Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 48: Treo biển (Truyện cười) - Trần Kim Oanh

đNHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY, CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜGiáo viên : Trần Kim Oanh LỚP: 6A8 KIỂM TRA BÀI CŨ ? Nêu ý nghĩa văn bản: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng. Truyện nêu bài học về vai trò của mỗi thành viên trong cộng đồng. Vì vậy, mỗi thành viên không thể sống đơn độc, tách biệt mà cần đoàn kết, nương tựa, gắn bó vào nhau để cùng tồn tại và phát triển. Văn bản Tiết 48: TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung 1. Khái niệm truyện cười:Sgk/124Truyện cười: là loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư, tật xấu trong xã hội. Hiện tượng đáng cười là hiện tượng trái với tự nhiên, không hợp lẽ thường. Có hai loại truyện cười:+ Truyện hài hước+ Truyện châm biếm Đọc với giọng hài hước, pha chút mĩa mai, châm biếm.Bắt bẻ : vặn hỏi, gây khó khăn cho người bị hỏi.Văn bản Tiết 48: TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung 2. Đọc – tìm hiểu chú thích a. Đọc b.Tìm hiểu chú thíchCá ươn: cá không còn tươi, đã có mùi hôi.1.Khái niệm truyện cười Văn bản Tiết 48: TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung 3. Bố cục Văn bản Treo biển gồm 2 phần: P1: Tấm biển treo ở cửa hàng bán cá. P2: Ý kiến góp ý và phản ứng của nhà hàng.? Hãy xác định bố cục này trên văn bản ? 2 phần P1:Tấm biển treo ở cửa hàng bán cá Câu mở đầu P2: Còn lại Ý kiến góp ý và phản ứng của nhà hàng. 1.Khái niệm truyện cười2. Đọc – tìm hiểu chú thích I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bản 1. Tấm biển treo ở cửa hàng Văn bản Tiết 48: TREO BIỂN (Truyện cười )Ở ĐÂYCÓ BÁN CÁ TƯƠIGồm 4 yếu tố:Ở ĐÂY: thông báo địa điểm cửa hàngCÓ BÁN : thông báo hoạt động của cửa hàng CÁ: thông báo loại mặt hàng TƯƠI: thông báo chất lượng hàng bán Nội dung tấm biển gồm có mấy yếu tố ? Vai trò của mỗi yếu tố là gì?CÂU HỎI THẢO LUẬN Mặt hàngỞ ĐÂYCÓ BÁNCÁTƯƠIChất lượngHoạt độngĐịa điểmNội dung tấm biển đầy đủ, chính xác, cần thiết cho việc quảng cáo bằng ngôn ngữ. Theo em bốn nội dung thông tin trên có phù hợp với một tấm biển quảng cáo hay không? Tiết 48: Văn bản TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bản 1. Tấm biển treo ở cửa hàng => Phù hợp với tấm biển quảng cáo bằng ngôn ngữ. - Nội dung tấm biển thông báo đầy đủ các thông tin: + Địa điểm + Hoạt động + Mặt hàng + Chất lượng Tiết 48: Văn bản TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bản 2. Ý kiến góp ý và phản ứng của nhà hàng 1. Tấm biển treo ở cửa hàng Có mấy người góp ý về cái biển đề ở cửa hàng bán cá?Có 4 người góp ý Ở ĐÂYCÓ BÁN CÁ TƯƠIỞ ĐÂYCÓ BÁN CÁ TƯƠIÝ kiến của khách hàngChủ cửa hàngNhận xét ý kiến Người 1: bỏ chữ “tươi”bỏ ngay chữ “tươi” không hợp lý Người 2: bỏ chữ “ở đây”bỏ ngay chữ “ở đây”chưa hoàn toàn hợp lýNgười 3: bỏ chữ “có bán”bỏ ngay chữ “có bán”cũng chưa hợp lý Người 4: bỏ chữ “cá ”Cất nốt cái biển gần như vô lý Em có nhận xét gì về bốn lời góp ý của khách hàng ? Bốn lời góp ý đều mang tính cá nhân, chủ quan, bắt bẻ chữ nghĩa. Đọc truyện em thấy ông chủ nhà hàng là người như thế nào?Không có chủ kiến, ba phải, làm theo như một cái máy, thiếu suy xét. Tiết 48: Văn bản TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bản 2. Ý kiến góp ý và phản ứng của nhà hàng - Nhà hàng: 1. Tấm biển treo ở cửa hàng - Có bốn lời góp ý:+ Khác nhau: về nội dung góp ý.