Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Đọc văn bản Tiết 29,30: Chiếc lá cuối cùng (O Hen-ri) - Phùng Thị Thuần

I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri Nghèo túng, bệnh tật -> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ ? Nguyên nhân nào làm Giôn-xi khỏi bệnh? ? Việc đó nói lên điều gì?- Cô khâm phục sự gan góc, kiên cường, dũng cảm sức sống mãnh liệt, bền bỉ của chiếc lá. Nó đã chống chọi với gió tuyết, thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống không chịu rụng- trái ngược với ý định buông xuôi, yếu đuối của mình.Nhờ chiếc lá tâm trạng cô thay đổi. Nó đem lại nhiệt tình tuổi trẻ cho cô, chính cô đã tự chữa bệnh cho mình bằng chiếc lá.- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Học sinh thảo luận ? Tại sao khi nghe Xiu kể chuyện về cái chết của cụ Bơ-men, tác giả không để Giôn-xi có thái độ gì.Cách kết thúc như vậy truyện sẽ có dư âm, để lại trong lòng người đọc nhiều suy nghĩ và những dự đoán. Người đọc cùng bâng khuâng tiếc nhớ và cảm phục 1 nghệ sĩ, 1 con người.Truyện sẽ kém hay nếu nhà văn cho chúng ta biết cụ thể Giôn-xi nghĩ gì, nói gì, có hành động gì khi nghe Xiu kể lại cái chết và việc làm cao cả của cụ Bơ-men.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật XiuTheo em sáng hôm sau Xiu có biết chiếc lá cuối cùng là chiếc lá vẽ hay không? vì sao?- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình yêu thương của Xiu đối với Giôn xi được thể hiện ở điểm nào?Điều đó cho thấy cụ Bơ men có cho Xiu biết ý định vẽ chiếc lá không? Nếu Xiu được biết thì chuyện có kém hấp dẫn không? Vì sao?Vậy Xiu biết rõ sự thật khi nào? Vì sao em biết điều đó?I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật Xiu- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình bạn thắm thiết, gắn bó. Xiu là người giầu đức hi sinh , có một trái tim nhân hậu.Tại sao tác giả lại để cho Xiu kể chuyện về cái chết của cụ Bơ men? Qua đó ta thấy rõ hơn phẩm chất gì của cô hoạ sĩ này?Cách bố trí tình tiết và kết truyện này làm cho câu chuyện diễn ra một cách tự nhiên và góp phần bộc lộ rõ hơn phẩm chất của Xiu: kính phục, nhớ tiếc cụ hoạ sĩ và hết lòng với bạn.Qua đây em có nhận xét gì về tình bạn của họ?I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật Xiu- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình bạn thắm thiết, gắn bó. Xiu là người giầu đức hi sinh , có một trái tim nhân hậu.3. Nhân vật cụ Bơ men với kiệt tác “ Chiếc lá cuối cùng”Cụ Bơ men là người như thế nào?Ngoài 60 tuổi, nhỏ nhắn, tính tình nóng nảy, là hoạ sĩ nghèo, không thành đạt, thường làm mẫu vẽ cho các hoạ sĩ trẻ để kiếm tiền, mơ ước vẽ một kiệt tác từ 40 năm nhưng chưa thực hiện được- Là hoạ sĩ nghèo- Có ước mơ cao đẹp- Say mê nghệ thuật Chi tiết “ cụ sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ, nhìn cây thường xuân, chẳng nói năng gì?”cho ta biết thêm điều gì về Cụ? - Lo lắng cho tính mạng Giôn –Xi,->Cụ rất giàu lòng nhân ái, giàu tình thương Là người tốt bụng, giầu lòng thương yêu con người.I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật Xiu- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình bạn thắm thiết, gắn bó. Xiu là người giầu đức hi sinh , có một trái tim nhân hậu.3. Nhân vật cụ Bơ men với kiệt tác “ Chiếc lá cuối cùng”Cụ vẽ chiếc lá nhằm mục đích gì?- Là hoạ sĩ nghèo- ước mơ cao đẹp- Say mê nghệ thuậtLà người tốt bụng, giầu lòng thương yêu con người.- Vẽ chiếc lá: - Cứu sống Giôn xi- Trong đêm gió tuyết Bị viêm phổi nặng và đã chết.Cụ vẽ trong hoàn cảnh nào?Cụ phải trả giá như thế nào cho bức vẽ?Kiệt tác: chiếc lá cuối cùngThảo luận:Theo như Xiu đánh giá: chiếc lá cuối cùng là kiệt tác của cụ Bơ - men. ý kiến của các em như thế nào?