Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Nói giảm nói tránh - Trường THCS Tân Bình
§ GHI NHỚ:
§ Nói giảm nói tránh là một biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.
Tiếng Việt 8 Giáo viên thực hiện: Bùi Thị Phương Dung TRƯỜNG THCS TÂN BÌNHNÓI GIẢM NÓI TRÁNH VD1: - Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Đảng và các bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột. (Hồ Chí Minh, Di chúc) - Bác đã đi rồi sao, Bác ơi ! Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời. (Tố Hữu, Bác ơi.) - Lượng con ông Độ đây màRõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn. (Hồ Phương, Thư nhà)1- Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh Đều nói đến cái chếtGiảm nhẹ, bớt đi phần nào sự đau buồnI. TÌM HIỂU BÀIPhải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng. (Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)Tránh thô tụcVD2:- Con dạo này lười lắm.VD3:- Con dạo này không được chăm chỉ lắm.Cách nói thứ hai nhẹ nhàng hơn.VD4- Lão làm bộ đấy ! Thật ra thì lão chỉ tâm ngẩm thế, nhưng cũng ra phết chứ chả vừa đau: Lão vừa xin tôi một ít bả chó (Nam Cao, Lão Hạc)Dùng cách nói trống (nói tỉnh lược)VD5Anh còn kém lắm.Anh cần phải cố gắng hơn nữa.Dùng cách nói vòng2. GHI NHỚ: Nói giảm nói tránh là một biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.II. LUYỆN TẬP:Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh sau vào chỗ trống//:Đi nghỉ, khiếm thị, chia tay nhau, có tuổi, đi bước nữa.a, Khuya rồi, mời bàđi nghỉb, Cha mẹ em.từ ngày em còn rất bé, em về ở với bà ngoại.chia tay nhauc, Đây là lớp học cho trẻ em... khiếm thị có tuổid, Mẹ đã. rồi, nên chú ý giữ gìn sức khoẻe, Cha nó mất, mẹ nó..., nên chú nó rất thương nó. đi bước nữa2. Trong mỗi cặp câu dưới đây, câu nào có sử dụng cách nói giảm nói tránh ?.a1, Anh phải hoà nhã với bạn bè!a2, Anh nên hoà nhã với bạn bè!a1b1, Anh ra khỏi phòng tôi ngay!b2, Anh không nên ở đây nữa!b2c1c1, Xin đừng hút thuốc trong phòng!c2, Cấm hút thuốc trong phòng!d1, Nó nói như thế là thiếu thiện chí. d2, Nó nói như thế là ác ýd1e2e1, Hôm qua em hỗn với anh, em xin anh thứ lỗie2, Hôm qua em có lỗi với anh, em xin anh thứ lỗi3. Hãy vận dụng cách nói giảm nói tránh để đặt 5 câu đánh giá trong những trường hợp khác nhaua, Bài thơ của anh dở lắm. Bài thơ của anh chưa được hay lắmb, Bạn học còn kém lắm Bạn cần phải cố gắng hơn nũa.c, Cấm nói chuyện to Xin nói chuyện nhỏ một chút!d, Giọng hát của bạn chát quá Giọng hát của bạn chưa được ngọt lắm.e, Aùo bạn xấu quá. Aùo bạn chưa được đẹp lắm.- Khi trình bày một vấn đề nào đó với cấp trên.4. Việc sử dụng cách nói giảm nói tránh là tuỳ thuộc vào tình huống giao tiếp. Trong trường hợp nào thì không nên dùng cách nói giảm nói tránh ?- Khi phản ảnh một tác phẩm văn học.- Khi trình bày một vấn đề nào đó mang tính chứng minh.- Trong các loại văn bản hành chính.Dặn dò:Học thuộc ghi nhớSoạn bài luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể Kết hợp với miêu tả và biểu cảm. Xin chân thành cám ơn quý Thầy cô đã đến tham dựGVGD: BÙI THỊ PHƯƠNG DUNGTRƯỜNG THCS TÂN BÌNH
File đính kèm:
- noi_giannoi_tranh.ppt