Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 119: Phần Tiếng Việt: Hội thoại - Lưu Thị Trinh
Trong hội thoại, ai cũng được nói. Mỗi lần có người tham gia hội thoại nói được gọi là một lượt lời.
Để giữ lịch sự, cần tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh, cắt lời hoặc chêm vào lời người khác.
Nhiều khi, im lặng đến lượt lời của mình cũng là một cách biểu thị thái độ.
LƯU THỊ TRINHTẬP THỂ LỚP 8/6 KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ.TRƯỜNG THCS CẦN ĐƯỚC 2Tôi nắm lấy vai gầy của lão ôn tồn bảo : -Chẳng kiếp gì sung sướng thật,nhưng có cái này là sung sướng : bây giờ cụ ngồi xuống phản này chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu một ấm nước chè tươi thật đặc; ông con mình ăn khoai, uống nước chè, rồi hút thuốc lào... Thế là sung sướng. - Vâng! Ông giáo dạy phải ! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng .Cho đoạn văn KIỂM TRA BÀI CŨ Dựa vào đoạn trích và những điều em đã biết về truyện Lão Hạc. Hãy xác định vai xã hội của hai nhân vật tham gia cuộc hội thoại trên ?-Xeùt veà ñòa vò xaõ hoäi: OÂng giaùo coù ñòa vò cao hôn moät noâng daân ngheøo nhö laõo Haïc.-Xeùt veà tuoåi taùc : Laõo Haïc coù vò trí cao hôn.HỘI THOẠI (T T)TIẾT : 119I.Lît lêi trong héi tho¹i1.VÝ dô: Đọc lại đoạn văn Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng(tr 92 - 93) 2.Kết luận - Hång! Mµy cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng? - Kh«ng! Ch¸u kh«ng muèn vµo. Cuèi n¨m thÕ nµo mî ch¸u còng vÒ.- Sao l¹i kh«ng vµo? Mî mµy ph¸t tµi l¾m, cã nh d¹o tríc ®©u!- Mµy d¹i qu¸, cø vµo ®i, tao ch¹y cho tiÒn tµu. Vµo mµ b¾t mî mµy may v¸ s¾m söa cho vµ th¨m em bÐ chø.Sao c« biÕt mî con cã con ? Cô tôi vẫn cứ tươi cười kể các truyện cho tôi nghe.-VËy mµy hái c« Th«ng- tªn ngêi ®µn bµ hä néi xa kia- chç ë cña mî mµy,råi ®¸nh giÊy cho mî mµy,b¶o dï sao còng ph¶i vÒ .Tríc sau còng mét lÇn xÊu,ch¶ nhÏ b¸n xíi m·i ®îc sao? -MÊy l¹i r»m th¸ng t¸m nµy lµ giç ®Çu cËu mµy , mî mµy vÒ dï sao còng ®ì tñi cho cËu mµy,vµ mµy còng cßn ph¶i cã hä, cã hµng , ngêi ta hái ®Õn chø ?(Nguyên Hồng – Những ngày thơ ấu)BÐ Hång:-> Th¸i ®é bÊt b×nhBÐ Hång kh«ng c¾t lêi cña ngêi c« khi ngêi c« ®ang nãi-> Gi÷ lÔ phÐp.2lÇn im lÆngMçi lÇn cã mét ngêi tham gia héi tho¹i nói ®îc gäi lµ mét lît lêi.-> Lît lêi-Bµ c«:-BÐ Hång:6 lượt 2 lượt -> Im lặng đến lượt lời của mình cũng là một cách biểu thị thái độ. 2.Kết luận Hôm qua Bình thấy An trốn học chơi điện tử ở quán bà 5 - An : Sao Bình trốn học chơi điện tử thế ? - Bình : đỏ mặt (im lặng)Cho tình huống 1Bình và An mỗi người thực hiện mấy lượt lời ? Cha mÑ ®ang bµn b¹c víi nhau vÒ vÊn ®Ò kinh tÕ trong gia ®×nh. Ngêi con ngåi gÇn ®ã nãi xen vµo c©u chuyÖn cña cha mÑ khiÕn cha mÑ rÊt bùc m×nh. Cho tình huống 2 Nãi leo HiÖn tîng ngêi con nãi xen vµo c©u chuyÖn nh trªn ®îc gäi lµ hiÖn tîng g×? - D¹o nµy, bè thÊy ®iÓm m«n Anh cña con h×nh nh cha ®îc tèt l¾m. S¾p thi råi, con cÇn cè g¾ng h¬n n÷a. Hay lµ con sang nhê b¹n... ¤ng Nam cha nãi hÕt c©u, Bắc ®· dïng d»ng ®øng dËy vµ lµu bµu: Th«i, bè ®õng nãi ®Õn chuyÖn häc hµnh cña con n÷a! HiÖn tîng ngêi con cắt lời người bố trong c©u chuyÖn nh trªn ®îc gäi lµ g×? NÓI TRANHQua các tình huống trên em cần lưu ý những gì khi giao tiếp ?Cần tránh nói tranh, nói leo trong hội thoại Cho tình huống 3Trong hội thoại, ai cũng được nói. Mỗi lần có người tham gia hội thoại nói được gọi là một lượt lời.