Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 78: Văn bản: Khi con tu hú (Tố Hữu) - Trường THCS Trần Phú

GIÁO ÁN DỰ THIHọ và tên: Trương Thị Khoa Trường THCS Trần PhúChào mừng quý thầy cô đến dự giờ lớp 8/1KIỂM TRA BÀI CŨ * Chọn và đọc một khổ thơ em thích nhất trong bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh. * Cho biết vì sao em thích khổ thơ ấy? KHI CON TU HÚTố Hữu Tiết 78Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả: Tên khai sinh : Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002) Quê Phù Lai, nay Quảng Thọ - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế Ông tham gia cách mạng từ sớm, từng bị tù (4.1939 bị bắt giam, 3.1942 vượt ngục, bắt liên lạc với Đảng) Được coi là lá cờ đầu thơ ca cách mạng và kháng chiến Tác phẩm chính; Từ ấy (1946), Việt Bắc (1954), Gió lộngTiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả: 2. Tác phẩm: Tên khai sinh : Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002) Quê Phù Lai, nay Quảng Thọ - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế Ông tham gia cách mạng từ sớm, từng bị tù (4.1939 bị bắt giam, 3.1942 vượt ngục, bắt liên lạc với Đảng) Được coi là lá cờ đầu thơ ca cách mạng và kháng chiến Tác phẩm chính; Từ ấy(1946), Việt Bắc (1954), Gió lộngTiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:Tác giả: 2. Tác phẩm: b. Thể thơ: Thể thơ lục báta. Bài thơ viết tại nhà lao Thừa Phủ (Huế) vào cuối tháng 7.1939 Trích trong tập thơ “Từ ấy”b. Thể thơ lục bát. a.Viết năm 1939Một số hình ảnh về nhà lao Thừa Phủ Nhà lao Thừa PhủChiến sĩ cách mạng trong nhà laoKhi con tu hú gọi bầyLúa chiêm đang chín trái cây ngọt dầnVườn râm dậy tiếng ve ngânBắp rây vàng hạt đầy sân nắng đàoTrời xanh càng rộng càng caoĐôi con diều sáo lộn nhào từng khôngTa nghe hè dậy bên lòng Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: 3. Bố cục: Khi con tu hú gọi bầyLúa chiêm đang chín trái cây ngọt dầnVườn râm dậy tiếng ve ngânBắp rây vàng hạt đầy sân nắng đàoTrời xanh càng rộng càng caoĐôi con diều sáo lộn nhào từng khôngTa nghe hè dậy bên lòng Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: 3. Bố cục: hai phần- Phần 1: Sáu câu đầu - Bức tranh mùa hè- Phần 2: Bốn câu còn lại - Tâm trạng người tù, người chiến sĩ cách mạngKhi con tu hú gọi bầyLúa chiêm đang chín trái cây ngọt dầnVườn râm dậy tiếng ve ngânBắp rây vàng hạt đầy sân nắng đàoTrời xanh càng rộng càng caoĐôi con diều sáo lộn nhào từng khôngTa nghe hè dậy bên lòng Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:Tác giả: 2. Tác phẩm: 3. Bố cục: - Phần 1: Sáu câu đầu - Bức tranh mùa hè Phần 2: Bốn câu còn lại - Tâm trạng người tù, người chiến sĩ cách mạngTiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: Nhan đề lạCấu trúc NPÝ nghĩaKhông nói về sự việc, tư tưởng chỉ nói về thời gian, không gian.Cách nói nửa chừng, gây hấp dẫnthu hút sự chú ý của người đọcThảo luận : Có ý kiến cho rằng nhan đề bài thơ rất lạ. Theo em nhan đề bài thơ lạ ở chỗ nào?Chưa trọn vẹn thành câu, mang chức năng trạng ngữ4. Nhan đề: 3. Bố cụcTiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: 3. Bố cục:4. Nhan đề:II. Đọc- Hiểu văn bản:Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: 3. Bố cục:II. Đọc-Hiểu văn bản:1.Bức tranh mùa hè:Tươi sáng, thoáng đãng, tự do...=>Tình yêu cuộc sống mãnh liệt4.Nhan đề:Bắp rây vàngTrời xanhVườn râmNắng đàoTiếng tu húTiếng ve ngânTiếng saó diềuTrái cây ngọt dầnLúa đang chínTrời cao rộngDiều lộn nhàoĐầy hương vịĐường nét thoáng đãngThiên nhiên tươi sáng, thoáng đãng, tự do-Bức tranh tâm tưởng-Tình yêu cuộc sống mãnh liệtNhiều màu sắcGiàu âm thanhvàngxanhrâmđàongândầnđanglộn nhàoTiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố Hữu1.Bức tranh mùa hè:-Tươi sáng, rộn rã-Tình yêu cuộc sống mãnh liệt2.Tâm trạng người tùI.Giới thiệu chung:1.Tác giả:2.Tác phẩm3.Bố cục:4.Nhan đề:II.Đọc-hiểu văn bản: Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố Hữu- Uất hận, căm phẫn.- Khát khao tự do, ước muốn phá tan xiềng xích nô lệ. Ta nghe hè dậy bên lòngM à chân muốn đạp tan phòng, hè ôi! Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!I.Giới thiệu chung:II.Đọc-hiểu văn bản:1.Bức tranh mùa hè:-Tươi sáng, rộn rã-Tình yêu cuộc sống mãnh liệt2.Tâm trạng người tù:Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuCảnh mùa hè tươi đẹp, tự do, khoáng đạt, đầy sức sống.Cảnh tù túng, chật hẹp, ngột ngạt, bức bối trong tùI.Giới thiệu chung:II.Đọc-hiểu văn bản:1.Bức tranh mùa hè:-Tươi sáng, rộn rã-Tình yêu cuộc sống mãnh liệt2.Tâm trạng người tù:Nhịp thơ: 6/2, 3/3- Nghe hè dậy bên lòng => Tiếng chim tu hú đã thức dậy mùa hè trong lòng nhà thơ - Hè ôi !, làm sao, thôi => Từ cảm thán, câu cảm thán- Ngột, chết uất =>Động từ gợi tả – ngột ngạt, uất ức, - Đạp tan phòng =>Ẩn dụ -phá tan xiềng xích nô lệTiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố Hữu - Uất hận, căm phẫn.- Khát khao tự do, ước muốn phá tan xiềng xích nô lệ. Ta nghe hè dậy bên lòngMà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi! Ngột làm sao, chết uất thôiCon chim tu hú ngoài trời cứ kêu!dậy Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!Ngột làm sao, chết uất thôi I.Giới thiệu chung: II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Bức tranh mùa hè:-Tươi sáng, rộn rã-Tình yêu cuộc sống mãnh liệt 2.Tâm trạng người tù: Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố Hữu Khi con tu hú gọi bầy .Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu! Mở đầu và kết thúc bài thơ đều là âm thanh tiếng chim tu hú. Chỉ ra điểm giống và khác nhau về ý nghĩa của tiếng chim đầu và cuối bài thơ. Em có nhận xét gì về kết cấu bài thơ?Giống nhau: Tiếng gọi tha thiết của tự do, của thế giới sự sống đang quyến rũ2. Khác nhau:- Tu hú gọi bầy :gợi cảnh đất trời bao la vào hè - tâm trạng náo nức hoà vào cảnh vật- Tu hú cứ kêu: Khát khao tự do, phá tan xiềng xíchTâm trạng khác nhau :Kết cấu đầu cuối tương ứng - Uất hận, căm phẫn - Khát khao tự do, phá tan xiềng xíchI.Giới thiệu chung:II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Bức tranh mùa hè:-Tươi sáng, rộn rã-Tình yêu cuộc sống mãnh liệt 2.Tâm trạng người tù:Đáp án nào đúng nhất về giá trị  nghệ thuật của bài thơ ?A. Thể thơ lục bát sử dụng một cách uyển chuyểnB. Kết cấu đầu cuối tương ứng và biện pháp đối lập, tương phảnC. Hình ảnh gần gũi, gợi cảm ; cảm nhận tinh tế ; cảm xúc chân thành, mãnh liệt D. Tất cả đều đúng.Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI.Giới thiệu chung:II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Bức tranh mùa hè:-Tươi sáng, rộn rã-Tình yêu cuộc sống mãnh liệt 2.Tâm trạng người tù:- Uất hận, căm phẫn- Khát khao tự do, phá tan xiềng xíchIII.Tổng kết:Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:3.Bố cục:4. Nhan đề:II. Đọc-Hiểu văn bản:III.Tổng kết:Khi con tu hú của Tố hữu là bài thơ lục bát giản dị, thiết tha, thể hiện lòng yêu sâu sắc niềm yêu cuộc sống và niềm khát khao cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đàyGhi nhớ:-Nghệ thuật:- Nội dung:Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:3.Bố cục:4. Nhan đề:II. Đọc-Hiểu văn bản:III.Tổng kết: Bài tập 1: Viết một câu văn có bốn chữ đầu là “Khi con tu hú” để tóm tắt nội dung bài thơ.IV. Luyện tập:IV. Luyện tập: Nghệ thuật: Nội dung:Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:3.Bố cục:4. Nhan đề:II. Đọc, hiểu văn bản:III.Tổng kết: Bài tập 2: Trò chơi: Thuyết minh phim “Bức tranh mùa hè” IV. Luyện tập:IV. Luyện tập:Nghệ thuật: Nội dung:Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: 3. Bố cục:4. Nhan đề:II. Đọc – Hiểu văn bản:III. Tổng kết:IV. Luyện tập: Trò chơi:Thuyết minh phimKhi con tu hú Tố Hữu Khi con tu hú gọi bầy Lúa chiêm đang chín,trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào từng không Ta nghe hè dậy bên lòng Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi ! Ngột làm sao, chết uất thôi Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu Huế, tháng 7 - 1939Tiết 78 - Văn bản:KHI CON TU HÚTố HữuI. Giới thiệu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm: 3. Bố cục:4. Nhan đề:II. Đọc – Hiểu văn bản:III. Tổng kết:IV. Luyện tập: Trò chơi:Thuyết minh phim - Học thuộc lòng bài thơ - Sưu tầm thơ viết trong tù của các chiến sĩ cách mạng - Viết một đoạn văn thuyết minh về bức tranh mùa hè qua sáu câu thơ đầu của bài thơ. - Chuẩn bị bài mới: Tức cảnh Pác bó, Niềm vui của Bác qua những vần thơ bình dịHƯỚNG DẪN VỀ NHÀ