Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 45: Tìm hiểu văn bản Ôn dịch, thuốc lá

Giáo viên : Hồng Thị HịaNgữ văn 8¤N DICH THU¤C LAKiĨm tra bµi cịThơng điệp mà văn bản “Thơng tin về Ngày Trái đất năm 2000” muốn gửi đến chúng ta là gì? - Em đã thực hiện những hành động gì sau khi tìm hiểu văn bản ấy? Tiết 45: Văn bản Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chung 1. Tác giả1.T¸c gi¶: NguyƠn Kh¾c ViƯn(1913 - 1997)- Bác sĩ, nhà khoa học nổi tiếng, ông là người dịch truyện Kiều sang tiếng Pháp được đánh giá là hây nhất.- Năm 2000 ông được truy tặng giải thưởng nhà nước cho quyển “ Việt Nam – một thiên lịch sử”. Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chung 1. Tác giả2. Tác phẩm Trích: “Từ thuốc lá tới ma túy – Bệnh nghiện”. Thể loại: Văn bản nhật dụng – thuyết minh một vấn đề khoa học – xã hộiVăn bản trên thuộc thể loại nào?Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chung 1.Tác giả2. Tác phẩm3. Đọc văn bản- giảo thích từ khó- Đäc râ rµng, m¹ch l¹c, chĩ ý dßng chữ in nghiªng ®äc chËm, c©u c¶m ®äc víi giäng phï hỵp.Chú giải: Xem 10 từ chú giải trong SGK- Vi trùng: Vi khuẩn gây bệnhTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc Viện I. Tìm hiểu chung II. Phân tích văn bản2. Tác phẩm3. Đọc văn bản – giải thích từ khĩ4. Bố cục :- Văn b¶n cã thĨ chia lµm mÊy phÇn? Nªu néi dung tõng phÇn?Chia lµm 3 phÇnĐoạn 1: Từ đầu  còn nặng hơn cả AISD ( Thông báo về nạn dịch thuốc lá).Đoạn 2: Tiếp theo . Con đường phạm pháp ( Tác hại của thuốc lá) Đoạn 3: Phần còn lại (Kiến nghị chống thuốc lá) 1.Tác giảTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản- Ôn dịch nghĩa là gì?+ Bệnh lây truyền, tiếng chửi rủa- Trong nhan đề: Ôn dịch thuốc lá”, dấu phẩy được đặt giữa hai từ với ý nghĩa gì? Dấu phẩy đặt giữa hai từ để nhấn giọng, được dùng theo lối tu từ nhằm nhấn mạnh sắc thái biểu cảm vừa căm tức, vừa ghê tởm. - Nhan đề văn bản có thể được hiểu như thế nào?Thuốc lá, mày là ôn dịch.1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá.Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá.- Loài người đã trải qua những đại dịch nào? + Dịch hạch, dịch thổ tả nhưng đã được loại trừ.- Hiện loài người đâng dứng trước sự đe dọa của đại dịch gì? + Dịch AIDS chưa tìm được giải pháp.Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnTác giả dẫn nạn dịch AIDS để làm gì? Giới thiệu thuốc lá là Ôn dịch đê dọa sức khỏe, tính mạng con người nặng hơn cả AIDS. Em có nhận xét gì về cách lập luận của tác giả ở phần 1? Lập ý từ xa đến gần, mứ đọ tăng dần, sử dụng phép so sánh kết hợp sử dụng các từ thông dụng của ngành y tế (ôn dịch, dịch hạch, thổ tả, AIDS)Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá.2. Tác hại thuốc lá.- Vì sao tác giả dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc trước khi đưa ra tác hại của thuốc lá?+ Tác giả mượn lời so sánh của Trần Hưng Đạo nhằm gây ấn tượng mạnh, làm nôi bật vấn đề chống thuốc lá như chống giặc ngoại xâm. Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá. 2. Tác hại của thuốc lá- Vậy thuốc lá có tác hại như thế nào đối với người hút? Tác giả sử dụng những phương thức nào khi nêu những tác hại này? + Liệt kê tác hại: Viêm phế quản, ho, ung thư, huyết áp cao, tắc động mạch, nhôi máu cơ tim...a. Tác hại đối với người hút- Vì khói thuốc lá lại có hại?+ Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc như: chất hắc ínr, chất Ô-xít các-bon, chất ni- cô-tin + viêm phế quản + hồng cầu bị phá hoại + ung thư phổi, ung thư vòm họng. + bệnh tim mạch . Ung th­ vßm hängUng th­ miƯngTỉng quan bƯnh tËt do thuèc l¸Khĩi thuốc lá chứa nhiều độc tố tràn vào phế quản... dẫn tới viêm phế quản và ung thư vịm họngChất hắc ín bám vào màng phổidẫn tới bệnh ung thư phổiChất ni-cơ-tin của thuốc lá làm các động mạch co thắtgây huyết áp cao, tắc động mạch làm chảy máu nãoTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá2. Tác hại của thuốc lá a. Tác hại đối với người hútb. Tác hại đối với cộng đồng- Tác giả đã đưa những dẫn chứng nào chứng tỏ thuốc lá có hại đối với cộng đồng xã hội?- Tác hại về kinh tế- Tác hại về sức khỏe cộng đống+ “Vợ con, những người làm việc cùng phòng với những người nghiện thuốc lá cũng bị nhiễm độc, cũng đau tim mạch, viêm phế quản, cũng bị ung thư”+ ... “chỉ riêng bênh viêm phế quản của hàng triệu người cũng đã làm mất bao nhiêu ngày công lao động”Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản2. Tác hại của thuốc lá- Tác giả bày tỏ sự căm tức nhất khi người hút thuốc lá ngồi cạnh ai? Tại sao? + Cạnh những người mang thai vì thai nhi dễ bị nhiễm độc tố từ khói thuốc lá rồi mẹ sẽ đẻ non, con sinh ra dễ suy yếu do đó hút thuốc cạnh một người đàn bà có thai là một tội ác.1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá a. Tác hại đối với người hútb. Tác hại đối với cộng đồngTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc Viện- Tác giả dẫn lời: “ Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi” nhằm phê phán thái độ gì?+ Phê phán thái độ vô trách nhiệm của người hút thuốc lá đối với gia đình, cộng đồng và xã hội đồng thời bác bỏ luận điểm sai lầm của người hút thuốc lá. I. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá2. Tác hại của thuốc lá a. Tác hại đối với người hútb. Tác hại đối với cộng đồngTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc Viện3. Kiến nghì chống thuốc lá- Biện pháp chống thuốc lá ở các các nước phát triển là gỉ? + Cấm hút thuốc lá nơi công cộng, phạt nặng những người vi phạm.+ Sử dụng nhiều khẩu hiệu, tài liệu chông thuốc lá.+ Cấm quảng cáo thuốc lá trên báo chí và truyền hình+ Cấm hút thuốc lá nơi công cộng, phạt nặng những người vi phạm.+ Sử dụng nhiều khẩu hiệu, tài liệu chông thuốc lá.+ Cấm quảng cáo thuốc lá trên báo chí và truyền hìnhI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá2. Tác hại của thuốc láTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc Viện- Ngoài những biện pháp chống thuốc là như trên, em có đề xuất biện pháp gì khác? + Cấùm bán thuốc là cho trẻ vị thành niên.+ Cấm hình thức khuyến mại dùng thử. + Cấm sử dụng từ ngữ đánh lừa người tiêu dùng như: Nhẹ, êm, nồng, độ hắc ín thấp, I. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá2. Tác hại của thuốc lá3. Kiến nghì chống thuốc lá- Câu hỏi thảo luận: Căn cứ vào bài học và thực tế em hãøy so sánh việc hút thuốc lá ở các nước phát triển với nước ta trên 3 phương diệân: Chi phí, chính sách, các loại bệnh tật.Chi phíChính sáchCác loại bệnh tậtThấpQuá lớnCác nước hạn chếTa còn thả nổiThanh toán hạn chếTa chưa chữa được còn thêm thuốc láTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bản1. Nêu vấn đề ôn dịch thuốc lá2. Tác hại của thuốc lá3. Kiến nghì chống thuốc lá- Từ những so sánh trên em hãy nên thái độ của tác giả khi viết những dòng cuối văn bản? + Cổ vũ hết mình cho chiến dịch và tin tưởng, hi vọng chiến dịch sẽ dành thắng lợi. Bµi tËp tr¾c nghiƯmH·y khoanh trßn vµo chữ c¸i ë ®Çu c©u tr¶ lêi ®ĩng d­íi ®©y:1) Néi dung văn b¶n “¤n dÞch, thuèc l¸ “ lµ: A. Nªu lªn t¸c h¹i nhiỊu mỈt cđa thuèc l¸ víi c¸ nh©n, céng ®ång. B. Kªu gäi mäi ng­êi h·y quyÕt t©m phßng chèng n¹n hĩt thuèc l¸. C. ChØ cho mäi ng­êi thÊy t¸c h¹i cđa “«n dÞch, thuèc lá”. D. C¶ A, B vµ C ®Ịu ®ĩng.2) Dßng nµo nªu ®ĩng nghƯ thuËt cđa văn b¶n“¤n dÞch, thuèc lá”: A. Sư dơng ph­¬ng thøc nghÞ luËn, thuyÕt minh; biƯn ph¸p so s¸nh, liƯt kª. B. Sư dơng ph­¬ng thøc thuyÕt minh; c¸c kiĨu c©u linh ho¹t. C. KÕt hỵp ph­¬ng thøc thuyÕt minh, nghÞ luËn, biĨu c¶m vµ mét sè biƯn ph¸p nghƯ thuËt kh¸c. D. KÕt hỵp tÊt c¶ c¸c ph­¬ng thøc biĨu ®¹t.Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bảnIII. Tổng kết1. Nghệ thuật- Nghệ thuật của văn bản thể hiện ở phương diện nào?+ Ngôn ngữ hiện đại,cô đọng, độc đáo. + Kết hợp nhuần nhuyễn giữa nghị luận và chứng minh.Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bảnIII. Tổng kết1. Nghệ thuật2. Nội dung- Nội dung cơ bản của bài học là gì?+ Tệ nghiện thuốc lá là ôn dịch nguy hiểm, hủy hoại sức khỏe người hút và cộng đồng xung quanh, gặm nhấm lối sốâng đạo đức con người. Muốân chống lại cần có quyết tâm và hành động lâu dàiTiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnI. Tìm hiểu chungII. Phân tích văn bảnIII. Tổng kếtIV. Hướng dẫn tự học1. Bài vừa học: - Làm bài tập 1, 2 SGK trang 122.- Nắêm được nội dung, đặc sắc nghệ thuật văn bản.- Vận động, thuyết phục người thân trong gia đình, hàng xóm từ bỏ thuốc lá.- Vẽ tranh cổ động “ Chống hút thuốc lá”.2. Bài sắp học: Soạn bài : Câu ghép ( Tiếp theo)Tiết 45: Văn bản : Ơn dịch, thuốc lá Nguyễn Khắc ViệnChĩc c¸c em häc tèt!