Bài giảng Ngữ Văn Khối 8 - Đọc, hiểu văn bản: Chiếu dời đô

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ CÙNG TOÀN THỂ CÁC EM HỌC SINHTRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CAO DƯƠNG KIỂM TRA BÀI CŨ- Đọc thuộc lòng bài thơ: Ngắm trăng của Hồ Chí Minh.- Qua bài thơ cho em biết điều gì?Trả lời: - Bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm súc, cho ta thấy tình yêu thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung của Bác Hồ ngay cả trong cảnh ngục tù khổ cực tối tămCHIẾU DỜI ĐÔLÍ CÔNG UẨN (974-1028) Lí Công Uẩn(974-1028) tức vua Lí Thái Tổ.Quê Bắc Ninh- Ông là người thông minh, nhân ái, có chí lớn- Ông là người sáng lập ra vương triều nhà Lí,lấy niên hiệu là Thuận ThiênTượng vua Lí Thái TổĐền Đô (Bắc Ninh) nơi thờ tám vị vua nhà LíI. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm:- LÝ C«ng UÈn (974 - 1028).- Quª : Tõ S¬n - B¾c Ninh.- Lµ ng­êi th«ng minh, nh©n ¸i, cã chÝ lín.- Lµ ng­êi s¸ng lËp v­¬ng triÒu LÝ.1. T¸c gi¶:Hoµn c¶nh ra ®êi : 	 - ViÕt n¨m 1010.	- Khi cã ý ®Þnh dêi ®« tõ Hoa L­ vÒ §¹i La.b) ThÓ lo¹i : ChiÕu (cßn gäi lµ chiÕu th­, chiÕu chØ): Lêi ban bè mÖnh lÖnh cña vua cho thÇn d©n.“ChiÕu dêi ®«”: ViÕt b»ng v¨n xu«i ch÷ H¸n cã xen c©u v¨n biÒn ngÉu.2. T¸c phÈm: ChiÕu dêi ®«ChiÕu dêi ®«MÖnh lÖnh (ý muèn chñ quan)ý kiÕn (ý t­ëng kh¸ch quan)LÝ C«ng UÈn(974 - 1028)Nhµ vua ban chiÕuChiÕu dêi ®« X­a nhµ Th­¬ng ®Õn vua Bµn Canh n¨m lÇn dêi ®«. Ph¶i ®©u c¸c vua thêi Tam §¹i theo ý riªng m×nh mµ tù tiÖn chuyÓn dêi? ChØ v× muèn ®ãng ®« ë n¬i trung t©m, m­u toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ mu«n ®êi cho con ch¸u; trªn v©ng mÖnh trêi, d­íi theo ý d©n, nÕu thÊy thuËn tiÖn th× thay ®æi. Cho nªn vËn n­íc l©u dµi, phong tôc phån thÞnh. ThÕ mµ hai nhµ §inh, Lª l¹i theo ý riªng m×nh, khinh th­êng mÖnh trêi, kh«ng noi theo dÊu cò cña Th­¬ng, Chu, cø ®ãng yªn ®« thµnh ë n¬i ®©y, khiÕn cho triÒu ®¹i kh«ng ®­îc l©u bÒn, sè phËn ng¾n ngñi, tr¨m hä ph¶i hao tæn, mu«n vËt kh«ng ®­îc thÝch nghi. TrÉm rÊt ®au xãt vÒ viÖc ®ã, kh«ng thÓ kh«ng ®æi ®êi. Huèng g× thµnh §¹i La, kinh ®« cò cña Cao V­¬ng: ë vµo n¬i trung t©m cña trêi ®Êt, ®­îc thÕ rång cuén hæ ngåi. §· ®óng ng«i Nam, B¾c, §«ng, T©y l¹i tiÖn h­íng nh×n s«ng dùa nói. §Þa thÕ réng mµ b»ng, ®Êt ®ai cao mµ tho¸ng. D©n c­ khái chÞu c¶nh khèn khæ ngËp lôt; mu«n vËt còng rÊt mùc phong phó, tèt t­¬i. Xem kh¾p n­íc ViÖt ta, chØ n¬i nµy lµ th¾ng ®Þa. ThËt lµ chèn tô héi träng yÕu cña bèn ph­¬ng ®Êt n­íc; còng lµ n¬i kinh ®« bËc nhÊt cña ®Õ v­¬ng mu«n ®êi. TrÉm muèn dùa vµo sù thuËn lîi cña ®Êt Êy ®Ó ®Þnh chç ë. C¸c khanh nghÜ thÕ nµo?CHIẾU DỜI ĐÔLÍ CÔNG UẨN (974-1028)Đặc điểm cơ bản của thể chiếu:- Chiếu là thể văn do vua dùng để ban bố mệnh lệnh xuống thần dân. - Mục đích chức năng của chiếu là công bố những chủ trương, đường lối,nhiệm vụ mà vua,triều đình nêu ra , yêu cầu thần dân thực hiện và nó được đón nhận một cách trang trọng- Về hình thức: chiếu có thể được làm bằng văn vần, văn biền ngẫu hoặc văn xuôi.CHIẾU DỜI ĐÔLÍ CÔNG UẨN (974-1028)Kết cấu,bố cục của bài chiếu1, Mở đầu tác giả nêu sử sách làm tiền đề, chỗ dựa cho lí lẽ ở những phần sau.2, Soi sáng sử sách, tiền đề vào thực tế để thấy rõ những chỗ được, chỗ chưa được.3, Phân tích, chứng minh và đi đến kết luậnThành Cổ Hoa Lư-Ninh Bình1, Nghệ thuật: Bài chiếu ngắn gọn, cô đọng, có sức thuyết phục: - Sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình- Trình tự lập luận chặt chẽ2,Nội dung:- Phản ánh khát vọng độc lập và ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt. - Thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của một vị vua anh minhGhi nhớ:SGKCHIẾU DỜI ĐÔLÍ CÔNG UẨN (974-1028)CHIẾU DỜI ĐÔ Tại sao trong Chiếu dời đô, tác giả lại gọi thành Đại La là thắng địa của đất Việt? D, Cả ba phương án trênA, Vì đây là mảnh đất tốtB, Vì đây là mảnh đất tốt có thế đất đẹp.C, Vì đây là mảnh đất tốt, lành, vững, có thể đem lại nhiều lợi ích cho kinh đôIV LUYỆN TẬP: Bài tập 1:Trắc nghiệmCHIẾU DỜI ĐÔChứng minh Chiếu dời đô có kết cấu chặt chẽ, lập luận giàu sức thuyết phục.1, Mở đầu,tác giả nêu sử sách dời đô ở Trung Quốc làm tiền đề, chỗ dựa cho lí lẽ ở phần sau.2, Soi sử sách vào hai triều Đinh, Lê để chỉ rõ việc không dời đô là không phù hợp với sự phát triển của đất nước.3, Phân tich, chứng minh và đi đến kết luận: Thành Đại La là nơi tốt nhất để đóng đôLÍ CÔNG UẨN (974-1028)Bài tập 2: