Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 78: Văn bản: Khi con tu hú (Tố Hữu)

n :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ.Với cách dùng từ, ngắt nhịp và giọng điệu đó đã thể hiện rõ tâm trạng gì của người ? Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.23Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ.Tâm trạng nhà thơ thay đổi đột ngột như vậy đã bộc lộ sâu sắc khát vọng gì ? Khát vọng tự do cháy bỏng. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.24Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ. Khát vọng tự do cháy bỏng.Câu mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng tu hú nhưng tâm trạng người tù khi nghe tiếng tu hú có gì khác nhau ?CÂU ĐẦUCÂU CUỐINhóm 1,2,3:Nhóm 4,5,6:NHẬN XÉT:25Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ. Khát vọng tự do cháy bỏng.CÂU ĐẦUCÂU CUỐIGợi hình ảnh cuộc sống đầy hình ảnh, âm thanh, màu sắc hương vị; gợi lòng say mê, háo hức, khát khao hòa nhập.Khiến người tù cảm giác bực bội, ngột ngạt, đau khổ “cứ kêu” khao khát thoát khỏi chốn ngục tù.NHẬN XÉT: Đều là tiếng gọi của tự do, khát khao cuộc sống tự do cháy bỏng.26Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.III/ Tổng kết :Qua phân tích trên, em hãy nêu ngắn gọn lại nội dung, nghệ thuật bài thơ? Khát vọng tự do cháy bỏng.27Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ. Khát vọng tự do cháy bỏng.III/ Tổng kết :- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.yêu tự dolòng yêu đờiyêu lí tưởngyêu đất nước Điền hai trong bốn cụm từ sau vào chỗ trống để hoàn thành ý nghĩa bài thơ.28Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ. Khát vọng tự do cháy bỏng.III/ Tổng kết :- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.IV/ Luyện tập :Câu 1: Ý nào nói đúng nhất về tâm trạng nhà thơ ở sáu câu đầu?A. Uất ức, đau khổ, khao khát tự do.B. Buồn bực vì tiếng kêu của tu hú.C. Hòa vào, thiết tha với cuộc sống bên ngoài.D. Ý chí hành động để thoát khỏi lao tù.C 1/ Bài tập trắc nghiệm:29Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ. Khát vọng tự do cháy bỏng.III/ Tổng kết :IV/ Luyện tập : 1/ Bài tập trắc nghiệm:Câu 2: Ý nào nói đúng nhất về tâm trạng nhà thơ ở bốn câu cuối?B. Buồn bực vì tiếng kêu của tu hú.C. Khao khát cuộc sống tự do bên ngoài.D. Ý chí hành động để thoát khỏi lao tù.A. Uất ức, đau khổ, khao khát tự do.A- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.30Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế. - Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ. - Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận  - Viết trong nhà lao (7/1939)- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : Bút pháp miêu tả: Tưởng tượng, liên tưởng Liệt kê, điệp ngữ. Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống. 2/ Tâm trạng người tù : - Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén. - Dùng liên tiếp động từ, thán từ. Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ. Khát vọng tự do cháy bỏng.III/ Tổng kết :IV/ Luyện tập : 1/ Bài tập trắc nghiệm:2/ Tâm trạng nhà thơ ở hai đoạn thơ có mâu thuẫn nhau không? Vì sao?3/ Nêu cảm nghĩ gì về hình ảnh người tù cách mạng trong bài thơ ?- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.31Tieát 78 - Vaên baûn :KHI CON TU HUÙToá HöõuI/ Tìm hiểu chung : 1/ Tác giả : 2/ Bài thơ : 1/ Tác giả : II/ Tìm hiểu chi tiết : 1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè : 2/ Tâm trạng người tù :III/ Tổng kết :IV/ Luyện tập : Học thuộc lòng bài thơ, học nắm chắt nội dung nghệ thuật. Liên hệ với các bài thơ trong tù khác của các chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ XX như Phan Bội Châu, Phan Châu trinh. Soạn bài : Tức cảnh Pác Bó. (Chú ý tìm hiểu hoàn cảnh ra đời của bài thơ; sự giản dị và tư thế của Bác trong những năm đầu về nước hoạt động cách mạng) Soạn bài tiết tiếp theo : Câu nghi vấn (tt). (Chú ý tìm hiểu chức năng và đặt câu).HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ32ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy c« BGK vµ c¸c em häc sinh33