Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Chí Phèo (Nam Cao) - Phần 2: Tác phẩm

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ THAMDỰ TIẾT HỌC HÔM NAY !KiÓm tra bµi cò: - Trước Cách Mạng, sáng tác của Nam Cao có mấy đề tài ? - Trình bày nội dung chính của một trong những đề tài ấy? ?Trả lời: Trước Cách Mạng, sáng tác của Nam Cao có 2 đề tài chính: Đề tài người trí thức nghèo- Đề tài người nông dân nghèo* Đề tài người trí thức nghèo:- Tác phẩm: Giăng sáng, Đời thừa, Sống mòn Nội dung: Tấn bi kịch tinh thần những trí thức nghèo, có tâm huyết, nhân phẩm nhưng bị gánh nặng cơm áo và xã hội ngột ngạt bóp nghẹt, chết mòn. Nam Cao phê phán sâu sắc xã hội. Đồng thời, thể hiện niềm khao khát về lẽ sống lớn, về cuộc sống có ý nghĩa nhất.Trước Cách Mạng, sáng tác của Nam Cao có 2 đề tài chính: Đề tài người trí thức nghèo- Đề tài người nông dân nghèoTrả lời: - Tác phẩm: Chí Phèo, Lão Hạc, Một bữa no, Trẻ con không được ăn thịt chó....* Đề tài người nông dân nghèo:- Nội dung: Khắc hoạ tình cảnh và số phận của những người dân nghèo bị đẩy vào đường cùng, bị chà đạp, lăng nhục, tha hoá, lưu manh....- Lên án xã hội vô nhân đạo đã tàn phá tâm hồn con người. Đồng thời phát hiện và khẳng định nhân phẩm và bản chất lương thiện của họ.CHÍ PHÈO - NAM CAOPHẦN HAI: TÁC PHẨMI/ Tìm hiểu chung:1/ Ý nghĩa nhan đề:Tác phẩm đã trải qua mấy lần đổi tên? Ý nghĩa của mỗi lần đổi tên đó?a. Tên khai sinh: Cái lò gạch cũ  => Thể hiện sự luẩn quẩn, bế tắc của nhân vật.1/ Ý nghĩa nhan đề:b. Năm 1941, Nxb đổi thành Đôi lứa xứng đôi=> Nhấn mạnh mối tình Chí Phèo – Thị Nở, gây chú ý để bán sách.c. Năm 1946, Nam Cao chính thức đặt tên Chí Phèo.=> Nêu bật chủ đề tác phẩm– bi kịch tha hóa của người nông dân nói chung. I/ Tìm hiểu chung:1/ Ý nghĩa nhan đề:Dựa vào nhân vật Chí Phèo, em hãy tóm tắt nội dung chính của tác phẩm?2/ Tóm tắt tác phẩm: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:ChÝ PhÌo ®i tï(tha ho¸)ChÝ PhÌo sau khi đi tù(l­u manh)GÆp thÞ Në(thức tỉnh)Kh«ng ®­îcChÝ PhÌo chÕtChÝ PhÌo sinhII/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:1/ Hình ảnh làng Vũ Đại: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:a/ Chí Phèo trước khi đi tù: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Chí Phèo là người có lai lịch như thế nào?* Lai lịch:  + Con hoang  Con nuôi  Đi ở  Làm canh điền cho nhà Bá Kiến.Trước khi đi tù Chí Phèo có tính cách như thế nào?* Tính cách:+ Lương thiện, hiền lành: “hiền như đất”+ Giàu lòng tự trọng: thấy nhục khi phải bóp chân cho bà Ba.Trước khi đi tù Chí Phèo có mơ ước gì?* Mơ ước bình dị: “Có một gia đình nho nhỏ. Chồng cày thuê cuốc mướn. Vợ dệt vải”II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:a/ Chí Phèo trước khi đi tù: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Em có nhận xét gì về con người Chí Phèo trước khi đi tù?Chí Phèo trước khi đi tùChí Phèo là người nông dân lương thiện, bản tính hiền lành, bản chất lương thiệnII/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:a/ Chí Phèo trước khi đi tù: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Nguyên nhân nào đẩy Chí Phèo vào tù?- Nguyên nhân đẩy Chí Phèo vào tù: Bá Kiến ghen vu vơ.II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:b/ Chí Phèo sau khi đi tù về: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Sau khi đi tù về, ngoại hình của Chí Phèo đã có sự thay đổi như thế nào ?b/ Chí Phèo sau khiđi tù về: trông khác hẳn * Ngoại hình:- Cái đầu trọc lốc- Răng cạo trắng hớn- Mặt cơng cơng- Hai mắt gườm gườm- Ngực và hai cánh tay đầy những nét chạm trổMất hết cả nhân hìnhII/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:b/ Chí Phèo sau khi đi tù về: 2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Sau khi đi tù về, tính cách của Chí Phèo đã có sự thay đổi như thế nào ?b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:* Tính cách:- Chuyên chửi bới, rạch mặt ăn vạ.