Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 52: Chương trình địa phương - Nguyễn Ngọc Luận

Tiết 52: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (PHẦN VĂN)Thiết kế: NGUYỄN NGỌC LUẬN Gv: Trường THCS Long Kiến CM - AG Kiểm tra bài cũĐể làm tốt bài văn thuyết minh ta cần phải làm gì? Hãy nêu bố cục của bài văn thuyết minh.CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI CHƯƠNG TRÌNH VĂN HỌC ĐỊA PHƯƠNGChúng ta cùng thưởng thức bài hát “Chuyến xe về núi” của nhạc sĩ Trương Quang Tuấn – Lời thơ Hồ Thanh ĐiềnTiết 52: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG PHẦN VĂNI – Các nhà văn, nhà thơ An Giang:STTHọ và tênBút danhNăm sinh năm mấtTác phẩm chínhNguyễn Quang SángMai Văn TạoViễn PhươngPhạm Thanh LiêmAnh ĐứcII -Các tác phẩm viết về An GiangNguyễn Văn HầuTrịnh Bửu HoàiNhà văn Nguyễn Quang SángTên thật: Nguyễn Quang SángBút danh: Nguyễn SángSinh 12- 01-1932Quê gốc xã Mỹ Luông, Chợ Mới, AG . Hiện là tổng thư kí Hội Nhà văn Tp HCM, UV BCH Hội nhà văn Việt NamTác phẩm chính: - Truyện ngắn: Người quê hương; Chiếc lược ngà; Bông cẩm thạch - Tiểu thuyết: Đất lửa; Mùa gió chướng; Dòng sông thơ ấu.. - kịch bản phim: Cánh đồng hoang; Dòng sông hát; Giữa dòng; Thời thơ ấu; Mùa gió chướng Nhà văn MAI VĂN TẠOTên thật: Nguyễn Thanh TânBút danh: Mai Văn TạoSinh 1924 tại Vĩnh Tế, Châu Đốc, AG. Ủy viên BCH Hội Nhà văn TP HCMTác phẩm chính: - Ký: Lại về quê lụa Tân Châu; Nơi hội tụ những dòng sông; Nhìn qua biên giới; Chết trong cảnh đói.. - Thơ: Bến Châu Giang - Truyện: Huyền thoại Thất Sơn; Miền quê của ngoại.. Nhà thơ ViỄN PHƯƠNGTên thật: Phan Thanh ViễnBút danh: Viễn PhươngSinh ngày 01/05/1928 tại Long Sơn, Tân Châu, AG, mất ngày 21 / 12 / 2005. Từng là chủ tịch Hội Nhà văn TP HCMTác phẩm chính - Các tập thơ: Trường ca chiến thắng hòa bình( 1963); Nhớ lời di chúc ( 1969), Như mây mùa xuân; Mắt sáng học trò .. - Truyện: Lòng mẹ ( 1982); Phù sa quê mẹ ( 1991) Nguyễn Văn HầuTên thật: Nguyễn Văn Hầu Hiệu là Bút Trạch, sinh năm 1922 tại An Giang, là người am tường chứ Hán, chữ Pháp, rất sành cổ nhạc và y thuật Đông Phương.Sở trường viết báo, viết sách, diễn thuyết, dạy văn học sử tại Trung và Đại học.Tác phẩm: Đức Cố Quản; Chí sĩ Nguyễn Quang Diệu; Thoại Ngọc Hầu; Nửa tháng trong miền Thất Sơn; Cuộc khởi nghĩa Bảy ThưaNhà sưu khảo Phạm Thanh LiêmTên Thật: Phạm Thanh LiêmBút danh: Liêm ChâuSinh ngày 19-08-1924 tại Châu Phú, Châu Đốc, AG, hội viên Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam. Ông có nhiều tác phẩm in đậm màu sắc vùng biên thùy Thất SơnTác phẩm chính: Gió bụi; Biên thùy truyện ký; Kỳ tích núi Sam; Thất Sơn truyền kỳ; Mười đình núi thiêng Nhà văn Anh ĐứcTên Thật: Bùi Đức ÁiBút danh: Anh ĐứcSinh 1925 tại Bình Hòa, Châu Thành, AG, từng là tổng thư ký Hội Nhà văn khóa 6Tác phẩm chính: Một chuyện ghi chép ở bệnh viện(1958);Hòn Đất (1965); Giấc mơ của ông lão vườn chim (1970); Đứa con của đất (1976).. Anh Đức được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuậtTrịnh Bửu HoàiSinh năm 1952 tại xã Mỹ Đức, Châu Phú, An GiangHội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Chủ tịch Hội văn nghệ tỉnh An Giang nhiệm kỳ IV (1999-2004)Có nhiều thơ đăng trên các báo trung ương và địa phươngTác