Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Vội vàng (Xuân Diệu)

 Giảng văn: Vội vàng Xuân Diệu Vội Vàng Xuân Diệu I. Tìm hiểu chung. 1 . Hoàn cảnh ra đời. Vội vàng in trong tập Thơ thơ (1933- 1938) 2. Cảm hứng: Một tâm hồn yêu đời, yêu sống đến cuồng nhiệt, đằng sau tình cảm ấy là một quan niệm nhân sinh mới chưa từng thấy trong thơ truyền thống.II. Phân tích. a. Thiên nhiên đầy hương sắc- Sự sống ngồn ngộn phơi bày, thiên nhiên hữu tình tươi đẹp thể hiện qua các hình ảnh gợi cảm nào? - Đồng nội xanh rì, cành tơ phơ phất, tuần tháng mật, khúc tình si, ... - Thế giới của hương sắc ,thanhâm, nắng, gió... Cuộc sống đáng yêu quá nên vội vàng tắt nắng, buộc giób. Tuổi trẻ đẹp và đáng yêu. Câu thơ nào cho thấy màu sắc cảm giác và tâm hồn yêu đời, yêu sống cuồng nhiệt của Xuân Diệu?Tháng giêng ngon như một cặp môi gần. So sánh táo bạo , mới lạ, độc đáo. c. Cảm nhận về “ bi kịch thời gian” Hình ảnh thiên nhiên đối kháng với con người? Lòng tôi rộng  Lượng trời chật Xuân vẫn tuần hoàn  Tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại Còn trời đất  Chẳng còn tôi mãi Quan niệm thời gian XD khác với thơ truyền thống?Thơ xưa: thời gian tuần hoàn, theo chu kì, không mất. Tư tưởng vạn vật nhất thể, con người ung dung đứng ngoài thời gian. Mĩ học phi thời gian.Còn XD, thời gian tuyến tính, trải dài, một đi không trở lại, con người hốt hoảng sợ “mất” thời gian ám ảnh bởi thời gian cướp đi tình yêu và tuổi trẻ, nên XD thấy thiên nhiên cũng bị triệt tiêu cái chất vui tự nhiên vô tư của nó: tháng năm .. .rớm vị chia phôi – sông núi... than thầm tiễn biệt – gió xinh ... hờn vì... phải bay đi – chim... dứt tiếng... sợ độ phai tàn. Câu thơ nào nói lên sự não nuột , tuyệt vọng?Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa... Tính nhân văn của trạng thái ám ảnh, đau thương bởi thời gian qua nhanh?- Niềm yêu sống cuồng nhiệt, lòng ham đời vô biên bất tận. Chính vì thế mà XD chủ trương một lối sống vội vàng rất mới mẻ, một nhân sinh lành mạnh chưa gặp trong thơ trước đó d. Quan niệm sống vội vàng, cuồng nhiệt. Ta muốn ôm Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn Ta muốn riết mây đưa và gió lượn Ta muốn say cánh bướm với tình yêu Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều Và non nước và cây và cỏ rạng Cho chếnh choáng mùi thơm cho đã đầy ánh sáng Cho no nê thanh sắc của thời tươi Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi. ám ảnh buồn đau, tưởng bài thơ kết thúc trong tuyệt vọng nhưng không, lại vang lên niềm giãi bày tình yêu cuồng nhiệt tột độ đối với cuộc sốngTình yêu ấy đã làm sống lại phẩm chất tươi đẹp đầy sinh khí ở phần đầu bài thơ- Những hình ảnh khoẻ khoắn nồng nàn diễn tả bằng các từ ngữ: ôm cả sự sống- riết mây đưa và gió lượn; say cánh bướm với tình yêu; thâu trong một cái hôn nhiều; chếnh choáng mùi thơm; đã đầy ánh sáng; no nê thanh sắc; ta muốn cắn vào ngươi. III. Kết luận.Sống vội vàng không có nghĩa là sống gấp, ích kỉ , hưởng thụ tầm thường. Vội vàng là một tâm hồn yêu sống đến cuồng nhiệt, quý trọng tình yêu, tuổi trẻ. Đây là giá trị nhân bản của thơ XD