Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 105: Đọc văn: Tiếng mẹ đẻ nguồn giải phóng dân tộc bị áp bức (Nguyễn An Ninh)

đỗ Cử nhân Luật năm 1920.I. Giới thiệu: 1. Tác giả:Nguyễn An Ninh (1900-1943) là một nhà báo, một nhà văn, một nhà yêu nước tiến bộ nổi tiếng đầu thế kỉ XX.Là một trí thức có học vấn cao rộng, từng học đại học trong nước rồi sang Pháp, đỗ Cử nhân Luật năm 1920.Bị thực dân nhiều lần khủng bố, bắt bớ, tù đày, hành hạ và mất tại Côn Đảo.I. Giới thiệu: 1. Tác giả:Nguyễn An Ninh (1900-1943) là một nhà báo, một nhà văn, một nhà yêu nước tiến bộ nổi tiếng đầu thế kỉ XX.Là một trí thức có học vấn cao rộng, từng học đại học trong nước rồi sang Pháp, đỗ Cử nhân Luật năm 1920.Bị thực dân nhiều lần khủng bố, bắt bớ, tù đày, hành hạ và mất tại Côn Đảo.Từng là chủ bút tờ báo yêu nước Tiếng chuông rèI. Giới thiệu: 1. Tác giả:Nguyễn An Ninh (1900-1943) là một nhà báo, một nhà văn, một nhà yêu nước tiến bộ nổi tiếng đầu thế kỉ XX.Là một trí thức có học vấn cao rộng, từng học đại học trong nước rồi sang Pháp, đỗ Cử nhân Luật năm 1920.Bị thực dân nhiều lần khủng bố, bắt bớ, tù đày, hành hạ và mất tại Côn Đảo.Từng là chủ bút tờ báo yêu nước Tiếng chuông rèVăn phong khúc chiết, trong sáng, vừa có độ sâu về tư duy văn hóa vừa tràn đầy nhiệt huyết.Nguyễn Văn Linh, nguyên Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam viết: "Nguyễn An Ninh là nhà yêu nước vĩ đại, là một trí thức tầm cỡ."Phạm Văn Đồng, nguyên Thủ tướng Chính phủ viết: "Tơi khẳng định rằng Nguyễn An Ninh là một nhà yêu nước, một chiến sĩ cách mạng kiên cường, kiên quyết đấu tranh vì Tổ quốc và dân tộc, cho đến hơi thở cuối cùng. Nguyễn An Ninh cĩ tầm vĩc một nhà lãnh đạo một cuộc cách mạng, cho nên chúng ta phải ghi nhớ những cống hiến quan trọng của một nhân vật cĩ tầm vĩc lịch sử".Ơng Hà Huy Giáp, một trong những nhà cách mạng tiền bối viết: "Nguyễn An Ninh là một chiến sĩ cách mạng rất năng động, nhạy bén với thời cuộc. Cả cuộc đời của anh là một cuộc đời đầy hy sinh, gian khổ, bị tù đày 5 lần cho đến chết trong địa ngục Cơn Đảo, hy sinh cho sự nghiệp giải phĩng đất nước, giải phĩng con người. Trước khi cĩ Đảng Cộng sản Việt Nam, đặc biệt là những năm 1925 - 1926, nhân dân Nam Bộ coi anh như một lãnh tụ cách mạng, hơn nữa, họ sùng bái anh như một thần tượng." GS. Trần Văn Giàu, bậc tiền bối cách mạng, nhà sử học lớn viết: "Người anh Ninh, tĩc chấm vai, mắt sáng như sao, tiếng trong như chuơng. Ở đất Sài Gịn mà mặc bà ba, đi guốc, bán báo Chuơng rè của mình viết. Hình ảnh đĩ tự nĩ đủ gây cảm tình sâu sắc với đồng bào. (...) Một thuở, Nguyễn An Ninh là thần tượng của đồng bào lục tỉnh, của học sinh chúng tơi. (...) Con người sơi nổi, đại chúng đĩ, hùng hồn ở diễn đàn, bén nhọn trên cột báo, khơng chút sợ Tây, tà, vào tù như về quê, con người ấy đồng thời là một người trầm tư, mặc tưởng. (...) Nguyễn An Ninh là một chính khách, học giả, một nhà chính trị hoạt động. Trước hết, anh là một con người của quần chúng, là con người của nhân dân. (...) Trong mắt, trong lịng người Sài Gịn - thành phố. Hồ Chí Minh, chí sĩ Nguyễn An Ninh là một người cách mạng, xứng đáng được lưu danh bằng bia đá, tượng đồng"./.I. Giới thiệu: 1. Tác phẩm:Tiếng mẹ đẻ- nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức là một bài chính luận xuất sắc với bút danh Nguyễn Tịnh đăng trên báo Tiếng chuông rè năm 1925.II. Tìm hiểu văn bản:	1. Những kiểu học đòi chạy theo “Tây hóa”Thích nói tiếng Pháp, dù là bập bẹ hơn là nói tiếng Việt cho mạch lạc.II. Tìm hiểu văn bản:	1. Những kiểu học đòi chạy theo “Tây hóa”Thích nói tiếng Pháp, dù là bập bẹ hơn là nói tiếng Việt cho mạch lạc.Cóp nhặt những cái tầm thường của phong hóa châu Âu để lòe đồng bào, thực ra là mù văn hóa châu Âu.II. Tìm hiểu văn bản:	1. Những kiểu học đòi chạy theo “Tây hóa”Thích nói tiếng Pháp, dù là bập bẹ hơn là nói tiếng Việt cho mạch lạc.Cóp nhặt những cái tầm thường của phong hóa châu Âu để lòe đồng bào, thực ra là mù văn hóa châu Âu.Kiến trúc và trang trí nhà cửa lai căng, ngỡ là theo văn minh PhápII. Tìm hiểu văn bản:	1. Những kiểu học đòi chạy theo “Tây hóa”Thích nói tiếng Pháp, dù là bập bẹ hơn là nói tiếng Việt cho mạch lạc.Cóp nhặt những cái tầm thường của phong hóa châu Âu để lòe đồng bào, thực ra là mù văn hóa châu Âu.Kiến trúc và trang trí nhà