phẩm: Thơ tình (thơ Nxb Khai Phá 1954); Người hành hương tình yêu (thơ, Nxb Khai phá 1974); 48 giờ vòng quanh Núi Sam (du ký, VNCĐ 1985)Giải thưởng: Người xa người, (truyện dài)được tặng thưởng 20 năm giải phóng của Hội Văn nghệ An GiangII – Các tác phẩm viết về An Giang A – Văn xuôi: B – Thơ:LONG ĐiỀN (Phạm Hữu Quang)NGÔI SAO HẮC HẢI ( Viễn Phương)CHIỀU BẢY NÚI ( Giang Nam)Tản văn ( Mai Văn Tạo)( SGK Ngữ văn 7 tập 1 Tr 89,90)Nửa tháng trong miền Thất Sơn( Nguyễn Văn Hầu)NỬA THÁNG TRONG MiỀN THẤT SƠN ( Nguyễn Văn Hầu) Chiếc Nguyễn Trung hôm đó đông nghẹt hành khách, chúng tôi ngồi nhom lại mộtmột góc để dễ chuyện trò. Nước xuôi tàu mạnh, lướt vùn vụt trên sông, bỏ lại đàng sau những đợt sóng trập trùng trắng dã, đập tung vào hai bên bờ. Nhìn về phía trước, nhà cửa san sát, mọc chen chúc giữa vườn tược cây cối xanh um. Ánh thái dương dâng lên lừng lững nhuộm đỏ những mái trường, mái đình ở đầu doi thêm rực rỡ bên cạnh những hàng sao mượt lá. Khung cảnh trông càng ngoạn mục. Anh Khanh buột miệng:Ở đây là đâu mà đẹp quá nhỉ?Lại quên mất rồi! Chợ Mới chứ còn đâu nữa!Ử, đã biết là Chợ Mới, nhưng sông nầy là gì và làng mạc hai bên bờ gọi là gì vậy? Hữu ngạn xã Kiến An; tả ngạn xã Long Điền; còn sông nầy gọi là sông Ông Chưởng. Cù lao Ông Chưởng đang hiện rõ trước mặt chúng ta kìa.Anh Khanh ngạc nhiên:Đây là Ông Chưởng thế? Thế câu ca dao: Ba phen quạ nói với diềuCù Lao Ông Chưởng còn nhiều cá tôm. là chỉ về chốn này sao?- Giỏi lắm. Xa quê mà không quên gốc, đáng khuyên cho anh một điểm son. Đây chính thật là Cù Lao Ông Chưởng trong ca dao đó.NỬA THÁNG TRONG MiỀN THẤT SƠN ( Nguyễn Văn Hầu) - Nhưng cá tôm không thấy?Thấy lắm chớ, chỉ tại anh không ra chợ. Bây giờ người ở đông đúc, ghe tàu qua lại phá nhiều làm cá tôm cũng ít hơn ngày trước đôi phần, tuy vậy vào tháng 9 tháng 10 âm lịch, chúng lên đồng tràn xuống thiếu gì, và giá bán cũng rẻ mạt. Kìa, anh hãy trông vào bờ, một miệng chài đang kéo lên, cá nhảy tung trắng xóa. ( Nguyễn Văn Hầu, Nửa tháng trong miền Thất Sơn – Nxb Trẻ) Đoạn văn tả lại cuộc hành trình của tác giả, sự cảm nhận một nét độc đáo của một địa danh ở An Giang, đó là địa danh nào? Sự độc đáo của địa danh đó được nói đến trong đoạn văn trên là gì?LONG ĐiỀN ( Phạm Hữu Quang)Tên gọi tự bao giờ thân thiếtTôi về đây thăm đất Long ĐiềnGặp cờ Đảng bay trên cột thépMột góc trời sắc nắng hồng lên Gặp mẹ kể về những người bất khuất Dưới lửa đèn soi bước đấu tranh Nơi chi bộ đầu tiên về họp Trời mây cao màu lá thêm xanhVà chị kể cảnh đời sau trướcBàn tay chai vạch đất van trời Đến bây giờ cầm gieo hạt thócHiểu mùa màng bao thuở sinh sôiLONG ĐiỀNCòn em khéo mượn lời câu hátĐất cù lao nhiều lắm cá tômMời tôi ghé thăm nhà giây látQua lối vườn chín trái xoài thơm Long Điền ơi bao điều sẽ nhớ Theo dọc dài một nhánh sông đi Cơn sóng nhỏ, từng cơn sóng nhỏ Gởi vào tôi tiếng nhạc, thầm thì..Bài thơ đã cho ta những dấu ấn sâu sắc về Long Điền. Em hãy nêu dấu ấn đó là gì? NGÔI SAO HẮC HẢI ( Viễn Phương)Người sinh ra trên sông nước Cửu Long GiangÔi đảo nhỏ tứ bề sóng vỗ Dừa xõa tóc mênh mông thương nhớTừ thuở Người đi hun đúc biển trờiThuở ấu thơ chưa nghe tiếng khóc của đờiCon đã tắm trên dòng sông Người đã tắmCon đâu hiểu ngoài