Bài giảng Ngữ văn lớp 6 tiết 91: Nhân hóa

 ra ngoài ruộng trâu cày với ta.( Ca dao)Tìm các sự vật được sử dụng phép nhân hóa trong các câu sau : Tìm các sự vật được sử dụng phép nhân hóa trong các câu sau : a) Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại thân mật sống với nhau, mỗi người một việc, không ai tị ai.	 (Chân, Tay, Tai,Mắt,Miệng)=> Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tayb) Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng,đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.	 ( Thép Mới)c) 	Trâu ơi, ta bảo trâu này	 Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.	( Ca dao)=>Trâu ơi=> Gậy tre, chông tre=> Từ ngữ vốn gọi người để gọi cho vậtT=> Từ ngữ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật => Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người Tiết 91	 NHÂN HÓAI.Nhân hóa là gì? Ví dụa)- “Ông” trời “ ông” thường được dùng để gọi người. -Cây mía múa gươm- Kiến hành quân=> “ múa gươm, hành quân” chỉ hoạt động của con người.=> Phép nhân hóab)II.Các kiểu nhân hóa=>Làm cho thế giới loài vật, đồ vật, cây cối. trở nên gần gũi với con người.=>Biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.2. Ghi nhớ SGK/571.Ví dụa) Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay b) Gậy tre, chông trec) Trâu ơi=>Từ ngữ vốn gọi người để gọi cho vật=> vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật=> Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với ngườiIII. Luyện tập Bài tập 1 SGK/58:2. Ghi nhớ SGK/58Bài tập 1 SGK/58: Tìm và nêu tác dụng của phép nhân hóa trong đoạn văn sau: Bến cảng lúc nào cũng đông vui.Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn.- Phép nhân hóa được thể hiện ở các từ ngữ: đông vui,( tàu) mẹ,( tàu) con,( xe) anh,( xe) em, tíu tit, bận rộn.=> Gợi cho người đọc bức tranh nơi bến cảng: cảnh các phương tiện đang hoạt động nhộn nhịp, bận rộn. Tiết 91	 NHÂN HÓAI.Nhân hóa là gì? Ví dụa)- “Ông” trời “ ông” thường được dùng để gọi người. -Cây mía múa gươm- Kiến hành quân=> “ múa gươm, hành quân” chỉ hoạt động của con người.=> Phép nhân hóab)II.Các kiểu nhân hóa=>Làm cho thế giới loài vật, đồ vật, cây cối. trở nên gần gũi với con người.=>Biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.2. Ghi nhớ SGK/571.Ví dụa) Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay b) Gậy tre, chông trec) Trâu ơi=> vốn chỉ người để gán cho sự vật=> vốn chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ hoạt động tính chất của vật=> trò chuyện, xưng hô với vật như ngườiIII. Luyện tập Bài tập 1 SGK/58:2. Ghi nhớ SGK/58Bài tập 2 SGK/58Bài tập 2 SGK/58: Hãy so sánh cách diễn đạt trong 2 đoạn văn: Đoạn 1: Phép nhân hóa làm cho đoạn văn sinh động, gợi không khí nhộn nhịp nơi bến cảng.Đoạn 2: Miêu tả, tường thuật một cách khách quan. Đoạn 1 Đoạn 2 Đông vui Rất nhiều tàu xe Tàu mẹ, tàu con Tàu lớn, tàu bé Xe anh, xe em Xe to, xe nhỏ Tíu tít nhận hàng về và chở hàng Nhận hàng về và chở hàng ra Bận rộn Hoạt động liên tục Tiết 91	 NHÂN HÓAI.Nhân hóa là gì? Ví dụa)- “Ông” trời “ ông” thường được dùng để gọi người. -Cây mía múa gươm- Kiến hành quân=> “ múa gươm, hành quân” chỉ hoạt động của con người.=> Phép nhân hóab)II.Các kiểu nhân hóa=> Cách diễn đạt ở cột 1 hay hơn vì có sử dụng phép nhân hóa.=>Biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.2. Ghi nhớ SGK/571.Ví dụa) Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay b) Gậy tre, chông trec) Trâu ơi=> vốn chỉ người để gán cho sự vật=> vốn chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ hoạt động tính chất của vật=> trò chuyện, xưng hô với vật như ngườiIII. Luyện tập Bài tập 1 SGK/58:2. Ghi nhớ SGK/58Bài tập 2 SGK/58Bài tập 3 SGK/58:Bài tập 3 SGK/58: Hai cách viết dưới đây có gì khác nhau? Nên chọn cách viết nào cho văn biểu cảm và chọn cách viết nào cho văn thuyết minh? Cách 1:Trong họ hàng nhà chổi thì cô bé Chổi Rơm vào loại xinh xắn nhất. Cô có chiếc váy vàng óng, không ai đẹp bằng. Áo của cô cũng bằng rơm thóc nếp vàng tươi, được tết săn lại , cuốn từng vòng quanh người, trông cứ như áo len vậy. Cách 2: Trong các loại chổi, chổi rơm vào loại đẹp nhất. Chổi được tết bằng rơm nếp vàng. Tay chổi được tết săn lại thành sợi và quấn quanh thành cuộn.Sử dụng phép nhân hóa. Thích hợp khi viết văn biểu cảmKhông sử dụng phép nhân hóa.Thích hợp để viết văn thuyết minh. Bởi vì văn thuyết minh đòi hỏi tính khoa học, chính xác. Tiết 91	 NHÂN HÓAI.Nhân hóa là gì? Ví dụa)- “Ông” trời “ ông” thường được dùng để gọi người. -Cây mía múa gươm- Kiến hành quân=> “ múa gươm, hành quân” chỉ hoạt động của con người.=> Phép nhân hóab)II.Các kiểu nhân hóa=>Làm cho thế giới loài vật, đồ vật, cây cối. trở nên gần gũi với con người.