Bài giảng Ngữ văn 8 - Tuần 26: Đọc, hiểu văn bản: Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)

 thï trong giÆc ngoµi.Th¶o luËn nhãmC©u hái th¶o luËn So s¸nh nh÷ng ®Æc ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a thÓ v¨n hÞch vµ thÓ v¨n chiÕu?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmTh«ng th­êng bµi hÞch kªu gäi ®¸nh giÆc cã bèn phÇn chÝnh : PhÇn më ®Çu cã tÝnh chÊt nªu vÊn ®Ò PhÇn thø hai th­êng nªu truyÒn thèng vÎ vang trong sö s¸ch ®Ó g©y lßng tin t­ëng. PhÇn thø ba th­êng nhËn ®Þnh t×nh h×nh ®Ó g©y lßng c¨m thï giÆc, ph©n tÝch ph¶i tr¸i ®Ó lµm râ ®óng sai . PhÇn kÕt thóc th­êng ®Ò ra chñ ch­¬ng cô thÓ vµ kªu gäi ®Êu tranh. Hãy tìm bố cục của văn bản?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩm PhÇn 1:Tõ ®Çu ®Õn “l­u tiÕng tèt”:Nªu g­¬ng trung thÇn nghÜa sÜ. PhÇn 2: TiÕp ®ã ®Õn “còng vui lßng”: Téi ¸c cña kÎ thï vµ th¸i ®é cña t¸c gi¶. PhÇn 3: Tõ “C¸c ng­¬i” ®Õn “kh«ng muèn vui vÎ pháng cã ®­îc kh«ng?”: Ph©n tÝch ph¶i tr¸i lµm râ ®óng sai. PhÇn nµy cã thÓ chia lµm hai ý nhá : Tõ “C¸c ng­¬i” ®Õn “muèn vui vÎ pháng cã ®­îc kh«ng?”: Nªu mèi ©n t×nh gi÷a chñ vµ t­íng, phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai trong hµng ngò t­íng sÜ. Tõ “Nay ta b¶o ”®Õn “kh«ng muèn vui vÎ pháng cã ®­îc kh«ng?”:Kh¼ng ®Þnh nh÷ng hµnh ®éng ®óng nªn lµm ®Ó t­íng sÜ thÊy râ ®iÒu hay lÏ ph¶i. PhÇn 4: Cßn l¹i : Nªu nhiÖm vô cÊp b¸ch, khÝch lÖ tinh thÇn chiÕn ®Êu.Th¶o luËn nhãmC©u hái th¶o luËn ? Dùa vµo ®Æc ®iÓm chÝnh cña thÓ hÞch, em h·y cho biÕt v¨n b¶n “HÞch t­íng sÜ” cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Nªu néi dung tõng phÇn?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 	Liệt kê các trung thần nghĩa sĩ của xưa và nay. Cã ng­êi lµ t­íng nh­: Do Vu, V­¬ng C«ng Kiªn, Cèt §·i Ngét Lang, XÝch Tu T­. Cã ng­êi lµ gia thÇn nh­ : Dù Nh­îng, KÝnh §øc. Cã ng­êi lµm quan nhá coi gi÷ ao c¸: nh­ Th©n Kho¸i.Hưng Đạo Vương đã nêu gương người xưa như thế nào? Dẫn chứng minh hoạ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của chủ tướng:	Đau xót, lo lắng khôn nguôi trước cảnh nước mất nhà tan, hổ thẹn khi tướng giặc đi lại nghênh ngang. . .	Huèng chi ta cïng c¸c ng­¬i sinh ph¶I thêi lo¹n l¹c, lín gÆp buæi gian nan.	Ngã thÊy sø giÆc ®i l¹i nghªnh ngang ngoµi ®­êng, uèn l­ìi có diÒu mµ sØ m¾ng triÒu ®×nh, ®em th©n dª chã mµ b¾t n¹t tÓ phô, th¸c mÖnh Hèt TÊt LiÖt mµ ®ßi ngäc lôa, ®Ó tho¶ lßng tham kh«ng cïng, gi¶ hiÖu V©n Nam V­¬ng mµ thu b¹c vµng, ®Ó vÐt cña kho cã h¹n.Em cho biết nỗi lòng của chủ tướng trong lúc đất nước lâm nguy? Dẫn chứng minh hoạ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của chủ tướng:	Đau xót, lo lăng khôn nguôi trước cảnh nước mất nhà tan, hổ thẹn khi tướng giặc đi lại nghênh ngang. . .	ThËt kh¸c nµo nh­ ®em thÞt mµ nu«i hæ ®ãi, sao cho khái tai v¹ vÒ sau! 	Ta th­êng tíi b÷a quªn ¨n, nöa ®ªm vç gèi , ruét ®au nh­ c¾t n­íc m¾t ®Çm ®×a.ChØ c¨m tøc ch­a x¶ thÞt lét da, nuèt gan uèng m¸u qu©n thï. 	