Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 43: Câu ghép - Phạm Thị An Hà

đổi lớn: Hôm nay tôi đi học V3 C3 V2 C2 V1 C1 => Câu có 3 Cụm C- V không bao chứa nhau, tạo thành 3 vế câuTiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépTa kết luận cõu (3) là kiểu cõu gỡ? => Cõu ghộp.Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépKiểu cấu tạo cõuCõu cụ thểCõu cú một cụm C-VCõu cú hai hoặc nhiều cụm C-VCụm C-V nhỏ nằm trong cụm C-V lớnCỏc cụm C-V khụng bao chứa nhauKiểu cõu Cõu đơnCõu đơn MRTPCõu ghộp213* Vớ dụ : (SGK/111)I. Đặc điểm của cõu ghộp* Kết luận:* Vớ dụ :I. Đặc điểm của cõu ghộp* Ghi nhớ : Cõu ghộp là những cõu do hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépNờu đặc điểm của cõu ghộp?Tiết 43 - Tiếng Việt câu ghépI. Đặc điểm của cõu ghộp * Vớ dụ : (sgk)Tỡm thờm cỏc cõu ghộp trong đoạn trớch ở mục 1Ghi nhớCõu ghộp là những cõu do hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là mộtvế cõu. II. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộp* Vớ dụ :Hàng năm cứ vào cuối thu, lỏ ngoài đường rụng nhiều và trờn khụng cú những đỏm mõy bàng bạc, lũng tụi lại nao nức những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.	 Tụi quờn thế nào được những cảm giỏc trong sỏng ấy nảy nở trong lũng tụi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đóng.	 Những ý tưởng ấy tụi chưa lần nào ghi lờn giấy, vỡ hồi ấy tụi khụng biết ghi và ngày nay tụi khụng nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rố nỳp dưới nún mẹ lần đầu tiờn đi đến trường, lũng tụi lại tưng bừng rộn ró. Buổi mai hụm ấy, một buổi mai đầy sương thu và giú lạnh, mẹ tụi õu yếm nắm tay tụi dẫn đi trờn con đường làng dài và hẹp. Con đường này tụi đó quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiờn thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tụi đều thay đổi, vỡ chớnh lũng tụi đang cú sự thay đổi lớn: hụm nay tụi đi học.	(Thanh Tịnh, Tụi đi học)* Vớ dụ :I. Đặc điểm của cõu ghộpTỡm thờm cỏc cõu ghộp trong đoạn trớch ở mục 1Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépGhi nhớ II. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộp* Vớ dụ :1. Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.C3V3C2V2C1V1=> Dùng dấu phẩy và quan hệ từ để nối các vế câu. Cõu ghộp là những cõudo hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. Cõu ghộp trờn cỏc vế được nối với nhau bằng cỏch nào?Tiết 43 - Tiếng Việt: câu ghépI. Tỡm hiểu chung 1. Đặc điểm của cõu ghộp* Vớ dụ :Ghi nhớCõu ghộp là những cõudo hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là mộtvế cõu. 2. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộp* Vớ dụ :Tỡm thờm cỏc cõu ghộp trong đoạn trớch ở mục 12. Những ý tưởng ấy tụi chưa c vlần nào ghi lờn giấy, vỡ hồi ấy tụi khụng biết ghi và ngày nay c vtụi khụng nhớ hết. c vCõu trờn cú mấy vế, cỏc được nối với nhau bằng cỏch nào?=>Cỏc vế được nối với nhau bằng quan hệ từ “vỡ”, “và” (Vế 1 nối vế 2 và 3 bằng quõn hệ từ “vỡ” ; vế 2 nối vế 3 bằng quan hệ từ “và”)Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghép I.Tỡm hiểu chung 1. Đặc điểm của cõu ghộp 2. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộpTỡm hiểu cỏch nối cỏc vế cõu3. Cảnh vật chung quanh tôi // đều thay đổi, vì chính lòng tôi// đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi // đi họcCõu trờn cú mấy vế, cỏc được nối với nhau bằng cỏch nào?