Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân)

Thi Àua Daåy Töët – Hoåc TöëtChaâo Mûâng Ngaây Nhaâ Giaáo Viïåt Nam20 – 11 - 2009Kiïím tra baâi cuäChän ph­¬ng ¸n ®óng :C©u 1 Néi dung cña xu h­íng l·ng m¹n trong v¨n häc giai ®o¹n tõ ®Çu thÕ kØ XX ®Õn C¸ch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945 : A- TiÕng nãi c¸ nh©n nghÖ sÜ trµn ®Çy c¶m xóc , ph¸t huy cao ®é trÝ t­ëng t­îng. B- BÊt hoµ víi thùc t¹i ,t×m c¸ch tho¸t li vµo ®êi sèng néi t©m ,thiªn nhiªn, t×nh yªu ,t«n gi¸o ,qu¸ khø. C- C¶m xóc m¹nh mÏ ,t­¬ng ph¶n gay g¾t,diÔn t¶ nh÷ng biÕn th¸i tinh vi trong lßng ng­êi. D- C¶ A,B,C. D- C¶ A,B,C.C©u 2	 Gi¸ trÞ cña xu h­íng l·ng m¹n trong v¨n häc : A- Thøc tØnh ý thøc c¸ nh©n. B - Chèng lu©n lÝ, lÔ gi¸o phong kiÕn cæ hñ. C - Gi¶i phãng c¸ nh©n,giµnh quyÒn h¹nh phóc trong t×nh yªu ,h«n nh©n ,gia ®×nh. D- C¶ A,B,C.Kiïím tra baâi cuäChän ph­¬ng ¸n ®óng : D- C¶ A,B,C.C©u 3 	H¹n chÕ cña v¨n häc l·ng m¹n : A- Ch­a thÊy ®­îc tiÒn ®å cña nh©n d©n, t­¬ng lai cña d©n téc. B- Ýt g¾n víi ®êi sèng chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc , xa vµo c hñ nghÜa xª dÞch , cùc ®oan. C- Qu¸ coi träng ,®Ò cao vai trß cña c¸ nh©n.Kiïím tra baâi cuäChän ph­¬ng ¸n ®óng : D- C¶ A,B,C. B- Ýt g¾n víi ®êi sèng chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc , xa vµo c hñ nghÜa xª dÞch , cùc ®oan.Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênI- T×m hiÓu chung:Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ , t¸c phÈm ?1 T¸c gi¶ : NguyÔn Tu©n ( 1910-1987)- Quª : Nh©n ChÝnh -Tõ Liªm- Hµ Néi.- XuÊt th©n: trong gia ®×nh nhµ nho ,cha thuéc líp nho sÜ cuèi mïa.-B¶n th©n: + Lµ nhµ v¨n tµi hoa ,uyªn b¸c trªn c¸c lÜnh vùc. + Lµ nghÖ sÜ suèt ®êi ®i t×m c¸i ®Ñp.+ Lµ ng­êi cã lèi sèng phãng tóng, v­ît ra ngoµi khu«n khæ cña lÔ gi¸o phong kiÕn.Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênChia lµm hai thêi k× : Néi dung : nuèi tiÕc qu¸ khø,ca ngîi lèi sèng thanh cao nhµn t¶n. Tù hµo vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸ cña d©n téc.T©m tr¹ng buån tñi tr­íc c¶nh n­íc nhµ.+ Sau c¸ch m¹ng :  Néi dung: Ca ngîi vÎ ®Ñp cña quª h­¬ng. ThÓ hiÖn niÒm tù hµo tr­íc sù ®æi thay cña ®Êt n­íc.