DÉu cho tr¨m th©n nµy ph¬i ngoµi néi cá, ngh×n x¸c nµy gãi trong da ngùa ta còng vui lßng.Em cho biết nỗi lòng của chủ tướng trong lúc đất nước lâm nguy? Dẫn chứng minh hoạ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với tướng sĩa. Mối quan hệ giữa chủ soái và tướng sĩ Không có mặc thì ta cho áo, không có cơm thì ta cho ăn. Quan nhỏ th× ta thăng chức, l­¬ng Ýt th× ta cÊp bæng. lóc x«ng pha trận mạc thì cùng nhau sống chết, lúc nhàn hạ thì cùng nhau vui cười. Câu văn biền ngẫu, hai vế đối xứng song hành nhauCách đối đãi hậu hĩnh chu đáo, có thuỷ chung tình nghĩaQuan hệ chủ tướng, quan hệ cùng cảnh ngộ Để khích lệ tinh thần trung quân ái quốc và lòng ân nghĩa, thuỷ chung của chủ và tướng.Hãy cho biết thái độ của chủ tướng đối với tướng sĩ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với tướng sĩa. Mối quan hệ giữa chủ soái và tướng sĩ Không có mặc thì ta cho áo, không có cơm thì ta cho ăn. Quan nhỏ th× ta thăng chức, l­¬ng Ýt th× ta cÊp bæng. lóc x«ng pha trận mạc thì cùng nhau sống chết, lúc nhàn hạ thì cùng nhau vui cười. Câu văn biền ngẫu, hai vế đối xứng song hành nhauCách đối đãi hậu hĩnh chu đáo, có thuỷ chung tình nghĩaQuan hệ chủ tướng, quan hệ cùng cảnh ngộ Để khích lệ tinh thần trung quân ái quốc và lòng ân nghĩa, thuỷ chung của chủ và tướng.Hãy cho biết thái độ của chủ tướng đối với tướng sĩ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các tướng sĩa. Mối quan hệ giữa chủ soái và tướng sĩb. Sự phê phán của chủ soái với những sai lầm của tướng sĩ Thái dộ: Hành động: Chọi gà, đánh bạc, vui thú ruộng vườn, quyến luyến vợ con, thích rượu ngon, mê tiếng hát.. Lặp tăng cấp, điệp từ, điệp ngữ. Giọng điệu xỉ mắng, chì chiết sâu cay.=> Phê phán thái độ bàng quan, vô trách nhiệm, ham chơi hưởng lạc, chỉ lo vun vén cho hạnh phúc cá nhân, khi vận mệnh đất nước đang ngàn cân treo sợi tócHãy cho biết hành động của chủ tướng đối với tướng sĩ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các tướng sĩa. Mối quan hệ giữa chủ soái và tướng sĩb. Sự phê phán của chủ soái với những sai lầm của tướng sĩ Thái dộ: Hành động: Hậu quả: Cựa gà trống không đâm thủng áo giáp giặc Mẹo cờ bạc không dùng làm mưu lược nhà binh Tiền của không mua được đầu giặc Tiếng hát hay không làm cho giặc điếc tai. Điệp từ , liệt kê. Giọng điệu mỉa mai châm biếm. Truy kích tư tưởng ham chơi hưởng lạc đến cùng, chỉ rõ cái vô lý và cực kì nguy hiểm của những hành động sai tráiHậu quả của những cuộc mê chơi của tướng sĩ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các tướng sĩa. Mối quan hệ giữa chủ soái và tướng sĩb. Sự phê phán của chủ soái với những sai lầm của tướng sĩ Thái dộ: Hành động: Hậu quả: Ta cùng các ngươi sẽ bị bắt, ®au xãt ®Õn chõng nµo Ch¼ng nh÷ng th¸i ấp không còn, mµ bổng lộc c¸c ng­¬i cũng mất Ch¼ng nh÷ng gia quyến của ta bị tan, mµ vợ con các ngươi cũng khốn Ch¼ng nh÷ng xã tắc tổ tông ta bị giầy xéo, mà phần mộ cha mẹ các ngươi cũng bị quật lên Hậu quả thê thảm nhục nhã, đau đớn về nhiều mặt. Khích lệ lòng tự trọng, liêm sỉ của các tướng sĩHậu quả của những cuộc mê chơi của tướng sĩ?