Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Đọc văn bản Tiết 97: Nước Đại Việt ta

? Đọc thuộc lòng một đoạn của bài Hịch tướng sĩ và cho biết Trần Quốc Tuấn đã phê phán điều gì ở tướng sĩ? Ông đã chỉ cho tướng sĩ những việc nào nên làm?Kiểm tra bài cũ Trần Quốc Tuấn phê phán thói hưởng lạc ích kỉ, thái độ thờ ơ, bàng quan, vô trách nhiệm trước vận mệnh đất nước của tướng sĩ (thích rượu ngon, mê tiếng hát, ham săn bắn, vui chọi gà, cờ bạc) Ông chỉ rõ cho tướng sĩ cần phải nêu cao tinh thần cảnh giác, lúc nào cũng như đang nằm trên đống củi mà bên dưới đang có mồi lửa, chăm lo luyện tập cung tên để giỏi như Bàng Mông, Hậu NghệI. Tác giả, tác phẩmTiết 97: Văn bản Nước Đại Việt ta Nguyễn Trãi 1. Tác giả Nguyễn Trãi (1380 – 1442): Nguyễn Trói hiệu là Ức Trai, là đại thần Nhà Hậu Lờ, một nhõn vật vĩ đại về nhiều mặt, rất hiếm cú trong lịch sử. Cụng lao sự nghiệp của ụng rất lớn. Đạo đức phong cỏch của ụng rất cao đẹp. ễng là một anh hựng dõn tộc vĩ đại, là nhà chớnh trị lỗi lạc, nhà chiến lược thiờn tài, nhà ngoại giao kiệt xuất, đồng thời là một nhà văn lớn, nhà thơ lớn, nhà sử học, nhà địa lý học, nhà làm luật phỏp và õm nhạc xuất sắc. Một danh nhõn văn húa thế giới Ngay từ khi cũn sống , Nguyễn Trói đó được những người đương thời khen ngợi là:“Kinh bang hoa quốc, cổ vụ tiền”, nghĩa là: Dựng nước và làm vẻ vang tổ quốc, từ xưa chưa ai được như ụng.I. Tác giả, tác phẩmTiết 97: Văn bản Nước Đại Việt ta Nguyễn Trãi 1. Tác giả - Là người yêu nước, 1 anh hùng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới.- Là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống Minh 2. Tác phẩm- Thể loại: Cáo - Thời gian sáng tác: Đầu năm 1428- Bố cục :- Vị trí đoạn trích giảng:Đoạn mở đầu	Bố cục: 3 phầnPhần I (2 câu đầu): Nêu cao nguyên lí nhân nghĩa làm tiền đềPhần II (8 câu tiếp): Chân lí về sự tồn tại có chủ quyền của dân tộc Đại ViệtPhần III (Còn lại): Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của dân tộcI. Tác giả, tác phẩmTiết 97: Văn bản Nước Đại Việt ta Nguyễn Trãi 1. Tác giả - Là người yêu nước, 1 anh hùng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới.- Là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống Minh 2. Tác phẩm- Thể loại: Cáo - Thời gian sáng tác: Đầu năm 1428- Bố cục đoạn trích giảng:3 phầnII. Đọc, tìm hiểu chú thích1. Đọc	Văn bản Nước Đại Việt ta 	 (Trích Bình Ngô đại cáo)Từng nghe: Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân, Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau, Quân điếu phạt trước lo trừ bạo. Song hào kiệt đời nào cũng có. Như nước Đại Việt ta từ trước, Vậy nên: Vốn xưng nền văn hiến đã lâu, Lưu Cung tham công nên thất bại, Núi sông bờ cõi đã chia, Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong, Phong tục Bắc Nam cũng khác. Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô, Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã. bao đời xây nền độc lập, Việc xưa xem xét Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên Chứng cớ còn ghi. mỗi bên xưng đế một phương, (Nguyễn Trãi)	 I. Tác giả, tác phẩmTiết 97: Văn bản Nước Đại Việt ta Nguyễn Trãi 1. Tác giả - Là người yêu nước, 1 anh hùng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới.- Là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống Minh 2. Tác phẩm- Thể loại: Cáo - Thời gian sáng tác: - Bố cục đoạn trích giảng:3 phầnII. Đọc, tìm hiểu chú thích1. Đọc2. Chú thíchIII. Đọc – Hiểu văn bản1. Nguyên lí nhân nghĩaI. Tác giả, tác phẩm1. Tác giả.2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.1. Đọc2. Chú thíchIII. Đọc - Hiểu văn bản 1. Nguyên lí nhân nghĩa Việc nhân nghĩa cốt ở yên dânQuân điếu phạt trước lo trừ bạo - Theo Nguyễn Trãi thì điều cốt lõi của tư tưởng nhân nghĩa là phải: + “yên dân” + “trừ bạo” * Tư tưởng nhân nghĩa gắn liền với tư tưởng yêu nước chống ngoại xâm.Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta	 (Nguyễn Trãi)Dân:Kẻ bạo tàn: Người dân Đại ViệtGiặc Minh- Nhân nghĩa:đạo lí, cách ứng xử và tình thương giữa người với người- Yên dân:làm cho dân được hưởng thái bình, hạnh phúc- Trừ bạo:trừ diệt mọi thế lực bạo tànI. Tác giả, tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.III. Đọc và hiểu văn bản 1. Nguyên lí nhân nghĩa 2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt Như nước Đại Việt ta từ trước,Vốn xưng nền văn hiến đã lâu,Núi sông bờ cõi đã chia,Phong tục Bắc Nam cũng khác.Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời xây nền độc lập,Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương,Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau,Song hào kiệt đời nào cũng có.Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta	 (Nguyễn Trãi) Khẳng định độc lập chủ quyền dân tộc dựa trên các yếu tố:+ Có nền văn hiến lâu đời+ Có lãnh thổ + Có phong tục tập quán + Có lịch sử + Có chủ quyền 	Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta	 (Nguyễn Trãi)I. Tác giả, tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.III. Đọc và hiểu văn bản 1. Nguyên lí nhân nghĩa2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt  Khẳng định độc lập chủ quyền dân tộc dựa trên các yếu tố:+ Có nền văn hiến lâu đời+ Có lãnh thổ + Có phong tục tập quán + Có lịch sử + Có chủ quyền Trong Nam quốc sơn hà, ý thức độc lập được thể hiện ở các yếu tố: Lãnh thổ Chủ quyền Trong Nước Đại Việt ta, ý thức chủ quyền kế thừa các yếu tố ấy vàcó bổ sung thêm các yếu tố:Văn hiếnPhong tục Lịch sửNhư nước Đại Việt ta từ trước,Vốn xưng nền văn hiến đã lâu,Núi sông bờ cõi đã chia,Phong tục Bắc Nam cũng khác.Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời xây nền độc lập,Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương,Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau,Song hào kiệt đời nào cũng có.- Đế:Vua thiên tử của một nước Đặt các triều đại của nước ta ngangvới các triều đại của Trung Quốc:+ Trung Quốc có Hán, Đường, Tống,Nguyên+ Nước Nam có Triệu, Đinh, Lí, Trần Thể hiện sâu sắc ý thức, niềm tự hào dân tộc Dùng những từ có tính chất hiển Nhiên vốn có như từ trước, vốn xưng,đã chia, cũng khácTăng tính thuyết phục	Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta	 (Nguyễn Trãi)I. Tác giả, tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.III. Đọc và hiểu văn bản 1. Hai câu đầu: Nguyên lí nhân nghĩa2. Còn lại: Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt a. Quan niệm về quốc gia, về dân tộc  - Khẳng định độc lập chủ quyền dựa trên các yếu tố: + Có nền văn hiến lâu đời + Có lãnh thổ  + Có phong tục tập quán  +Có lịch sử  + Có chủ quyền Thể hiện sâu sắc ý thức, niềm tự hào dân tộc 	Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta	 (Nguyễn Trãi)I. Tác giả, tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.III. Đọc và hiểu văn bản 1. Nguyên lí nhân nghĩa2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt - Khẳng định độc lập chủ quyền dân tộc.Qua đó thể hiện ý thức, niềm tự hào dân tộc 3. Khẳng định sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc. Vậy nên: Lưu Cung tham công nên thất bại, Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong, Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô, Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã. Việc xưa xem xét Chứng cớ còn ghi. Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta	 (Nguyễn Trãi)I. Tác giả, tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.III. Đọc và hiểu văn bản  1. Nguyên lí nhân nghĩa 2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt - Khẳng định độc lập chủ quyền dân tộc.Qua đó thể hiện ý thức, niềm tự hào dân tộc  3. Khẳng định sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc. Vậy nên: Lưu Cung tham công nên thất bại, Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong, Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô, Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã. Việc xưa xem xét Chứng cớ còn ghi. - Đưa dẫn chứng cụ thể, xác thực về những kẻ bạo tàn đã bị thất bại để: + khẳng định chính nghĩa, nhân nghĩa sẽ thắng, kẻ thù đi ngược nhân nghĩa sẽ bị tiêu diệt + cho thấy thái độ tự hào của tác giả.IV. Tổng kếtGhi nhớ (sgk)? Trên cơ sở so sánh với bài Sông núi nước Nam, em hãy chỉ ra sự tiếp nối và phát triển của ý thức dân tộc trong đoạn trích Nước Đại Việt ta?IV.Luyện tập Hướng dẫn về nhà Học thuộc lòng đoạn thơ trích Nắm được giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích Chuẩn bị bài Hành động nói (Tiếp theo)3. Khẳng định sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc. - Dẫn chứng cụ thể, xác thực về những kẻ bạo tàn đã bị thất bại khẳng định sức mạnh của nhân nghĩa, chính nghĩa, đồng thời cho thấy thái độ tự hào của tác giả.IV. Tổng kết Ghi nhớ (sgk/69) Tiết97: Văn bản Nước Đại Việt ta (Nguyễn Trãi)I. Tác giả, tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu chú thích.III. Đọc và hiểu văn bản  1. Nguyên lí nhân nghĩa 2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt  - Tư tưởng yêu nước gắn liền với yêu dân, chiến đấu chống ngoại xâm vì cuộc sống yên bình của dân- Khẳng định độc lập chủ quyền dân tộc qua các yếu tố văn hiến, lãnh thổ, phong tục, lịch sử, chủ quyền. Đồng thời thể hiện ý thức, niềm tự hào dân tộc 1. Tác giả: Nguyễn Trãi, danh nhân văn hoá thế giới, là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống Minh2. Tác phẩm: Thể loại: Cáo Thời gian sáng tác: Năm 1928 Bố cục: 3 phần