=>Cỏc vế được nối với nhau bằng quan hệ từ “vỡ”và dấu “:” (Vế 1 nối vế 2 và 3 bằng quõn hệ từ “vỡ” ; vế 2 và vế 3 nối với nhau bằng dấu hai chấm)* Vớ dụ :I. Đặc điểm của cõu ghộp * Ghi nhớ :Cõu ghộp là những cõu do hai hoc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghép II. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộp* Vớ dụ :4. Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá.V1C1V2C3V3=> Dùng cặp quan hệ từ để nối các vế câu.5. Tôi im lặng cúi đầu xuống đất: Lòng tôi càng thắt lại , khoé mắt tôi đã cay cay.V1C1V2C2C3V3=> Dùng các loại dấu câu để nối các vế câu.-Thỏng mười năm ấy, con kia đi lấy chồng ; nú lấy con trai một ụng phú lớ , nhà cú củaI.Đặc điểm của cõu ghộp * Ghi nhớ : -Cõu ghộp là những cõu do hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. -Cỏch nối cỏc vế cõuTiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépII . Cỏch nối cỏc vế cõu ghộp* Vớ dụ :6. Nước sông càng dâng cao bao nhiêu thì đồi núi càng dâng cao bấy nhiêu.=> Dùng cặp phó từ, đại từ, quan hệ từ để nối các vế câu.C1v1C2V27. Anh đi đường này, em đi đường nọ.V2C2V1C1=> Dùng cặp chỉ từ để nối các vế câu* Vớ dụI.Đặc điểm của cõu ghộp* Ghi nhớ : -Cõu ghộp là những cõu do hai hoặc nhiều cụm C-V khụng baochứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. - Cỏch nối cỏc vế cõuTiết 43 - Tiếng Việtcâu ghép II. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộpVậy có mấy cách nối các vế câu ghép ?Hãy kể ra.* Có hai cách nối các vế câu ghép+ Dùng từ nối: - Quan hệ từ - Cặp quan hệ từ - Cặp đại từ, chỉ từ, phó từ+ Không dùng từ nối: Dấu phẩy, dấu chấm phẩy, dấu hai chấm* Vớ dụ* Vớ dụI Tỡm hiểu chung1. Đặc điểm của cõu ghộpCõu ghộp là những cõu do hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghép 2. Cỏch nối cỏc vế cõu ghộp* Vớ dụ * Ghi nhớ : Hai cỏch nốiDựng từ loại cú tỏc dụng nốiMột QHTMột cặp QHTCặp phú từ, đại từ, chỉ từKhụng dựng từ nốiDấuphẩyChấmphẩyHaichấmCó hai cách nối các vế câu ghép+ Dùng từ nối: - Quan hệ từ - Cặp quan hệ từ - Cặp đại từ, chỉ từ, phó từ+ Không dùng từ nối: Dấu phẩy, dấu chấm phẩy, dấu hai chấm II. Luyện tập III. Luyện tậpBài 1: Tỡm cõu ghộp trong đoạn trớch và cho biết trong mỗi cõu ghộp, cỏc vế cõu được nối với nhau bằng cỏch nào? (1) Dần buụng chị ra, đi con! (2) Dần ngoan lắm nhỉ! (3)U van Dần, u lạy Dần!(4)Dần hóy để cho chị đi với u, đừng giữ chị nữa. (5)Chị con cú đi, u mới cú tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ! (6) Sỏng ngày người ta đỏnh trúi thầy Dần như thế, Dần cú thương khụng. (7) Nếu Dần khụng buụng chị ra, chốc nữa ụng lý vào đõy, ụng ấy trúi nốt cả u, trúi nốt cả Dần nữa đấy.	 (Ngụ Tất Tố, Tắt đốn)1. U van Dần, u lạy Dần!2. Chị con cú đi, u mới cú tiền nộp sưu, thầy Dần mớiđược về với Dần chứ! 3. Sỏng ngày người ta đỏnh trúi thầy Dần như thế,Dần cú thương khụng.4. Nếu Dần khụng buụng chị ra, chốc nữa ụng lý vàođõy, ụng ấy trúi nốt cả u, trúi nốt cả Dần nữa đấy.Khụng dựng từ nối(dựng dấu phẩy)Dựng từ nối(QHT) và dấu phẩyTiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépII. Luyện tậpBài tập 1: Tỡm cõu ghộp trong đoạn trớch và cho biết trong mỗi cõu ghộp, cỏc vế cõu được nối với nhau bằng cỏch nào?Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépa.Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ, khóc không ra tiếng. Giá những cổ tục đã đầy đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thuỷ tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi. ( Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)C1C3C4C2V1V2V3V3V4V4Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépII. Luyện tậpBài tập 1: Tỡm cõu ghộp trong đoạn trớch và cho biết trong mỗi cõu ghộp, cỏc vế cõu được nối với nhau bằng cỏch nào?c. Rồi hai con mắt long lanh của cụ tụi chằm chặp dưa nhỡn tụi . Tụi lại im lặng cỳi đầu xuống đất : lũng tụi càng thắt lại, c v c vkhúe mắt tụi đó cõy cay. c vd. Một hụm, tụi phàn nàn việc ấy với Binh Tư. Binh Tư là một người lỏng giềng khỏc của tụi. Hắn làm nghề ăn trộm nờn vốn khụng ưa lóo Hạc bởi vỡ lóo lương thiện quỏ. Hắn bĩu mụi và bảo: - Lóo làm bộ đấy !Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépHoạt động nhúmBài 2 + Bài 4a, Vỡ Thỳy núi lỡ lời nờn bạn Nga giậnb, Nếu ta chiếm được điểm cao này thỡ trận đỏnh sẽ rất thuận lợic, Tuy gia đỡnh rất khú khăn nhưng Lanvẫn vươn lờn học giỏia, Trời vừa hửng sỏng, chỳng tụi đó lờn đường.b, Lũ tràn đến đõu, nhà cửa trụi đến đấy. c, Giú càng lớn,đỏm chỏy càng mạnh. Một số cõu tham khảo cho bài tập 4Một số cõu tham khảo cho bài tập 2Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghép* Bài tập 3: Vì Nam chăm học nên bạn ấy đạt kết quả cao.* Cách 1: + Nam chăm học nên bạn ấy đạt kết quả cao. + Vì Nam chăm học, bạn ấy đạt kết quả cao. * Cách 2: Nam đạt kết quả cao vì bạn ấy chăm học.Tiết 43 - Tiếng Việtcâu ghép So sánh câu ghép và câu đơn có dùng cụm C- V để mở rộng thành phần.- Giống : Đều có từ 2 cụm C- V trở lên Khác : + Câu ghép : 	Cỏc cụm C- V khụng bao chứa nhau, mỗi cụm c-v là một vế cõu + Câu đơn mở rộng thành phần: Cỏc cụm c- v nhỏ nằm trong cụm c-vị lớn. (Chỉ có 1 Cụm C- V làm nòng cốt câu)* Vớ dụ :I. Đặc điểm của cõu ghộp* Ghi nhớ : II. Cỏch nối cỏc vế cõu * Vớ dụ : * Ghi nhớ :-Cõu ghộp là những cõu do hai hoặc nhiều cụm C-V khụng bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này được gọi là một vế cõu. - Có hai cách nối các vế câu ghép III. Luyện tậpTiết 43 - Tiếng Việtcâu ghépHai cỏch nốiDựng từ loại cú tỏc dụng nốiMột QHTMột cặp QHTCặp phú từ, đại từ, chỉ từKhụng dựng từ nốiDấuphẩyChấmphẩyHaichấmCó hai cách nối các vế câu ghép+ Dùng từ nối: - Quan hệ từ - Cặp quan hệ từ - Cặp đại từ, chỉ từ, phó từ+ Không dùng từ nối: Dấu phẩy, dấu chấm phẩy,dấu hai chấm III/ Tổng kết1.Quan sỏt bản đồ tư duyDặn dò- Nắm đặc điểm, cỏch nối cỏc vế cõu ghộp.- Phõn biệt cõu ghộp với cõu đơn mở rộng thành phần.- Hoàn thành cỏc bài tập ở phần luyện tập.- Đọc trước: Tỡm hiểu chung về văn bản thuyết minh.chúc các em học tốtGia tăng dõn số là một vấn đề nan giải mà nhiều quốc gia trờn thế giới đang phải đau đầu đối phú. Bài túan dõn số ( hay là vấn đề dõn số và kế hoạch húa gia đỡnh) dường như đó được đặt ra từ thời cổ đại. Qua bài túan ấy, chỳng ta biết được rằng dõn số loài người là gia tăng theo cấp số nhõn, điều đú sẽ ảnh hưởng nghiờm trọng đến mụi trường, việc làm, chỗ ở, lương thực, giỏo dục, kinh tế và văn húa. Vỡ vậy, để hạn chế sự gia tăng dõn số thỡ mỗi phụ nữ trờn thế giới cần phải ý thức được rằng: “Chỉ nờn sanh từ một đến hai con”; “ Dự gỏi hay trai, chỉ hai là đủ” ./. Vấn nạn của TP HCM hiện nay là giao thụng quỏ đụng đỳc và thường xuyờn kẹt xe. Nạn kẹt xe cú nhiều nguyờn nhõn, đú / là do nhà nước sửa đường, do lượng xe mỏy quỏ đụng và do người đi đường / thiếu ý thức tụn trọng luật lệ giao thụng cụng cộng Để giải quyết được vấn nạn này, người ta ước tớnh rằng cần phải cú nhiều giải phỏp cựng tiến hành đồng bộ và thời gian để thực hiện./. Phần màu đỏ là cõu ghộp .