- Bị Bá Kiến lợi dụng => tay sai đắc lực.- Phá bao nhiêu cơ nghiệp, đập nát đạp đổ làm chảy máu và nước mắt của bao người lương thiện.=> Tay côn đồ hung hãn.Mất hết cả nhân tínhII/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Hằng ngày Chí Phèo sống như thế nào (xét về mặt tinh thần)?b/ Chí Phèo sau khi đi tù về: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về: * Tinh thần:- Đắm chìm trong những cơn say triền miên vô tận.- Ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say.- Đập đầu, chửi bới, rạch mặt ăn vạ trong lúc say.=> CHÍ PHÈO ĐÃ BỊ THA HÓATrở thành con quỹ dữ của làng Vũ ĐạiII/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Nguyên nhân nào đã khiến Chí Phèo bị tha hóa?b/ Chí Phèo sau khi đi tù về: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:CP sau khi đi tù vềCP trước khi đi tù Bá KiếnNgười nông dân lương thiệnTên lưu manhNhà tù thực dânNguyên nhân khiến Chí Phèo bị tha hóa là: II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:Chi tiết tiếng chửi trong tác phẩm có ý nghĩa gì?c/ Quá trình thức tỉnh: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:- Tâm trạng bất mãn khi bị xã hội gạt ra khỏi cộng đồng. Bộc lộ sự bế tắc, cô đơn tột độ của Chí.- Khao khát được giao tiếp với đồng loại.c/ Quá trình thức tỉnh:Trong lời chửi của Chí gồm những đối tượng nào?TRỜIĐỜILÀNG VŨ ĐẠINhững người không chửiNhau với HẮNĐứa chết mẹ nào đẻra HẮNII/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:c/ Quá trình thức tỉnh: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:c/ Quá trình thức tỉnh:* Khi gặp thị Nở:Khi gặp thị Nở, đặc biệt sau khi tỉnh dậy tâm trạng Chí có sự thay đổi như thế nào ? - Chí Phèo tỉnh rượu: + Nghe âm thanh của cuộc sống hằng ngày.  + Nhớ lại giấc mơ ngày xưa + Cuộc sống xung quanh thật bình dị.   Chí thấy buồn => Tiếng gọi của sự sống, của sự lương thiện. - Ý thức được cuộc sống thực tại:+ Già mà vẫn cô độc+ Thấy tuổi già, ốm đau, bệnh tật => hắn thấy sợ.+ Hắn buồn: mơ hồ buồn, nao nao buồn, muốn khóc.II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:c/ Quá trình thức tỉnh: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:c/ Quá trình thức tỉnh:Khi nhận bát cháo hành của thị Nở, tâm trạng của Chí đã chuyển biến như thế nào ?* Khi nhận bát cháo hành:=> SỰ THỨC TỈNH VỀ TÂM HỒN Chí tỉnh táo: + Tự ý thức về thân phận+ Suy nghĩ nhiều hơn+ Thèm lương thiện, muốn làm hòa với mọi ngườiNgạc nhiênMắt ươn ướtBâng khuângXúc độngKhao khát làm người lương thiệnThị Nở - với bát cháo hànhBình luận về ý nghĩa chi tiết bát cháo hành:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:c/ Quá trình thức tỉnh: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:c/ Quá trình thức tỉnh:* Ý nghĩa chi tiết bát cháo hành:- Thể hiện tình cảm nhân đạo của nhà văn.- Bát cháo hành như một bản lề mở ra một giai đoạn mới trong cuộc đời Chí.II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:d/ Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:c/ Quá trình thức tỉnh:Nguyên nhân nào khiến thị Nở từ hôn Chí Phèo ?d/ Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người:* Nguyên nhân thị Nở từ hôn: Bà cô không cho phép  định kiến xã hội. Cánh cửa trở lại làm người lương thiện không còn: Chí Phèo vẫn là con quỹ dữ của làng Vũ Đại.Chí Phèo đã giải quyết bi kịch như thế nào ?* Giải quyết bi kịch:Chí Phèo đâm chết bá Kiến  tự kết liễu đời mình.II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Ý nghĩa nhan đề:2/ Tóm tắt tác phẩm:I/ Tìm hiểu chung:II/ Đọc – hiểu văn bản:1/ Hình ảnh làng VũĐại:2/ Nhân vật Chí Phèo:a/ Chí Phèo trước khiđi tù:3/ Đặc sắc nghệ thuật: b/ Chí Phèo sau khiđi tù về:c/ Quá trình thức tỉnh:d/ Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người:Thành công về nghệ thuậtXây dựngnhân vậtKết cấuCốt truyệnNgôn ngữĐặc sắc về nội dung3/ Đặc sắc về nghệ Thuật:CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE !