Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 99: Tập làm văn Ôn tập về luận điểm
Luận điểm là những tư tưởng,
quan điểm, chủ trương cơ bản mà
người viết (người nói) nêu ra trong
bài văn nghị luận.
Luận điểm là một hệ thống gồm:
Luận điểm chính (thường là kết
luận, là cái đích của bài viết)
Luận điểm phụ (luận điểm xuất
phát hay mở rộng)
Luận điểm cần phải phù hợp với
yêu cầu cần giải quyết và phải đủ
để làm sáng tỏ vấn đề.
Ở BÀI)LUẬN ĐIỂM CHÍNH( KẾT LUẬN )VấN Đề cần NGHị LUậN LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG( THÂN BÀI )TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TADÂN TA Cể MỘT LềNG NỒNG NÀN YấU NƯỚC. ĐỒNG BÀO TA NGÀY NAY XỨNG ĐÁNG VỚI TỔ TIấN TA NGÀY TRƯỚC. LỊCH SỬ Đà CHỨNG TỎ TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂNDÂN TA.BỔN PHÂN CỦA CHÚNG TA LÀM CHO TINH THẦN YấU NƯỚC ĐƯỢC THỰCHÀNH VÀO CễNG VIỆC YấU NƯỚC VÀ KHÁNG CHIẾN. Xỏc định như vậy là sai vỡ nú chưa thể hiện rừ ý kiến, tư tưởng, quan điểm của tỏc giả. Nú chỉ là bộ phận của vấn đề.b. Đọc văn bản: Chiếu dời đụ:(Lớ Cụng Uẩn)* Một bạn cho rằng Chiếu dời đụ gồm 2 luận điểm: + Luận điểm 1: Lớ do cần phải dời đụ. + Luậnđiểm 2: Lớ do cú thể coi thành đại La là kinh đụ bậc nhất của đế vương muụn đời. Xỏc định luận điểmnhư vậy cú đỳng khụng? Vỡ sao?LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG( THÂN BÀI )LUẬN ĐIỂMXUẤT PHÁT(MỞ BÀI)LUẬN ĐIỂM CHÍNH( KẾT LUẬN )VấN Đề cần NGHị LUậN LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG( THÂN BÀI )VIỆC DỜI ĐễDỜI Đễ LÀ VIỆC TRỌNG ĐẠI CỦA CÁC VUA CHÚA.Thành Đại La xột về mọi mặt xứngđỏng là kinh đụ của muụn đời. Cỏc nhà Đinh, Lờ khụng Chịu dời đụ kết quả khụng tốt.Vậy trẫm sẽ dời đụ ra Đại La. Luận điểm là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương cơ bản mà người viết (người nói) nêu ra trongbài văn nghị luận.khái niệm luận điểmGhi nhớ 1LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG( THÂN BÀI )LUẬN ĐIỂMXUẤT PHÁT(MỞ BÀI)LUẬN ĐIỂM CHÍNH( KẾT LUẬN )VấN Đề cần NGHị LUậN LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG( THÂN BÀI )TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TADÂN TA Cể MỘT LềNG NỒNG NÀN YấU NƯỚC. ĐỒNG BÀO TA NGÀY NAY XỨNG ĐÁNG VỚI TỔ TIấN TA NGÀY TRƯỚC. LỊCH SỬ Đà CHỨNG TỎ TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂNDÂN TA.BỔN PHÂN CỦA CHÚNG TA LÀM CHO TINH THẦN YấU NƯỚC ĐƯỢC THỰCHÀNH VÀO CễNG VIỆC YấU NƯỚC VÀ KHÁNG CHIẾN. ôn tập luận điểmTập làm vănTiết 99Ghi nhớ 2Luận điểm là một hệ thống gồm: Luận điểm chớnh (thường là kếtluận, là cỏi đớch của bài viết) Luận điểm phụ (luận điểm xuấtphỏt hay mở rộng)a) Vấn đề được đặt ra trong bài Tinh thần yờu nước của nhõn dõn ta là gỡ?Cú thể làm sỏng tỏ vấn đề đú được khụng nếu trong bài văn, Chủ tịch HCM chỉ đưa ra luận điểm: “Đồng bào ta ngày nay cú lũng yờu nước nồng nàn.”? Vấn đề được đặt ra là Truyền thống yờu nước của nhõn dõn Việt Nam trong lịch sử dựng nước và giữ nước. Nếu chỉ cú luận điểm:”Đồng bào ta ngày nay cú lũng Yờu nước nồng nàn” thỡ khụng đủ làm sỏng tỏ vấn đề. Vậy, ngày xưa, tỡnh cảm của nhõn dõn ta đối với đấtnước như thế nào? Nú phải đầy đủ cỏc luận điểm sau thỡ mới sỏng tỏ.LUẬN ĐIỂMXUẤT PHÁT(MỞ BÀI)LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG(THÂN BÀI )LUẬN ĐIỂM CHÍNH( KẾT LUẬN )VẤN ĐỀ CẦN NGHỊ LUẬNLUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG(THÂN BÀI)DÂN TA Cể MỘT LềNG NỒNG NÀN YấU NƯỚC.ĐỒNG BÀO TA NGÀY NAY XỨNG ĐÁNG VỚI TỔ TIấN TA NGÀY TRƯỚC. LỊCH SỬ Đà CHỨNG TỎ TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TA.BỔN PHÂN CỦA CHÚNG TA LÀM CHO TINH THẦN YấU NƯỚC ĐƯỢC THỰC HÀNH VÀO CễNG VIỆC YấU NƯỚC VÀ KHÁNG CHIẾN. TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TANếu trong Chiếu dời đụ, Lớ Cụng Uẩn chỉ đưa ra luận điểm: “Cỏc triều đại trước đõy đónhiều lần thay đổi kinh đụ.” thỡ mục đớch của nhà vua khi ban chiếu cú thể đạt được khụng? Vỡ sao? Khụng, vỡ nú chưa đủ làm sỏng tỏ vấn đề: cần phải dời đụ đến Đại La.Từ đú, em rỳt ra những kết luận gỡ về mối quan hệ giữa Luận điểm và vấnđề cần giải quyết trong bài văn NL? Luận điểm cú liờn quan chặt chẽ đến vấn đề. Lđ thể hiện, giải quyết từng khớa cạnh của vđ. Lđ phải thành hệ thốngmới gqvđ đầy đủ, toàn diện. Lđ phải phự hợp với yờu cầu cần gqvđ. Lđ phải đủ làm sỏng tỏ vấn đề.Luận điểm cần phải phù hợp với yêu cầu cần giải quyết và phải đủ để làm sáng tỏ vấn đề.Ghi nhớ 3ôn tập về luận điểmTập làm vănTiết 99a) Phương phỏp học tập cú ảnh hưởng khụng nhỏ đến chất lượng học tập.b) Cần thay đổi phương phỏp học tập cũ (thụ động, mỏy múc,xa thực tế) vỡ nú khụng phự hợp với yờu cầu của học tập, khụngđưa lại kết quả tốt.c) Cần theo phương phỏp họctập mới (chủ động, sỏng tạo,kết hợp học với hành). Vỡ nú phự hợp với yờu cầu của học tập, đưa lại kết quả tốt.a) Chỉ cần đổi mới phương phỏp học tập là kết quả học tậpsẽ được nõng cao nhanh chúng.b) Do đú người học sinh cần phải thường xuyờn thay đổi cỏch học tập.c) Chỳng ta cũn chưa chăm học, cũn hay núi chuyờn riờngd) Nếu chỳng ta học tập theoPhương phỏp mới thỡ kết quả sẽ tốt hơn. Chớnh xỏcHợp lý Vừa đủLiờn kếtBài tập : Để viết bài tập làm văn theo đề bài: “Hóy trỡnh bày rừ vỡ sao chỳng ta cần phải đổi mới phương phỏp học tập” em sẽ chọn hệ thống luận điểm nào trong hai hệ thống sau: Thiếu liờn kết Chưa chớnh xỏc + lặp ý Khụng phự hợp Hệ thống 1Hệ thống 2Thiếu chớnh xỏcHệ thống 1 Cỏc luận điểm cần liờn kết chặt chẽ, phõn biệt với nhau. Cỏc luận điểm phải sắp xếp theo một trỡnh tự hợp lớ : luận điểm trước là cơ sở chuẩn bị cho luận điểm sau, luận điểm nờu sau là dẫn đến luận điểm kết luận.