Bài giảng Ngữ văn 8 tiết 73, 74: Nhớ rừng - Thế Lữ

Kiểm tra bài cũ Hóy đọc thuộc bài thơ “ ễng Đồ”Nhớ RừngThế LữBài 18 - Tiết 73, 74I. Đọc - tỡm hiểu chung:1. Tỏc giả, tỏc phẩm: SGK2. Phong trào thơ mới: Là phong trào thơ nổi lờn từ 1932- 1945Tên thật: Nguyễn Thứ Lễ; quê: Bắc Ninh Nhà thơ tiêu biểu nhất của phong trào Thơ mới; là một trong những thành viên tích cực của Tự lực văn đoàn. Hồn thơ dồi dào, đầy lãng mạn; góp phần quan trọng vào việc đổi mới thơ ca và đem lại chiến thắng cho Thơ mới. Viết truyện trinh thám, truyện kinh dị... Là người có công đầu xây dựng ngành kịch nói Việt Nam.* Giải thưởng Hồ Chí Minh về VHNT(2003)“Độ ấy, Thơ mới vừa ra đời. Thế Lữ như vừng sao hiện ánh sáng chói khắp cả trời thơ Việt Nam”(Thi nhân Việt Nam – Hoài Thanh, Hoài Chân) Thơ mới là phong trào thơ được khởi xướng từ những trí thức Tây học đầu thế kỉ XX nhằm thay đổi hình thức và nội dung thơ ca truyền thống.Thế Lữ không chỉ là người cắm ngọn cờ chiến thắng cho thơ mới mà còn là nhà thơ tiêu biểu nhất cho phong trào Thơ mới chặng đầu.Bố cụcPhần 1:đoạn 1, 4Phần 2: đoạn 2,3Phần 3:đoạn 53. Bố cục:3 phầnI. Đọc - tỡm hiểu chung:1. Tỏc giả, tỏc phẩm: SGK2. Phong trào thơ mới: 1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)2.Hổ nhớ tiếc giang sơn hựng vĩ (Đoạn 2,3)3. Giấc mộng trở về rừng thiờng của Hổ (Đoạn 5)II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)“Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt,Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua,Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm. Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,Để làm trò lạ mắt thứ đồ chơi,Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi,Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.”Tỡm từ ngữ thể hiện tõm trạng của con Hổ? Hổ tự xưng hụ mỡnh như thế nào?Thõn phận của Hổ lỳc này ra sao?Hổ tỏ thỏi độ như thế nào với những người và con vật xung quanh?- Đoạn 1: Hổ căm hờn vỡ mất tự do, sống kiếp nhục nhằn tự hóm, khinh thường mọi thứ xung quanh.II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)“Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòngLen dưới nách những mô gò thấp kém;Dăm vừng lá hiền lành không bí hiểm,Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vuCủa chốn ngàn năm cao cả, âm u.”Cảnh vườn bách thú:Thái độ:không thay đổi, tầm thường, giả dối, học đòi, bắt chước chán ghét, khinh miệt.- Đoạn 4: Chỏn ghột cảnh vườn bỏch thỳ tầm thường, giả dối.- Đoạn 1: Hổ căm hờn vỡ mất tự do, sống kiếp nhục nhằn tự hóm, khinh thường mọi thứ xung quanh.-> Nghệ thuật: Ngụn ngữ độc đỏo, giọng giễu cợt, nhịp linh hoạt, nhõn húa, ẩn dụ, núi quỏ.Cảnh vườn bỏch thỳ hiện lờn như thế nào?Nhận xột nghệ thuật hai đoạn trờn?Câu hỏi thảo luậnCó bạn cho rằng: “Đoạn thơ không chỉ là tâm trạng của con hổ mà còn chứa một nỗi niềm sâu kín của người dân đất Việt”. Em suy nghĩ như thế nào về ý kiến trên?II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)- Đoạn 4: Chỏn ghột cảnh vườn bỏch thỳ tầm thường, giả dối.- Đoạn 1: Hổ căm hờn vỡ mất tự do, sống kiếp nhục nhằn tự hóm, khinh thường mọi thứ xung quanh.-> Nghệ thuật: Ngụn ngữ độc đỏo, giọng giễu cợt, nhịp linh hoạt, nhõn húa, ẩn dụ, núi quỏ.=> Mượn lời con Hổ tỏc giả thể hiện tỡnh cảnh sống kiếp nụ lệ, phụ thuộc của dõn tộc ta lỳc bấy giờ.Bài tập:Chọn đáp án sai trong những câu sau. Tâm trạng con hổ bộc lộ qua hai đoạn thơ vừa tìm hiểu trên.A. Căm hờn vì mất tự do, sống kiếp nhục nhằn tù hãm.B.Chán ghét, khinh miệt thực tại tù túng.C.Ngao ngán, buông xuôi bất lực.D.Nhớ về quá khứ oanh liệt.II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)2.Hổ nhớ tiếc giang sơn hựng vĩ (Đoạn 2,3)Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớThủa tung hoành hống hách những ngày xưa.Nhớ cảnh sơn lâm, bóng cả, cây già,Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi,Với khi thét khúc trường ca dữ dội,Ta bước chân lên, dõng dạc, đường hoàng,Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng,Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc.Trong hang tối, mắt thần khi đã quắc,Là khiến cho mọi vật đều im hơi.Ta biết ta chúa tể cả muôn loài,Giữa chốn thảo hoa không tên, không tuổi.