+Tr­íc c¸ch m¹ng : T¸c phÈm ( SGK )2. Sù nghiÖp v¨n häc T¸c phÈm ( SGK )Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênPhong c¸ch nghÖ thuËtNg«ngThÓ hiÖn mét nh©n c¸ch nghÖ sÜ tµi hoa, uyªn b¸c,khao kh¸t ®i t×mc¸i ®Ñp vµc¸i thËtV¨n ch­¬ng tù dophãng tóng, ý thøc s©u s¾c vÒ c¸i t«i c¸ nh©nPh¸t hiÖn con ng­êivµ c¶nh vËt ëph­¬ng diÖn v¨nho¸ nghÖ thuËt,tµi hoa nghÖ sÜNguyÔn Tu©n xøng ®¸ng ®­îc xem lµ mét nghÖ sÜ lín,mét nhµ v¨n ho¸ lín .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn Tuên Môc lôc 1. ChÐm treo ngµnh 2. Nh÷ng chiÕc Êm ®Êt 3. Th¶ th¬ 4. §¸nh th¬ 5. Ng«i m¶ cò 6. H­¬ng cuéi 7. Ch÷ ng­êi tö tï 8. NÐm bót ch× 9. ChÐn trµ trong s­¬ng sím10. Mét c¶nh thu muén11. B¸o o¸n12. Trªn ®Ønh non T¶nNhµ xuÊt b¶n V¨n häcN¨m xuÊt b¶n : Quý I/20033. T¸c phÈm “ Vang bãng mét thêi”-XuÊt xø : S¸ng t¸c n¨m 1940 .-Bè côc :Gåm 12 truyÖn ng¾n .-§Ò tµi : chuyÖn cò ,ng­êi x­a -Nh©n vËt chÝnh : nhµ nho tµi hoa ,tµi tö ,bÊt ®¾c chÝ sèng trong thêi k× H¸n häc suy vi .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn Tuên4. TruyÖn ng¾n “ Ch÷ ng­êi tö tï ”.- XuÊt xø : Rót tõ tËp truyÖn “ Vang bãng mét thêi ”.- Nhan ®Ò : - Tãm t¾t v¨n b¶n : - T×nh huèng truyÖn :Tãm t¾t truyÖn ng¾n “ Ch÷ ng­êi tö tï” ?T×nh huèng cña truyÖn lµ g× ? T¸c dông? Ph¸t biÓu chñ ®Ò t­ t­ëng ?T¹i nhµ lao tØnh S¬n diÔn ra cuéc gÆp gì t×nh cê mµ thó vÞ gi÷a HuÊn Cao(kÎ tö tï) vµ thÇy trß Qu¶n ngôc .Lóc ®Çu gÆp gì hä hiÓu lÇm nhau sau trë thµnh tri kØ .T¸c dông : Lµm næi bËt vÎ ®Ñp anh hïng ,nghÖ sÜ cña HuÊn Cao vµ tÊm lßng biÖt nhìn liªn tµi cña qu¶n ngôc .“ Dßng ch÷ cuèi cïng ““ Ch÷ ng­êi tö tï “Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênChñ ®Ò t­ t­ëng : - NiÒm tr©n träng ,b¶o l­u vèn v¨n ho¸ cæ truyÒn cña d©n téc . - NiÒm tin c¸i ®Ñp ,c¸i thiÖn sÏ chiÕn th¾ng c¸i xÊu, c¸i ¸c . - Ca ngîi c¸i ®Ñp ,c¸i thiÖn ,nh÷ng bËc tµi hoa , nh÷ng ®Êng anh hïng ®· chiÕn ®Êu vµ hi sinh v× d©n v× n­íc .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênII- §äc -gi¶ng v¨n b¶nNªu h­íng ph©n tÝch v¨n b¶n ?1. VÎ ®Ñp lÝ t­ëng trong nghÖ thuËt x©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt a) H×nh t­îng HuÊn CaoHuÊn Cao ®­îc x©y dùng theo nguyªn mÉu cña nh©n vËt lÞch sö nµo? Em hiÓu g× vÒ nh©n vËt Êy ?-HuÊn Cao ®­îc x©y dùng theo nguyªn mÉu cña Cao B¸ Qu¸t. ¤ng lµ mét nghÖ sÜ lín, mét l·nh tô cña cuéc khëi nghÜa n«ng d©n nöa ®Çu thÕ kØ XI X .