Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Hai đứa trẻ (Thạch Lam) - Trường THPT Thái Bường
I – Giới thiệu chung
1 - Tác giả
2 - Tác phẩm
II – Đọc hiểu văn bản
1 - Phố huyện lúc chiều tàn
a. Cảnh ngày tàn
b. Cảnh chợ tàn
c. Những kiếp người tàn tạ
d. Tâm trạng của chị em Liên
2 - Phố huyện lúc về khuya
a. Khung cảnh phố huyện
b. Nhịp sống của con người trong bóng tối
3 - Hình ảnh đoàn tàu và tâm trạng người
đợi tàu
III – Tổng kết
1 – Nội dung
2 – Nghệ thuật
TRÖÔØNG THPT PHAÏM THAÙI BÖÔØNGNG÷ V¡N 11THAO GIAÛNG MOÂN NGÖÕ VAÊNKIỂM TRA BÀI CŨGió đầu mùaCâu 1: Tác phẩm nào sau đây không phải của tác giả Thạch Lam?Ngày mớiNắng trong vườnCạm bẫy ngườiÑaùp aùn: d.Cạm bẫy ngườiKIỂM TRA BÀI CŨa. Có sự hoà quyện giữa yếu tố hiện thực và lãng mạn trữ tìnhCâu 2: Hãy chọn phương án đúng nhất về truyện ngắn “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam?Ñaùp aùn: a.b. Niềm xót thương của Thạch Lam đối với những con người bất hạnhc. Khung cảnh trong truyện được cảm nhận trên nền cảnh thiên nhiên tươi sángd. Cuộc sống con người trong truyện thật bình dị, bằng lòng hiện tại.a. Có sự hoà quyện giữa yếu tố hiện thực và lãng mạn trữ tìnhHAI ĐỨA TRẺ THẠCH LAM (1910 – 1942) HAI ĐỨA TRẺ I – Giới thiệu chung1 - Tác giả2 - Tác phẩmII – Đọc hiểu văn bản 1 - Phố huyện lúc chiều tàn a. Cảnh ngày tàn b. Cảnh chợ tàn c. Những kiếp người tàn tạ d. Tâm trạng của chị em Liên 2 - Phố huyện lúc về khuya a. Khung cảnh phố huyện b. Nhịp sống của con người trong bóng tối3 - Hình ảnh đoàn tàu và tâm trạng người đợi tàuIII – Tổng kết 1 – Nội dung2 – Nghệ thuật HAI ĐỨA TRẺ I – Giới thiệu chung1 - Tác giả2 - Tác phẩm HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:a. Cảnh ngày tàn:- Âm thanh: Tiếng trống thu không Tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng Tiếng muỗi vo ve- Màu sắc: Phương tây đỏ rực như lửa cháyCảnh ngày tàn được miêu tả bằng những chi tiết nào? Phương tây đỏ rực như lửa cháy Những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn Dãy tre làng trước mặt đen lại HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:a. Cảnh ngày tàn:- Âm thanh: Tiếng trống thu không Tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng Tiếng muỗi vo ve- Màu sắc: Phương tây đỏ rực như lửa cháy Những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn Dãy tre làng trước mặt đen lại Nhịp điệu chậm rãi, giọng văn êm nhẹ gợi lên bức tranh làng quê bình dị, gần gũi, gợi cảm, nên thơ nhưng đượm buồnEm có nhận xét gì về giọng văn của Thạch Lam? Nêu cảm nhận về cảnh chiều tàn?HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:a. Cảnh ngày tàn:b. Cảnh chợ tàn: Người về hết, tiếng ồn ào cũng mất. Chỉ còn lại rác rưởi, mùi âm ẩm bốc lênCảnh chợ tàn được Thạch Lam miêu tả như thế nào? HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:a. Cảnh ngày tàn:b. Cảnh chợ tàn: Người về hết, tiếng ồn ào cũng mất. Chỉ còn lại rác rưởi, mùi âm ẩm bốc lên Sự nghèo nàn, xơ xác, tiêu điều của phố huyện – Không gian làng quê trước cách mạng tháng TámCó ý nghĩa ra sao?HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:a. Cảnh ngày tàn:b. Cảnh chợ tàn: Những đứa trẻ con nhà nghèo: tìm tòi, nhặt nhạnh những thứ còn xót lại. Mẹ con chị Tí: ngày mò cua bắt tép; tối dọn hàng nước sơ sài, ế ẩm. Cuộc sống nghèo đói, buồn chán, mỏi mòn, cái nhìn xót thương da diết mà kín đáo của Thạch Lam Támc. Những kiếp người tàn tạ:Em hãy tìm những kiếp người tàn tạ được Thạch Lam khắc họa trong truyện ngắn này?Những người ấy có điểm