Bài giảng Ngữ văn 8 Tuần 28 - Tiết 106: Thuế máu - Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp” - Nguyễn Ái Quốc
“Đây! chế độ lính tình nguyện ấy được tiến hành như thế này:Vị “chúa tỉnh” - mỗi viên công sứ ở Đông Dương quả là một vị “chúa tỉnh” - ra lệnh cho bọn quan lại dưới quyền,trong một thời hạn nhất định phải nộp cho đủ một số người nhất định. Bằng cách nào, điều đó không quan trọng. Các quan cứ liệu mà xoay xở. Mà cái ngón xoay xở kiểu Đ thì các ông tướng ấy thạo hết chỗ nói, nhất là xoay xở làm tiền.
CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM HOÏC SINHGiáo viên : NGUYỄN THỊ LAMTuần 28 - Tiết 106:Nguyễn Ái QuốcTrích “Bản án chế độ thực dân Pháp”THUẾ MÁUI. Chiến tranh và“Người bản xứ”II. Chế độ lính tình nguyệnIII. Kết quả của sự hi sinh2. Chế độ lính tình nguyện: “Đây! chế độ lính tình nguyện ấy được tiến hành như thế này:Vị “chúa tỉnh” - mỗi viên công sứ ở Đông Dương quả là một vị “chúa tỉnh” - ra lệnh cho bọn quan lại dưới quyền,trong một thời hạn nhất định phải nộp cho đủ một số người nhất định. Bằng cách nào, điều đó không quan trọng. Các quan cứ liệu mà xoay xở. Mà cái ngón xoay xở kiểu Đ thì các ông tướng ấy thạo hết chỗ nói, nhất là xoay xở làm tiền.2. Chế độ lính tình nguyện:Tiến hành những cuộc lùng ráp lớn trên toàn Đông Dương. Săn bắt thứ “ vật liệu biết nói”. - Tóm những người khoẻ mạnh, nghèo khổ. - Sau đó, chúng mới đòi đến con cái nhà giàu. Họ phải chọn: “đi lính tình nguyện, hoặc xì tiền ra”. Thoạt tiên, chúng tóm những người khoẻ mạnh, nghèo khổ, những người này thì chịu hết thôi không còn kêu cứu vào đâu được. Sau đó, chúng mới đòi đến con cái nhà giàu. Những ai cứng cổ thì chúng tìm ngay ra dịp để sinh chuyện với họ hoặc với gia đình họ, và nếu cần, thì giam cổ họ lại cho đến khi họ phải dứt khoát chọn lấy một trong hai con đường: “đi lính tình nguyện, hoặc xì tiền ra”.Thủ đoạn bắt línhHình ành lính khố xanh và lính khố đỏ2. Chế độ lính tình nguyện:Tiến hành những cuộc lùng ráp lớn trên toàn Đông Dương.- Săn bắt thứ “ vật liệu biết nói” - Tóm những người khoẻ mạnh, nghèo khổ Sau đó, chúng mới đòi đến con cái nhà giàu. Họ phải chọn : “đi lính tình nguyện, hoặc xì tiền ra” Những người bị tóm đi như thế còn hào hứng gì nữa với cái nghề cột vào cổ họ. Cho nên, bước chân vào trại lính là họ liền tìm mọi cơ hội để trốn thoát. Còn những người nào còn thấy không thể thoát khỏi số phận hẩm hiu, thì tìm cách tự làm cho mình nhiễm phải những căn bệnh nặng nhất, mà thông thường hơn cả bệnh đau mắt toét chảy mủ, gây ra bằng cách xát vào mắt nhiều thứ chất độc, từ vôi sống đến mủ bệnh lậu”.Thủ đoạn bắt lính Tìm mọi cách cưỡng bức2. Chế độ lính tình nguyện:Tiến hành những cuộc lùng ráp lớn trên toàn Đông Dương- Săn bắt thứ “ vật liệu biết nói” - Tóm những người khoẻ mạnh, nghèo khổ - Sau đó, chúng mới đòi đến con cái nhà giàu. Họ phải chọn : “đi lính tình nguyện, hoặc xì tiền ra”Thủ đoạn mộ línhCách thoát bị bắt lính- Tìm mọi cơ hội để trốn thoát. Những người bị bắt lính phản ứng gay gắt, dữ dội vì họ thấu hiểu bản chất thật của bọn thực dân. Tìm mọi cách cưỡng bức.- Tìm cách tự làm cho mình nhiễm phải những căn bệnh nặng nhất (đau mắt toét chảy mủ)Bố cáo của phủ toàn quyền Hứa hẹn ban phẩm hàm cho người sống sót, truy tặng cho người hy sinh.- Tuyên bố lạc quan vui vẻbằng những từ hoa mỹ: “các bạn đã tấp nập đầu quân không ngần ngại , kẻ thì hiến dâng cánh tay lao động của mình như lính thợ..”