ôn tập luận điểmTập làm vănTiết 99Ghi nhớ 4 Tinh thần yêu nước của nhân dân ta Dõn ta cú một lũng nồng nàn yờu nước. Đú là truyền thống quý bỏo của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xõm lăng thỡ tinh thần ấy lại sụi nổi. Nú kết thành làn súng vụ cựng mạnh mẽ, to lớn, nú lướt qua mọi sự nguy hiểm, khú khăn, nú nhấn chỡm tất cả lũ bỏn nước và lũ cướp nước. Lịch sử ta đó cú nhiều cuộc khỏng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yờu nước của nhõn dõn ta. Chỳng ta cú quyền tự hào vỡ những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lờ Lợi, Quang Trung,() Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đỏng với tổ tiờn ta ngày trước. Từ cỏc cụ già túc bạc đến cỏc chỏu nhi đồng trẻ thơ, từ những kiều bào ở nước ngoài đến những đồng bào ở vựng bị tạm chiếm, từ nhõn dõn miền ngược đến miền xuụi, ai cũng một lũng nồng nàn yờu nước ghột giặc. () Tinh thần yờu nước cũng như cỏc thứ của quý. Cú khi được trưng bày trong tủ kớnh, trong bỡnh pha lờ, rừ ràng dễ thấy. Nhưng cú khớ kớn đóo cất giấu trong giương, trong hũm. Bổn phận của chỳng ta là làm cho những của quý kớn đỏo ấy đều được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thớch, tuyờn truyền, tổ chức lónh đạo, làm cho tinh thần yờu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào cụng việc yờu nước, cụng việc khỏng chiến. (Hồ Chớ Minh, trong Hồ Chớ Minh toàn tập, tập 6 NXB Sự thật, HN 1996 -Trớch từ SGK Ngữ văn 7 tập 2)LUẬN ĐIỂMXUẤT PHÁT(MỞ BÀI)LUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG(THÂN BÀI )LUẬN ĐIỂM CHÍNH( KẾT LUẬN )VẤN ĐỀ CẦN NGHỊ LUẬNLUẬN ĐIỂM MỞ RỘNG(THÂN BÀI)DÂN TA Cể MỘT LềNG NỒNG NÀN YấU NƯỚC ĐỒNG BÀO TA NGÀY NAY XỨNG ĐÁNG VỚI TỔ TIấN TA NGÀY TRƯỚC LỊCH SỬ Đà CHỨNG TỎ TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TABỔN PHÂN CỦA CHÚNG TA LÀM CHO TINH THẦN YấU NƯỚC ĐƯỢC THỰC HÀNH VÀO CễNG VIỆC YấU NƯỚC VÀ KHÁNG CHIẾN TINH THẦN YấU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TALUẬN ĐIỂM CHÍNH(Là cỏi đớch của bài viết thường là kết luận)LUẬN ĐIỂM(thể hiện quan điểm, tư tưởng, chủ trương)LUẬN ĐIỂM PHỤ(- Xuất phỏt: Mở bài - Mở rộng: Thõn bài)VấN Đề cần NGHị LUậN Phự hợp, đầy đủChớnh xỏc, rừ ràng,hệ thống, liờn kết, hợp lý.Hệ thống ghi nhớ. (SGK Tr75)luyện tập1) Bài tập 1 :Đoạn văn này nờu lờn luận điểm: “Nguyờn Trói là người anh hựng dõn tộc.” Cỏc luận điểm cũn lại đó diễn giải, làm rừ lđ này:+ Nguyễn Trói là tinh hoa của đất nước, dõn tộc và thời đại lỳc bấy giờ.+Nguyễn Trói là nhà văn, nhà thơ lớn của dõn tộc.