chung gì?Cho em nhận ra điều gì ở Thạch Lam? Bác Siêu: Bán phở - ế ẩm Chị em Liên: trông coi quầy hàng tạp hóa nhỏ xíu – bán chẳng ăn thu gì Bà cụ Thi: điên – đi lần vào bóng tối. Gia đình bác Sẩm: sống trông chờ vào sự bố thí của người đời.HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:a. Cảnh ngày tàn:b. Cảnh chợ tàn: Lòng trắc ẩn, một tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, nhân hậu và tình quê tha thiết.c. Những kiếp người tàn tạ: Ngồi im lặng, mắt ngập đầy bóng tối. Lòng buồn man mác trước giờ khắc của ngày tàn.d. Tâm trạng của chị em Liên: Cảm nhận mùi riêng của đất. Cảm thương với những trẻ em nghèoTrước cảnh ngày tàn và những kiếp người tàn, tâm trạng của chị em Liên như thế nào?Em nhận được gì từ tâm hồn Liên?HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:Phố huyện về đêm có gì nổi bật? Tìm những chi tiết để làm sáng tỏ?2 - Phố huyện lúc về đêm:a. Khung cảnh phố huyện: Bóng tối bao trùm dày đặc Bóng tối đen kịt, tràn ngập cả phố huyện. Bóng tối đậm đặc cả bầu không khí - tiếng trống cầm canh cũng không xuyên qua được bóng tối Ánh sáng mờ nhạt, leo lét: một khe sáng, vệt sáng, quầng sáng, một chấm lửa, hột sángHAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:2 - Phố huyện lúc về đêm:a. Khung cảnh phố huyện: Bóng tối bao trùm dày đặc Bóng tối đen kịt, tràn ngập cả phố huyện. Bóng tối đậm đặc cả bầu không khí - tiếng trống cầm canh cũng không xuyên qua được bóng tối Ánh sáng mờ nhạt, leo lét: một khe sáng, vệt sáng, quầng sáng, một chấm lửa, hột sángHAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:2 - Phố huyện lúc về đêm:a. Khung cảnh phố huyện: Bóng tối bao trùm dày đặc Bóng tối đen kịt, tràn ngập cả phố huyện. Bóng tối đậm đặc cả bầu không khí - tiếng trống cầm canh cũng không xuyên qua được bóng tối Ánh sáng mờ nhạt, leo lét: một khe sáng, vệt sáng, quầng sáng, một chấm lửa, hột sángTại sao Thạch Lam dựng lênsự tương phảngiữa bóng tối và ánh sáng? Sự tương phản giữa bóng tối và ánh sáng: tô đậm cảnh tối tăm của phố huyện, làm bật nổi cuộc sống con người nơi đây mỗi lúc mỗi hiu hắt, lụi tàn. thiết.HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:Từ những chi tiết trên cho em cảm nhận gì về nhịp sống của họ?2 - Phố huyện lúc về đêm:a. Khung cảnh phố huyện: Nhịp sống cứ lặp đi, lặp lại một cách đơn điệu, tẻ nhạtb. Nhịp sống của con người trong bóng tối:Em cóphát hiệnra điều gì ở họvà Thạch Lam? Nhịp sống cứ lặp đi, lặp lại một cách đơn điệu, tẻ nhạt; ánh lên vẻ đẹp tình người, tình quê hương và niềm niềm hi vọng ngày mai tươi sáng Niềm cảm thương sâu sắc của Thạch Lam.HAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:2 - Phố huyện lúc về đêm:3 - Hình ảnh đoàn tàu trong đêm và tâm trạng người đợi tàu:Bài học kinh nghiệm: Tình người, tình quê hương, niềm hi vọng để có thêm ý chí, nghị lực vượt qua gian truân, thử thách của cuộc đời? Ánh sáng mờ nhạt, leo lét: một khe sáng, vệt sáng, quầng sáng, một chấm lửa, hột sángHAI ĐỨA TRẺ II – Đọc hiểu văn bản: 1 - Phố huyện lúc chiều tàn:2 - Phố huyện lúc về đêm:a. Khung cảnh phố huyện: Bóng tối bao trùm dày đặcHaõy nhôù! Hoïc baøi, xem laïi daãn chöùng (SGK)ng÷ v¨n 11Tìm hieåu caâu hoûi:Hình aûnh ñoaøn taøu ñeâm qua phoá huyeän vaø taâm traïng ngöôøi ñôïi taøu.Thaïch Lam muoán göûi gaém ñieàu gì thoâng qua taâm traïng ngöôøi ñôïi taøu? TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚCCaûm ôn quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh!HEÏN GAËP LAÏI!
File đính kèm:
- HAI_DUA_TRE.ppt