Bài giảng Ngữ văn 9 tiết 1, 2: Phonq cách Hồ Chí Minh - Lê Anh Trà

Bài 1: Tiết 1+2: Văn bản:Phonq cách Hồ Chí Minh Lê Anh Trà1Phong cách Hồ Chí Minh2Phong cách Hồ Chí MinhI. ĐỌC – CHÚ THÍCHĐọcChú thíchTiÕt 1: Phong c¸ch Hå ChÝ Minh Lª Anh Trµ b. T¸c phÈm: V¨n b¶n trÝch trong "Phong c¸ch Hå ChÝ Minh, c¸i vÜ ®¹i g¾n víi c¸i gi¶n dÞ".a. T¸c gi¶: Lª Anh Trµ 1927- 1999Quê quán: xã Phổ Minh, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng NgãiDân tộc: KinhĐảng viên Đảng Cộng sản Việt NamHọc vị: Tiến sĩNăm được phong PGS: 1984Năm được phong GS: 19913Phong cách Hồ Chí MinhĐọc - Chú thích.1. Đọc:2. Chú thích:a. Tác giảb. Tác phẩmc. Từ khó- bất giác: một cách tự nhiên.- đạm bạc: sơ sài, giản dị, không cầu kỳ, hợp vệ sinh.- Uyên thâm: trình độ kiến thức rất cao siêu.- Hiền triết: người có tài năng, đức độ, hiểu biết sâu rộng,được người đời tôn vinh.- Di dưỡng tinh thần: bồi bổ cho sảng khoái về tinh thần,giữ cho tinh thần vui vẻ.PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH4Phong cách Hồ Chí MinhPHONG CÁCH HỒ CHÍ MINHĐọc - Chú thích.II. Tìm hiểu văn bản.Kiểu loại: VB nhật dụngPhương thức bđ: thuyết minh2. Bố cục: 3 đoạna. Từ đầu – “ rất hiện đại”: Quá trình hình thành PCHCM.b. Tiếp theo – “ hạ tắm ao”: Vẻ đẹp cụ thể trong phong cách HCM.c. Còn lại: Khẳng định ý nghĩa trong p/c HCM.5Phong cách Hồ Chí MinhTiÕt 1: Phong c¸ch Hå ChÝ Minh Lª Anh TrµĐỌC – CHÚ THÍCHTÌm hiÓu VĂN BẢN3. Con ®­êng hình thµnh phong c¸ch Hå ChÝ Minh. 6Phong cách Hồ Chí Minh3. Con đường hình thành phong cách Hồ Chí Minh :a/ Vốn tri thức uyên thâm của Bác:-Vốn tri thức không phải trời cho mà nhờ thiên tài, Bác đã dày công học tập và rèn luyện.-Văn hóa có được: +Đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều nền văn hóa trên Thế giới.+ Nói và viết thạo nhiều tiếng nước ngoài.+Có ý thức học hỏi vừa tiếp thu, vừa phê phán.-Điều kì lạ nhất: những ảnh hưởng quốc tế sâu đậm đã nhào nặn với cái gốc văn hóa dân tộc không gì lay chuyển được.→Một lối sống bình dị, rất phương Đông, rất Việt Nam, rất mới và rất hiện đại.7Phong cách Hồ Chí MinhNói cách khác : chỗ độc đáo, kì lạ nhất của phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà những phẩm chất rất khác nhau, thống nhất trong một con người HCM. Đó là: truyền thống và hiện đại, phương Đông và phương Tây, xưa và nay, dân tộc và quốc tế, vĩ đại và bình dị. Đó là sự kết hợp thống nhất và hài hoà nhất trong lịch sử dân tộc VN từ xưa đến nay. Một mặt tinh hoa của Hồng Lạc đúc nên Người , nhưng mặt khác, tinh hoa nhân loại cũng góp phần làm nên phong cách HCM.- So sánh- Liệt kê.- Kết hợp bình luận.- Đảm bảo tính khách quan cho nội dung được trình bày, đó là văn hoá HCM.- Khơi gợi ở người đọc cảm xúc tự hào, tin tưởng. 8Phong cách Hồ Chí MinhQuan sát những hình ảnh sau và nêu cảm nhận của em về hình ảnh đó ?9Phong cách Hồ Chí MinhCụ Nguyễn Sinh Sắc, thân sinh của Bác Hồ.10Phong cách Hồ Chí MinhBà Hoàng Thị Loan, thân mẫu của Bác Hồ.11Phong cách Hồ Chí Minh12Phong cách Hồ Chí Minh13Phong cách Hồ Chí Minhwww.HNGHIA.InfoHồ Chí Minh đẹp nhất tên NgườiBộ sưu tập Hình Ảnh Bác Hồ*14Phong cách Hồ Chí Minh15Phong cách Hồ Chí Minhb/Lối sống của Bác:-Chổ ở: ngôi nhà sàn độc đáo ở Hà Nội với những đồ đạc mộc mạc, đơn sơ.-Trang phục: quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp, cái quạt cọ, đồng hồ báo thức, radio...-Việc ăn uống: cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa...→ Chưa có vị nguyên thủ quốc gia nào có cách sống giống như Bác.16Phong cách Hồ Chí MinhChổ ở, trang phục giản dị17Phong cách Hồ Chí Minh18Phong cách Hồ Chí Minh19Phong cách Hồ Chí MinhVị trí: Nằm trong khuôn viên Phủ Chủ tịch, thuộc quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.Ðặc điểm: Đây là ngôi nhà Bác ở và làm việc từ năm 1958 đến khi qua đời.Tầng dưới nhà sàn là nơi Bác thường họp với Bộ Chính trị. Tầng trên là 2 phòng nhỏ, nơi Bác làm việc và phòng ngủ với những vật dụng đơn sơ giản dị. Trước nhà là ao cá Bác nuôi, bên bờ ao là các loài hoa phong lan nở quanh năm.Nhân dân ta từ mọi miền đất nước cũng như du khách quốc tế đến thủ đô Hà Nội, ai cũng muốn đến viếng Lăng, thăm nhà ở của Bác và đi dạo quanh quảng trường.20Phong cách Hồ Chí MinhTrong khu vườn rộng sau Phủ Chủ tịch, có một con đường hẹp trải sỏi, hai bên trồng xoài dẫn tới một ngôi nhà sàn nhỏ nhắn bình dị, nằm giữa những vòm cây. Hàng rào dâm bụt bao quanh nhà, cổng vào kết bằng cành cây đan xen nhau. Ðó là ngôi nhà Bác Hồ ở và làm việc từ ngày 17/5/1958 cho tới khi Người qua đời. Sau nhà là vườn quả với hàng trăm loài cây quý do các địa phương đưa về trồng, như cây vú sữa của đồng bào miền Nam gửi biếu Bác năm 1954, bưởi Phúc Trạch, Biên Hòa, Mê Linh; cam Hải Hưng, Xuân Mai, Vân Du, Xã Ðoài; quýt Hương Cầm, Lý Nhân; táo Thiện Phiến, Ngọc Hồ; song mai Ðông Mỹ; hồng Tiên Ðiền. Trong vườn còn có cả những loại cây từ nước ngoài như ngàn hoa, cây bụt mọc quanh ao, cây cau vua gốc từ Caribê...21Phong cách Hồ Chí Minh“Nơi Bác ở sàn mây vách gióSáng nghe chim rừng hót sau nhàĐêm trăng ngọn đèn khêu nhỏ”“Bác Hồ ngồi đó chiếc áo nâu giản dịMàu quê hương bền bỉ đậm đà”.22Phong cách Hồ Chí MinhBác thường để lại đĩa thịt gàmà ăn trọn mấy quả cà xứ NghệTránh nói to và đi cả nhẹ cả trong vườn23Phong cách Hồ Chí MinhThức ăn đạm bạc24Phong cách Hồ Chí Minhhgc©u hái th¶o luËn	Có bạn học sinh cho rằng “Cách sống giản dị đạm bạc của Bác Hồ lại vô cùng thanh cao, sang trọng ”. Em có đồng ý với ý kiến đó không vì sao ?25Phong cách Hồ Chí MinhTiÕt 2: Phong c¸ch Hå ChÝ Minh Lª Anh TrµĐỌC – CHÚ THÍCHT×m hiÓu VĂN BẢN4. ý nghÜa phong c¸ch Hå ChÝ Minh.Cách sống giản dị đạm bạc của Bác Hồ lại vô cùng thanh cao, sang trọng.+ Đây không phải là lối sống khắc khổ của người tự vui trong cảnh nghèo khó.+ Đây cũng không phải là cách tự thần thánh hoá,tự làm cho khác đời, hơn ®êi.+ Đây là một cách sống có văn hoá đã trở thành một quan niệm thẩm mĩ : Cái đẹp là sự giản dị tự nhiên.26Phong cách Hồ Chí MinhTiÕt 1: Phong c¸ch Hå ChÝ Minh Lª Anh Trµ- VÎ ®Ñp trong phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc cña B¸c lµ vÎ ®Ñp vèn cã, tù nhiªn, gÇn gòi, kh«ng xa l¹ víi mäi ng­êi, chóng ta ®Òu cã thÓ häc tËp: Coi träng gi¸ trÞ tinh thÇn, kh«ng lÖ thuéc vµo vËt chÊt, kh«ng coi cuéc sèng lµ h­ëng thô. Cuéc sèng hµi hßa gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn.ĐỌC – CHÚ THÍCHT×m hiÓu VĂN BẢN4. ý nghÜa phong c¸ch Hå ChÝ Minh.27Phong cách Hồ Chí MinhIII/Tổng kết: Nghệ thuật:-Kết hợp giữa kể và bình luận.-Chọn lọc những chi tiết tiêu biểu.-Đan xen với thơ Nguyễn Bỉnh Khiêmcách dùng từ Hán Việt.-Sử dụng nghệ thuật đối lập.Nội dung:Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại, giữa thanh cao và giản dị. IV. LUYỆN TẬP28Phong cách Hồ Chí MinhTRẮC NGHIỆMCâu 1: Vấn đề chủ yếu nêu trong văn bản Phong cách Hồ Chí Minh là gì?A. Tinh thần chiến đấu dũng cảm của Chủ tịch Hồ Chí Minh.B. Phong cách làm việc và nếp sống của Hồ Chí minh.C. Tình cảm của người dân Việt Nam đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.D. Trí tuệ tuyệt vời của Chủ tịch Hồ Chí Minh.Câu 2: Ý nào đúng nhất điểm cốt lõi trong phong cách Hồ Chí Minh?A. Biết kết hợp hài hoà bản sắc văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại.B. Đời sống vật chất giản dị kết hợp với đời sống tinh thần phong phú.C. Có sự kế thừa vẻ đẹp trong cách sống của các vị hiền triết xưaD. Am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân trên thế giới.BA29Phong cách Hồ Chí Minh. 3. Để làm nổi bật lối sống giản dị của Hồ Chí minh, tác giả đã sử dụng phương thức lập luận nào? A. Chứng minh 	 B. Giải thích	C. Bình luận	C. Phân tích4. Trong bài viết , tác giả cho rằng: “ Nếp sống giản dị và thanh đạm của Bác Hồ” là “ một quan niệm thẩm mĩ về cuộc sống”, theo em, cụm từ “ quan niệm thẩm mĩ” là gì?Quan niệm về cái đẹp	C. Quan niệm về đạo đứcQuan niệm về cuộc sống	D. Quan niệm về nghề nghiệp 5. Trong bài viết, để làm nổi bật vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh, tác giả không sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?Kết hợp giữa kể, bình luận, chứng minh	Sử dụng phép đối lậpSử dụng phép nói quáSo sánh và sử dụng nhiều từ Hán ViệtAAAB30Phong cách Hồ Chí Minh6. Nếu viết : “ Trong cuộc đời đầy truân chuyên, vất vả trên hành trình đi tìm đường cứu nước của mình” thì câu văn mắc lỗi gì ?A. Thiếu chủ ngữB. Thiéu vi ngữ.C. Thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ.D. Thiếu trạng ngữ.- Đề luyện tập: Đề 1: Phát biểu những suy nghĩ của em về điều vĩ đại nhất ở con người và lối sống của Chủ tịch Hồ Chí Minh.Đề 2: Nhà thơ Tố Hữu viết:Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dịMàu quê hương bền bỉ đậm đàTa bên Người, Người toả sáng trong taTa bỗng lớn ở bên Người một chút.( Sáng tháng năm) Dựa vào văn bản Phong cách HCM đã học để phân tích và làm sáng tỏ ý thơ trên.Đề 3. Bác Hồ có lối sống rất giản dị. Bằng các tác phẩm văn thơ của Người và văn thơ viết về Người hãy làm sáng tỏ nhận xét trên.Đề 4: Cho câu chủ đề sau: Bác Hồ có lối sống rất giản dị. Hãy viết tiếp 10 câu văn phát triển ý của câu chủ đề trênC31Phong cách Hồ Chí MinhTiÕt 2: Phong c¸ch Hå ChÝ Minh Lª Anh TrµĐỌC – CHÚ THÍCHTÌM HIỂU VĂN BẢNTỔNG KẾTLUYỆN TẬPĐề 5 : Kể mét sè c©u chuyÖn vÒ lèi sèng gi¶n dÞ cña B¸c.32Phong cách Hồ Chí MinhV. ĐỌC THÊMBác Hồ đó, là lòng ta yên tĩnhÔi người cha đôi mắt mẹ hiền sao!Giọng của Người, không phải sấm trên caoThấm từng tiếng, ấm vào lòng mong ướcCon nghe Bác, tưởng nghe lời non nướcTiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau...Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dịMàu quê hương bền bỉ đậm đàTa bên Người, Người tỏa sáng trong taTa bỗng lớn ở bên Người một chút...Bác Hồ đó, ung dung châm lửa hútTrán mênh mông, thanh thản một vùng trời.Không gì vui bằng mắt Bác Hồ cườiBàn tay con nắm tay chaBàn tay Bác ấm vào da vào lòng.Bác ngồi đó, lớn mênh môngTrời xanh biển rộng ruộng đồng nước non...Bác Hồ, cha của chúng conHồn của muôn hồnCho con được ôm hôn má BácCho con hôn mái đầu tóc bạc Hôn chòm râu mát rượi hoà bình!Sáng tháng năm33Phong cách Hồ Chí MinhQuên tuổi già, tươi mãi tuổi đôi mươi!Người rực rỡ một mặt trời cách mạngMà đế quốc là loài dơi hốt hoảngĐêm tàn bay chập choạng dưới chân Người.Hồ Chí MinhNgười ở khắp nơi nơiTố Hữu34Phong cách Hồ Chí MinhBÀI TẬP VỀ NHÀ-N¾m ch¾c néi dung, nghÖ thuËt cña c¸c bµi häc.- ChuÈn bÞ bµi: “Đấu tranh cho một thế giới hoà bình”35Phong cách Hồ Chí MinhXin ch©n thµnh c¶m ¬n36Phong cách Hồ Chí Minh