ch©n thùc, sắc sảo4L·o H¹c( Nam Cao)TruyÖn ng¾n (1943)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m Ph¬i bµy sè phËn bi th¶m cña ng­êi n«ng d©nNgîi ca nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp cña häMiªu t¶ T©m lÝ nh©n vËt s©u s¾c, tinh tÕ C¸ch kÓ tù nhiªn, linh ho¹t, ch©n thùcChÊt triÕt lÝ + tr÷ t×nhI.Thống kê tác giả, tác phẩm truyện kí đã học:TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt namII.Đặc điểm truyện ki Việt Nam: - 1930 - 19451. Hoàn cảnh ra đời: 2.Thể loại, phương thức biểu đạt:XH Thực dân nửa Phong kiến thối nát, cuộc sống nhân dân lầm than cơ cực *Thể loại: Truyện kí:	- Truyện: Truyện ngắn, tiểu thuyết	- Kí: hồi kí, phóng sự, tuỳ bút * Phương thức biểu đạt: Tự sự (kết hợp miêu tả, biểu cảm)V¨n b¶nT¸c gi¶ ThÓ lo¹i- thêi ®iÓm ra ®êi Ph­¬ng thøc biÓu ®¹tT«i ®i häc (Thanh TÞnh)TruyÖn ng¾n ( 1941)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶mTrong lßng mÑ(Nguyªn Hång) Håi kÝ (1938)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶mTøc n­íc vì bê (Ng« TÊt Tè) TiÓu thuyÕt (1939)Tù sù, miªu t¶L·o H¹c( Nam Cao)TruyÖn ng¾n (1943)Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶mTiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt nam II.Đặc điểm truyện ki Việt Nam:3. Nội dung:V¨n b¶nT¸c gi¶Néi dung chñ yÕuT«i ®i häc (Thanh TÞnh)- Nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êngTrong lßng mÑ (Nguyªn Hång)Nçi cay ®¾ng tñi cùc cña cËu bÐ må c«i.T×nh yªu mÑ m·nh liÖt cña chó bÐTøc n­íc vì bê (Ng« TÊt Tè)Phª ph¸n chÕ ®é TDPK thèi n¸t Ca ngîi vÎ ®Ñp t©m hån, søc sèng tiÒm tµng cña ng­êi phô n÷ n«ng d©n L·o H¹c ( Nam Cao) Ph¬i bµy sè phËn bi th¶m cña ng­êi n«ng d©nNgîi ca nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp cña häVB1. Hồi tưởng kỉ niệm ấu thơ →Khuynh hướng lãng mạn.b. VB 2,3,4: Phản ánh hiện thực cuộc sống con người trong xã hội đương thời:→Khuynh hướng hiện thựcPhát hiện, trân trọng, ngợi ca những phẩm chất đáng quý của con người (chị Dậu, bé Hồng, lão Hạc)- Cảm thông với cuộc sống bất hạnh, số phận tăm tối của con người- Lên án xã hội TDPK bất công, thối nát chà đạp quyền sống con người→Giá trị nhân đạo + hiện thực TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt nam II.Đặc điểm truyện ki Việt Nam:4. Nghệ thuật:V¨n b¶nT¸c gi¶§Æc ®iÓm nghÖ thuËtT«i ®i häc (Thanh TÞnh)H×nh ¶nh so s¸nh míi l¹ Tù sù thÊm ®Ém chÊt tr÷ t×nh nhẹ nhµng, b©ng khu©ngTrong lßng mÑ (Nguyªn Hång)C¶m xóc nång nµn, thống thiếtC¸ch kÓ ch©n thùc H×nh ¶nh so s¸nh míi l¹Tøc n­íc vì bê (Ng« TÊt Tè)Kh¾c ho¹ nh©n vËt sinh ®éng T×nh huèng truyÖn hîp liMiªu t¶ hiÖn thùc mét c¸ch sinh ®éng, ch©n thùc, sắc sảoL·o H¹c ( Nam Cao)- Miêu t¶ t©m lÝ nh©n vËt s©u s¾c, tinh tÕ C¸ch kÓ tù nhiªn, linh ho¹t, ch©n thùcTriÕt lÝ , tr÷ t×nh- Cách viết mới mẻ , phong cách hiện đại- Bút pháp hiện thực- Phương thức tự sự, kết hợp miêu tả, biểu cảm sinh động - Mỗi tác giả một phong cách, một bản sắc riêng TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt namTIẾT 39 ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAMIII. Luyện tập: Trong các đoạn trích và tác phẩm đã học trong bài 2,3 và 4 em thích nhất nhân vật hoaëc đoạn văn nào nhất? Vì sao?Viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ của em về một trong số những tác phẩm truyện kí đã học.