Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 45: Đọc văn: Hạnh phúc của một tang gia (Trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng)

 Kiểm tra bài cũ Hãy phân tích cảnh tượng cho chữ trong tác phẩm “Chữ người tử tù”?Hãy Tiết 45: Đọc văncủa một tang gia(Trích Số đỏ)Hạnh phúcVũ trọng phụngI. Tiểu dẫn:1. Tác giả:Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939)- Cuộc đời:- Sự nghiệp:+ Quê Hưng Yên nhưng sinh và sống ở Hà Nội, chứng kiến sự chuyển mình của xã hội tư sản.+ Tiểu thuyết:Giông tố (1936) - Số đỏ (1936) -Vỡ đê (1936)+ Phóng sự:Cạm bẫy người (1933) - Kĩ nghệ lấy Tây (1934) - Cơm thầy cơm cô (1936).+ Bệnh tật và nghèo khó -> sống chật vật bằng nghề viết văn.2. Tác phẩm- Đoạn trích:a. Tác phẩm:* Hoàn cảnh sáng tác:- Năm 1936- bắt đầu mặt trận dân chủ Đông Dương, chế độ kiểm duyệt sách báo nới lỏng, tạo điều kiện cho nhà văn công khai tố cáo xã hội thực dân. - Xã hội tư sản rầm rộ các phong trào: Văn minh, Âu hoá, thể thao, vui vẻ- trẻ trung giẫm đạp lên các giá trị văn hoá, đạo đức truyền thống - “Số đỏ” được đăng lần đầu trên Hà Nội báo T10- 1936.* Tóm tắt cốt truyện:Xuân tóc đỏHạ lưu vỉa hèLưu manhVô họcTinh quáiPhó ĐoanVợ chồng Văn Minh Cố TổCố HồngCố vấn báo Gõ mõĐốc tờThi sĩNhà cải cách XHAnh hùng cứu quốcGiáo sư quần vợt- Tác phẩm đã phơi bày và lên án gay gắt bản chất đồi bại, bịp bợm của xã hội tư sản thuộc địa đương thời trước công cuộc Văn minh- Âu hoá rởm của bọn thực dân.- Nghệ thuật trào phúng bậc thầy.* Giá trị nội dung:* Đặc sắc nghệ thuật:“Số đỏ là cuốn tiểu thuyết có thể làm vinh dự cho mọi nền văn học.”( Nguyễn Khải)b. Đoạn trích:- Vị trí:	 Phần chính của chương XV có nhan đề:	“Hạnh phúc của một tang gia, Văn Minh nữa cũng nói vào- Một đám ma gương mẫu”- Màn hài kịch tiêu biểu, đặc sắc nhất của thiên truyện.Ii. Đọc hiểu văn bản:1. Nhan đề đoan trích.C Câu hỏi thảo luậnHãy phân tích ý nghĩa nhan đề của đoạn trích?1. Nhan đề đoạn trích: Vui mừng, sung sướngĐau buồn, thương tiếcMâu thuẫn, ngược đờiPhản ánh sự thật bi hài của gia đình đại bất hiếu => Giá trị mỉa mai, châm biếm, đả kích mạnh mẽ.Nhan đề kì lạ, giật gân => Gợi sự tò mò cho độc giả Hạnh phúc của một tang gia2. Niềm vui của những người trong gia đình.- Cụ cố tổ chết thì tờ di chúc của cụ đã tới lúc được thực hiện , cái gia tài to lớn của cụ sẽ được phép chia cho con cháu2.1. Niềm vui chung2.2. Niềm vui riêng.a. Cụ cố Hồng- con trai trưởng:- Hút thuốc phiện và lảm nhảm một câu vô nghĩa: “Biết rồi, khổ lắm, nói mãi”. - Mơ màng đến lúc được mặc đồ xô gai, diễn trò cao niên để được thiên hạ trầm trồ khen ngợi.-> Bất hiếu, ngu dốt, háo danh..b. Vợ chồng Văn Minh:* ÔngVăn Minh- Cháu nội+/ Lo lắng không biết xử trí thế nào với Xuân tóc đỏ về tội và ơn của hắn.- Phân vân, vò đầu rứt tóc, mang bộ mặt đăm đăm, chiêu chiêu, hợp với nhà có tang:+/ Lo đi mời luật sư để cái chúc thư chia gia tài đi vào thời kì thực hành. -> Vẻ mặt không che giấu được bản chất giả dối, bất nhân, vô đạo đức.* Bà Văn Minh- Cháu dâu.- Sốt ruột vì mãi chưa được mặc đồ xô gai tân thời.- Sung sướng vì đây là dịp để lăng- xê các mốt tang phục của tiệm may Âu Hoá .c. Cô Tuyết- Cháu nội.- Được dịp mặc bộ y phục Ngây thơ.- Mang vẻ mặt buồn lãng mạn rất đúng mốt vì chưa nhìn thấy người tình.-> Là cơ hội để quảng cáo hàng và để kiếm tiền.-> Đám tang là nơi trình diễn thời trang và tìm kiếm niềm vui riêng.c. Cậu Tú Tân- Cháu nội.- Sướng điên người lên vì có dịp dùng đến chiếc máy ảnh mới mua.d. Ông Phán mọc sừng- Cháu rể.- Sung sướng vì được bố vợ rỉ tai sẽ chia thêm cho vài nghìn -> tự hào, vênh vang về đôi sừng vô hình.- Lên kế hoạch trả công và làm ăn tiếp với Xuân.-> Đám ma ông nội là nơi biểu diễn thú chơi thời thượng.-> Kẻ trục lợi vô liêm sỉ=> Tác giả đã vạch trần bộ mặt của bọn con cháu đại bất hiếu, vô đạo đức, đồng thời lên án xã hội trưởng giả văn minh rởm đã trà đạp lên những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.2.