Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 65: Đọc văn bản Ông đồ (Vũ Đình Liên) - Lê Lan Anh

V× sù nghiÖp gi¸o dôcphßng gD QUËN thanh xu©nGi¸o viªn: Lª Lan AnhN¨m häc 2010 - 2011NhiÖt liÖt chµo mõngC¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù tiÕt häctr­êng thcs viÖt nam-angiªring÷ v¨n 8«ng ®å- Quê gốc Hải Dương nhưng sống ở Hà Nội. Ông là nhà thơ, nhà dịch thuật, nhà giáo.- Thơ ông nặng lòng thương người và niềm hoài cổI. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM :1. Tác giả : Vũ Đình Liên ( 1913-1996)2. Tác phẩmNgữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình Liên Trong một thời gian dài suốt mấy trăm năm, nền Hán học và chữ Nho chiếm một vị thế quan trọng trong đời sống văn hóa Việt Nam.4. Bè côc Lớp học chữ nho Lớp học chữ quốc ngữ Ông đồ viết chữ Cảnh trường thi năm 1895«ng ®å- Quê gốc Hải Dương nhưng sống ở Hà Nội. Ông là nhà thơ, nhà dịch thuật, nhà giáo.- Thơ ông nặng lòng thương người và niềm hoài cổ.I. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM :1. Tác giả : Vũ Đình Liên ( 1913-1996)2. Tác phẩm : 1936 Là bài thơ tiêu biểu nhất kết tinh hồn thơ Vũ Đình Liên. Ngữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình Liên«ng ®åNh­ng mçi n¨m mçi v¾ngNg­êi thuª viÕt nay ®©u?GiÊy ®á buån kh«ng th¾m;Mùc ®äng trong nghiªn sÇu¤ng ®å vÉn ngåi ®Êy,Qua ®­êng kh«ng ai hay,L¸ vµng r¬i trªn giÊy;Ngoµi giêi m­a bôi bay.N¨m nay ®µo l¹i në,Kh«ng thÊy «ng ®å x­a.Nh÷ng ng­êi mu«n n¨m còHån ë ®©u b©y giê ?Mçi n¨m hoa ®µo nëL¹i thÊy «ng ®å giµBµy mùc tµu giÊy ®áBªn phè ®«ng ng­êi qua.Bao nhiªu ng­êi thuª viÕtTÊm t¾c ngîi khen tµi “Hoa tay th¶o nh÷ng nÐt Nh­ ph­îng móa rång bay”.Vũ Đình Liên Ông đồ : Những người làm nghề dạy học chữ nho xưa. Nhà nho xưa nếu không đỗ đạt làm quan thường làm nghề dạy học, gọi là ông đồ ( thầy đồ ). Ông đồ Nghiên Nghiên : Dụng cụ làm bằng chất liệu cứng có lòng trũng để mài và đựng mực tàu .«ng ®åNh­ng mçi n¨m mçi v¾ngNg­êi thuª viÕt nay ®©u?GiÊy ®á buån kh«ng th¾m;Mùc ®äng trong nghiªn sÇu¤ng ®å vÉn ngåi ®Êy,Qua ®­êng kh«ng ai hay,L¸ vµng r¬i trªn giÊy;Ngoµi giêi m­a bôi bay.N¨m nay ®µo l¹i në,Kh«ng thÊy «ng ®å x­a.Nh÷ng ng­êi mu«n n¨m còHån ë ®©u b©y giê ?Mçi n¨m hoa ®µo nëL¹i thÊy «ng ®å giµBµy mùc tµu giÊy ®áBªn phè ®«ng ng­êi qua.Bao nhiªu ng­êi thuª viÕtTÊm t¾c ngîi khen tµi “Hoa tay th¶o nh÷ng nÐt Nh­ ph­îng móa rång bay”.Vũ Đình LiênThể thơ : Ngũ ngôn ( Thơ mới )Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài“ Hoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay”.Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu? Giấy đỏ buồn không thắmMực đọng trong nghiêng sầu Ông đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hay,Lá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay.Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ già Bày mực tàu giấy đỏBên phố đông người qua.Năm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Những người mua năm cũHồn ở đâu bây giờ? +Trở về hiện tại – cảm xúc của tác giả (khổ kết). +Hình ảnh ông đồ theo dòng hồi tưởng (4 khổ thơ đầu).«ng ®å(Vũ Đình Liên)Bố cục 2 phần Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu, giấy đỏBên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài“Hoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay”Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắm;Mực đọng trong nghiên sầuÔng đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hay,Lá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay. *Bức tranh ông đồ viết thuê trong ngày tết.Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu, giấy đỏBên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài“Hoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay”Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắm;Mực đọng trong nghiên sầuÔng đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hay,Lá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay.Khổ 1, 2Tươi tắnKhổ 3, 4=>Bức tranh xuân tươi tắn rộn rã=> Bức tranh xuân tàn lụi, ảm đạm .Rộn ràngLạnh vắngTàn lụiCảnh sắc :Không khí:- Cảnh sắc:- Không khí :Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu giấy đỏBên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài “Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay”.“Hoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay” + Thái độ mọi người : ngưỡng mộ, yêu mến ông đồ.So sánh+ Ngợi ca tài năng ông đồ.+ Trân trọng chữ Nho – Nét đẹp văn hóa của dân tộc.Khổ 1, 2:+ Hình ảnh ông đồ: là trung tâm, không thể thiếu.Ông đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hayLá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay. Giấy đỏ buồn không thắm; Mực đọng trong nghiên sầuNhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắm;Mực đọng trong nghiên sầuÔng đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hayLá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay.Nhânhóa Nhân hoá đã cực tả tâm trạng buồn sầu của ông đồ.THẢO LUẬN NHÓM«ng ®åNgữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình LiênTHẢO LUẬN NHÓM Nhóm 1 (Tổ 1 + Tổ 2) “Qua đường không ai hay,” mà sao “Ông đồ vẫn ngồi đấy, ,, Theo em, ông đồ còn ngồi đó làm gì trong mưa bụi ngày Tết? Nhóm 2 (Tổ 3 + Tổ 4) “Lá vàng rơi trên giấy ; Ngoài giời mưa bụi bay.’’ Câu thơ trên tả cảnh hay tả tình ?Cảm nhận của em về cái hay ở câu thơ trên.Thời gian thảo luận : 3 phútIII. TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ VĂN BẢN1. Theo dòng hồi tưởng nhớ về hình ảnh ông đồ xưa (Khổ 1, 2 và khổ 3, 4): * Hình ảnh ông đồ ở hai thời đối lập nhau: So sánh, từ ngữ, thành ngữ hàm súc Bức bức tranh xuân tươi tắn, rộn rã Ông đồ là hình ảnh trung tâm, tài năng được mến mộ=> Trân trọng chữ nho – Nét đẹp văn hoá của dân tộc=> Bức tranh xuân tàn lụi, ảm đạm=> Ông đồ đáng thương , cô độc , buồn sầu .=> Niềm thương cảm và hoài cổ. - Nhân hoá ,tả cảnh ngụ tình đặc sắc Thời huy hoàng , đắc ý. Thời tàn lụi, buồn sầuKhổ 1,2Khổ 3,4I. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM :II. ĐỌC - HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢNIII. TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ VĂN BẢN1. Theo dòng hồi tưởng nhớ về hình ảnh ông đồ xưa ( Khổ 1, 2 và khổ 3, 4):2. Trở về thực tại – Tình cảm của tác giả ( khổ cuối ).«ng ®åNgữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình LiênIII. TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ VĂN BẢN1. Theo dòng hồi tưởng nhớ về hình ảnh ông đồ xưa ( Khổ 1, 2 và khổ 3, 4):2. Trở về thực tại – Tình cảm của tác giả . ( khổ cuối )Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu, giấy đỏBên phố đông người qua.Năm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Những người muôn năm cũHồn ở đâu bây giờ?Không thấyKết thúc đầu cuối tương ứng làm rõ bi kịch mất mát tàn lụi:đào lại nở«ng ®åNgữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình Liên=> Niềm thương cảm hoài cổ của tác giảhoa đàoLại thấyIII. TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ VĂN BẢN1. Theo dòng hồi tưởng nhớ về hình ảnh ông đồ xưa ( Khổ 1, 2 và khổ 3, 4):2. Trở về thực tại – Niềm thương cảm, hoài cổ của tác giả ( khổ cuối )«ng ®åNgữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình LiênCâu hỏi tu từNhững người muôn năm cũHồn ở đâu bây giờ?IV. TỔNG KẾT – GHI NHỚ (SGK)V. LUYỆN TẬP«ng ®åNgữ văn Tiết 65-Văn bản Vũ Đình LiênÔNG ĐỒNGUỒN CẢM HỨNGHOÀI CẢMTình cảm của tác giảÔng đồ thời huy hoàng, đắc ý *Ghi nhớ : - NGHỆ THUẬT :. 	 - NỘI DUNG :..	 =>CHỦ ĐỀ :...HỒI TƯỞNG > CHỦ ĐỀ : Lòng thương người và niềm hoài cổ. HỒI TƯỞNG HIỆN TẠITHƯƠNG NGƯỜI><phßng gi¸o dôc THANH XUÂNTr¦êng thcs viÖt -angieriNgữ văn Tiết 65 –Văn bản «ng ®åI. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM :Vũ Đình LiênII. ĐỌC - HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢNIII. TÌM HIỂU CHI TIẾT VỀ VĂN BẢNIV. TỔNG KẾT – GHI NHỚ (SGK)V. LUYỆN TẬPÔng đồ thời nay!h­íng dÉn häc ë nhµ 1. Học thuộc lòng bài thơ, ghi nhớ ( sgk )2. Chọn một hình ảnh tả cảnh ngụ tình đặc sắc trong bài thơ “Ông đồ” (Vũ Đình Liên), hãy viết một đoạn văn nêu cảm nhận của mình trong đó có sử dụng câu ghép , dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm .3. Chuẩn bị bài: “Hai chữ nước nhà” Gi¸o viªn: Lª Lan AnhN¨m häc 2010 - 2011CHóCC¸C THÇYC¤M¹NH KHOÎC¤NG T¸C TèTCHóCC¸CEMCH¡MNGOANHäCGIáI