Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Tiết 90: Chiếu dời đô - Trường THCS Mai Đình

PHßNG GIÁO dôC & ®µo T¹O sãc SƠNTr­êng thcs mai ®×nhkÝnh chµo quý thÇy c« vÒ dù giê héi gi¶ng líp 8b Thứ hai ngày 9 tháng 3 năm 2009Ngữ văn 8 : Bài 22TIẾT 90CHIẾU DỜI ĐÔ (Thiên đô chiếu) - LÝ C«ng UÈn I.T×m hiÓu s¬ l­îc1/Tác giả:-Lí Công Uẩn (974 -1028) – Lí Thái Tổ, quê ở tỉnh Bắc Ninh . -Ông là người thông minh, nhân ái và sáng lập ra nhà Lý.TƯỢNG LÍ CÔNG UẨN - Ở HÀ NỘI2/Tác phẩ m:a, Hoàn cảnh ra đời:-Ra đời năm 1010 nhằm bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La.+ Mục đích: do vua dùng để ban bố mệnh lệnh.+ Nội dung: Thể hiện tư tưởng chính trị lớn lao có ảnh hưởng đến thời đại.+ Hình thức : Được viết bằng văn xuôi(văn vần) có xen kẽ những câu văn biền ngẫub, Thể loại: Chiếu2/Tác phÈm:- Ra ®êi vµo n¨m 1010 nh»m bµy tá ý ®Þnh dêi ®« tõ Hoa L­ (Ninh B×nh) ra §¹i La (Th¨ng Long – Hµ Néi ngµy nay)-ThÓ lo¹i: ChiÕu lµ thÓ v¨n ®­îc nhµ vua dïng ®Ó ban bè mÖnh lÖnh..3. §äc, gi¶i nghÜa tõ khã- MÖnh: ý trêi, lßng trêi, trêi ®Þnh.- VËn: thêi c¬, vËn héi.PhÇn 1: Tõ ®Çu ®Õn “phån thÞnh”(lÝ do rêi ®«)PhÇn 2: Tõ “thÕ mµ” ®Õn “dêi ®æi”(nguyªn nh©n chän §¹i La)PhÇn 3: Cßn l¹i.(kh¼ng ®Þnh ý chÝ quyÕt t©m rêi ®«)4/ Bè côc:3 phÇnNhà vua ban chiÕuX­a nhµ Th­¬ng ®Õn vua Bµn Canh n¨m lÇn dêi ®«; nhµ Chu ®Õn vua Thµnh V­¬ng còng ba lÇn dêi ®«. Ph¶i ®©u c¸c vua thêi Tam ®¹i theo ý riªng m×nh mµ tù tiÖn chuyÓn dêi? ChØ v× muèn ®ãng ®« ë n¬i trung t©m, m­u toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ mu«n ®êi cho con ch¸u; trªn v©ng mÖnh trêi, d­íi theo ý d©n, nÕu thÊy thuËn tiÖn th× thay ®æi. Cho nªn vËn n­íc l©u dµi, phong tôc phån thÞnhThÕ mµ hai nhµ §inh, Lª l¹i theo ý riªng m×nh, khinh th­êng mÖnh trêi, kh«ng noi theo dÊu cò cña Th­¬ng, Chu, cø ®ãng yªn ®« thµnh ë n¬i ®©y, khiÕn cho triÒu ®¹i kh«ng ®­îc l©u bÒn, sè vËn ng¾n ngñi, tr¨m hä ph¶i hao tèn, mu«n vËt kh«ng ®­îc thÝch nghi. 1: LÝ do dêi ®«      II.T×m hiÓu chi tiÕt -Nhà Thương năm lần dời đô nhà Chu ba lần dời đô. a/Lịch sử các triều đại ở Trung Quốc:b/Thực tế lịch sử nhà Đinh,Lê - Nhà Đinh, Lê không dời đô - Lý do: Theo ý trời, ý dân. - Kết quả: Đất nước thịnh vượng - Kết quả: Triều đại không lâu bền - Nghệ thuật: So sánh đối chiếu, dẫn chứng toàn diện, tiêu biểu lập luận thấu tình đạt lý.-Ý nghĩa: + Dời đô là việc làm chính nghĩa vì nước vì dân theo mệnh trời+ Thể hiện thực lực của nước ta lớn mạnh, ý chí tự cường. =>Thái độ và quyết định của nhà vua: Trẫm rất đau xót  không thể không dời đổi. - Trái ý trời, ý dân"Huèng g× thµnh §¹i La, kinh ®« cò cña Cao V­¬ng: ë vµo n¬i trung t©m trêi ®Êt; ®­îc c¸i thÕ rång cuén hæ ngåi. §· ®óng ng«i nam b¾c ®«ng t©y; l¹i tiÖn h­íng nh×n s«ng dùa nói. §Þa thÕ réng mµ b»ng; ®Êt ®ai cao mµ tho¸ng. D©n c­ khái chÞu c¶nh khèn khæ ngËp lôt; mu«n vËt còng rÊt mùc phong phó tèt t­¬i. Xem kh¾p ®Êt ViÖt ta, chØ n¬i nµy lµ th¾ng ®Þa. ThËt lµ chèn héi tô träng yÕu cña bèn ph­¬ng ®Êt n­íc; còng lµ n¬i kinh ®« bËc nhÊt cña ®Õ v­¬ng mu«n ®êi."     2/ Nguyên nhân chọn Đại La . III/ Tổng kết :Nội dung: Khát vọng một đất nước thống nhất, độc lập, hùng cường, khẳng định ý chí tự cường và sự lớn mạnh của dân tộc Đại Việt.Nghệ thuật: Thuyết phục người nghe bằng lí lẽ chặt chẽ,sử dụng những câu văn biền ngẫu giàu hình ảnh và sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình.Tr­êng THCS S¬n TiÕn 2/ Nguyên nhân chọn Đại La . -Về mặt địa lí:Trung tâm, có núi có sông, đất rộng bằng cao thoáng.-Về văn hoá chính trị: Là mảnh đất thịnh vượng,, đầu mối giao lưu. Hội tụ đủ mọi mặt của đất nước xứng đáng là trung tâm văn hoá, kinh tế, chính trị).-Về mặt lịch sử: Nơi xưa Cao Vương đóng đô.Đại La Về lịch sửCao Vương đóng đôVề địa lí Trung tâm của trời đất Về văn hoá Mảnh đất thịnh vượng Hội đủ điều kiện Kinh đôDêi ®« lµ ®iÒu ®· tõng x¶y ra trong lÞch söH¹n chÕ cña viÖc ®ãng ®« ë Hoa L­§¹i La cã nhiÒu lîi thÕ§¹i La ®· tõng lµ kinh ®«Mong ®­îc sù ®ång thuËn cña mäi ng­êiLÝ do dêi ®«Kh¼ng ®Þnh quyÕt t©m dêi ®«Chän §¹i La lµm n¬i ®Þnh ®«NhÊt thiÕt ph¶i dêi ®«§¹i La lµ n¬i tèt nhÊt ®Ó ®Þnh ®«Bè côc vµ lËp luËn cña bµi     §Òn §« (1030)      Một số công trình tiêu biểu của Thăng Long - Hà Nội           Chùa Một Cột     Văn miếu Quốc Tử Giám     Lăng Chủ Tịch Hồ Chí Minh     Hồ Gươm Tháp Rùa     Sân vận động quốc gia Mỹ Đình     Nhà hát lớn Hà Nội      Đại học Y Hà Nội     Chợ Đồng XuânN hững điều cần nắm v ững qua bài học* Thấy được khát vọng đất nước độc lập, khí phách tự cường của dân tộc. *Thấy được kết cấu chặt chẽ, lập luận thuyết phục kết hợp giữa lí và tình.* Nắm được đặc điểm chức năng thể chiếu và vận dụng làm văn nghị luận. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM chọn câu trả lời đúng nhất Vì sao nói “Chiếu dời đô” ra đời phản ánh ý chí độc lập tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc Đại Việt ? A/ Triều đình nhà Lí đủ lớn mạnh chấm dứt nạn phong kiến cát cứ. B/ Dân tộc Đại Việt đủ sức sánh ngang hàng với phương Bắc. C/ Định đô ở Thăng Long là nguyện vọng của nhân dân xây dựng một đất nước độc lập, tự cường. D/ Cả ba ý trên.Đáp án: câu DIV Luyện tập:-Bài cũ: Nắm nội dung chính, học kĩ ghi nhớ.-Bài mới: Soạn và chuẩn bị bài “Hịch tướng sỹ” Yêu cầu về nhà Bài tập:2/ Học tập cách viết đoạn văn biền ngẫu thuyết minh về thắng địa Đại La và viết một đoạn văn như thế giới thiệu một danh lam, di tích thắng cảnh ở quê em bằng văn xuôi.CHÀO TẠM BIỆTXin chân thành cảm ơn