“ Søc m¹nh k× l¹ cña chÞ DËu do ®©u mµ cã? §ã lµ do søc m¹nh cña lßng c¨m hên sôc s«i, cña sù uÊt øc cao ®é khi bÞ dån ®Èy ®Õn cïng ®­êng, kh«ng thÓ chÞu ®ùng ®­îc n÷a. Nh­ng ®ã cßn lµ søc m¹nh cña t×nh th­¬ng yªu chång con v« bê bÕn. Th­¬ng chång, lo cho chång, chÞ ®· cè van xin, h¹ m×nh mµ kh«ng ®­îc. §Ó b¶o vÖ chång trong phót gi©y khÈn cÊp, chÞ ®· vïng lªn chèng tr¶ quyÕt liÖt vµ chÞ ®· chiÕn th¾ng vÎ vang. DiÔn biÕn th¸i ®é dÉn ®Õn hµnh ®éng Êy cña chÞ DËu bÊt ngê th× cã bÊt ngê nh­ng hoµn toµn hîp t×nh hîp lÝ, hîp quy luËt. Tõ h×nh ¶nh chÞ DËu trong ch­¬ng truyÖn nµy, cµng kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña quy luËt x· héi: Cã ¸p bøc sÏ cã ®Êu tranh, cã tøc n­íc ¾t sÏ cã vì bê. C©u nãi méc m¹c ®Çy phÉn uÊt cña chÞ DËu sau hai cuéc chiÕn chÝnh lµ lêi tuyªn ng«n hïng hån cho quy luËt Êy: - Thµ ngåi tï. §Ó cho chóng nã lµm t×nh lµm téi m·i thÕ, t«i kh«ng chÞu ®­îc!” ( Theo s¸ch KiÕn thøc c¬ b¶n V¨n tiÕng ViÖt _ Tg: NguyÔn Xu©n L¹c ) “ Lão Hạc là một nông dân nghèo khoå, không được học hành, chẳng có chữ nghĩa, càng không biết nhiều lí luận về tình phụ tử. Nhưng cái chết dữ dội của lão là bằng chứng cảm động về cái tình cha con nguyên sơ mộc mạc nhưng thăm thẳm, thiêng liêng biết chừng nào! Cái chết của Lão Hạc, từ trong bản chất của nó, chưa hẳn là bi quan. Bởi, nó vẫn nói lên niềm tin sâu sắc và sự trường tồn vào bản chất của con người, qua mấy dòng suy ngẫm, triết lí của ông giáo ở cuối truyện:- Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn!” ( Theo sách Kiến thức cơ bản Văn tiếng Việt - Tg: Nguyễn Xuân Lạc )LÃO HẠCTiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt namI.Thống kê tác giả, tác phẩm truyện kí đã học:II.Đặc điểm truyện ki Việt Nam:1. Hoµn cảnh ra đời: 2.Thể loại, phương thức biểu đạt:3. Nội dung:4. Nghệ thuật:III. Luyện tập:Hướng dẫn về nhàHọc bàiChuaûn bò: Thoâng tin về traùi ñất năm 2000 söu taàm tranh aûnh veà moâi tröôøng vaø suy nghó veà caùc giaûi phaùp baûo veä moâi tröôøng.III. Luyện tập:Bài tập 1:- Chi tiết có ý nghĩa nhất trong văn bản “Lão Hạc”? - Hình ảnh so sánh nào hay nhất trong văn bản “ Tôi đi học”, “Trong lòng mẹ ”? - Nhân vật nào để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao?Bài tập 3: - “Lão Hạc yêu con hơn cuộc sống của mình”. Đúng – sai? Vì sao? - Cái chết của Lão Hạc nói lên điều gì? - L·o Hạc ®Ó l¹i cho con nh÷ng g× sau khi chÕt? - Điều đáng quý nhất ở bé Hồng là gì? - Chị Dậu và lão Hạc có những điểm nào giống và khác nhau? - Cai lệ và người nhà lí trưởng có điểm nào giống và khác nhau?Bài tập 2:- Hình tượng người nông dân trong văn học hiện thực VN 1930 – 1945.- Giá trị nhân đạo của văn học hiện thực VN 1930 – 1945.TiÕt 39 ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt nam