+ Nguyễn Trói là người anh hựng cứu nước. 2) Bài tập 2: Bài 2 (SGK-Tr 75, 76) : Nếu phải viết một bài tập làm văn để giải thớch: Vỡ sao cú thể núi rằng giỏo dục là chỡa khúa của tương lai, thỡ em lựa chọn cỏc luận điểm trong số cỏc luận điểm dưới đõy:( Lựa chọn bằng cỏch chỉ ra luận điểm đỳng, luận điểm nào sai, luận điểm nào cần bổ sung và giải thớch vỡ sao ?)thảo luận nhóm hết giờHỡnh thức: Nhúm 4Thời gian: 2 phỳtGiỏo dục cú tỏc dụng điều chỉnh độ gia tăng dõn số.Giỏo dục giải phúng con người giỳp con người thoỏt khỏi ỏp bức và sự lệ thuộc vào người khỏc để đạt được sự phỏt triển chớnh trị và tiến bộ xó hội.Giỏo dục tạo cơ sở cho sự tăng trưởng kinh tế.Giỏo dục đào tạo thế hệ con người sẽ xõy dựng xó hội tương lai.Nước ta là một nước văn hiến cú truyền thống giỏo dục lõu đời.Giỏo dục gúp phần bảo vệ mụi trường sống.Trẻ em hụm nay là thế giới ngày mai.Yờu cầu: - Chọn điểm đỳng. Loại bỏ luận điểm sai. Sửa lại luận điểm chưa phự hợp. Sắp xếp lại theo trật tự hợp lớ.Sửa lại !hết giờ Vỡ giỏo dục trang bị tri thức và nhõn cỏch, trớ tuệ và tõm hồn cho trẻ em hụm nay, những người sẽ làm nờn thế giới ngày mai. Ngoài ra, giỏo dục cũn là chỡa khoỏ cho sự phỏt triển chớnh trị và tiến bộ xó hội sau này. Vỡ giỏo dục là chỡa khoỏ cho sự tăng trưởng kinh tế trong tương lai. Vỡ giỏo dục là yếu tố quyết đinh đến việc điều chỉnh tốc độ gia tăng dõn số; thụng qua đú, quyết định mụi trường sống, mức sống... trong tương lai.Cỏch 1: Diễn dịch(A,G)(D,H)(B)(C) Giỏo dục được coi là chỡa khoỏ của tương lai. Thụng qua đú, giỏo dục cú tỏc dụng điều chỉnh độ gia tăng dõn số. Và giỏo dục cũn giải phúng con người ,giỳp con người thoỏt khỏi ỏp bức và sự lệ thuộc vào người khỏc để đạt được sự phỏt triển chớnh trị và tiến bộ xó hội. Do đú, giỏo dục tạo cơ sở cho sự tăng trưởng kinh tế. Vỡ trẻ em hụm nay là thế giới của ngày mai, nờn giỏo dục đàotạo thế hệ con người cú tri thức, nhõn cỏch hụm nay là đểxõy dựng xó hội tương lai. Từ đú, giỏo dục gúp phần bảo vệ mụi trường sống. Chớnh vỡ vậy, giỏo dục là chỡa khúa của tương lai, mở ra thế giới tương lai cho con người .Cỏch 2 : Quy nạp kết luậnxuất phát(D,H)(A)(G)(B)(C)(KL) Đề bài: Vỡ sao game online lại cú tỏc hại đối với học sinh hiện nay? Yờu cầu: Xõy dựng và sắp xếp hệ thống luận điểm cho bài văn nghị luận trờn. Game online là một trũ chơi tiờu tốn rất nhiều thời gian, tiền bạc. Game online cũn ảnh hưỏng xấu đến sức khoẻ ,làm đầu úc học sinh mờ muội, ảo tưởng, lụi kộo học sinh vào con đường trộm cắp, bạo lực Do đú, game online làm giảm sỳt kết quả học tập, tỏc động xấu đến hỡnh thành nhõn cỏch cho học sinh. Học sinh cần nhận thức đỳng đắn những tỏc hại của game online để cú thỏi độ đỳng với trũ chơi này .hướng dẫn học ở nhà 1. Học thuộc lũng ghi nhớ (SGK tr.75). 2. Bài tập 1,2 (SGK tr.75-76). 3. Tỡm và sắp xếp cỏc luận điểm trong bài Chiếu dời đụ vào sơ đồ hệ thống luận điểm. 4. Sưu tầm một số bài văn nghị luận xó hội, nghị luận văn học để nhận biết, phõn tớch luận điểm. 5. Soạn bài Bàn luận về phộp học (La Sơn Phu Tử - Nguyễn Thiếp, SGK tr.77).
File đính kèm:
- On_tap_luan_diem.ppt