- Môc ®Ých : göi g¾m quan niÖm cña t¸c gi¶ vÒ c¸i tµi ,c¸i ®Ñp ,c¸ch sèng . C¸i tµi g¾n liÒn víi c¸i t©m; c¸i ®Ñp ®i cïng c¸i thiÖn; con ng­êi cÇn quý träng c¸i tµi ,cÇn gi÷ c¸i t©m cho trong s¹ch .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênHuÊn Cao ®­îc miªu t¶ víi nh÷ng phÈm chÊt nµo? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn nh÷ng phÈm chÊt ®ã ? KhÝ ph¸ch hiªn ngang ,bÊt khuÊt - Mang lÝ t­ëng v× nghÜa lín: ®øng vÒ phÝa nh©n d©n chèng l¹i triÒu ®×nh- Tr­íc sù ®e do¹ cña lÝnh canh ,HuÊn Cao tá th¸i ®é l¹nh lïng.- Th¶n nhiªn tr­íc sù biÖt ®·i cña ngôc quan .- Cã th¸i ®é khinh b¹c khi tr¶ lêi quan ngôc. HuÊn Cao coi th­êng c¸i chÕt, khinh bän tiÓu l¹i, b×nh tÜnh ung dung sèng nh÷ng ngµy cuèi cña cuéc ®êi oanh liÖt .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn Tuên Mét nghÖ sÜ tµi hoa viÕt th­ ph¸pEm hiÓu g× vÒ nghÖ thuËt viÕt th­ ph¸p ?Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênChûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênCêìnÀaåoLöåcChûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn Tuên Mét nghÖ sÜ tµi hoa viÕt th­ ph¸p- Lµ nghÖ thuËt viÕt ch÷ H¸n b»ng bót l«ng víi mùc tµu trªn giÊy b¶n ,giÊy dã.- Môc ®Ých : ®Ó thê ,®Ó trang trÝ trong nhµ .- NÐt ch÷ thÓ hiÖn c¸i tµi hoa ,hoµi b·o ,m¬ ­íc cña con ng­êi .- Tµi viÕt th­ ph¸pcña HuÊn Cao ®­îc miªu t¶ :+ Gi¸n tiÕp :qua lêi nãi , th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña ngôc quan .+ Trùc tiÕp qua lêi nãi cña «ng HuÊn Kh¼ng ®Þnh tµi n¨ng cã mét kh«ng hai trong nghÖ thuËt viÕt th­ ph¸p .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênTh¸i ®é cña t¸c gi¶ khi miªu t¶ tµi n¨ng cña HuÊn Cao ? ThÓ hiÖn quan ®iÓm t­ t­ëng vµ nghÖ thuËt cña NguyÔn Tu©n : kÝnh träng , ng­ìng mé nh÷ng bËc tµi hoa, tr©n träng ngîi ca gi¸ trÞ v¨n ho¸ cæ truyÒn cña d©n téc . Mét c¸i t©m trong s¸ng- Sö dông c¸i tµi ®óng lóc ,®óng chç, kh«ng v× vµng ngäc ,quyÒn thÕ .- §èi t­îng cho ch÷ lµ ng­êi tri kØ .- Ch­a hiÓu qu¶n Ngôc «ng ®èi sö rÊt kiªu ng¹o . Khi hiÓu HuÊn Cao v« cïng xóc ®éng ,©n hËn ch©n thµnh .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênTãm l¹i :Bót ph¸pvÏ m©y n¶y tr¨nglÝ t­ëng ho¸h×nh t­îng HuÊn CaoTµiKhÝ ph¸chT©mM¬ ­íc NÐt phong c¸ch nghÖ thuËt cña NguyÔn Tu©n .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn Tuênb) Nh©n vËt qu¶n ngôcQu¶n ngôc ®­îc giíi thiÖu lµ ng­êi nh­ thÕ nµo ?