Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử) - Nguyễn Phong Lan

 đón chào các thầy cô giáo Đến thăm lớp !Đây thôn Vĩ Dạ- Hàn Mặc Tử -Người dạy: Nguyễn Phong LanI. Tiểu dẫn:1.Tác giả: 1912 - 1940 Làm thơ từ 16 tuổi, từng có bút danh: Phong Trần, Lệ Thanh Năm 1940 mất trong đau đớn và cô đơn. Cuộc đời bất hạnh .- Gái quê - 1936 Thơ điên- 1938 Tác phẩm: Tiếng thơ yêu cuộc sống, con người với một khát vọng mãnh liệt và đớn đau.3. Bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”(In trong “Thơ điên”)- Có hoàn cảnh ra đời đặc biệt:+ Đã biết mình mắc bệnh phong, sống cách biệt ở Quy Nhơn; Đau đớn cả thân xác và tâm hồn.+ Nhận được bưu thiếp của Hoàng Cúc hỏi thăm – Vệt nối với cuộc đời- Nội dung: Thể hiện rõ nhất lòng yêu cuộc sống và con người.II.Phân tích bài thơ:Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?1. Khổ một: Hình thức câu hỏi6/7 chữ là thanh bằng. Câu thơ trở nên xao xuyến với bao thông điệp Trách cứ.Hờn giận .Mời mọc,níu gọi- Từ “Về” Vĩ Dạ thân thuộc nhưng là thế giới đã thuộc về quá khứ.Vĩ Dạ không chỉ là bức tranh ngoại giới mà còn hàm chứa tâm trạng.vềNhìn nắng hàng cau nắng mới lênVườn ai mướt quá xanh như ngọcLá trúc che ngang mặt chữ điền.1. Ba câu tiếp theo: Bức tranh Vĩ DạVĩ Dạ đẹp vẻ đẹp hài hoà + Sự hài hoà của thiên nhiên“Nắng mới”- Tinh khôi, ấm áp“Mướt quá” - Nõn nà, óng chuốt.“Xanh như ngọc”(Lọc qua sắc nắng)Tả xanh nhưng hướng đến sự trong sángnắngnắng mớimướt quáxanh như ngọcLá trúc che ngang mặt chữ điền.+ Sự hài hoà của thiên nhiên và con người:Đường nét thanh taoPhúc hậu.Vẻ đẹp có chiều sâu linh hồn Phải yêu và gắn bó tha thiết với Huế, với Vĩ Dạ mới cảm nhận được.Câu 4:Lá trúcmặt chữ điền Trở về với thế giới đẹp đẽ trong quá khứ nhưng với hiện tại thế giới ấy lại đầy khoảng cách. Đặt vào hoàn cảnh ra đời, bức tranh vẫn có âm điệu buồn sâu lắng:+ Thôn Vĩ với Tử Xa cách về không gian Xa cách về thời gianVĩ Dạ càng đẹp Tử càng nuối tiếc, mặc cảm, cô đơn.+ “Vườn ai”Xa vắng của một miền kí ức.Khổ một: Là sự khắc khoải về thế giới trong kí ức.Gió theo lối giómây đường mâyDòng nước buồn thiu hoa bắp lay.2. Khổ hai: ấn tượng với người đọc là thiên nhiên đứt gãy và ly tán.Cái lắc đầu của cảnh vật chối từ sự kiếm tìm nơi nương tựa của Hàn Mặc Tử. Hai câu đầu:Cảnh đặc trưng của xứ Huế, trầm mặc và u buồnII.Phân tích bài thơ:1. Khổ một: Sự khắc khoải về thế giới trong kí ức Hai câu sau của khổ hai:	Thuyền ai đậu bến sông trăng đó	Có chở trăng về kịp tối nay? - Mở ra một thế giới thơ mộng: Trăng, Sông trăng, thuyền chở trăng: Mặc tử tìm đến một cõi khác để hóa giải nỗi buồn đau và cô đơn. Giọng điệu: Như vậy thế giới này cũng đầy khoảng cách- “Thuyền ai”: Nhấn mạnh khoảng cách vời vợi này.Hy vọngPhấp phỏng kịpTuyệt vọng Khổ hai: Là sự khắc khoải về một thế giới siêu thoát.3. Khổ ba: Câu 1:	“Mơ khách đường xa, khách đường xa” 	 Câu thơ như một tiếng gọi cuống quít, bất lực; tiếng bước chân gấp gáp, hoảng hốt của thi nhân.2. Khổ hai: Sự khắc khoải về một thế giới siêu thoátII.Phân tích bài thơ:1. Khổ một: Sự khắc khoải về thế giới trong kí ức - Điệp ngữ. - “Mơ” đứng đầu câu như một nốt nhấn.khách đường xakhách đường xaMơCâu 2: áo em trắng quá nhìn không ra. “Trắng quá” Vẻ đẹp tơí mức tuyệt đỉnh.	 