Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Hạnh phúc của một tang gia (Trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng)

Hạnh phúc của một tang giaTrích Số đỏVũ Trọng Phụng*Cuộc đời:Vũ Trọng Phụng (1912-1939) tại HN, trong một gia đình nghèo.- Quê: làng Hảo, Mĩ Hào, Hưng YênLàm nhiều nghề kiếm sống. - Sống chật vật bằng nghề báo, viết văn chuyên nghiệp.Mắc bệnh lao phổi, chết sớm.1. Tác giả: I. tìm hiểu chungVũ Trọng Phụng(1912-1939)	? Cho biết vài nét chính về tác giả Vũ Trọng Phụng?*Cuộc đời:Vũ Trọng Phụng (1912-1939) tại HN, trong một gia đình nghèo.- Quê: làng Hảo, Mĩ Hào, Hưng YênLàm nhiều nghề kiếm sống. - Sống chật vật bằng nghề báo, viết văn chuyên nghiệp.Mắc bệnh lao phổi, chết sớm.-> Cuộc đời: ngắn ngủi, nghèo túng, bệnh tật.1. Tác giả:I. tìm hiểu chungVũ Trọng Phụng(1912-1939)	? Em nhận xét gì về cuộc đời của Vũ Trọng Phụng?*Cuộc đời:VTP (1912-1939) tại HN, trong một gia đình nghèo.- Quê: làng Hảo, Mĩ Hào, Hưng YênLàm nhiều nghề kiếm sống. - Sống chật vật bằng nghề báo, viết văn chuyên nghiệp.Mắc bệnh lao phổi, chết sớm.-> Cuộc đời: ngắn ngủi, nghèo túng, bệnh tật.*Sự nghiệp: khối lượng TP đồ sộ 1. Tác giả: I. tìm hiểu chungVũ Trọng Phụng(1912 – 1939)	?Về sự nghiệp sáng tác của Vũ Trọng Phụng có gì đáng chú ý? *Cuộc đời:VTP (1912-1939) tại HN, trong một gia đình nghèo.- Quê: làng Hảo, Mĩ Hào, Hưng YênLàm nhiều nghề kiếm sống. - Sống chật vật bằng nghề báo, viết văn chuyên nghiệp.Mắc bệnh lao phổi, chết sớm.-> Cuộc đời: ngắn ngủi, nghèo túng, bệnh tật.*Sự nghiệp: khối lượng TP đồ sộ ->Niềm căm phẫn mãnh liệt cái XH đen tối đương thời bằng ngòi bút trào phúng bậc thầy.1. Tác giả:I. tìm hiểu chungVũ Trọng Phụng(1912 -1939)	? Những sáng tác của Vũ Trọng Phụng thường xoay quanh vấn đề gì? Thể hiện thái độ gì của nhà văn?*Cuộc đời:VTP (1912-1939) tại HN, trong 1 GĐ nghèo.- Quê: làng Hảo, Mĩ Hào, Hưng YênLàm nhiều nghề kiếm sống. - Sống chật vật bằng nghề báo, viết văn chuyên nghiệp.Mắc bệnh lao phổi, chết sớm.-> Cuộc đời: ngắn ngủi, nghèo túng, bệnh tật.*Sự nghiệp: khối lượng TP đồ sộ ->Niềm căm phẫn mãnh liệt cái xã hội đen tối đương thời bằng ngòi bút trào phúng bậc thầy.=> Cây bút hiện thực xuất sắc của VHVN trước Cách mạng.1. Tác giả: I. tìm hiểu chungVũ Trọng Phụng(1912-1939)	? Viết và phản ánh thực chất bộ mặt xã hội lúc bấy giờ, em nhận xét đó là nhà văn thế nào??Truyện chủ yếu xoay quanh những nhân vật nào? 2. Tác phẩm “Số đỏ”Tóm tắt: sgk.b. Giá trị tác phẩm.*Nội dung:- Tái hiện bức tranh xã hội “thượng lưu” đương thời với đầy đủ những cảnh đàng điếm, dâm loạn, lừa đảo, bịp bợm được che đậy bằng những phong trào văn minh, âu hoá.. do bọn thực dân Pháp khởi xướng.- Vạch trần bản chất xấu xa, đồi bại của XH ấy.*Nghệ thuật: Trào phúng -> bật tiếng cười mỉa mai, châm biếm sâu cay.Tác phẩm có những giá trị gì? Em hãy tóm tắt đoạn trích?3. Đoạn trích.a. Tóm tắt.Cụ tổ bị ốm nặng, cả đám con cháu mong cụ chết sớm. Chỉ vì một câu nói của Xuân tố cáo trước mặt mọi người và cụ tổ rằng: Ông Phán - chồng cô Hoàng Hôn, cháu rể cụ cố tổ là một người chồng mọc sừng -> cụ tổ đã uất quá -> chết. Cả gia đình nháo nhào lên chuẩn bị cho một đám ma chu đáo nhất -> cảnh đám ma to nhất, một đám ma gương mẫu.3. Đoạn trích.a. Tóm tắt.b. Vị trí và nhan đề.- Vị trí: chương XV.- Nhan đề: + Hạnh phúc: vui, sung sướng, mãn nguyện.+ Tang gia: gia đình có tang.->Cái chết mang lại niềm vui cho gia đình, nhiều người- tình huống trào phúng (tính ngày hội): Đám rước vui vẻ của một đám ma.đoạn trích có vị trí như thế nào??Em có suy nghĩ gì về nhan đềvà tình huống trào phúng của đoạn trích?Phần1Từ đầu-> tiếng kènxuân nữ ai oán, não nùng: Tâm trạng các thành viên trong gia đình và ngoài gia đình trước cái chết của cụ cố tổ. Bố cục của đoạn tríchPhần2 Phần còn lại: Cảnh đưa đám II. Đọc - hiểu đoạn trích?Nhờ tình huống trào phúng, Vũ Trọng Phụng đã dựng lên một loạt những chân dung hiện ra sống động. Đó là chân dung của những ai? Những thành viên trong gia đình cụ cố HồngTrước cái chết của cụ TổKhi cụ Tổ chết, tâm trạng chung của cả gia đình như thế nào?a. Chân dung đại gia đình.- Bề ngoài: tất bật, bối rối, lo lắng, bận rộn.- Thực chất: HP, vui vẻ, tưng bừng.. Biến chất, vô liêm sỉ.Vì sao cái chết của cụ Tổ lại là niềm hạnh phúc của cả gia đình??Niềm hạnh phúc ấy lại được biểu hiện qua vẻ bề ngoài thế nào?Bộc lộ bản chất gì của những con người này?Những thành viên trong gia đình cụ cố HồngTrước cái chết của cụ Tổb. Chân dung từng thành viên.?Có những chân dung nào được Vũ Trọng Phụng đi sâu miêu tả??Câu hỏi thảo luận: Tìm những chi tiết miêu tảvề các thành viên trong gia đình cụ cố Hồng, nhận xét vẻ bề ngoàivới nhữngtâm trạng và hành động như thế nào? Thực chất tâm trạng bên trong là gì? Bộc lộ bản chất của hạng người như thế nào?*Nhóm 1:Cụ cố Hồng?*Nhóm 4: Cậu tú Tân?*Nhóm 2: Văn Minh Chồng?*Nhóm 5: Cô Tuyết?*Nhóm 6:Ông Phán mọc sừng?*Nhóm 3:Văn Minh vợ?b. Chân dung từng thành viên.Thực chất: biểu diễn trò để thiên hạ ngợi khen. Bề ngoài: Ho khạc, khóc mếu, lụ khụ chống gậy * Cụ cố Hồng:Háo danh đến quái gở.b. Chân dung từng thành viên.Giả dối, bất nhân.*Văn Minh chồng Thực chất: .Vui vì gia tài khổng lồ sắp được chia; .Suy nghĩ tìm cách xử trí với Xuân Tóc Đỏ. Bề ngoài: băn khoăn, phân vân, vò đầu, bứt tóc, mặt đăm đăm, chiêu chiêu..b. Chân dung từng thành viên.*Văn Minh vợ Bề ngoài: Sốt ruột, bối rốiThực chất: Mừng rỡ–> có dịp được lăng xê các trang phục của tiệm may âu hoá, mặc đồ xô gai tân thời. Chạy theo lối sống văn minh rởm, lố lăng.b. Chân dung từng thành viên.Bỉ ổi, vô liêm sỉ.*Cậu tú Tân Thực chất: Sướng điên lên vì sắp được trổ tài chụp ảnh Bề ngoài: Sốt ruột, điên người lênb. Chân dung từng thành viên.Hư hỏng, lố lăng, kệch cỡm.* Cô Tuyết Thực chất: Mong chờ Xuân.Bề ngoài: . Mặc y phục Ngây thơ; . Đau khổ, buồn.b. Chân dung từng thành viên.Vô liêm sỉ, giả tạo.*Ông Phán mọc sừng Thực chất: . Sung sướng, tự hào vì cái sừng vô hình. . Chuẩn bị tiền để cảm ơn Xuân (trù tính với Xuân một cuộc doanh thương).Mọc sừng: có vợ ngoại tình->nhục nhã ?Nhân vật có vai trò quan trọng đối với gia đình cụ cố Hồng, đó là nhân vật nào?b. Chân dung từng thành viên.Ma mãnh, tàn nhẫn.*Xuân Tóc Đỏ Trực tiếp gây ra cái chết của cụ tổ.Có công lớn với gia đình cụ cố Hồng ? Em nhận xét như thế nào về đám con cháu nhà cụ Tổ?Dựng lên chân dung của đám con cháu ấy, tác giả đã sử dụng những nghệ thuật gì? đám con cháu bất nhân, bất nghĩa Tóm lại: Những thành viên trong gia đình cụ cố HồngTrước cái chết của cụ Tổa. Chân dung đại gia đình.b. Chân dung từng thành viên.Nghệ thuật đối lập:-> vạch trần bản chất xấu xa, bỉ ổi của những hạng người vì đồng tiền chà đạp lên đạo lý của dân tộc. ?Dựng lên chân dung của lũ con cháu vô tâm ấy, nhà văn đã bày tỏ thái độ gì?