Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 29,30: Hướng dẫn đọc hiểu Chiếc lá cuối cùng (O Hen-ri)

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔVỀ DỰ TIẾT HỌC CỦA LỚP 8A4Tiết 29,30 Bài 7,8O.Hen-ri ( Uyliam – Xitn©y-Pot¬).NHÀ VĂN: O HEN-RINơi làm việc của O HEN -RINgôi nhà của O Hen-ri“Phía Tây Oa-sinh-Tơn tráng lệCó phố nhỏ của những người nghệ sĩGặp gỡ nhau trong kiếp sống cơ hànKhi thu tàn, tuyết lạnh, gió đông sang“Gã viêm phổi” nghênh ngang gieo giông tốVà nàng Giôn-xi đâu phải là đối thủNên âm thầm mang thất vọng trong timDây thường xuân trơ trọi đứng im lìmBuông từng chiếc lá vàng ngoài cửa sổ..................................................................”I. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMTác giả: Tác phẩm:Thể loại: Bố cục: 3 1/ Tác giả: O Hen-ri- Nhà văn Mĩ, chuyên viết, truyện ngắn.- Các tác phẩm nổi tiếng của ông như: “Căn gác xép”, “Quà tặng của các đạo sĩ”- Truyện của ông nhẹ nhàng nhưng lại toát lên tinh thần nhân đạo cao cả 2/ Tác phẩm:a/ Thể loại: Truyện ngắnb/ Bố cục:- Đoạn 1: từ đầu đến “ tảng đá”:Cụ Bơ-men và Xiu lên gác thăm Giôn-xi.- Đoạn 2: Từ “Sáng hôm sau” đến “ thế thôi”:Chiếc lá vẫn không rụng và Giôn-xi đã qua cơn nguy hiểm.- Đoạn 3: Phần còn lại: Xiu kể cho Giôn-xi nghe về cái chết bất ngờ của cụ Bơ-men O Hen-ri- Nhà văn MĩChiếc lá cuối cùngTruyện ngắn3 phầnCHIẾC LÁ CUỐI CÙNGTuần 8 -Tiết: 29, 30 O Hen-riI. VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. TIM HIỂU VĂN BẢNBơ - men1. Kiệt tác của Bơ men.1. Những chi nào trong văn bản nói lên tấm lòng thương yêu và hành động cao cả của cụ Bơ –men đối với Giôn-xi? Bơ-men là người cao thượng, quên mình vì người khác.Cụ Bơ-men cùng Xiu sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ, nhìn cây thường xuân. Rồi họ nhìn nhau chẳng nói năng gì . . .”  nói lên sự lo lắng cho số mệnh của Giôn-xi.Cụ và Xiu nhìn nhau chẳng nói năng gì, nhưng trong thâm tâm cụ đang nghĩ đến cách vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu sống Giôn- xiTiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGTiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢNBƠ - MEN1. Kiệt tác của Bơ Men.Mục đích bỏ qua chi tiết cụ vẽ chiếc lá có thể tạo được bất ngờ cho Giôn-xi và gây hứng thú bất ngờ cho cả bạn đọc.Tại sao tác giả bỏ qua chi tiết Bơ-men vẽ chiếc lá trong đêm mưa tuyết để cuối truyện mới cho bạn đọc biết qua lời kể của Xiu? Tiết 29, 30 CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢNBƠ - MEN1. Kiệt tác của Bơ Men.- Vì sao có thể nói chiếc lá cụ vẽ là kiệt tác?THẢO LUẬN NHÓM - Giống như thật (xiu và Giôn-xi đều là hoạ sĩ mà không nhận ra-Được vẽ trong đêm mưa tuyết, đem lại sự sống cho Giôn-xi.Chiếc lá không chỉ được vẽ bằng bút lông, bột màu mà bằng cả tấm lòng.