Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) - Nguyễn Hoài Nhớ

Chửừ ngửụứi tửỷ tuứNguyeón TuaõnNgửụứi soaùn: Nguyeón Hoaứi nhụựTrửụứng: thpt vũ thanh (haọu giang)I. Tỡm hieồu chung1. Taực giaỷA. Cuộc đờiNăm sinh:, năm mất:Quê quán:Nguồn gốc xuất thân:Những sự kiện chính trong cuộc đời.Nhận định khái quát về nhà văn.B. Sự nghiệp sáng tác:Trước cách mạng Tháng Tám:Sau cách mạng:2. Taực phaồm Vang boựng moọt thụứi+Gồm 11 truyện, viết về một thời đã xa nay chỉ còn “vang bóng”.+ Nhân vật: những nhà nho cuối mùa, tài hoa, bất đắc chí.3. Truyeọn ngaộn Chửừ ngửụứi tửỷ tuứ.Xuất xứ:+ Lúc đầu truyện có tên là “Dòng chữ cuối cùng”, in năm 1938 trên tạp chí Tao đàn.+ 1940, đổi là “Chửừ người tử tù” và in trong tập “Vang bóng một thời”B. ẹoùc, giải thích từ khó.C. Chia bố cục.4. Vaứi neựt veà ngheọ thuaọt thử phaựp.Tiểu triệnLệ ThưChân thưThảo thưChất liệu giấyChất liệu treII. ẹoùc hieồu chi tieỏt1. Tỡnh huoỏng truyeọn: -Tỡnh huoỏng truyeọn trong Chửừ ngửụứi tửỷ tuứ: Cuoọc hoọi ngoọ “eựo le” giửừa Huaỏn Cao vaứ Vieõn quaỷn nguùc.  Khaộc hoùa tớnh caựch Huaỏn Cao: taứi hoa, khớ phaựch, thieõn lửụng trong saựng. Laứm taờng kũch tớnh caõu truyeọn. Laứm noồi baọt chuỷ ủeà taực phaồm.2. Nhaõn vaọt Vieõn quaỷn nguùc: - Quaỷn nguùc coự sụỷ thớch cao quyự ủeỏn coi thửụứng caỷ tớnh maùng. - Taỏm loứng bieọt nhụừn lieõn taứi. - Hửụựng thieọn, thửực tổnh duứ muoọn maốn. - Quaỷn nguùc thửùc sửù laứ “moọt taỏm loứng trong thieõn ha”ù, “moọt thanh aõm trong treỷo chen vaứo giửừa baỷn ủaứn maứ nhaùc luaọt ủeàu xoõ boà, hoón loaùn.”3. Nhaõn vaọt Huaỏn Cao: - Huaỏn Cao laứ ngửụứi caàm ủaàu cuoọc noồi loaùn choỏng laùi trieàu ủỡnh vụựi baỷn aựn tửỷ hỡnh ủang chụứ ngaứy ra phaựp trửụứng. - Huaỏn Cao ủửụùc Nguyeón Tuaõn duùng coõng khaộc hoùa qua caực phửụng dieọn sau:+ Taứi hoa, ngheọ sú.+ Khớ phaựch hieõn ngang.+ Thieõn lửụng trong saựng, nhaõn caựch cao caỷ. ** NHOÙM 1: Tỡm nhửừng chi tieỏt noựi leõn phaồm chaỏt taứi hoa, ngheọ sú cuỷa Huaỏn Cao? Nguyeón Tuaõn ca ngụùi phaồm chaỏt taứi hoa ngheọ sú cuỷa Huaỏn Cao nhaốm muùc ủớch gỡ? ** NHOÙM 2: Tỡm nhửừng chi tieỏt theồ hieọn khớ phaựch hieõn ngang cuỷa Huaỏn Cao? Nhửừng chi tieỏt ủoự noựi leõn ủieàu gỡ veà nhaõn vaọt naứy? ** NHOÙM 3: Vỡ sao laùi noựi Huaỏn Cao laứ ngửụứi coự thieõn lửụng trong saựng? ** NHOÙM 4: Qua nhaõn vaọt Huaỏn Cao ta thaỏy Nguyeón Tuaõn quan niệm nhử theỏ naứo veà caựi ủeùp, nhaõn caựch ủeùp? a. Taứi hoa, ngheọ sú.Tài viết chữ thư phỏp:+ Được thể hiện qua lời núi, thỏi độ, hành động trầm trồ của thầy trũ viờn quản ngục.