-Đoạn 2: Động từ mạnh, từ ngữ khoỏng đạt, diễn tả cảnh rừng đại ngàn hựng vĩ, khẳng định uy quyền tuyệt đối của vị chỳa tể.- Đoạn 3:Cảnh vật nơi rừng thiờng như thế nào?Hỡnh ảnh của con Hổ trong giang sơn của nú?Đoạn 3 được coi là bức tranh tứ bỡnh, hóy nờu thời gian của bức tranh tứ bỡnh ấy?Bài 18. Tiết 74Nhớ rừngThế LữBức tranh tứ bình đầy quyền uy nhưng cũng vô cùng lãng mạnKhông gian và thời gian tuyệt đối của chúa sơn lâmSángNgày (mưa)ĐêmChiềuNào đâu những đêm vàng bên bờ suốiTa say mồi đứng uống ánh trăng tan?Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngànTa lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?Đâu những bình minh cây xanh nắng gộiTiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?Đâu những chiều lênh láng máu sau rừngTa đợi chết mảnh mặt trời gay gắtĐể ta chiếm lấy riêng phần bí mật?II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)2.Hổ nhớ tiếc giang sơn hựng vĩ (Đoạn 2,3)-Đoạn 2: Động từ mạnh, từ ngữ khoỏng đạt, diễn tả cảnh rừng đại ngàn hựng vĩ với bao sự say mờ, tự hào, khẳng định uy quyền tuyệt đối của vị chỳa tể.- Đoạn 3:Bức tranh tứ bình đầy quyền uy nhưng cũng vô cùng đẹp đẽ, lãng mạn.Bài 18. Tiết 74Nhớ rừngThế LữSự thất vọng với thực tế vô cùng cay đắng, nhục nhã bởi kiếp sống nhục nhằn tù hãm, mất tự doThan ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)2.Hổ nhớ tiếc giang sơn hựng vĩ (Đoạn 2,3)-Đoạn 2: Động từ mạnh, từ ngữ khoỏng đạt, diễn tả cảnh rừng đại ngàn hựng vĩ với bao sự say mờ, tự hào, khẳng định uy quyền tuyệt đối của vị chỳa tể.- Đoạn 3:Bức tranh tứ bình đầy quyền uy nhưng cũng vô cùng lãng mạn.Cõu cuối đoạn 3 thể hiện sự tuyệt vọng, tiếc nuối.=> Ẩn chứa sự nhớ tiếc quỏ khứ độc lập, tự do của dõn tộcThan ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?II.Tỡm hiểu văn bản:1.Tõm trạng căm hờn của con Hổ ở vườn bỏch thỳ: (Đoạn 1,4)2.Hổ nhớ tiếc giang sơn hựng vĩ (Đoạn 2,3)3. Giấc mộng trở về rừng thiờng của Hổ (Đoạn 5)Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ!Là nơi giống hầm thiêng ta ngự trị,Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa,Nơi ta không còn được thấy bao giờ!Có biết chăng trong những ngày ngao ngánTa đương theo giấc mộng ngàn to lớnĐể hồn ta phảng phất được gần ngươi- Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!Cỏc cõu cảm thỏn diễn tả nỗi đau đớn, xút xa, tiếc nuối của chỳa sơn lõm trong giấc mộng ngàn. =>Niềm khỏt khao tự do mónh liệt và lũng yờu nước thầm kớn của người dõn Việt Nam lỳc bấy giờ. II.Tỡm hiểu văn bản:III.Tổng kết:Nghệ thuậtCả bài thơ tràn đầy cảm hứng lãng mạn. Hình ảnh thơ giàu chất tạo hình, đầy ấn tượng; ngôn ngữ và nhạc điệu phong phú, giàu sức biểu cảm, thể hiện “đắt” ý thơ, khiến cho bài thơ có tính nhạc, âm điệu dồi dào Đó chính là những đặc trưng tiêu biểu của Thơ mới.Tác giả đã sử dụng một biểu tượng rất thích hợp để thể hiện chủ đề bài thơ. Hình ảnh chúa sơn lâm cùng với cảnh ở vườn bách thú là hình ảnh ẩn dụ, biểu tượng cho cuộc sống tù túng, ngột ngạt của xã hội đương thời.Nội dungGhi nhớ SGK:Hướng dẫn tự học Tìm hiểu thêm các giá trị của bài thơ. Chú ý đến các nét đặc sắc nghệ thuật và nội dung ý nghĩa của tác phẩm. Học thuộc lòng bài thơ và tập đọc diễn cảm. Soạn bài “Quê hương” của Tế Hanh.Chõn thành cảm ơn quớ thầy cụ