=> Dối trá, bịp bợm.Sự thật được tác giả phơi bàyNếu quả thật người An Nam phấn khởi đến thế, tại sao lại có cảnh, tốp thì bị xích tay điệu về tỉnh lị, tốp thì trước khi xuống tàu bị nhốt trong trường trung học ở Sài Gòn, có lính Pháp canh gác, lưỡi lê tuốt trần, đạn lên nòng sẵn? Những cuộc biểu tình đổ máu ở Cao Miên, những vụ bạo động ở Sài Gòn, ở Biên Hòa và ở nhiều nơi khác nữa, phải chăng là những biểu hiện của lòng sốt sắng đầu quân “tấp nập” và “ không ngần ngại”? tốp thì bị xích tay điệu về tỉnh lị, Những cuộc biểu tình đổ máu ở Cao Miên, những vụ bạo động ở Sài Gòn, ở Biên Hòa và ở nhiều nơi khác nữa, tốp thì trước khi xuống tàu bị nhốt- Tốp thì trước khi xuống tàu bị nhốt - Tốp thì bị xích tay điệu về tỉnh lị, - Những cuộc biểu tình đổ máu ở Cao Miên - Những vụ bạo động ở Sài Gòn, ở Biên Hòa và ở nhiều nơi khác nữa, - Tuyên bố lạc quan vui vẻbằng những từ hoa mỹ: “các bạn đã tấp nập đầu quân không ngần ngại, kẻ thì hiến dâng cánh tay lao động của mình như lính thợ..” Sự đối lập giữa lời nói và hành động. Dẫn chứng sinh động giọng điệu giễu cợt, câu hỏi phản bác.Tố cáo bản chất bịp bợm, lừa dối cùng thủ đoạn, mánh khóe của chính quyền thực dân. => Dối trá, bịp bợm.Bố cáo của phủ toàn quyềnSự thật được tác giả phơi bày Hứa hẹn ban phẩm hàm cho người sống sót, truy tặng cho người hy sinh.3. Kết quả của sự hy sinhĐối với người dân thuộc địa: Chiến tranh kết thúc bị gọi là người « An- nam- mít » , « giống người bẩn thỉu ». Lột hết của cải: đồng hồ, quần áo mới, vật kỉ niệm... Đánh đập vô cớ. Cho họ ăn và xếp họ ngủ như lợn dưới hầm tàu .Tuyên bố: “Chúng tôi không cần đến các anh nữa, cút đi!” Đối xử tàn nhẫn, vô nhân tính. Sự hy sinh vô nghĩa.Đối với những người binh sĩ Pháp:Bỉ ổi,hủy hoại giống nòi, đầu độc cả một dân tộc.- Sử dụng câu nghi vấn, cách lặp cấu trúc .- Giọng mỉa mai châm biếm, lời lẽ đanh thép.Bộ mặt tráo trở, vô nhân đạo của chính quyền thực dân.Thương binh và vợ con của tử sĩ người Pháp đều được cấp môn bài bán lẻ thuốc phiện. Chúng tôi tin chắc rằng thương binh và quả phụ chiến tranh sẽ đá văng món quà nhơ nhớp ấy và nhổ vào mặt những kẻ tặng quà. Chúng tôi tin chắc rằng thế giới văn minh và người Pháp lương thiện sẽ đứng về phía chúng tôi lên án bọn cá mập thực dân đang không ngần ngại đầu độc cả một dân tộc để vơ vét cho đầy túi. Tin rằng người dân bản xứ lương thiện sẽ hiểu được bản chất của nhà cầm quyền và đứng lên đấu tranh bọn cá mập thực dân ,họ sẽ cùng với nhân dân thuộc địa hòa tấu bản đồng ca để đòi công lí vì một thế giới hòa bình.THUẾ MÁUThuế máuChiến tranh và người bản xứ Chế độ lính tình nguyện Kết quả của sự hy sinh Thái độ của thực dân Pháp với người dân bản xứ Số phận của người dân bản xứ trong chiến tranh Các thủ đoạn bắt lính Lời bố cáo của phủ toàn quyền Đông Dương Của người lính bản xứ Của người lính Pháp THUẾ MÁUTrình tự lập luận của văn bản “Thuế máu”IV. Tổng kết:THUẾ MÁU- Có tư liệu phong phú, xác thực, hình ảnh giàu giá trị biểu cảm .- Thể hiện giọng điệu đanh thép .- Sử dụng ngòi bút sắc sảo, giọng điệu mỉa mai.Văn bản có ý nghĩa như một “Bản án “tố cáo thủ đoạn và chính sách vô nhân đạo của bọn thực dân đẩy người dân thuộc địa vào các lò lửa chiến tranh.2. Ý nghĩa :1. Nghệ thuật:Chào mừng quý thầy cô và các em học sinhGiáo viên: Nguyễn Thị Lam Học bài, nắm vững nghệ thuật, nội dung. Vận dụng cách viết văn nghị luận của tác giả khi làm văn. Chuẩn bị bài “Ôn tập luận điểm”+ Đọc và trả lời các câu hỏi sgk trang 73, 74+ Xem lại văn bản “Chiếu dời đô”HƯỚNG DẪN VỀ NHÀXin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh lớp 8/1 đã cộng tác cùng tôi trong tiết học
File đính kèm:
- ban moi_2.ppt