Nhưng càng đẹp thì vẻ đẹp ấy lại càng xa vời.Sau những khắc khoải về cõi thiên giới, tâm hồn của Mặc Tử không rời khỏi trần thế mà vẫn níu chặt lấy cuộc đời.“Khách đường xa” giờ đây hiện diện cụ thể trong hình ảnh Em.3. Khổ ba:trắng quá3, Khổ 3: 2 câu kết: 	“ở đây sương khói mờ nhân ảnh	 Ai biết tình ai có đậm đà?”-Vẽ ra 2 thế giới đối lậpNơi MặcTử bị bệnh – thế giới bị đoạ đày.Thế giới của tình người, đẹp mà xa cách. Câu hỏi, hai đại từ “ai” Có phấp phỏng, hoài nghi.Có ngậm ngùi đau đớn.ở đâyAitình aiCô đơn trong mất mát là nỗi sợ hãi lớn nhất của con người.Để thắng vượt nỗi cô đơn, Tử đã nối mình với thế giới cuộc đời bằng hi vọng và khát khao mãnh liệt tình người. Thiên đường đích thực của Mặc Tử chính là thế giới tình người. Khổ ba: Là sự khắc khoải về thế giới tình người. Khổ hai: Là sự khắc khoải về thế giới siêu thoát. Khổ một: Là sự khắc khoải về thế giới trong kí ức.VậyKhắc khoải hướng về thế giới của những ký ức Khắc khoải một thế giới siêu thoátKhoảng cách vời vợiKhắc khoải hướng về tình người, tình đờiSự chọn lựa cuối cùng Tử đã tìm đến một nơi nương náu cho hồn mình, cho nỗi đau thân xác và nỗi đau của trái tim – Tình người. 5/12 câu thơ là câu hỏi, đặc biệt nhưng câu hỏi “Vườn ai, thuyền ai, tỡnh ai” đã thể hiên:A, Sự hy vọng và trông đợi tinh người.B. Nỗi tuyệt vọng vỡ xa cách.C. Khát khao được đối thoại.D. Cả A,B,C.	Như vậy, bài thơ không chỉ thể hiện khao khát tình người mà còn thể hiện khao khát được đối thoại để lấp đầy nỗi cô đơn.Câu 1: Hãy nhận xét về từ ngữ và hình ảnh của bài thơ ?Câu 2: Bài thơ có hai khao khát đó là gì ?Câu 4: Bài học ấy làm nên giá trị gì cho bài thơ ?Câu 1Câu 2Câu 3Câu 4Câu 3: Bài học rút ra từ bài thơ này là gì ?413212354Tổng kết:	 Thế giới hình ảnh đẹp, mang linh hồn tạo vật.Từ ngữ giàu sức biểu cảm.- Về nghệ thuật Bài thơ thể hiện hai khao khát: Khao khát tỡnh người. Khao khát được đối thoại. 	 Thế giới hình ảnh đẹp, mang linh hồn tạo vật.Từ ngữ giàu sức biểu cảm.- Về nghệ thuật- Về nội dung Bức tranh xứ Huế đẹp và thơ mộngBài thơ thể hiện hai khao khát: Khao khát tỡnh người. Khao khát được đối thoại. Bài học về tỡnh yêu cuộc sống.	 Thế giới hình ảnh đẹp, mang linh hồn tạo vật.Từ ngữ giàu sức biểu cảm.- Về nghệ thuật- Về nội dung Bức tranh xứ Huế đẹp và thơ mộngBài thơ thể hiện hai khao khát: Khao khát tỡnh người. Khao khát được đối thoại. Bài học về tỡnh yêu cuộc sống.	 Thế giới hình ảnh đẹp, mang linh hồn tạo vật.Từ ngữ giàu sức biểu cảm.- Về nghệ thuật- Về nội dung Bức tranh xứ Huế đẹp và thơ mộngGiá trị nhân sinh sâu sắcxin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo Đến thăm lớp !