Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 50: Tiếng Việt Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm - Võ Thị Mai

Chào mừng các thầy cô và các em học sinhƠN LUYỆN VỀ DẤU CÂUTiết 59 :Trường THCS Phan Chu Trinh – T.p Buôn Ma ThuộtTổ Ngữ vănNgười thực hiện: Võ Thị MaiI. BẢNG TỔNG KẾT VỀ DẤU CÂUDấu chấm (.)Dấu chấm hỏi (?)Dấu chấm than (!)Dấu chấm lửng ( . . . )Kết thúc câu trần thuậtKết thúc câu nghi vấn.Kết thúc câu cầu khiến hoặc câu cảm thán._ Biểu thị một số phần chưa kể hết._ Biểu thị lời nĩi ngập ngừng, ngắt quãng._Làm giãn nhịp câu văn, sự hài hước1.2.3.4.Các dấu câu thường dùng trong tiếng Việt :(.) , (?) , (!) , () , (;) , (,) , (:) , (()) , (“”) , (-) , (_)SttDấu câuCơng dụngSTTDấu câuCơng dụngDấu chấm phẩy ( ; )Dấu phẩy ( , )Tách các phần phụ, các vế câu ghép, các bộ phận cùng chức_Tách các vế câu ghép cĩ cấu tạo phức tạp._ Tách các bộ phận liệt kê cĩ cấu tạo phức tạp5.6.STTDấu câuCơng dụngDấu gạch ngang ( _ )_ Đánh dấu các bộ phận chú thích_ Đánh dấu lời nĩi của nhân vật._ Biểu thị sự liệt kê._ Nối các từ trong một liên danh.Dấu gạch nối ( - )Nối các tiếng trong từ phiên âm9.Dấu ngoặc đơn ( () )Đánh dấu các phần cĩ chức năng chú thích8.7.STTDấu câuCơng dụng10.Dấu ngoặc kép ( “ ” )_ Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp._ Đánh dấu từ, ngữ được, hiểu theo nghĩa đặc biệt hoặc mỉa mai._ Tên tác phẩm, tờ báo, dẫn trong câu11.Dấu hai chấm ( : )_Báo trước phần giải thích, bổ sung, thuyết minh._Báo trước lời dẫn trực tiếp hoặc lời đối thoạiII. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂUĐọc các ví dụ sau :1. Tác phẩm “ Lão Hạc” làm em vơ cùng xúc động rong xã hội cũ, biết bao nhiêu người nơng dân đã sống nghèo khổ cơ cực như lão Hạc. Lỗi : Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc.tTII. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂUĐọc các ví dụ sau :2. Thời cịn trẻ, học ở trường này ng là học sinh xuất sắc nhất. Lỗi : Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc.Ơơ,II. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂUĐọc các ví dụ sau :3. Cam quýt bưởi xồi là đặc sản của vùng này. Lỗi : Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết .,,,II. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂUĐọc các ví dụ sau :4. Quả thật, tơi khơng biết nên giải quyết vấn đề này như thế nào và bắt đầu từ đâu Anh cĩ thể cho tơi một lời khuyên khơng Đừng bỏ mặc tơi lúc này. Lỗi : Lẫn lộn cơng dụng của các dấu câu.?.GHI NHỚKhi viết cần tránh các lỗi sau đây về dấu câu:-Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc; -Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc;-Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết;-Lẫn lộn công dụng của các dấu câu.III. LUYỆN TẬPBài tập 1 : Chép đoạn văn dưới đây vào vở bài tập và điền dấu câu thích hợp vào chỗ cĩ dấu ngoặc đơn. Con chĩ cái nằm ở gậm phản bỗng chốc vẫy đuơi rối rít ( ) tỏ ra dáng bộ vui mừng ( ) Anh Dậu lử thử từ cổng tiến vào với vẻ mặt xanh ngắt và buồn rứt như kẻ sắp bị tù tội ( ) Cái Tí ( ) thằng Dần cùng vỗ tay reo ( ) ( ) A ( ) Thầy đã về ( ) A ( ) Thầy đã về ( ) Mặc kệ chúng nĩ ( ) anh chàng ốm yếu im lặng dựa gậy lên tấm phên cửa ( ) nặng nhọc chống tay vào gối và bước lên thềm ( ) Rồi lảo đảo đi đến cạnh phản ( ) anh ta lăn kềnh lên trên chiếc chiếu rách ( ) Ngồi đình ( ) mõ đập chan chát ( ) trống cái đánh thùng thùng ( ) tù và thổi như ếch kêu ( ) Chị Dậu ơm con vào ngồi bên phản ( ) sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi ( ) ( ) Thế nào ( ) Thầy em cĩ mệt lắm khơng ( ) Sao chậm về thế ( ) Trán đã nĩng lên đây mà ( ) III. LUYỆN TẬPBài tập 1 : Chép đoạn văn dưới đây vào vở bài tập và điền dấu câu thích hợp vào chỗ cĩ dấu ngoặc đơn. Con chĩ cái nằm ở gậm phản bỗng chốc vẫy đuơi rối rít ( ) tỏ ra dáng bộ vui mừng ( ) Anh Dậu lử thử từ cổng tiến vào với vẻ mặt xanh ngắt và buồn rứt như kẻ sắp bị tù tội ( ) Cái Tí ( ) thằng Dần cùng vỗ tay reo ( ) ( ) A ( ) Thầy đã về ( ) A ( ) Thầy đã về ( )..,,:_!!!!(a)(b)(c)(d)III. LUYỆN TẬPBài tập 1 : Chép đoạn văn dưới đây vào vở bài tập và điền dấu câu thích hợp vào chỗ cĩ dấu ngoặc đơn. Mặc kệ chúng nĩ ( ) anh chàng ốm yếu im lặng dựa gậy lên tấm phên cửa ( ) nặng nhọc chống tay vào gối và bước lên thềm ( ) Rồi lảo đảo đi đến cạnh phản ( ) anh ta lăn kềnh lên trên chiếc chiếu rách ( ),,.,.(e)III. LUYỆN TẬPBài tập 1 : Chép đoạn văn dưới đây vào vở bài tập và điền dấu câu thích hợp vào chỗ cĩ dấu ngoặc đơn. Ngồi đình ( ) mõ đập chan chát ( ) trống cái đánh thùng thùng ( ) tù và thổi như ếch kêu ( ) Chị Dậu ơm con vào ngồi bên phản ( ) sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi ( ) ( ) Thế nào ( ) Thầy em cĩ mệt lắm khơng ( ) Sao chậm về thế ( ) Trán đã nĩng lên đây mà ( ) ,,,.,:_???!(g)(h)(i)III. LUYỆN TẬP	Bài tập 2 : Phát hiện lỗi về dấu câu trong các đoạn sau và thay vào đĩ các dấu câu thích hợp .(cĩ điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết) a) Sao mãi tới giờ anh mới về ẹ ở nhà chờ anh mãi. Mẹ dặn là nh phải làm xong bài tập trong chiều nay.,?mM:“”AaIII. LUYỆN TẬP b) Từ xưa trong cuộc sống lao động và sản xuất nhân dân ta cĩ truyền thống thương yêu nhau giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khĩ khăn gian khổ. Vì vậy cĩ câu tục ngữ á lành đùm lá rách.Bài tập 2 : Phát hiện lỗi về dấu câu trong các đoạn sau và thay vào đĩ các dấu câu thích hợp (cĩ điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết) c) Mặc dù đã qua bao nhiêu năm tháng hưng tơi vẫn khơng quên được những kỉ niệm êm đềm thời học sinh..,,:“”LlNnIII. LUYỆN TẬPBài tập 3 : Hãy điền dấu câu thích hợp vào các trường hợp sau: _ Đêm hơm qua cầu gãy hãy cẩn thận _ Đừng uống chè uống rượu nghe con TỔNG KẾTDấu câu là ký hiệu dùng trong văn viết để giúp phân biệt ý nghĩa các đơn vị ngữ pháp trong câu, nhờ đó mà người đọc hiểu ý nghiã của câu dễ dàng hơn.Tiếng Việt thường sử dụng 11 loại dấu câu trên.Chúng ta cần có ý thức cẩn trọng trong việc dùng dấu câu, tránh được các lỗi thường gặp về dấu câu.Chào tạm biệt