+ Được thể hiện trực tiếp qua lời núi của Huấn Cao.Tài bẻ khúa vượt ngục. Huấn Cao là người văn vừ toàn tài. Ca ngợi Huấn Cao, Nguyễn Tuõn thể hiện thỏi độ kớnh trọng, ngưỡng mộ những bậc tài hoa, những giỏ trị văn húa dõn tộc.- Huấn Cao là một người anh hựng sống cú lớ tưởng, dỏm đấu tranh cho cụng bằng, chớnh nghĩa.- Coi thường bọn tiểu nhõn đắc chớ. Dự thất thế vẫn hiờn ngang.- Bỡnh tĩnh, ung dung sống những ngày cuối cựng của cuộc đời oanh liệt.- Khụng vỡ tiền bạc, quyền thế mà ộp mỡnh cho chữ . Huấn Cao mang đầy đủ phẩm chất của người quõn tử: “bần cư bất năng di, phỳ quý bất năng dõm, uy vũ bất năng khuất”.b. Khớ phỏch hiờn ngang:Nghiên mực Thoi mựcBút lôngBồn rửa bútc. Thiờn lương trong sỏng, nhõn cỏch cao cả:- Thiờn lương là bản tớnh tốt đẹp do trời phỳ.- Trọng giỏ trị nghệ thuật, trọng mỡnh, trọng bạn.- Thẳng thắng, tự trọng, thanh cao, một nghệ sĩ chõn chớnh.- Nhận thấy được tấm lũng của viờn quản ngục.  Sống trờn đời là phải lấy tấm lũng để đối đói với tấm lũng.- Chớnh thiờn lương của Huấn Cao đó cứu vớt một con người.  Huấn Cao là một người cú cỏi TÂM lớn. Bằng bỳt phỏp lóng mạn, Nguyễn Tuõn đó khắc họa thành cụng chõn dung nhõn vật Huấn Cao: một anh hựng, một nghệ sĩ tài hoa, một thiờn lương trong sỏng. Qua nhõn vật Huấn Cao, Nguyễn Tuõn trực tiếp bài tỏ quan điểm thẩm mĩ của mỡnh: Nhõn cỏch đẹp: Tài + Tõm. Cỏi đẹp và cỏi thiện khụng thể tỏch rời nhau.- Bờn cạnh quan niệm thẩm mĩ tiến bộ trờn, Nguyễn Tuõn cũn gửi vào nhõn vật của mỡnh một ý thức dõn tộc, một tinh thần yờu nước thầm kớn.3. Caỷnh cho chửừ:a. Cảnh cho chữ:Nguyễn Tuõn vẻ lờn cảnh cho chữ bằng bỳt phỏp tương phản: ỏnh sỏng >< viờn quan coi ngục đang khỳm nỳm, lĩnh hội, vỏi lạy. Nhịp điệu chậm rói, cõu văn giàu hỡnh ảnh, khụng khớ cổ xưa.- Thời gian: lỳc nửa đờm.- Khụng gian: trong buồn giam chật hẹp ẩm ướtb. í nghĩa cảnh cho chữ: Đú là bài ca tụn vinh cỏi đẹp, cỏi thiện. Cỏi đẹp được sản sinh trong mọi hoàn cảnh. Tuy nhiờn để cỏi đẹp toàn mĩ, toàn bớch thỡ cỏi đẹp khụng thể tồn tại trong mụi trường của cỏi ỏc. Cảnh cho chữ trở thành cảnh ban tặng về đạo lớ làm người. Người cho chữ: một người tử tự. Người nhận chữ: viờn quản ngục Về bỡnh diện xó hội thỡ đối lập nhau những thời khắc đú vị thế của ba nhõn vật đó bị đảo lộn. Tự nhõn trở thành kẻ ban phỏt cỏi đẹp, giỏo dục ngục quan; cũn ngục quan thỡ khỳm nỳm vỏi lại tự nhõn. Họ là tri õm, tri kỉ của nhau.Ký hoạ chõn dung nhà văn Nguyễn Tuõn của cỏc hoạ sĩ Văn Cao, Thành Chương, Sĩ Ngọc, Quỏch Đại Hải, Tạ Tỵ, Phạm Minh Hải. Một số hỡnh ảnh về nghệ thuật thư phỏpIV. Toồng keỏt:Vẻ đẹp hỡnh tượng Huấn CaoTài hoaThiên lương trong sángKhí phách hiên ngang.Thấy đượcQuan niệm thẩm mỹ của Nguyễn Tuân.Tỡnh cảm yêu nước thầm kín.1. Hỡnh aỷnh chieỏc goõng trong taực phaồm coự yự nghúa: Sửù taứn nhaón, khaộc nghieọt cuỷa nhaứ giam. Sửù nghieõm khaộc cuỷa nhaứ nửụực vụựi tửỷ tuứ.ẹoự laứ moọt hỡnh cuù baột buoọc phaỷi mieõu taỷ. Laứm noồi baọt khớ phaựch hieõn ngang, laóm lieọt cuỷa HC. Taỏt caỷ caực yự treõn.Sửù taứn nhaón, khaộc nghieọt cuỷa nhaứ giam.Sửù nghieõm khaộc cuỷa nhaứ nửụực vụựi tửỷ tuứ.ẹoự laứ moọt hỡnh cuù baột buoọc phaỷi mieõu taỷ. Laứm noồi baọt khớ phaựch hieõn ngang, laóm lieọt cuỷa HC.Laứm noồi baọt khớ phaựch hieõn ngang, laóm lieọt cuỷa HC. Taỏt caỷ caực yự treõn.DEABC2. Doứng naứo neõu ủuựng vaứ roừ nhaỏt veà ngheọ thuaọt cuỷa truyeọn ngaộn Chửừ ngửụứi tửỷ tuứ? Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu. Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt taùo hỡnh. ẹaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt taùo hỡnh. Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt hoọi hoùa. Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu. Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt taùo hỡnh. ẹaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt taùo hỡnh. Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt hoọi hoùa.DCBA Tỡnh huoỏng truyeọn ủoọc ủaựo, ủaọm khoõng khớ coồ xửa, thuỷ phaựp ủoỏi laọp, tửụng phaỷn ủửụùc sửỷ duùng nhieàu, ngoõn ngửừ giaứu chaỏt taùo hỡnh.3. YÙ naứo khoõng ủuựng khi noựi veà duùng yự xaõy dửùng caỷnh cho chửừ cuỷa Nguyeón Tuaõn? Khaỳng ủũnh khaựt voùng saựng taùo maùnh meừ cuỷa ngửụứi ngheọ sú chaõn chớnh, khoõng moọt theỏ lửùc naứo ngaờn caỷn ủửụùc. Khaỳng ủũnh sửù caỷm hoựa maùnh meừ cuỷa taứi hoa, nhaõn caựch ủoỏi vụựi ngửụứi laàm ủửụứng. Khaỳng ủũnh sửù chieỏn thaộng vinh quang cuỷa caựi ủeùp. Hoaứn thieọn nhaõn vaọt Huaỏn Cao veà taứi naờng vaứ nhaõn caựch – ẹaõy laứ moọt con ngửụứi phi thửụứng. Khaỳng ủũnh khaựt voùng saựng taùo maùnh meừ cuỷa ngửụứi ngheọ sú chaõn chớnh, khoõng moọt theỏ lửùc naứo ngaờn caỷn ủửụùc. Khaỳng ủũnh sửù caỷm hoựa maùnh meừ cuỷa taứi hoa, nhaõn caựch ủoỏi vụựi ngửụứi laàm ủửụứng. Khaỳng ủũnh sửù chieỏn thaộng vinh quang cuỷa caựi ủeùp. Hoaứn thieọn nhaõn vaọt Huaỏn Cao veà taứi naờng vaứ nhaõn caựch – ẹaõy laứ moọt con ngửụứi phi thửụứng.DCBA Khaỳng ủũnh khaựt voùng saựng taùo maùnh meừ cuỷa ngửụứi ngheọ sú chaõn chớnh, khoõng moọt theỏ lửùc naứo ngaờn caỷn ủửụùc.Chuaồn bũ baứi Luyeõn taọp thao taực laọp luaọn so saựnh. Xem laùi muùc ủớch, yeõu caàu cuỷa thao taực laọp luaọn so saựnh. Caựch so saựnh. Xem trửụực caực baứi taọp 1, 2, 3. Vieỏt ủoaùn vaờn theo yeõu caàu cuỷa baứi taọp 4.