- Chiếc lá vẽ giống lá thật : “cuống lá còn giữ màu xanh thẫm, rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa”- Vẽ để cứu Giôn –xi khỏi tuyệt vọng, khỏi cái chết. -Vẽ bằng cả tình yêu thương và tình mạng của cụ Bơ-Men I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật Xiu- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình bạn thắm thiết, gắn bó. Xiu là người giầu đức hi sinh , có một trái tim nhân hậu.3. Nhân vật cụ Bơ men với kiệt tác “ Chiếc lá cuối cùng”- ước mơ cao đẹp- Say mê nghệ thuậtLà người tốt bụng, giầu lòng thương yêu con người.- Vẽ chiếc lá: - Cứu sống Giôn xi- Trong đêm gió tuyết Bị viêm phổi nặng và đã chết.=> Bức hoạ “chiếc lá cuối cùng” là một kiệt tác vì là biểu tượng của lòng nhân ái, đức hi sinh .III. Tổng kếtCách viết truyện của OHen ri quả thật rất hấp dẫn và độc đáo. Nếu đối chiếu tình huống đầu truyện và cuối truyện thì điều gì khiến em bất ngờ nhất?Số phận hai nhân vật: Giôn- xi và Cụ Bơ- menĐầu truyện:Cụ Bơ- men: Khỏe mạnhGiôn-xi: bị sưng phổi tiến dần đến cái chết.Cuối truyện:Trở lại yêu đời, thoát chếtChết đột ngột vì sưng phổiHai sự kiện bất ngờ đối lập nhau=>Đây là kết cấu đảo ngược tình thế hai lần -> Nhằm gây bất ngờ và xúc độngI. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật Xiu- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình bạn thắm thiết, gắn bó. Xiu là người giầu đức hi sinh , có một trái tim nhân hậu.3. Nhân vật cụ Bơ men với kiệt tác “ Chiếc lá cuối cùng”- ước mơ cao đẹp- Say mê nghệ thuậtLà người tốt bụng, giầu lòng thương yêu con người.- Vẽ chiếc lá: - Cứu sống Giôn xi- Trong đêm gió tuyết Bị viêm phổi nặng và đã chết.=> Bức hoạ “chiếc lá cuối cùng” là một kiệt tác vì là biểu tượng của lòng nhân ái, đức hi sinh .III. Tổng kếtTình tiết truyện hấp dẫnKết cấu đảo ngược tình thế hai lần-> Nhằm gây bất ngờ và xúc động*. Ghi nhớ: SGK-90CỦNG CỐSức mạnh của tỡnh yờu cuộc sống chiến thắng bệnh tậtSức mạnh và giỏ trị nhõn sinh,nhõn bản của nghệ thuật? Truyện cú mấy nhõn vật ?Ai là nhõn vật chớnh ? ? Họ là những con người như thế nào? Nghốo khổ, bệnh tật, cú tài, cú tõm và say mờ nghệ thuật? Hoàn cảnh số phận của họ gợi cho em suy nghĩ gỡ ? một mảng hiện thực của nước Mỹ : bờn cạnh cuộc sống giàu sang vẫn cú những con người nghốo khổ?Cỏch cư xử của họ đó núi lờn điều gỡ ?Tỡnh yờu thương giữa những con người cựng cảnh ngộ? Qua đú em cú thể phỏt biểu chủ đề tư tưởng của truyện ? - Kết cấu chặt chẽ, đảo ngược tỡnh huống hai lần-Miờu tả tõm lớ nhõn vật đặc sắc? Em cú nhận xột gỡ về giỏ trị nghệ thuật của truyờn ?Cụ Bơ men, Xiu,Giôn xiI. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản 1. Nhân vật Giôn xiTiết 29+30 - Văn bản	Chiếc lá cuối cùng (Trích) 	 O Hen - Ri - Nghèo túng, bệnh tật-> Chán nản>Cô vô cùng cô đơn, tuyệt vọng, không muốn sống nữaTâm trạng cô thay đổi: vui vẻ, muốn sống, muốn vẽ- Sau đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn.Cô đã gắn sự sống của mình với những chiếc lá thường xuân.2. Nhân Vật Xiu- Tình thương yêu Giôn xi thể hiện:+ Nỗi lo sợ lá rụng+ Thường xuyên động viên, chăm sóc chu đáo.Tình bạn thắm thiết, gắn bó. Xiu là người giầu đức hi sinh , có một trái tim nhân hậu.3. Nhân vật cụ Bơ men với kiệt tác “ Chiếc lá cuối cùng”- ước mơ cao đẹp- Say mê nghệ thuậtLà người tốt bụng, giầu lòng thương yêu con người.- Vẽ chiếc lá: - Cứu sống Giôn xi- Trong đêm gió tuyết Bị viêm phổi nặng và đã chết.=> Bức hoạ “chiếc lá cuối cùng” là một kiệt tác vì là biểu tượng của lòng nhân ái, đức hi sinh .III. Tổng kếtTình tiết truyện hấp dẫnKết cấu đảo ngược tình thế hai lần-> Nhằm gây bất ngờ và xúc động*. Ghi nhớ: SGK-90So sánh hình ảnh hai chiếc lá thường xuân ở đầu và cuối đoạn trích? Giống: trong mắt Giôn – xi đó là vẫn chỉ là một chiếc lá thường xuân trên cây, nếu nó rụng thì Giôn – xi sẽ chếtKhác:+ Đầu đoạn trích: chiếc lá thật – Giôn – xi mất niềm tin cuộc sống. + Cuối đoạn trích: chiếc lá giả - Giôn – xi lấy lại niềm tin cuộc sốngLUYỆN TẬPchúc các thầy cô giáo mạnh khỏe!31