Bài giảng Ngữ Văn Khối 8 - Tiết 91: Câu trần thuật
Đặc điểm hình thức:
Câu trần thuật không có đặc điểm hình thức của câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán.
Chức năng:
a. Thường dùng để kể, thông báo, nhận định, miêu tả
b. Ngoài ra còn dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ tình cảm, cảm xúc
Dấu hiệu khi viết:
Thường kết thúc bằng dấu chấm, nhưng đôi khi nó có thể kết thúc bằng dấu chấm than hoặc dấu chấm lửng.
Khả năng sử dụng:
Đây là kiểu câu cơ bản được dùng phổ biến trong giao tiếp.
Moân: Ngöõ vaên 8Tieát: 91 CAÂU TRAÀN THUAÄTCÂU HỎI THẢO LUẬN (3 phút)Câu hỏi: Các câu được dẫn trong ví dụ có dấu hiệu hình thức đặc trưng của các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán hay không? Nếu không thì những câu đó dùng làm gì?Nhóm 1: Ví dụ aNhóm 2: Ví dụ bNhóm 3: Ví dụ cNhóm 4: Ví dụ da/ Lịch sử ta có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung, Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các dân tộc ấy là tiêu biểu cho một dân tộc anh hùng. (Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)Nhận địnhKểYêu cầuTiết 91: CÂU TRẦN THUẬTb/ Thốt nhiên một người nhà quê, mình mẩy lấm láp, quần áo ướt đầm, tất tả chạy xông vào, thở không ra lời: - Bẩmquan lớnđê vỡ mất rồi! ( Phạm Duy Tốn, Sông chết mặc bay)Kể,tảThông báoTiết 91: CÂU TRẦN THUẬTc/ Cai Tứ là một người đàn ông thấp và gầy, tuổi độ bốn lăm, năm mươi. Miêu tảMiêu tảNhận địnhBộc lộ tình cảm, cảm xúc. Mặt lão vuông nhưng hai má hóp lại. Nhưng dòng nước Tào Khê không bao giờ cạn chính là lòng chung thủy của ta ! d/ Ôi Tào Khê! Nước Tào Khê làm đá mòn đấy! Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬTCâu cảm thánTiết 91: CÂU TRẦN THUẬT1. Đặc điểm hình thức:Câu trần thuật không có đặc điểm hình thức của câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán.2. Chức năng:a. Thường dùng để kể, thông báo, nhận định, miêu tảb. Ngoài ra còn dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ tình cảm, cảm xúc3. Dấu hiệu khi viết:Thường kết thúc bằng dấu chấm, nhưng đôi khi nó có thể kết thúc bằng dấu chấm than hoặc dấu chấm lửng.4. Khả năng sử dụng:Đây là kiểu câu cơ bản được dùng phổ biến trong giao tiếp.b) Anh có thể tắt thuốc lá được không? Anh tắt thuốc lá đi!Bài tập: Xác định kiểu câu và chức năng:c) Xin lỗi, ở đây không được hút thuốc lá.a. Câu cầu khiến.Ra lệnhb. Câu nghi vấn. Đề nghị c. Câu trần thuật. Đề nghị Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬTb) Mã Lương nhìn cây bút bằng vàng sáng lấp lánh, em sung sướng reo lên: Cây bút đẹp quá! Cháu cảm ơn ông! Cảm ơn ông!(Cây bút thần)Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình.(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)Bài 1. Xác định kiểu câu và chức năng:Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬTBài 2. Nhận xét kiểu câu và ý nghĩa: Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬT+ Nguyên tác: “Đối thử lương tiêu nại nhược hà ?”+ Dịch nghĩa: “Trước cảnh đẹp đêm nay biết làm thế nào?” + Dịch thơ: “Cảnh đẹp đêm nay , khó hững hờ” Câu nghi vấn Câu trần thuật - Hứa hẹn:+ Con xin hứa với ba mẹ sẽ không trốn học đi chơi nữa.Bài 5. Đặt câu trần thuật:- Xin lỗi:+ Mình xin lỗi bạn.- Cảm ơn:+ Cháu xin cảm ơn chú.- Chúc mừng:+ Mẹ chúc mừng con.- Cam đoan:+ Tôi xin cam đoan những lời tôi nói hoàn toàn là sự thật.Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬTTrò chơi ô chữChìa khoáHỨACẦUKHIẾNNGỮĐIỆUCHẤMTHANKHUYÊNBẢODẤUCHẤMYÊUCẦUTỐHỮUNGHIVẤNHỎI12345678910Câu số 1 : Gồm 3 chữ cái.Câu trần thuật sau dùng để làm gì?“Em xin hứa với cô ngày mai em sẽ đến sớm”.1Câu số 2 : Gồm 8 chữ cái.Câu: Các em đừng khóc. Xét theo mục đích nói, nó thuộc kiểu câu gì?2Câu số 3 : Gồm 7 chữ cáiCâu cầu khiến là câu có những từ cầu khiến hay ...... cầu khiến.3Câu số 4 : Gồm 8 chữ cáiCâu trần thuật đôi khi có thể kết thúc bằng loại dấu này?4Câu số 5 : Gồm 9 chữ cái.Câu cầu khiến sau dùng để làm gì?" Thôi đừng buồn!"5Câu số 6: Gồm 7 chữ cái.Khi ý cầu khiến không được nhấn mạnh thì câu cầu khiến có thể kết thúc bằng dấu gì?6Câu số 7 : Gồm 6 chữ cái.Câu trần thuật sau dùng để làm gì?“Chúng ta phải ghi nhớ công ơn sinh thành của cha mẹ"7Câu số 8 : Gồm 5 chữ cáiBài thơ "Khi con tu hú" của tác giả nào?8Câu số 9 : Gồm 7 chữ cái.Câu: " Bạn làm bài tập chưa?"Xét theo mục đích nói nó thuộc kiểu câu gì?9Câu số 10 : Gồm 3 chữ cái?Câu trần thuật sau dùng để làm gì?“Mình hỏi cậu chơi caro trong giờhọc có lợi ở chỗ nào”.10HUTYẾTMINHBài 6. Viết một đoạn đối thoại có sử dụng 4 kiểu câu:Sau kì nghỉ tết, Lan gặp lại Linh trên đường đến trường:- Tết vừa rồi bạn có đi đâu chơi không? Tết rồi cả gia đình mình về quê ăn tết vui lắm. Lan hãy kể cho mình nghe với!- Này nhé, mình được gặp ông bà, gia đình các cô chú, mình còn được lì xì nữa đó.- Thích nhỉ!Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬTb) Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi: “Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”.(Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi) Đêm nay đến phiên anh canh miếu thờ, ngặt vì cất dở mẻ rượu, em chịu khó thay anh, đến sáng thì về.(Thạch Sanh)Bài 4. Những câu sau có phải là câu trần thuật không? Những câu này dùng để làm gì?Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬT
File đính kèm:
- Bai_21_Cau_tran_thuat.ppt