Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Chiều xuân - Anh Thơ

Beân choøm xoan hoa tím ruïng tôi bôøi Baøi thuyeát trình moân Ngöõ Vaên – Phúc DiễmTaùc phaåm-- Anh Thô --CHIEÀU XUAÂNTác giả- Anh Thơ (1921-2005), tên khai sinh là Vương Kiều Ân, quê gốc ở thị xã Bắc Giang, tỉnh Kiên Giang.- Ham thích văn học từ nhỏ, bà tìm đến thơ ca để thoát khỏi cuộc đời tù túng, buồn tẻ và tự khẳng định giá trị người phụ nữ đương thời.- Từ 1937, Anh Thơ có thơ đăng báo và được tặng giải Khuyến khích của Tự lực văn đoàn 1939. Sở trường: viết về cảnh sắc nông thôn, gợi được không khí và nhịp sống nơi đồng quê miền Bắc nước ta. Được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật 2007.- Tác phẩm chính: Bức tranh quê, Kể chuyện Vũ Lăng, Từ bến sông Thương, Tuyển tập Anh Thơ.Chieàu XuaânBöùc tranh queâ cuûa nöõ só Anh Thô -Böùc tranh Thuûy Maïc baèng lôøiMưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,Ðò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặngBên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời. Ngoài bờ đê cỏ non tràn biếc cỏ,Ðàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ;Mãy cánh bướm rập rờn trôi trước gió,Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa. Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng,Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,Làm giật mình một cô nàng yếm thắmCúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.Chieàu XuaânMưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,Ðò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặngBên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời. Lieät keâ: möa buïi, beán vaéng, con ñoø, doøng soâng, quaùn tranh, choøm xoan tím-> Hình aûnh quen thuoäc nôi thoân queâ, mang laïi saéc thaùi nheï nhaøng, eâm aû cho caûnh vaät. “Möa buïi” : haït möa nhoû, nheï --> Neùt ñaëc tröng cuûa möa Xuaân. Töø laùy: “eâm eâm”, “im lìm”, “tôi bôøi” Ñieäp töø “vaéng” ñöôïc laëp laïi 2 laàn trong khoå: “beán vaéng”, “vaéng laëng”-> Nhaán maïnh neùt tónh laëng cuûa caûnh chieàu. Nhaân hoùa: “bieáng löôøi” --> Hình aûnh con ñoø trôû neân coù hoàn hôn, laøm noåi baät khung caûnh yeân bình ñoù.Ngoài bờ đê cỏ non tràn biếc cỏ,Ðàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ;Mãy cánh bướm rập rờn trôi trước gió,Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa. Töø “traøn” : raát nhieàu, theå hieän söï chen chuùc cuûa coû non ngoaøi ñöôøng ñeâ xen laãn vôùi coû bieác ñaõ moïc ñöôïc nhieàu ngaøy --> Hình aûnh xanh töôi cuûa bôø ruoäng ven con ñeâ. “Vu vô” : söï thong dong, thoaûi maùi vaø nhaøn roãi cuûa ñaøn saùo.- Töø “thong thaû” : söï ung dung, khoâng vöôùng baän lo aâu --> Hình aûnh ñaøn traâu boø sau khi keát thuùc vieäc ñoàng aùng, ñöôïc thaû ra ñoâng gaëm coû vaøo cuoái ngaøy.- Töø laùy “raäp rôøn” : söï chao nghieâng, leân xuoáng, khoâng vöõng vaøng cuûa nhöõng caùnh böôùm tröôùc côn gioù --> “raäp rôøn troâi” : hình aûnh ngheä thuaät ñoäc ñaùo.- Hình aûnh ñoäc ñaùo “cuùi aên möa” --> Nhöõng haït möa li ti ñoïng laïi treân laù coû, tuy nhoû nhöng cuõng ñuû nhieàu ñeå traûi moät laøn söông môø treân ñoàng ruoäng.--> Moät chuùt xaùo ñoäng mang laïi söùc soáng cho khung caûnh voán eâm ñeàm, cuõng ñaõ trôû laïi neùt yeân aû cuûa noù.Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng,Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,Làm giật mình một cô nàng yếm thắmCúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.- ”Xanh rôøn” : maøu xanh nheï nhaøng ñaày söùc soáng cuûa muøa Xuaân.- ”Öôùt laëng” : taïo caûm giaùc ñoïng laïi. “Vuït bay ra” --> Caùi ñoäng duy nhaát cuûa baøi thô, caøng laøm noåi baät caùi tónh laëng cuûa chieàu Xuaân.--> Taùc giaû nhìn xuoáng chaân ñeâ, quay trôû laïi vôùi caûm giaùc tónh laëng, ngaém nhìn nhöõng hình aûnh cuoái cuøng cuûa ngaøy.- Töø laùy “choác choác” : mang tính chaát ñoät ngoät, thoaùng qua.-> Keát thuùc laø moät hình aûnh beù nhoû, nhöng laïi aån chöùa dö aâm cuûa söï soáng, mang moät caûm giaùc traàm ngaâm  “Coû ruoäng saép ra hoa”Keát thuùc baøi thuyeát trìnhCaûm ôn