Bài giảng Ngữ văn 8 tiết 54: Điệp ngữ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚPTRƯỜNG THCS BÌNH ANLỚP 7A6GIÁO VIÊN: PHAM THI LIENKIỂM TRA BÀI CŨThế nào là thành ngữ? Cho ví dụ và giải thích nghĩa?Tiết 54ĐIỆP NGỮI.Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ1. Ví dụ:khổ thơ cuối bài “Tiếng gà trưa”-Từ “Vì”: lặp lại bốn lần.-Nhấn mạnh nguyên nhân, mục đích và lí tưởng chiến đấu.Phép điệp ngữ.2. Ghi nhớ: sgk/152Cháu chiến đấu hôm nayVì lòng yêu Tổ quốcVì xóm làng thân thuộcBà ơi, cũng vì bàVì tiếng gà cục tácỔ trứng hồng tuổi thơ. ( Xuân Quỳnh ) Cháu chiến đấu hôm nayVì lòng yêu Tổ quốcVì xóm làng thân thuộcBà ơi, cũng vì bàVì tiếng gà cục tácỔ trứng hồng tuổi thơ. ( Xuân Quỳnh ) 2. Ghi nhớ: sgk/152Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lạigọi là điệp ngữ Ví dụ1: Tìm điệp ngữ và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì? Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập! (Hồ Chí Minh)- Một dân tộc đã gan góc:nhấn mạnh sự anh dũng.- Dân tộc đó phải đượcKhẳng định quyền được hưởng tự do, độc lập .Ví dụ 2: Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoaLồng: vừa có tác dụng nhân hóa vừa có giá trị tạo hình làm cho cảnh vật có đường nét, có tầng bậc, hình ảnh đan lồng lung linh, giao hòa, quấn quýtTiết 54ĐIỆP NGỮI.Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ1. Ví dụ:2. Ghi nhớ: sgk/152II. Các dạng điệp ngữVí dụ 1Ví dụ 1Trên đường hành quân xaDừng chân bên xóm nhỏTiếng gà ai nhảy ổ:“ Cục cục tác cục ta”Nghe xao động nắng trưaNghe bàn chân đỡ mỏiNghe gọi về tuổi thơ. ( Xuân Quỳnh )Từ “ nghe” được lặp lại ở vị trí cách xa nhauĐiệp ngữ cách quãngVí dụ 2NgheNgheNgheTiết 55.ĐIỆP NGỮ* Ví dụ 2: Anh đã tìm em rất lâu, rất lâuCô gái ở Thạch Kim Thạch NhọnKhăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớmSách giấy mở tung trắng cả rừng chiều[..]Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xaThương em, thương em, thương em biết mấy. ( Phạm Tiến Duật)II. Các dạng điệp ngữ.Từ “rất lâu”, “khăn xanh”, “thương em” lặp lại ở vị trí liên tiếp (kề sát nhau).Điệp ngữ nối tiếpĐIỆP NGỮI.Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữII. Các dạng điệp ngữ Ví dụ 1:-Điệp ngữ cách quãngVí dụ 2-Điệp ngữ nối tiếpVí dụ 3Cùng trông lại mà cùng chẳng thấyThấy xanh xanh những mấy ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngắt một màuLòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? Đoàn Thị ĐiểmVí dụ 3Từ “thấy”, “ngàn dâu” : ở vị trí cuối câu truớc được lặp lại ở đầu câu sau.Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng)ThấythấyNgàn dâungàn dâuThảo luận.Hãy tìm điệp ngữ và nêu tác dụng của điệp ngữ trong ví dụ sau? Cho biết dạng điệp ngữ?Mai sauMai sauMai sauĐất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.Mai sau: nhấn mạnh thời gian.Điệp ngữ nối tiếp. Xanh: sức sống tươi trẻ, sự trường tồn.Điệp ngữ cách quãng.ĐIỆP NGỮI.Điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữII. Các dạng điệp ngữ Điệp ngữ nối tiếpĐiệp ngữ cách quãngĐiệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng )* Ghi nhớ sgk/ 152III. Luyện tậpGhi nhớ: điệp ngữ cách quãng, điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển tiếp( điệp ngữ vòng)ĐIỆP NGỮBiện pháp lặp lại từ ngữ( hoặc cả một câu ) để làm nổi bật ý,gây cảm xúc mạnhTiết 55.ĐIỆP NGỮIII. Luyện tậpBài tập 1: Tìm điệp ngữ và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì? b. Người ta đi cấy lấy công Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề Trông trời, trông đất, trông mây, Trông mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm Trông cho chân cứng đá mềm Trời yên, biển lặng mới yên tấm lòng. (Ca dao)sTừ “trông”: điệp ngữ. Nhấn mạnh sự lo lắng, cầu mong thời tiết thuận lợi. Nhấn mạnh sự lo lắng, cầu mong thời tiết thuận lợi.Tiết 55.ĐIỆP NGỮIII. Luyện tập.Bài tập 1:b. Bài ca dao /sgk tr153.Từ “trông”.Tiết 55.ĐIỆP NGỮIII. Luyện tập.Bài tập 2: Tìm điệp ngữ và cho biết đó là điệp ngữ gì? Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau. Có thể phải xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi. (Khánh Hoài)- Xa nhau: điệp ngữ cách quãng- Một giấc mơ: điệp ngữ chuyển tiếp.Tiết 55.ĐIỆP NGỮIII. Luyện tâpBài tập 2: Tìm điệp ngữ và cho biết đó là điệp ngữ gì?- Xa nhau: điệp ngữ cách quãng.- Một giấc mơ: điệp ngữ chuyển tiếp.Tiết 55.ĐIỆP NGỮIII. Luyện tậpBài tập 3: a.Cho biết việc lặp lại một số từ ngữ sau có tác dụng biểu cảm không ? Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở phía sau nhà em, em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng hoa lay ơn nữa. Ngày phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn tặng mẹ em. Em hái hoa tặng chị em.Tiết 55.ĐIỆP NGỮIII. Luyện tập.Bài tập 3:b. Sửa lại đoạn văn. Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa. Nào là hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng và cả hoa lay ơn nữa. Ngày quốc tế phụ nữ em hái hoa sau vườn tặng mẹ và tặng chị. a. - Lặp từ ngữ:phía sau nhà em, mảnh vườn, em, trồng - Đoạn văn lủng củng, không có tính biểu cảm.Lỗi lặp từ Củng cố: Tiết 55.ĐIỆP NGỮQuê hương là chùm khế ngọtCho con trèo hái mỗi ngàyQuê hương là đường đi họcCon về rợp bướm vàng bayQuê hương là con diều biếcTuổi thơ con thả trên đồng Quê hương là con đò nhỏÊm đềm khua nước ven sôngQuê hương là cầu tre nhỏMẹ về nón lá nghiêng cheQuê hương là đêm trăng tỏHoa cau rụng trắng ngoài thềm.Quê hương: điệp ngữ cách quãng* Gợi ý hình ảnh, hãy tìm bài thơ, ca dao có sử dụng điệp ngữ.Anh đi anh nhớ quê nhàNhớ canh rau muống nhớ cà dầm tươngNhớ ai dãi nắng dầm sươngNhớ ai tát nước bên đường hôm nao. (ca dao)Nhớ: nhấn mạnh tình cảm yêu cuộc sống, yêu quê hươngĐiệp ngữ cách quãng Dặn dò: - Học bài - Làm bài tập 4/ sgk/ 153 -Luyện nói phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn họcKÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ MẠNH KHỎE, HẠNH PHÚCCHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI