Bài giảng Ngữ văn khối 6 tiết 110: Câu trần thuật đơn

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜTrường: THCS Trần Hưng Đạo Giáo viên : Nguyễn Thị NgaC©u trÇn thuËt ®¬nTiết 110Tiếng Việt:I. Câu trần thuật đơn là gì? TIẾT 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN1. Ví dụ: SGK/ 101Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ? Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa rầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết!Tôi về, không một chút bận tâm ( Tô Hoài ) (1)(2)(4) (7)(5) (9)(8)(6)(3)Các câu trong đoạn trích trên dùng để làm gì? Các câu trong đoạn văn Mục đích nóiCâu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.Câu 3: Hức! Câu 4: Thông ngách sang nhà ta? Câu 5: Dễ nghe nhỉ! Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết!Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm.Kể Bộc lộ cảm xúc Tả, kÓ Hỏi Bộc lộ cảm xúc Nªu ý kiÕn Cầu khiến Bộc lộ cảm xúc Kể và nêu ý kiến Các câu trong đoạn văn Mục đích nói Kiểu câuCâu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.Câu 3: Hức! Câu 4: Thông ngách sang nhà ta? Câu 5: Dễ nghe nhỉ! Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết!Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm.Kể Bộc lộ cảm xúc Tả, kÓ Hỏi Bộc lộ cảm xúc Nªu ý kiÕnCầu khiến Bộc lộ cảm xúc Kể và nêu ý kiến Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học, em hãy phân loại câu theo mục đích nói? - Câu trần thuật(câu kể) :Câu 1,2,6,9 - Câu nghi vấn (câu hỏi) :4 - Câu cảm thán : câu 3,5,8 - Câu cầu khiến :câu 7Câu trần thuậtCâu trần thuậtCâu trần thuậtCâu trần thuậtCâu nghi vấnCâu cảm thánCâu cảm thánCâu cảm thánCâu cầu khiếnI. Câu trần thuật đơn là gì?1. Ví dụ SGK/ 101(1) Chưa nói hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. (2) Rồi với diệu khinh khỉnh,tôi mắng. (6) Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.(9) Tôi về, không một chút bận tâm.?X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ cña c¸c c©u trÇn thuËt võa t×m ®­îc. CN VN CN VNCN VN VNCNCN VN? XÕp c¸c c©u trÇn thuËt võa t×m ®­îc thµnh hai lo¹i:Câu do 2 hoặc nhiều cụm C - V tạo thành?Câu do 1 cụm C - V tạo thành?Câu 6 Câu do 2 hoặc nhiều cụm C- V tạo thành :-Câu do 1 cụm C-V tạo thành:Câu: 1, 2, 9I. Câu trần thuật đơn là gì?1. Ví dụ2. Nhận xét Câu 1,2,9 là câu trần thuật đơnCâu:1, 2, 9Xét vềcấu tạo:Là câu đơn (chỉ có một cụm C-V)Xét về mục đích nói:(dùng để giới thiệu, kể, tả, nêu ý kiến)(1) Chưa nói hết câu, tôi //đã hếch CN VN răng lên, xì một hơi rõ dài. (2) Rồi với diệu khinh khỉnh, tôi //mắng. CN VN (9) Tôi// về, không một chút bận tâm. CN VN I. Câu trần thuật đơn là gì?1. Ví dụ SGK/1012. Nhận xét Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C- V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến.* Ghi nhớ SGK/ 1011. Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây? Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm gì?	 (1)Ngày thứ 5 trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. (2) Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần giông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy.(3) Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đậm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa.(4) Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong một ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẽ cá giã đôi. 	 (Nguyễn Tuân)II. Luyện tập: Các câu trần thuật đơn(1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo sáng sủa.Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi có quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. - > Giới thiệu vẻ đẹp của Cô Tô-> Nªu ý kiÕn nhËn xÐt vÒ vÎ ®Ñp trong s¸ng cña C« T« sau trËn b·o.II. Luyện tập:1. Bài tập 1:2.Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long nữ, tên là Lạc Long Quân (Con Rồng, cháu Tiên) b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.	 ( Ếch ngồi đáy giếng)	c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.	 (Vũ Trinh)Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : Lạc Long QuânCâu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : con ếchCâu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh :bà đỡ Trần3.Bµi tËp 3 : (SGK/102) So s¸nh c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh ë bµi tËp 3 víi c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt ë trong bµi tËp 2 (T102). II. Luyện tập:th¶o luËn nhãm- Thêi gian : 5 phótBT Câu /đoạn văn Cách giới thiệu nhân vật2b, Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.c, Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. 3 a, Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kén bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô. ( Thánh Gióng) Giới thiệu ngay nhân vật chínhGiới thiệu nhân vậtphụ trước rồi từ những việc làm của nhân vật phụ mới giới thiệu nhân vật chínhSo s¸nh c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh ë 2 bµi tËp b. Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng. Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. ( Sơn Tinh, Thủy Tinh )Dựa vào bức tranh dưới dây, đặt các câu trần thuật đơn. * Đối với bài học ở tiết học này: - Nhớ được khái niệm câu trần thuật đơn. Nhận diện được câu trần thuật đơn và tác dụng của câu trần thuật đơn. - Làm bài tập 4. *Đối với bài học ở tiết học tiết theo: - Chuẩn bị bài:CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ Tìm hiểu : + Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là + Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là Hướng dẫn HS tự học Bài học đến đây kết thúc Kính chúc quý thầy cô luôn thành công trong công tácCác em học sinh luôn luôn học giỏi