cửa lai căng, ngỡ là theo văn minh PhápTừ bỏ tiếng mẹ đẻ cho là tiếng Việt nghèo nàn	2. Tầm quan trọng của tiếng nói đối với vận mệnh dân tộc:II. Tìm hiểu văn bản:	2. Tầm quan trọng của tiếng nói đối với vận mệnh dân tộc:-Là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc.II. Tìm hiểu văn bản:	2. Tầm quan trọng của tiếng nói đối với vận mệnh dân tộc:-Là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc.Là yếu tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị.II. Tìm hiểu văn bản:	2. Tầm quan trọng của tiếng nói đối với vận mệnh dân tộc:-Là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc.Là yếu tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị. Tiếng nói là tinh thần, văn hóa của dân tộc.II. Tìm hiểu văn bản:	3. Tiếng Việt không nghèo nàn:II. Tìm hiểu văn bản:	3. Tiếng Việt không nghèo nàn:Ngôn ngữ giàu có của Nguyễn Du thể hiện trong truyện Kiều “Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu?”II. Tìm hiểu văn bản:	3. Tiếng Việt không nghèo nàn:Ngôn ngữ giàu có của Nguyễn Du thể hiện trong truyện Kiều “Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu?”Có thể dịch các tác phẩm Trung Quốc sang tiếng Việt, có thể sáng tác tác phẩm văn học bằng tiếng Việt.II. Tìm hiểu văn bản:	3. Tiếng Việt không nghèo nàn:Ngôn ngữ giàu có của Nguyễn Du thể hiện trong truyện Kiều “Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu?”Có thể dịch các tác phẩm Trung Quốc sang tiếng Việt, có thể sáng tác tác phẩm văn học bằng tiếng Việt.Ngôn từ phong phú “ Điều gì người ta suy nghĩ kĩ sẽ diễn đạt rõ ràng, và dễ dàng tìm thấy những từ để nói ra”.II. Tìm hiểu văn bản:	3. Tiếng Việt không nghèo nàn:Ngôn ngữ giàu có của Nguyễn Du thể hiện trong truyện Kiều “Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu?”Có thể dịch các tác phẩm Trung Quốc sang tiếng Việt, có thể sáng tác tác phẩm văn học bằng tiếng Việt.Ngôn từ phong phú “ Điều gì người ta suy nghĩ kĩ sẽ diễn đạt rõ ràng, và dễ dàng tìm thấy những từ để nói ra”. Tiếng Việt là tiếng nói vô cùng phong phú.II. Tìm hiểu tác văn bản: 	4. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ nuớc mình:II. Tìm hiểu văn bản: 	4. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ nuớc mình:Người trí thức chân chính phải biết ít nhất một thứ tiếng châu Âu để hiểu biết văn hóa châu Âu.II. Tìm hiểu văn bản: 	4. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ nuớc mình:Người trí thức chân chính phải biết ít nhất một thứ tiếng châu Âu để hiểu biết văn hóa châu Âu.Hiểu biết ấy phải tuyên truyền phổ biến cho đồng bào mình cùng hiểu.II. Tìm hiểu văn bản: 	4. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ nuớc mình:Người trí thức chân chính phải biết ít nhất một thứ tiếng châu Âu để hiểu biết văn hóa châu Âu.Hiểu biết ấy phải tuyên truyền phổ biến cho đồng bào mình cùng hiểu.Học tiếng nước ngòai để làm giàu cho ngôn ngữ nước mình.II. Tìm hiểu văn bản:	5. Câu nói của tác giả: “ Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian”II. Tìm hiểu văn bản :	5. Câu nói của tác giả: “ Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian”Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị thực dân thống trị, câu nói trên là có líII. Tìm hiểu văn bản :	5. Câu nói của tác giả: “ Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian”Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị thực dân thống trị, câu nói trên là có lí nhưng chưa hoàn toàn đúng.Tuy vậy muốn giải phóng dân tộc, phải làm một cuộc cách mạng vũ trang với đường lối đúng đắn, chứ không thể chỉ làm cho ngôn ngữ phong phú được.II. Tìm hiểu văn bản : 6. Nghệ thuật:- Tính hàm súc cao.II. Tìm hiểu văn bản : 6. Nghệ thuật:-Có tính hàm súc cao.- Bài viết nghiêng về lí lẽ nhằm phê phán, bác bỏ để đi đến khẳng địnhII. Tìm hiểu văn bản : 6. Nghệ thuật:- Bài viết có tính hàm súc cao.- Bài viết nghiêng về lí lẽ nhằm phê phán, bác bỏ để đi đến khẳng địnhII. Tìm hiểu văn bản : 6. Nghệ thuật:- Có tính hàm súc cao.- Bài viết nghiêng về lí lẽ nhằm phê phán, bác bỏ để đi đến khẳng địnhPhong cách chính luận độc đáo: kết hợp lí trí và tình cảm (trái tim trĩu nặng yêu thương của một nhà yêu nước)II. Tìm hiểu văn bản :Bài viết ra đời từ những năm đầu thế kỉ XX (1925) nhưng vì sao đến nay nó vẫn còn nguyên giá trị? Hãy chỉ ra giá trị thời sự của bài viết.