đảo xa, xa lắmSóng đại dương vỗ trắng xương ngườiVà ngục hình dòng máu đỏ rơi rơiCon đâu biết mấy mươi năm ròng rãMái tóc xanh đã bạc giữa lao tùChiều nổi gió Cửu Long Giang trắng xóaSóng bạc đầu thương nhớ Bác Tôn ơi!Thuở cờ đỏ tung bay miền Hắc HảiGiữa biển đen rực đỏ một vầng hồngGiang cánh rộng Bác thành chim báo bãoSáng đỏ trời, giọt nước Cửu Long NGÔI SAO HẮC HẢINgày hôm ấy biển xanh ngời lửa thépBão cuồng rung, con mắt xoáy tim ngườiTrong sấm nổ Bác thành tia chớpNgàn năm còn sáng rực biển khơiTim chói lọi mặt trời Tháng TámBác trở về áo vải ấm non sôngThân tù tội xiềng rông vừa rủ xuốngHồn bay cao trong bảy sắc cầu vồng Và từ đấy Bác Tôn là đất nướcDâng quê hương mỗi hơi thở, mỗi hồng cầuLà ánh lửa trong lòng sâu địa đạoLà tiếng chim rừng véo von non caoHôm nay người thanh thản ra đi Khi đã hiến dâng trọn đời mình cho tổ quốcBác Hồ đó dang tay ôm lấy BácĐêm rưng rưng nghe sóng vỗ sông HồngNGÔI SAO HẮC HẢICon nhớ Bác Tôn từ phương Nam rất xaÔi! Rực rỡ vì sao Hắc HảiBác đứng đó giữa trời chiếu mãiLàm trăng cho đêm, làm nắng cho ngàyCon nghe dòng nước Cửu Long trôiSóng nhẹ đu đưa ve vuốt bãi bồiGió hát cùng mây, mây nhủ nướcThành lời ru dìu dịu xa xôi“ Người sinh ra trên sông Cửu Long Người về trên bến sông Hồng nghỉ ngơiXin người yên giấc, Người ơi!Đời người là một cõi trời ngát hương” TP Hồ Chí Minh 30-3-1980- Nêu nội dung chính của bài thơ trên.- Cảm xúc sâu sắc của em trong bài thơ đó là những câu thơ nào?CHIỀU BẢY NÚI(Giang Nam)Chiều Bảy Núi màu xanh mênh môngChúng tôi đi nghe bước chân mình vang trong im lặngNúi Tượng hình voi, sẵn sàng lao vào trậnNúi như Dài thành lũy cha ông xưa Người về Nam thương ngọn Nam Qui Núi Két nhắc một mùa bắp rẫy Với kẻ thù núi Cấm là cạm bẫy Và Cô Tô ngỡ trên biển dưới thuyềnChúng tôi đi nòng súng nghiêng nghiêngNhìn bóng núi biết đâu là Tổ QuốcXóm nhỏ ven đường hàng cây thốt lốtTự bao đời biên giới vẫn bình yênCHIỀU BẢY NÚIHai đất nước nỗi đau nào riêngXiềng xích trăm năm, máu và nước mắtNúi bên đó núi bên này tựa nhau mà đánhCó những kẻ hòng quên hạt muối cắn đôi Ba Chúc vào mùa trong căm giận không nguôi Chúng tôi đi trên những con đường đỏ máu Người còn sống ra đồng cấy lúa Khẩu súng đầu bờ, răng cắn chặt môi Người còn sống với núi Tượng, núi DàiĐêm không ngủ canh từng tấc đấtNghe lén lút những bước chân tội ácBên kia rào gai, nơi đang chết nghĩa tìnhCHIỀU BẢY NÚIChiều Bảy Núi, núi và đồng rất xanhChúng tôi đi, hiểu vì sao mình cầm súngHiểu Tổ Quốc bắt đầu từ núi Dài, núi TượngNúi Két ai nhìn cũng nhớ một quê hươngChiều Bảy Núi biên giới “ không bình yên”Người lên tuyến trong khói mù đại bácLòng rất bình yênbiết trước mặt mình là giặcChim bắt cô bay trên chốt gọi mùa Tháng 7/1978Bài thơ đã nêu lên những cảm xúc gì của tác giả về Bảy Núi? Các em hãy nhắc lại các tác giả, tác phẩm mà các em vừa tìm hiểu trong tiết học này?Tác giả: Nguyễn Quang Sáng, Mai Văn Tạo, Viễn Phương, Anh Đức, Liêm Châu, Nguyễn Văn HầuTác phẩm: - Thơ: Long Điền; Ngôi sao Hắc Hải, Chiều Bảy Núi - Văn xuôi: Tản văn ( Mai Văn Tạo); Nửa tháng trong miền Thất Sơn ( Nguyễn Văn Hầu)Chuẩn bị bài mớiĐọc kĩ các đoạn văn trong sách giáo khoa trang 141,142Tìm hiểu công dụng của dấu ngoặc kép trong các đoạn dùng để làm gì?