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các tướng sĩa. Mối quan hệ giữa chủ soái và tướng sĩb. Sự phê phán của chủ soái với những sai lầm của tướng sĩ c. Nêu nhiệm vụ cấp báchHịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn) Nhiêm vụ:- Đặt mồi lửa vào dưới đống củi Kiềng canh nóng thổi rau nguộiNgười người giỏi nhưBàng Mông, Hậu Nghệ Sử dụng điển tích, điển cố => Nêu cao tinh thần cảnh giác, biết lo xa, rèn luyện quân sĩ..* Viễn cảnh:Chẳng những thái ấp của ta vững bền, mà bổng lộc các ngươi cũng đời đời hưởng thụ Chẳng những danh hiệu của ta không bị maimột, mà tên họ các ngươi cũng được sử sách lưu thơm.Kết cấu lặp lại , tăng tiến. Một loạt từ khẳng định.Câu hỏi tu từ.Được tất cả chung và riêng.Đó là viễn cảnh huy hoàn, vẻ vang.Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các tướng sĩ 4) Kêu gọi tướng sĩ: Chuyên tập “ Binh thư yếu lược “ là đạo thần chủ Khinh bỏ sách này, trái lời dạy bảo của ta, tức là kẻ nghịch thù=> Thái độ dứt khoát, cương quyết, rõ ràng đối với tướng sĩ.=> Quyết tâm chiến đấu và chiến thắng kẻ thù xâm lượcLời kêu gọi của chủ tướng? Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chung 1) Đọc: 2) Tác giả: 3) Tác phẩmII. Đọc hiểu văn bản 1) Nêu gương trung thần nghĩa sĩ 2) Nỗi lòng của vị chủ tướng 3) Thái độ của Trần Quốc Tuấn đối với các tướng sĩ 4) Kêu gọi tướng sĩ: Chuyên tập “ Binh thư yếu lược “ là đạo thần chủ Khinh bỏ sách này, trái lời dạy bảo của ta, tức là kẻ nghịch thù=> Thái độ dứt khoát, cương quyết, rõ ràng đối với tướng sĩ.=> Quyết tâm chiến đấu và chiến thắng kẻ thù xâm lượcLời kêu gọi của chủ tướng?Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bảnIII. Tổng kếtHịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)1.Nghệ thuật: Dòng nào nói đúng nét nghệ thuật đặc sắc của văn bản “ Hịch tướng sĩ”?A. Các hình thức nghệ thuật phong phú: lặp tăng tiến, điệp cấu trúc câu, hình ảnh phóng đại, câu hỏi tu từB. Lời văn giàu cảm xúc.C. Lập luận chặt chẽ, kết hợp giữa lý và tình.D. Cả A,B và C.2. Nội dung: “ Hịch tướng sĩ” đã phản ánh tinh thần yêu nước, căm thù giặc và ý chí quyết chiến quyết thắng kẻ thù xâm lược của nhân dân ta. Trần Quốc Tuấn không chỉ là một chủ soái giàu lòng yêu nước mà còn là một nhà hùng biện.Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn)Týợng Trần Quốc Tuấn tại Thành phố Vũng TàuĐền thờ Trần Quốc Tuấn tại Yên Hưng, Hà Nam Tuần: 26 A. VănI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản Hịch Tướng Sĩ(Trần Quốc Tuấn) Khích lệ lòng căm thù giặc, nỗi nhục mất nước. Khích lệ lòng trung quân ái quốc và lòng ân nghĩa thủy chung của người cùng cảnh ngộ. Khích lệ ý chí lập công danh, xả thân vì nườc. Khích lệ lòng tự trọng, liêm sỉ ở mỗi người khi nhận rõ cái sai, thấy rõ điều đúng.Khích lệ lòng yêu nước, bất Khuất, quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.