Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Chiều tối (Mộ - Hồ Chí Minh) - Đoàn Thị Hải Lý

Trường THPT Chuyên Trần Đại NghĩaThành phố Hồ Chí MinhGiáo viên giảng dạy :Đồn Thị Hải LýChiều tốiHồ Chí MinhBài họcHỒ CHÍ MINH BÚT TÍCH “NGỤC TRUNG NHẬT KÍ” – TR 53NGỤC TRUNG NHẬT KÍChiều TốiChiều Tối(Hồ Chí Minh) Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ, Cô vân mạn mạn độ thiên không; Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;Cô em xóm núi xay ngô tối,Xay hết, lò than đã rực hồng.MộCHIỀU TỐIIV. KẾT LUẬNI. GIỚI THIỆUII. PHÂN TÍCHIII. CHỦ ĐỀ2.HCST : Bài thơ được sáng tác trên đường bị giải sang nhà lao khác, lúc chiều tối, khoảng tháng 10 / 1942.1. Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệtI.GIỚI THIỆUGiới thiệu Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ, Cô vân mạn mạn độ thiên không; Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;Cô em xóm núi xay ngô tối,Xay hết, lò than đã rực hồng. Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ, Cô vân mạn mạn độ thiên không; Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;Cô em xóm núi xay ngô tối,Xay hết, lò than đã rực hồng.II. PHÂN TÍCH1. HAI CÂU THƠ ĐẦU :Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;Phân tíchChim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;(Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,Cô vân mạn mạn độ thiên không;)II. PHÂN TÍCH1. HAI CÂU THƠ ĐẦU :a. Bức tranh thiên nhiên chiều tối đẹp, gợi buồn.- Hình ảnh thiên nhiên : quen thuộc, đẹp, gợi buồn.- Thời gian gợi buồn.Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;b. Bức tranh chiều tối gợi buồn nhưng không nặng nề, ảo não :- Vạn vật vẫn vận động.- Vạn vật vận động hướng về niềm vui, hạnh phúc. - Cảnh đẹp, nên thơ.Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;c. Bức tranh thiên nhiên gửi gắm tâm sự của người tù :- Nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương- Khát khao tự do.- Nỗi buồn cô đơn , lẻ loi , mỏi mệtChim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;1. HAI CÂU THƠ ĐẦU :Bức tranh thiên nhiên chiều tối nơi xóm núi.a.Bức tranh thiên nhiên chiều tối đẹp, gợi buồn.b.Bức tranh thiên nhiên chiều tối gợi buồn nhưng không nặng nề, ảo não.c.Bức tranh thiên nhiên gửi gắm tâm sự của người tù .(Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.)(Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.)2. HAI CÂU THƠ CUỐI: Cô em xóm núi xay ngô tối,Xay hết, lò than đã rực hồng.(Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.)a.Bứùc tranh sinh động, khỏe khoắn, tràn đầy sức sống- Con người trẻ trung, tươi tắn- Con người xuất hiện cùng hoạt động.- NT : điệp, đảo nhấn mạnh hoạt động.Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc, Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng. Cô em xóm núi xay ngô tối,Xay hết, lò than đã rực hồng.b. Bức tranh cuộc sống đời thường bình dị, ấm áp.- Hình ảnh đời thường quen thuộc.- Hình ảnh gợi về ánh sáng, không khí ấm áp .- Từ “hồng” là một nhãn tự.- Tình yêu thương con người cảm động.- Tình đời ấm áp.c. Vẻ đẹp tâm hồn của người tù : Cô em xóm núi xay ngô tối,Xay hết, lò than đã rực hồng.a. Bứùc tranh sinh động, khỏe khoắn, tràn đầy sức sống2. HAI CÂU THƠ CUỐI: Bức tranh sinh hoạt của người dân lao động xóm núib. Bức tranh cuộc sống đời thường bình dị, ấm áp.c. Bức tranh thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của người tù3. NGHỆ THUẬT : - Miêu tả chấm phá mà có sức khái quát lớn- Thể thơ- Chữ viết a. Màu sắc cổ điểnb. Cổ điển mà thể hiện tinh thần thời đại- Hình tượng thơ vận động hướng về sự sống, ánh sáng, niềm vui.- Bức tranh toát lên niềm trọng đời,tình đời ấm áp.III.CHỦ ĐỀBài thơ vẽ nên bức tranh cảnh chiều tối nơi xóm núi. Qua đó, bài thơ bộc lộ tình yêu thiên nhiên, tình yêu con người và tình đời tha thiết của nhà cách mạng Hồ Chí Minh.IV. KẾT LUẬN 1.Bài thơ miêu tả bức tranh cảnh chiều trong không gian rộng lớn, thời gian gợi buồn ...nhưng hình ảnh thơ vẫn vui, tràn đầy sức sống và ấm áp tình đời. 2.Bài thơ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn nhà cách mạng Hồ Chí Minh. 3.Bài thơ tiêu biểu cho nghệ thuật của tập thơ “Nhật kí trong tù”.Kết luậnIV. KẾT LUẬNI. GIỚI THIỆUII. PHÂN TÍCHIII. CHỦ ĐỀThể thơHoàn cảnh sáng tácHai câu thơ đầuHai câu thơ cuốiNghệ thuậtNHẮC BÀI - Học bài “Chiều tối” ( Thơ và phân tích )- Chuẩn bị bài “ Mới ra tù tập leo núi” ( Hồ Chí Minh )Chào tất cả các em !