Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Bài 3: Xây dựng đoạn văn trong văn bản - Nguyễn Thị Thủy

KÍNH CHAØO QUYÙ THAÀY COÂKIEÅM TRA BAØI CUÕCÂU 1: Thế nào là bố cục của văn bản?CÂU 2: Nội dung phần thân bài thường được sắp xếp theo trình tự nào?Không gian và thời gianTheo sự phát triển của sự việcTheo mạch suy luậnCả 3 hình thức trênCÂU 3: Các ý trong văn bản “Tôi đi học” của Thanh Tịnh được sắp xếp theo trình tự nào?a. Thời gian.b. Không gian.c. Sự phát triển của sự việc.d. Cả a, b, c đều đúng.PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN THỦ ĐỨCTrường THCS Linh TrungGiáo viên: Nguyễn Thị ThuỷBài: XÂY DỰNG ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢNTuần 3Tiết 12 Khaùi nieämII.Töø ngöõ vaø caâu trong ñoaïn vaênIII. Luyeän taäpI. Thế nào là đoạn văn?1. Tìm hiểu ví dụ: “Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn” Văn bản trên gồm có mấy ý? Mỗi ý được viết thành mấy đoạn văn?Dựa vào dấu hiện hình thức nào để em biết dó là đoạn văn?Hãy khái quát các đặc điểm cơ bản của đoạn văn và cho biết thế nào là đoạn văn?Câu hỏi thảo luậnI. Thế nào là đoạn văn?1. Tìm hiểu ví dụ: “Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn” 2. Kết luận 1 ( sgk tr. 36)- Là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản- Về hình thức: bắt đầu từ chỗ viết hoa lùi đầu dòng cho đến chỗ chấm xuống dòng- Về nội dung: thường biểu đạt một ý tương đối trọn vẹn* Đoạn văn thường do nhiều câu tạo thành2. Kết luận 1 ( sgk tr. 36)II. Từ ngữ và câu trong đoạn văn1. Từ ngữ chủ đề và câu chủ đềa. Đoạn 1: Từ ngữ chủ đề: Ngô Tất Tố, ông, nhà văn  duy trì đối tượng trong đoạn vănc. Đoạn 3 (đoạn văn sgk tr. 36)Câu chủ đề: “Như vậy, lá cây có màu xanh là do chất diệp lục chứa trong thành phần tế bào.”. II. Từ ngữ và câu trong đoạn văn1. Từ ngữ chủ đề và câu chủ đềb. Đoạn 2: Câu chủ đề: “Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố.”.Vị trí: đứng ở đầu đoạn vănVị trí: đứng ở cuối đoạn vănKết luận 2 (sgk tr. 36)Đoạn văn thường có câu chủ đề và từ ngữ chủ đề. Từ ngữ chủ đề là các từ ngữ thường lặp đi lặp lại nhiều lần nhằm duy trì đối tượng được biểu đạt. Câu chủ đề mang nội dung khái quát, đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn2. Cách trình bày đoạn vănHãy phân tích 3 đoạn văn trên để chứng minh rằng có nhiều cách khác nhau để trình bày nội dung trong đoạn văn. Câu hỏi thảo luận2. Cách trình bày đoạn vănĐoạn 1: Không có câu chủ đề, chỉ có từ ngữ chủ đề, đoạn văn được trình bày theo cách song hànhĐoạn 2: Câu chủ đề đứng ở đầu đoạn văn, đoạn văn được trình bày theo cách diễn dịchĐoạn 3: Câu chủ đề đứng ở cuối đoạn văn, đoạn văn được trình bày theo cách qui nạp2. Cách trình bày đoạn vănKết luận 3 ( sgk tr. 36) Các câu trong đoạn văn có nhiệm vụ triển khai và làm sáng tỏ chủ đề của đoạn bằng các phép: diễn dịch, qui nạp, song hành,III. LUYỆN TẬPBÀI 1: Hãy phân tích cách trình bày nội dung trong những đoạn văn sau: Đoạn 1:	Trần Đăng Khoa rất biết yêu thương. Em thương bác đẩy xe bò “mồ hôi ướt lưng, căng sợi dây thừng” chở vôi cát về xây trường học, và mời bác về nhà mình Em thương thầy giáo một hôm trời mưa đường trơn bị ngã, cho nên dân làng bèn đắp lại đường.Đoạn 2: Mưa đã ngớt. Trời rạng dần. Mấy con chim chào mào từ hốc cây nào đó bay ra hót râm ran. Mưa tạnh, phía đông một mảng trời trong vắt. Mặt trời ló ra, chói lọi trên những vòm lá bưởi lấp lánh.Đoạn 3: 	Nguyên Hồng (1918- 1982) tên khai sinh là Nguyễn Nguyên Hồng, quê ở thành phố Nam Định. Trước Cách mạng, ông sống chủ yếu ở thành phố cảng Hải Phòng, trong một xóm lao động nghèo. Ngay từ những tác phẩm đầu tay, Nguyên Hồng đã hướng ngòi bút về những người cùng khổ gần gũi mà ông yêu thương thắm thiết. Sau Cách mạng, Nguyên Hồng tiếp tục bền bỉ sáng tác, ông viết cả tiểu thuyết, kí, thơ nổi bật hơn cả là các bộ tiểu thuyết sử thi nhiều tập. Nguyên Hồng được Nhà nước truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (năm 1996).Bài 2: Hãy sưu tầm (hoặc tự viết) một đoạn văn và phân tích cách trình bày nội dung trong đoạn văn đó.Học bài.Hoàn thành các bài tập còn lại trong sách giáo khoa.Chuẩn bị bài viết số 1- Văn tự sự.Dặn dòTổ Ngữ văn trường THCS Linh TrungChân thành cảm ơn quí thầy cô đã đến tham dự lớp họcKính chúc quí thầy cô dồi dào sức khoẻ