Bài giảng Ngữ văn lớp 8 tiết 93, 94: Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)

Tiết 93- 94: VĂN BẢNHỊCH TƯỚNG SĨ(TRẦN QUỐC TUẤN) I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ1. Tác giả:(Trần Quốc Tuấn)Tiết 93-94 Văn bản:I. Tác giả, tác phẩm:Tiết 93-94 Văn bản:HỊCH TƯỚNG SĨ1. Tác giả:- Trần Quốc Tuấn (tức Hưng Đạo Vương) năm sinh chưa rõ ràng(1226,1230,1231?-1300). Ông là con trai An Sinh Vương Trần Liễu, quê ở Nam Định. - Là một danh tướng kiệt xuất thời Trần.- Là người có phẩm chất cao đẹp, văn võ song toàn và có công lao lớn trong hai cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên.- Là công thần số một của nhà Trần, suốt đời vì dân vì nước, được dân gian suy tôn là “Đức Thánh Trần” và lập đền thờ ở nhiều nơi.Tượng đài TQT tại Vũng TàuTượng đài TQT tại Nam Định(Trần Quốc Tuấn)I. Tác giả, tác phẩm:HỊCH TƯỚNG SĨ1. Tác giả:Đền thờ Đức thánh Trần ngày lễ hội tháng tám âm lịch hằng năm tại xã Hưng Đạo (Chí Linh, Hải Dương)Tiết 93-94 Văn bản:(Trần Quốc Tuấn)I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨTRẦN QUỐC TUẤN1. Tác giả:SGK/582. Tác phẩm:Viết trước cuộc kháng chiến chống Mông-Nguyên lần 2(1285).a. Hoàn cảnh ra đời:b. Thể loại:Hịch(Sgk/58)Hịch là thể văn nghị luận cổ xưa dùng để cổ vũ, kêu gọi, thuyết phục, động viên, khích lệ tinh thần quân sĩ chống kẻ thù cũng có khi khuyên nhũ, răn dạy thần dân và người dưới quyền.Bài Hịch gồm 4 phần:-Phần mở đầu có tính chất nêu vấn đề.-Phần thứ hai nêu truyền thông vẻ vang trong sử sách để gây lòng tin tưởng.-Phần thứ ba nhận định tình hình, phân tích phải trái để gây lòng căm thù.-Phần kết thúc nêu chủ trương cụ thể và kêu gọi đấu tranh.Tiết 93-94 Văn bản:I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ1. Tác giả:SGK/582. Tác phẩm:Viết trước cuộc kháng chiến chống Mông-Nguyên lần 2(1285).a. Hoàn cảnh ra đời:b. Thể loại:Hịch(Sgk/58)Giống nhauKhác nhauChiếuHịch - Thuộc thể loại văn nghị luận xưa. dùng cho vua chúa và người đứng đầu đất nước.- Kết cấu, lập luận chặt chẽ.Ban bố mệnh lệnh.Kêu gọi chiến đấu, viết khi đất nước có giặc ngoại xâm.Hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa Chiếu và Hịch?THẢO LUẬN NHÓMTiết 93-94 Văn bản:(Trần Quốc Tuấn)- Thường viết bằng văn xuôi, văn vần, văn biền ngẫu.- Thường được viết bằng văn biền ngẫu.I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ(Trần Quốc Tuấn)1. Tác giả:2 Tác phẩm:II. Đọc- hiểu văn bản1. Đọc, chú thích2. Bố cục:4 phần:-Phần1: Từ đầu.còn lưu tiếng tốt.”Nêu gương trung thần,nghĩa sĩ trong sử sách. -Phần2: “Huống chi cũng vui lòng.” Tố cáo tội ác giặc Mông-Nguyên và nổi lòng của tác gỉa.-Phần 3: “Các ngươi.không muốn vui vẻ phỏng có được không?” Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai. -Phần 4: Phần còn lại Nêu nhiệm vụ cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu.Tiết 93-94 Văn bản:I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ(Trần Quốc Tuấn)II. Đọc- hiểu văn bản1. Đọc, chú thích2. Bố cục:3. Tìm hiểu văn bản:a) Nêu gương trung thần,nghĩa sĩ trong sử sách:-Liệt kê, kết hợp câu cảm thán, nghi vấn.- Kỉ Tín, Cảo Khanh, Kính Đức, Dự Nhượng, Xích Tu gia thần, sẵn sàng chết vì chủ, không sợ nguy hiểm).Khích lệ lòng trung quân ái quốc của các tướng sĩ.( tướng sóai, Tiết 93-94 Văn bản:I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ(Trần Quốc Tuấn)II. Đọc- hiểu văn bản1. Đọc, chú thích2. Bố cục:3. Tìm hiểu văn bản:a) Nêu gương trung thần,nghĩa sĩ trong sử sách:-Liệt kê, kết hợp câu cảm thán, nghi vấn.-Kỉ Tín,Cảo Khanh,Kính Đức,Dự Nhượng,Xích Tukhông sợ nguy hiểm).Khích lệ lòng trung quân ái quốc của các tướng sĩ.( tướng sóai, gia thần, sẵn sàng chết vì chủ, b)Tố cáo tội ác của giặc và tâm sự của tác giả:*Tố cáo tội ác của giặc:+ Đi lại nghênh ngang +Uốn lưỡi cú diều sỉ mắng triều đình +Đem thân dê chó bắt nạt tể phụ.+..đòi ngọc lụa,vét của kho có hạn.- NT: Ẩn dụ, liệt kê, so sánhThái độ khinh bỉ của tác giả, phơi bày bản chất xấu xa của quân thù ( tham lam,bạo ngược, vô đạo).=> Khơi dậy lòng căm thù giặc, lòng tự tôn dân tộc.Tiết 93-94 Văn bản:I. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ(Trần Quốc Tuấn)II. Đọc- hiểu văn bản1. Đọc, chú thích2. Bố cục:3. Tìm hiểu văn bản:a) Nêu gương trung thần,nghĩa sĩ trong sử sách:-Liệt kê, kết hợp câu cảm thán, nghi vấn.-Kỉ Tín,Cảo Khanh,Kính Đức,Dự Nhượng,Xích Tukhông sợ nguy hiểm).Khích lệ lòng trung quân ái quốc của các tướng sĩ.( tướng sóai, gia thần, sẵn sàng chết vì chủ, b)Tố cáo tội ác của giặc và tâm sự của t/g*Tố cáo tội ác của giặc:+ Đi lại nghênh ngang +Uốn lưỡi cú diều sỉ mắng triều đình +Đem thân dê chó bắt nạt tể phụ.+..đòi ngọc lụa,vét của kho có hạn.- Ẩn dụ, liệt kêThái độ khinh bỉ của tác giả, phơi bày bản chất xấu xa của quân thù (tham lam,bạo ngược, vô đạo)=> Khơi dậy lòng căm thù giặc, lòng tự tôn dân tộc.*Tâm sự của tác giả:-Đoạn văn cấu tạo độc đáo, một câu dùng nhiều dấu phẩy, động từ mạnh; sử dụng điển cố điển tích; biện pháp phóng đại, giọng văn thống thiết chân thành. Căm thù giặc sâu sắc, yêu nước nồng nàn, quyết tâm trả thù giặc lên đến đỉnh điểm.khơi gợi lòng yêu nước, căm thù giặc và sự đồng cảm của tướng sĩ.Tiết 93-94 Văn bản:Ta thường tới bữa quên ăn nửa đêm vỗ gối ruột đau như cắt nước mắt đầm đìa-xả thịt lột da, nuốt gan uống máu- trăm thân  phơi ngoài nội cỏ nghìn xác  gói trong da ngựa- Học thuộc lòng từ “Huống chi.ta cũng vui lòng”.Nắm tác giả, tác phẩm và thể hịch. Nắm được những tội ác của giặc Mông- Nguyên và tâm sự của tác giả.Soạn phần 3,4 của bài “Hịch tướng sĩ”:+ Tìm chi tiết tác giả dùng lí lẽ, dẫn chứng để phân tích phải trái, làm rõ đúng sai để các tướng sĩ của mình thấy rõ.+ Từ tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước , ông đã phê phán nghiêm khắc tướng sĩ điều gì ? Vạch rõ những hậu quả tai hại ra sao?+ Đồng thời tác giả còn khẳng định những hành động đúng nên làm của tướng sĩ là gì?+Hãy phân tích nghệ thuật lập luận sắc bén trong đoạn văn này ( giọng văn , cách nói , cách dùng thủ pháp nghệ thuật, tác dụng) HƯỚNG DẪN VỀ NHÀI. Tác giả, tác phẩmHỊCH TƯỚNG SĨ(Trần Quốc Tuấn)II. Đọc- hiểu văn bản1. Đọc, chú thích2. Bố cục:3. Tìm hiểu văn bản:c. Thái độ phê phán nghiêm khắc đối với tướng sĩ. - Phê phán thói bàng quan vô trách nhiệm của tướng sĩ (không biết lo, không biết thẹn, không biết tức, không biết căm) - Thẳng thắn vạch trần thói ăn chơi hưởng lạc.- Nêu hậu quả: phác hoạ cảnh diệt vong. - Chỉ ra việc làm đúng, huấn luyện binh sĩ. Cách nói có khi nghiêm khắc mang tính chất sỉ mắng, răn đe, có khi chân thành, tình cảm; dùng thủ pháp nghệ thuật so sánh tương phản và cách điệp từ, điệp ý tăng tiến. Nhằm thức tỉnh lương tri của tướng sĩ.d.Lời kêu gọi : - Khẳng định binh pháp đúng đắn “Binh thư yếu lược”.-Vạch rõ ranh giới giữa hai con đường chính và tà, sống và chết.-Biểu lộ một thái độ dứt khoát: hoặc là địch hoặc là ta , không có vị trí chông chênh cho những kẻ bàng quan trước thời cuộc Kêu gọi mọi người học tập để chiến đấu với họa ngoại xâm đang tới gần Tiết 93-94 Văn bản:- Học thuộc lòng từ “Huống chi.ta cũng vui lòng”.Nắm tác giả, tác phẩm và thể hịch. Nắm được những tội ác của giặc Mông- Nguyên và tâm sự của tác giả.Soạn phần 3,4 của bài “Hịch tướng sĩ”:+ Tìm chi tiết tác giả dùng lí lẽ, dẫn chứng để phân tích phải trái, làm rõ đúng sai để các tướng sĩ của mình thấy rõ.+ Từ tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước , ông đã phê phán nghiêm khắc tướng sĩ điều gì ? Vạch rõ những hậu quả tai hại ra sao?+ Đồng thời tác giả còn khẳng định những hành động đúng nên làm của tướng sĩ là gì?+Hãy phân tích nghệ thuật lập luận sắc bén trong đoạn văn này ( giọng văn , cách nói , cách dùng thủ pháp nghệ thuật, tác dụng) HƯỚNG DẪN VỀ NHÀCHUÙC CAÙC THAÀY COÂ SÖÙC KHOEÛ