Đây là sản phảm nghệ thuật chân chính, NT phục vụ cho con người, taạo niềm tin cho nghệ sĩ nghèo tiếp tục vượt lên số phận.Vô giáĐây là sản phảm nghệ thuật chân chính, NT phục vụ cho con người, tạo niềm tin cho nghệ sĩ nghèo tiếp tục vượt lên số phậnVô giá Tiết 29, 30 CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢNBƠ - MEN1. Kiệt tác của Bơ Men.Tõ cuéc sèng con ng­êiT©m, Tµi T¸c phÈmV×con ng­êinghƯ sܤ 1 T¸c phÈm nghƯ thuËt b¾t nguån tõ ®©u ? ( cã 4 tiÕng - 16 ch÷ c¸i ).¤ 2 Nh÷ng ®iỊu cÇn ph¶i cã ë ng­êi nghƯ sÜ ®Ĩ s¸ng t¹o t¸c phÈm nghƯ thuËt ? ( cã 2 tiÕng - gåm 6 ch÷ c¸i ). ¤ 4: §èi t­ỵng mµ nghƯ thuËt ch©n chÝnh h­íng tíi ? ( cã 2 tiÕng - gåm 8 ch÷ c¸i ) .T¸c phÈm nghƯ thuËt ch©n chÝnh lµ nghƯ thuËt h­íng tíi con ng­êi, phơc vơ ®êi sèng cđa con ng­êi – nghƯ thuËt vÞ nh©n sinh...I. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢNXiu1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của XiuTình thương yêu của Xiu đối với Giôn-Xi được thể hiện qua chi tiết nào?Lo sợ khi thấy cây thường xuân đã rụng gần hết lá.Lo sợ nếu Giôn-xi chết đi, mình sẽ ra sao?Chăm sóc Giôn –xi tận tình. (nấu cháo, pha sữa). Một người bạn, một người chị giàu lòng yêu thương.Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢNXiu1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của XiuChi tiết nào cho thấy Xiu không hề được cụ Be-men cho biết ý định vẽ chiếc lá cuối cùng? Xiu kéo mành lên một cách chán nản.Cuối khuôn mặt xuống người bệnh và nói lời não ruột.Khi thấy chiếc lá vẫn còn ngạc nhiên Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢNXiu1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của XiuNếu Xiu được biết ý định của cụ Bơ-men thì câu chuyện sẽ như thế nào? Nếu Xiu biết được ý định trước của cụ Be-men thì truyện sẽ kém hay. Xiu không bị bất ngờ, chúng ta cũng không được đọc đoạn văn đượm tình người của cô.Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của Xiu3. Tâm trạng của Giôn –xi.Em hãy thử hình dung tâm trạng của Xiu, của Giôn-xi, của các bạn khi 2 lần Giôn- xi ra lệnh kéo mành lên.Giôn-xi-Căng thẳng nhưng lạnh lùng chờ đón cái chết khi không còn chiếc lá nào bám trên tường.Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của Xiu3. Tâm trạng của Giôn –xi.Giôn-xi Nguyên nhân sâu sa nào quyết định tâm trạng hồi sinh của Giôn –xi? Sự “gan gốc” của chiếc lá chống chọi kiên cường với thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống, trái ngược với nghị lực yếu đuối, buông xui số phận của Giôn -xiTiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của Xiu3. Tâm trạng của Giôn –xi.Giôn-xi Tại sao nhà văn kết thúc truyện bằng lời kể của Xiu mà không để cho Giôn-xi phản ứng gì thêm? Kết thúc bằng lời kể của Xiu là vừa đủ. Như vậy truyện sẽ có dư âm, để lại trong lòng ngời đọc nhiều suy nghĩ, dự đoán. Truyện sẽ kém hay nếu nhà văn cho chúng ta biết cụ thể Giôn-xi nghĩ gì, nói gì, có hành động gì khi nghe Xiu kể cái chết và việc làm cao cả của cụ Bơ-men.Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của Xiu3. Tâm trạng của Giôn –xi.Kết thúc truyện4. Đảo ngược tình huống 2 lầnChỉ trong một đoạn văn ngắn, tác giả đã hai lần dùng thủ pháp đảo ngược tình huống, đó là những tình huống nào? Tình huống đó có tác dụng gì trong cách viết truyện của của nhà văn.Giôn-xi ngày càng tiến dần đến cái chết khiến độc giả thương cảm lo lắng. Gần kết thúc truyện, Giôn- xi trở lại yêu đời, thoát khỏi cơn nguy hiểm.Cụ Bơ-men khỏe mạnh lại chết.Hai lần đảo ngược này O Hen-ri đã khiến bạn đọc rung cảm mạnh mẽ trước tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ.Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNGIII. TỔNG KẾT1/ Nghệ thuật: Cốt truyện dàn dựng chu đáo, tình tiết sắp xếp khéo léo.- Nghệ thuật đảo ngược tình huống truyện hai lần. Ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ- Tôn vinh giá trị, sức mạnh của nghệ thuật chân chính.2/ Nội dungI. VÀI NÉTVỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨMII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Kiệt tác của Bơ Men.2. Tình thương yêu của Xiu3. Tâm trạng của Giôn –xi.TỔNG KẾT4. Đảo ngược tình huống 2 lần1/ Nghệ thuật: - Cốt truyện dàn dựng chu đáo, tình tiết sắp xếp khéo léo.Nghệ thuật đảo ngược tình huống truyện hai lần.2/ Nội dung:Ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ- Tôn vinh giá trị, sức mạnh của nghệ thuật chân chính.Tiết 29, 30CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG Con ng­êi sèng cÇn cã t×nh yªu th­¬ng ! H·y ®em nghƯ thuËt ®Ĩ phơc vơ ®êi sèng con ng­êi ! NghÜ vỊ kiƯt t¸c cđa cơ B¬ men ( Lª ThÞ Ngäc ) “ChiÕc l¸ cuèi cïng” chiÕc l¸ gi¶ trªn c©y §­ỵc vÏ ra trong ®ªm gi¸ rÐt §­ỵc vÏ ra tõ tÊm lßng cao ®Đp Vµ t×nh ng­êi nh©n hËu bao la .Cơ B¬-men ng­êi ho¹ sÜ tµi hoa§· cøu sèng mét t©m hån cßn trỴ Ch¼ng qu¶n tuyÕt r¬i ®ªm ®«ng l¹nh gi¸ LỈng lÏ ... ©m thÇm...vÏ chiÕc l¸ trong ®ªm.§Ĩ s¸ng mai Xiu kÐo bøc mµnh lªnChiÕc l¸ ĩa vµng vÉn cßn nguyªn ë ®ã Dịng c¶m gan l× b¸m lÊy th©n c©yBëi sù sèng mét ngµn lÇn ®¸ng quý .Nh×n chiÕc l¸ Gi«n-xi thÇm nghÜTuỉi xu©n cßn dµi sao nì véi bu«ng xu«i ?“Em thËt tƯ, muèn chÕt lµ cã téi ChiÕc l¸ cho em yªu cuéc sèng trªn ®êi ... ” N¾m ®­ỵc nÐt chÝnh vỊ t¸c gi¶, néi dung vµ nghƯ thuËt cđa truyƯn. Thư viÕt mét kÕt thĩc kh¸c cho c©u chuyƯn. Gi¶i thÝch v× sao nhµ v¨n l¹i kh«ng chän mét kÕt truyƯn nhĐ nhµng h¬n? So¹n bµi: “Hai c©y phong”. +H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vỊ néi dung vµ nghƯ thuËt cđa ®o¹n trÝch. T×m ®äc truyƯn “Ng­êi thÇy ®Çu tiªn”.V. HƯỚNG DẪN Ở NHÀTIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY, CÔ VÀ CÁC EM!