+ Giống nhau: về cách nhìn chủ quan, phiến diện. + Thay đổi tấm biển theo từng ý kiến góp ý. + Cất luôn cái biển. Không có chủ kiến, lập trường. Treo biển thuộc thể loại truyện cười. Vậy câu chuyện này khiến em cười ở những chi tiết nào ? Mỗi lần có người góp ý, nhà hàng không cần suy nghĩ: “nghe nói, bỏ ngay”. Nhà hàng cất nốt cái biển. Cái cười được cất lên lớn nhất ở chi tiết nào? Lí do em cười? Cái cười bộc lộ rõ nhất khi nhà hàng cất nốt cái biển.Cười vì : Ở trên, cái biển bị bắt bẻ đến nỗi chỉ còn chữ : CÁ . Cả người đọc, người nghe cũng tưởng rằng đến đây chẳng còn gì để góp ý nữa. Nhưng khi có người góp ý, chủ nhà hàng lại cất luôn tấm biển. Lúc này tiếng cười vang lên to nhất. Ta cười vì từng lời góp ý nghe có vẻ có lí nhưng theo đó mà hành động thì kết quả cuối cùng lại thành phi lí.Ta cười to vì người nghe góp ý không biết suy xét, hoàn toàn mất hết chủ kiến.Qua câu chuyện em rút ra được bài học gì cho bản thân? BÀI HỌC Được người khác góp ý, không nên vội vàng hành động theo ngay khi chưa suy xét kĩ. Làm việc gì cũng phải có ý thức, có chủ kiến, biết tiếp thu có chọn lọc ý kiến của người khác.Tiết 48: Văn bản TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bản III. Tổng kết 1. Nghệ thuật Các bạn tranh luận với nhau rất sôi nổi về nghệ thuật của truyện “Treo biển”. Sau đây là một số ý kiến. Em chọn ý kiến nào? A. Xây dựng tình huống cực đoan, vô lí và cách giải quyết một chiều không đắn đo của chủ nhà hàng.B. Sử dụng những yếu tố gây cười.C. Kết thúc truyện bất ngờ: chủ nhà hàng cất luôn tấm biển.D. Cả 3 ý A, B và C Tiết 48: Văn bản TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bảnIII. Tổng kết 1. Nghệ thuật - Xây dựng tình huống độc đáo. - Sử dụng yếu tố gây cười. - Kết thúc truyện bất ngờ.Tiết 48: Văn bản: TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chungII. Đọc – hiểu văn bản III. Tổng kết 2. Ý nghĩa văn bản 1. Nghệ thuật Dòng nào sau đây thể hiện đúng ý nghĩa văn bản “Treo biển” ? A. Tạo nên tiếng cười hài hước để ai cũng vui vẻ làm việc tốt hơn. B. Truyện đã kích sâu cay những kẻ nịnh hót nhằm lừa bịp người khác khiến họ phải làm theo ý mình.C. Truyện tạo tiếng cười hài hước, vui vẻ, phê phán những người hành động thiếu chủ kiến và nêu lên bài học về sự cần thiết phải biết tiếp thu có chọn lọc ý kiến của người khác. D. Truyện phản ánh cuộc đấu tranh giữa những người nhẹ dạ cả tin với những kẻ lừa lọc, giả vờ góp ý để hãm hại người khác. Tiết 48: Văn bản: TREO BIỂN (Truyện cười )I. Tìm hiểu chung II. Đọc – hiểu văn bản III. Tổng kết 2. Ý nghĩa văn bản - Truyện tạo tiếng cười hài hước, vui vẻ. - Phê phán những người hành động thiếu chủ kiến. - Nêu lên bài học về sự cần thiết phải biết tiếp thu có chọn lọc ý kiến của người khác. * Ghi nhớ : SGK/1251. Nghệ thuật * LUYỆN TẬP, CỦNG CỐ Giữ nguyên tấm biển “Ở ĐÂY CÓ BÁN CÁ TƯƠI” Cảm ơn những lời góp ý của người ngoài cuộc. Vẽ thêm trên tấm biển hình những con cá . Nếu nhà hàng bán cá trong truyện nhờ em làm lại cái biển, em sẽ tiếp thu hoặc phản bác những góp ý của bốn người như thế nào hoặc sẽ làm lại cái biển ra sao?Bài học về cách dùng từ: từ dùng phải có nghĩa, có lượng thông tin cần thiết.Từ trong biển quảng cáo phải ngắn gọn, rõ ràng, đáp ứng được mục đích, nội dung quảng cáo. Qua truyện này, em có thể rút ra bài học gì về cách dùng từ? * LUYỆN TẬP, CỦNG CỐ Chọn đáp án đúng nhất cho những câu sau: Câu 1: Trước mỗi lời góp ý, thái độ của chủ nhà hàng như thế nào? A. Vẫn để tấm biển như cũ.B. Cất ngay tấm biển đi.C. Mỗi lần nghe góp ý lại bỏ đi một thông tin trong tấm biển.D. Phân vân, không biết làm gì.* LUYỆN TẬP, CỦNG CỐ Chọn đáp án đúng nhất cho những câu sau: Câu 2: Trong truyện Treo biển người đọc, người nghe cười vì:A. Bốn ý kiến góp ý của khách hàng.B. Hành động của nhà hàng giống như một cái máy.C. Nhà hàng treo biển mà hóa ra cất biển.D. Cả 3 ý A, B và C.HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ Về nhà học thuộc ghi nhớ, nội dung, ý nghĩa văn bản. Nắm được khái niệm truyện cười. Ôn lại văn tự sự kể chuyện đời thường, tiết sau kiểm tra. Đọc và soạn bài: Lợn cưới, áo mới. Cảm ơn quí thầy cô và các em học sinh về dự tiết học này!