=>Biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.2. Ghi nhớ SGK/571.Ví dụa) Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay b) Gậy tre, chông trec) Trâu ơi=> vốn chỉ người để gán cho sự vật=> vốn chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ hoạt động tính chất của vật=> trò chuyện, xưng hô với vật như ngườiIII. Luyện tập Bài tập 1 SGK/58:2. Ghi nhớ SGK/58Bài tập 2 SGK/58Bài tập 3 SGK/58:Bài tập 4 SGK/59:Bài tập 4 SGK/59: Hãy cho biết phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nàoa) Núi cao chi lắm núi ơi	 Núi che mặt trời chẳng thấy người thương!	Ca daob) Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông sơ xá tận đâu cũng bay về cả vùng sông nước mới kiếm mồi.Suốt ngày, họ cãi cọ bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép,có những anh Cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào.	Tô Hoàic) Dọc sông, những chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước. () Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống, quay đầu về lại Hòa Phước	Võ Quảngd) Cả vùng xà nu hàng vạn cây không có cây nào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nử thân mình, đổ ào ào như một trận bão. Ở chỗ vết thương, nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh dưới nắng hè gay gắt, rồi dần dần bầm lại, đen và đặc quyện lại thành từng cục máu lớn.	Nguyễn Trung Thành Bài tập 4 SGK/59: Hãy cho biết phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nàoa) Núi cao chi lắm núi ơi Núi che mặt trời chẳng thấy người thương!	 Ca dao=> Núi Ơi (trò chuyện, xưng hô với vật như với người) -> giãi bày tâm trạng mong thấy người thương của người nói. Bài tập 4 SGK/59: Hãy cho biết phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nàob) Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông sơ xá tận đâu cũng bay về cả vùng sông nước mới kiếm mồi.Suốt ngày, họ cãi cọ bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép,có những anh Cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào.	 Tô Hoài=> (cua, cá) tấp nập, (cò, sếu, vạc, le) cãi cọ om sòmDùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. - Họ ( Cò, sếu, vạc, le); anh (cò): dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật. Bài tập 4 SGK/59: Hãy cho biết phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nào.c) Dọc sông, những chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước. () Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống, quay đầu về lại Hòa Phước	 Võ Quảng=> (Chòm cổ thụ) dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm lặng nhìn; (Thuyền) vùng vằng-> Dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của sự vật Bài tập 4 SGK/59: Hãy cho biết phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nàod) Cả vùng xà nu hàng vạn cây không có cây nào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão. Ở chỗ vết thương, nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh dưới nắng hè gay gắt, rồi dần dần bầm lại, đen và đặc quyện lại thành từng cục máu lớn.	 Nguyễn Trung Thành=>(cây) bị thương, thân mình, vết thương, cục máu-> Dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động, tính chất, bộ phận của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. Gợi sự cảm phục, lòng thương xót và căm thù nơi người đọc.  Việc sử dụng phép nhân hóa làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật trở nên gần gũi hơn với con người, qua đó còn giúp bộc lộ tâm sự, tâm tình của con người Tiết 91	 NHÂN HÓAI.Nhân hóa là gì? Ví dụa)- “Ông” trời “ ông” thường được dùng để gọi người. -Cây mía múa gươm- Kiến hành quân=> “ múa gươm, hành quân” chỉ hoạt động của con người.=> Phép nhân hóab)II.Các kiểu nhân hóa=>Làm cho thế giới loài vật, đồ vật, cây cối. trở nên gần gũi với con người.=>Biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.2. Ghi nhớ SGK/571.Ví dụa) Lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay b) Gậy tre, chông trec) Trâu ơi=> vốn chỉ người để gán cho sự vật=> vốn chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ hoạt động tính chất của vật=> trò chuyện, xưng hô với vật như ngườiIII. Luyện tập Bài tập 1 SGK/58:2. Ghi nhớ SGK/58Bài tập 2 SGK/58Bài tập 3 SGK/58:Bài tập 4 SGK/59:Bài tập 5 SGK/59:Bài tập 5 SGK/59: Hãy viết một đoạn văn 3 đến 5 câu miêu tả cảnh mặt trời mọc có sử dụng phép nhân hóa. Phía rạng đông, một bầu trời đang dịch chuyển dần từ màu trắng sữa sang màu hồng nhạt. Ông mặt trời dần tỉnh sau giấc ngủ say, những tia sáng hình rẽ quạt lọt qua đám mây lung linh sắc màu. Chỉ một lát sau, ông mặt trời như quả cầu lửa từ từ nhô lên, nhuộm chân trời một màu hồng rực. - Học phần ghi nhớ SGK /57, 58 - Hoàn tất phần luyện tập ở nhà. - Soạn bài: phương pháp tả người