Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Câu cá mùa thu (Nguyễn Khuyến) - Trần Xuân Dung

Caõu caự muứa thu(Thu điếu) Nguyễn khuyến Người soạn : Trần Xuân Dung.I-tìm hiểu chung1-Tác giả và sự nghiệp. Tác giả: -Nguyễn Khuyến(1835-1909) là một trí thức dân tộc giàu tài năng. -Cuộc sống thanh bạch, đôn hậu,có khí tiết. -Ông có tấm lòng yêu nước thương dân và kiên quyết không hợp tác với thực dân Pháp.Tóm tắt vài nét về tác giả Nguyễn Khuyến?Nguyễn khuyến(1835-1909)I-tìm hiểu chung1-Tác giả và sự nghiệp. Sáng tác: -Tác phẩm chữ Hán và chữ Nôm còn khoảng 800 bài. -Đóng góp nổi bật: Thơ làng quê và thơ trào phúng Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Khuyến?I-tìm hiểu chung1-Tác giả và sự nghiệp2-Văn bản.Vị trí: -“Thu điếu” nằm trong chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến.Đề tài:-Viết về mùa thu, một đề tài quen thuộc trong thơ ca phương Đông. Vị trí, đề tài, hoàn cảnh sáng tác của bài thơ?I-tìm hiểu chung1-Tác giả và sự nghiệp2-Văn bản. Hoàn cảnh sáng tác: -Bài thơ có thể được Nguyễn Khuyến sáng tác sau khi về ở ẩn tại quê nhà. Cảnh thu ở làng quêCảnh thu ở làng quêII-đọc - hiểu văn bản1-Cảnh thu. Điểm nhìn: Ao thu lạnh lẽo Cảnh mùa thu: -Sóng biếc gợn rất nhẹ. -Một chiếc lá vàng rụng theo gió. -Trời thu xanh ngắt, mây lơ lửng. -Ngõ tre, ngõ trúc vắng vẻ. Điểm nhìn cảnh thu của tác giả có gì đặc sắc?(câu hỏi 1- SGK)II-đọc - hiểu văn bản1-Cảnh thu.Cách miêu tả:Màu sắc hài hòa -Gió thổi nhẹ. Âm thanh: tĩnh lặng -Sóng hơi gợn. -Lá khẽ đưa vèo -Khách vắng teo. Cách miêu tả cảnh thu của Nguyễn Khuyến?Sóng xanhTre xanhTrời xanhLá vàngII-đọc - hiểu văn bản1-Cảnh thu. - Vần “eo” được sử dụng nhiều. -Tác dụng nghệ thuật: Gây ấn tượng tĩnh lặng của cảnh vật trước không gian và thời gian.Cảnh vật: trong trẻo, lạnh lẽo, tĩnh lặng, gợi nỗi niềm sâu kín của nhân vật trữ tình. Trả lời câu hỏi 4 - SGK ?II-đọc - hiểu văn bản2-Tình thu.Hình ảnh thi nhân ngồi câu cá:“tựa gối buông cần”: tư thế nhàn hạ.“lâu chẳng được”: kiên nhẫn, chờ đợi, bâng khuâng.“Cá đâu đớp động dưới chân bèo”: sự bừng tỉnh, mơ hồ.Nghệ thuật: lấy “động” tả “tĩnh”. Hai câu thơ cuối thể hiện tâm trạng gì của tác giả?II-đọc - hiểu văn bản2-Tình thu.-Tâm trạng: cô đơn, buồn vắng, ưu tư(một cuộc đời thanh bạch, một tâm hồn thanh cao đáng trân trọng).-Câu cá chỉ là cái cớ để thi nhân đón nhận trời thu, cảnh thu vào cõi lòng. iiI-tổng kếtnội dung nghệ thuật-Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc.-Sử dụng phương pháp đối hoàn chỉnh.-Bút pháp tả cảnh ngụ tình sâu lắng. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của bài thơ ?-Cảnh mùa thu ở làng quê sinh động, chân thực.-Tấm lòng thiết tha, gắn bó với quê hương làng cảnh Việt Nam. bài tập trắc nghiệmCâu 1:Sắc màu chủ đạo của mùa thu trong bài “Câu cá mùa thu” là gì?A-Sắc vàng.B-Sắc xanh. C-Sắc trắng. D-Không màu. bài tập trắc nghiệmCâu 2: Mùa thu trong bài “Câu cá mùa thu”của Nguyễn Khuyến được miêu tả qua những hình ảnh nào? A-Ao thu, lá vàng, trời xanh.B-Sóng biếc, tầng mây, ngõ trúc. C-Ao thu, nước thu, cây thu, trời thu. D-Ao thu, thuyền câu, lá vàng, ngõ trúc. bài tập trắc nghiệmCâu 3: Hai câu thơ cuối diễn tả tâm trạng gì của Nguyễn Khuyến ? A-Buồn bã, chán nản. B-Hờ hững, buông xuôi. C-Ưu tư, chờ đợi. D-Vui, tự do tự tại.CHÂN THàNH cảm ơn Quý THầY CÔ và các em