- Lµ tªn cai tï - ®¹i diÖn cho giai cÊp thèng trÞ .- Lµ ng­êi xa l¹, ®øng cao h¬n hoµn c¶nh .- Gan d¹, bÊt khuÊt, bÊt chÊp kû c­¬ng ®Ó t«n thê kÎ tö tï .- KÝnh träng c¸i tµi, nh©n c¸ch .cña HuÊn Cao  ch©n thµnh biÖt ®·i, cung kÝnh . Qu¶n ngôc cã t©m hån h­íng thiÖn, gan gãc, ngang tµng .Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênKh¸i qu¸t 1 	VÎ ®Ñp lÝ t­ëng trong t¸c phÈm lµ sù kÕt hîp hµi hoµ c¸i tµi, c¸i khÝ ph¸ch, thiªn l­¬ng. TÊt c¶ héi tô thµnh c¸i ®Ñp. §©y chÝnh lµ quan niÖm cña NguyÔn Tu©n ®ång thêi thÓ hiÖn mét nÐt phong c¸ch ®éc ®¸o cña «ng : miªu t¶ con ng­êi ë ph­¬ng diÖn tµi hoa, nghÖ sÜ ,12Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn Tuên2. Søc c¶m ho¸ kú diÖua) C¶nh cho ch÷T¹i sao NguyÔn Tu©n l¹i viÕt ®©y lµ “ c¶nh t­îng x­a nay ch­a tõng cã “ ?  C¶nh : cho ch÷ - xin ch÷ diÔn ra trong nhµ tï t¨m tèi, chËt hÑp, bÈn thØu  n¬i ngù trÞ cña bãng tèi vµ téi ¸c .  Ng­êi cho ch÷ - xin ch÷ :- B×nh diÖn x· héi :Tö tïKiªu ng¹oCoi th­êngCai tïKhóm nómThµnh kÝnh>< Bøc tranh bi hïng  Sù chiÕn th¶ng cña ¸nh s¸ng víi bãng tèi, cao c¶ víi thÊp hÌn, c¸i tµi c¸ià®Ñp víi c¸i xÊu xa téi lçi à12Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênKh¸i qu¸t 2 	§o¹n v¨n t¶ c¶nh ®Æc s¾c  s¸ng tá nhËn ®Þnh vÒ NguyÔn Tu©n : bËc thÇy ng«n ng÷ d©n téc  sù phong phó, chÝnh x¸c, uyªn b¸c vÒ kiÕn thøc lÞch sö, v¨n häc, x· héi; n¨ng lùc quan s¸t läc lâi; trÝ t­ëng t­îng m¹nh mÏ cña nhµ v¨n .	Nh©n vËt chÝnh trong t¸c phÈm ®Òu th¨ng hoa thµnh nh÷ng h×nh t­îng k× vÜ , phi th­êng nh­ nh÷ng ng­êi khæng lå cña thêi ®¹i  ®Æc tr­ng v¨n häc l·ng m¹n.12Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênIII- Tæng kÕt1. NghÖ thuËt- Bót ph¸p l·ng m¹n, lÝ t­ëng ho¸ - X©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt. - T¹o dùng t×nh huèng truyÖn.- Thñ ph¸p ®èi lËp, t­¬ng ph¶n2. Néi dung	Qua h×nh t­îng HuÊn Cao, NguyÔn Tu©n thÓ hiÖn quan niÖm cña m×nh vÒ c¸i ®Ñp, kh¼ng ®Þnh sù bÊt tö vÒ c¸i ®Ñp vµ kÝn ®¸o béc lé lßng yªu n­íc s©u nÆng qua t©m tr¹ng nuèi tiÕc vèn v¨n ho¸ cæ truyÒn cña d©n téc .3. Bµi häcNªu nh÷ng gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt cña t¸c phÈm, ? Qua ®ã rót ra bµi häc g× ?Chûä Ngûúâi Tûã Tuâ Nguyïîn TuênTrên troång caãm ún caác thêìy cö vaâ caác em !