Để giữ lịch sự, cần tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh, cắt lời hoặc chêm vào lời người khác.Nhiều khi, im lặng đến lượt lời của mình cũng là một cách biểu thị thái độ. * Ghi nhớ :II. LuyÖn tËp : Bµi 1: Qua cuộc thoại của các nhân vật cai lệ, người nhà lí trưởng, chị Dậu và anh Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ ( Ngữ văn 8 tập 1 ):Nhân vật ChÞ DËuCai lÖNgêi nhµ lÝ trëngAnh DËu65211/ Nhµ ch¸u ®· tóng l¹i ph¶i ®ãng c¶ suÊt su cña chó nã n÷a, nªn míi l«i th«i nh thÕ. Chø ch¸u cã d¸m bá bÔ tiÒn su cña nhµ níc ®©u? Hai «ng lµm phóc nãi víi «ng lÝ cho ch¸u khÊt..2/ Khèn n¹n! Nhµ ch¸u ®· kh«ng cã, dÉu «ng chöi m¾ng còng ®Õn thÕ th«i. Xin «ng tr«ng l¹i!3/ Ch¸u van «ng, nhµ ch¸u võa míi tØnh ®îc mét lóc, «ng tha cho!4/ Chång t«i ®au èm, «ng kh«ng ®îc phÐp hµnh h¹!5/ Mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mµy xem!6/ Thµ ngåi tï. §Ó cho chóng nã lµm t×nh lµm téi m·i thÕ, t«i kh«ng chÞu ®îc.Ch¸u - «ng -> t«i- «ng -> bµ - mµyNhân vật ChÞ DËuCai lÖNgêi nhµ lÝ trëngAnh DËuTÝnh c¸chLà người phụ nữ chịu đựng, mạnh mẽ.h¸ch dịch, cöa quyÒn, lç m·ng, ®éc ¸c.Hùa theo cai lệnhót nh¸t, chÞu ®ùng.* Tính cách của các nhân vật :Bµi 2: Sù chñ ®éng tham gia cuéc tho¹i cña chÞ DËu víi c¸i TÝ ph¸t triÓn ngîc chiÒu nhau :* C¸i TÝ nãi :rÊt nhiÒu, rÊt hån nhiªn. * ChÞ DËu : th× ngîc l¹i, im lÆng kh«ng nãi gì.b.T¸c gi¶ miªu t¶ diÔn biÕn cuéc tho¹i nh vËy cã hîp víi t©m lÝ nh©n vËt kh«ng ? V× sao?=> DiÔn biÕn cuéc tho¹i phï hîp víi t©m lÝ nh©n vËt.- Lóc ®Çu: TÝ : nãi nhiÒu -> cha biÕt nã bÞ b¸n. ChÞ DËu: nãi Ýt -> ®au lßng v× ph¶i b¸n con. - VÒ sau: TÝ: nãi Ýt -> nã biÕt nã bÞ b¸n nên buồn ChÞ DËu: nãi nhiÒu -> ph¶i thuyÕt phôc con. 2,c. ViÖc t¸c gi¶ t« ®Ëm sù hån nhiªn, ngoan ngo·n cña c¸i TÝ cµng lµm cho chÞ DËu ®au lßng, cµng t« ®Ëm nçi bÊt h¹nh s¾p gi¸ng xuèng ®Çu c¸i TÝ.Bµi 3: LÇn12LÝ dot©m tr¹ng xóc ®éng, nghÑn ngµo tríc tÊm lßng cña em m×nh.ngì ngµng, h·nh diÖn sau ®ã lµ xÊu hæ- Im lÆng lµ vµng -> khi cÇn im lÆng ®Ó gi÷ bÝ mËt ®Ó thÓ hiÖn t«n träng ngêi kh¸c, ®Ó ®¶m b¶o sù tÕ nhÞ khi giao tiÕp Bµi 4: C¶ hai nhËn xÐt trªn ®Òu ®óng nhng mçi nhËn xÐt l¹i ®óng víi mét sè hoµn c¶nh kh¸c nhau:- Im lÆng lµ d¹i khê, lµ hÌn nh¸t -> khi im lÆng tríc nh÷ng hµnh vi sai tr¸i, tríc ¸p bøc bÊt c«ng, tríc sù xóc ph¹m ®èi víi m×nh hay ®èi víi nh÷ng ngêi l¬ng thiÖn ABDNg÷ v¨n8CT«n träng lît lêi cña ngêi kh¸c khi héi tho¹i lµ:Nãi leo, nãi ®Õ theo lêi cña ngêi ®ang nãiKh«ng chó ý vµo lêi cña ngêi ®ang nãiKh«ng nãi tranh lît lêi, c¾t lêi hoÆc xenvµo lêi ngêi kh¸cNói tuỳ thích BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ABDNg÷ v¨n8C1. ThÕ nµo lµ mét lît lêi trong héi tho¹i ? Lµ mét c©u nãi cña ngêi tham gia héi tho¹i Lµ sè lÇn nãi cña nh÷ng ngêi tham gia héi tho¹i.Lµ sè lÇn nãi cña mét ngêi trong cuéc tho¹i.Lµ mét lÇn nãi cña ngêi tham gia héi tho¹i.BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Häc thuộc bài Hoµn thµnh c¸c bµi tËp cßn l¹iSo¹n bµi: “Lựa chọn trật tự từ trong câu”Hướng dẫn về nhàKÍNH CHÚC THẦY CÔ SỨC KHOẺ!CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN,HỌC GIỎI !
File đính kèm:
- HOI_THOAI_TT.ppt