Bài giảng Ngữ văn lớp 6 tiết 111: Câu trần thuật đơn

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô về dự giờ thăm lớpCÂU TRẦN THUẬT ĐƠN TiÕt 111Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi với điệu bộ khinh khinh , tôi mắng: Hức! Thông nghách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này,ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Tôi về không một chút bận tâm. (Tô Hoài)(1)(2) (4) (7)(5) (9)(8)(6)(3)Đọc đoạn trích sau:Đoạn trích trên gồm mấy câu?Dùa theo môc ®Ých nãi, c¸c c©u trong ®o¹n trÝch ®­îc dïng làm g× ?1. Bµi tËp(SGK 101):I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ? Các câu trong đoạn văn Mục đích nóiCâu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.Câu 3: Hức! Câu 4: Thông ngách sang nhà ta? Câu 5: Dễ nghe nhỉ! Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết!Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm.Kể Bộc lộ cảm xúc Tả, kÓ Hỏi Bộc lộ cảm xúc Nªu ý kiÕn Yêu cầu, ra lệnhBộc lộ cảm xúc Kể và nêu ý kiến 1. Bµi tËp(SGK 101):I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?CÂU TRẦN THUẬT ĐƠNTiết 111: Các câu trong đoạn văn Mục đích nói Kiểu câuCâu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.Câu 3: Hức! Câu 4: Thông ngách sang nhà ta? Câu 5: Dễ nghe nhỉ! Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết!Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm.Kể Bộc lộ cảm xúc Tả, kÓ Hỏi Bộc lộ cảm xúc Nªu ý kiÕnCầu khiến Bộc lộ cảm xúc Kể và nêu ý kiến Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học, em hãy phân loại câu theo mục đích nói? Mục đích nói- Câu trần thuật(câu kể) : câu 1,2,6,9 - Câu nghi vấn (câu hỏi) :4 - Câu cảm thán : câu 3,5,8 - Câu cầu khiến :câu 7Câu trần thuậtCâu trần thuậtCâu trần thuậtCâu trần thuậtCâu nghi vấnCâu cảm thánCâu cảm thánCâu cảm thánCâu cầu khiến1. Bµi tËp(SGK 101):I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?Tiết 111:(1) Chưa nghe hết câu ,tôi đã hếch răng lên, một xì hơi rõ dài. (2) Råi, víi ®iÖu bé khinh khØnh, t«i m¾ng. (6)Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.(9) Tôi về, không một chút bận tâm.? X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ cña c¸c c©u trÇn thuËt võa t×m ®­îc. CN VN CN VNCN2 VN2 VN1CN1CN VN? XÕp c¸c c©u trÇn thuËt võa t×m ®­îc thµnh hai lo¹i: Câu do 2 hoặc nhiều cụm C - V sóng đôi (C-V, C-V) tạo thành? Câu do 1 cụm C - V tạo thành?=> Câu có 2 cụm C-V => Câu có 1 cụm C-V=> Câu có 1 cụm C-V=> Câu có 1 cụm C-VEm hiÓu thÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n ? C©u trÇn thuËt ®¬n lµ lo¹i c©u do mét côm C-V t¹o thµnh, dïng ®Ó giíi thiÖu, t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù viÖc sù vËt hay ®Ó nªu mét ý kiÕn.1. Bµi tËp(SGK 101):I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?CÂU TRẦN THUẬT ĐƠNTiết 111:1.bµi TËpI-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ ?2. KẾT LUẬNCâu trần thuật đơnDo một cụm C - V tạo thành CÂU TRẦN THUẬT ĐƠNDùng để giới thiệu , tả hoặckể về một sự việc,sự vật hay để nêu một ý kiếnDTiết 111:Ghi nhí (sgk 101) Câu trần thuật đơn có thể có một hay nhiều chủ ngữ hoặc một hay nhiều vị ngữ.Xác định chủ ngữ - vị ngữ trong các câu sau:Ví dụ:- Mai, Hoa, Thảo đều là học sinh chăm ngoan. C1 C2 C3 V- Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người. V1 V2 V3CDựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn?Năm ông thầy bói là gì trong truyện “Thầy bói xem voi”?-> giới thiệuNăm ông thầy bói là các nhân vật trong truyện “Thầy bói xem voi”Dựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn?Lượm đang nhảy trên cánh đồng lúa.-> tảLượm đang làm gì?.2.Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long nữ, tên là Lạc Long Quân (Con Rồng, cháu Tiên) b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.	 ( Ếch ngồi đáy giếng)	c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.	 (Vũ Trinh)II. Luyện tập:Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : Lạc Long QuânCâu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : con ếchCâu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh :bà đỡ TrầnBài 3 Bài tậpCâu và đoạn vănCách giới thiệu nhân vật3 a) Tục truyền rằng Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kén bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô.b) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng c) Ngày xưa có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi ngườiGiới thiệu nhân vậtphụ trước rồi từ những việc làm của nhân vật phụ mới giới thiêu nhân vật chínhBài 4 a)Xưa có một người thợ mộc dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày. (Đẽo cày giữa đường)→ Ngoài việc giới thiệu nhân vật, câu văn này còn miêu tả hoạt động của nhân vậtNgoài tác dụng giới thiệu nhân vật, câu mở đầu sau đây còn có tác dụng gì?a)Xưa có một người thợ mộcb)Người kiếm củi tên mỗ ở huyện Lạng Giang, đang bổ củi ở sườn núi, thấy dưới thung lũng phía xa cây cỏ lay động không ngớt mới vac búa đến xem thấy một con hổ trán trắng, cúi đầu cào bới đất nhảy lên, vật xuống, thỉnh thoảng lấy tay móc họng mở miệng nhe cái răng, máu me, nhớt dãi trào ra. 	 (Vũ Trinh) b)Người kiếm củi tên mỗCâu 1: Câu trần thuật đơn : A.Là loại câu do một cụm C-V tạo thành. B. Là loại câu do nhiều cụm C-V tạo thành, dùng để tả, kể, giới thiệu, nêu ý kiến. C. Là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để kể, tả, giới thiệu, nêu ý kiến. D.Là loại câu do một cụm C-V tạo thành dùng để hỏi.Bài tập trắc nghiệmCâu 2:Câu “Trường em là trường PTDTBTTH&THCS Hà Lâu ” là kiểu câu gì?Câu trần thuật đơnCâu nghi vấnCâu cảm thánCâu cầu khiến Hướng dẫn học sinh học bài:-Học thuộc ghi nhớ, xem lại bài tập-Vận dụng kiến thức, đặt câu trần thuật đơn+ Đọc kĩ tác phẩm+ Trả lời các câu hỏi trong sách+ Soạn bài “ Cây tre Việt Nam - Lòng yêu nước”Bài học đến đây kết thúc Kính chúc quý thầy cô luôn thành công trong công tácCác em học sinh luôn luôn học giỏi