Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tìm hiểu văn bản Tiết 30: Chiếc lá cuối cùng (O Hen-ri)

Tiết 30: Chiếc lá cuối cùngO.Hen-riGiới thiệu bài:II. TÌM HIỂU CHI TIẾT: (tiếp)2. Nhân vật Xiu:- lo sợ nhìn mấy chiếc lá thường xuân còn ít ỏi trên cây- chán nản khi phải kéo mành lên - Chăm sóc Giôn-xi: nấu cháo, gọi bác sỹ, nói lời động viên, Giàu tình yêu thương, hết lòng vì bạn.Vì sao Xiu lại chán nản khi phải kéo mành lên?  Cô nghĩ sau một đêm mưa gió phũ phàng sẽ không còn một chiếc lá nào hết. Và điều đó đồng nghĩa với sự tuyệt vọng của Giôn-xi. Có thể Giôn-xi của cô sẽ ra đi mãi mãi. Nên đó là điều cô không bao giờ muốn làm. Điều này giúp ta hiểu sâu sắc hơn tấm lòng của Xiu dành cho Giôn-xi.Gợi ý trả lời:3. Nhân vật Bơ-men: * Nghe đoạn văn sau và cho biết qua đó ta hiểu gì về Bơ-men. “Xiu và Giôn-xi là hai họa sỹ nghèo, còn trẻ, sống trong một căn hộ gần công viên Oa-sinh-tơn. Cụ Bơ-men cũng là một họa sỹ nghèo thuê phòng ở tầng dưới. Bốn chục năm nay cụ mơ ước vẽ được một kiệt tác nhưng chưa thực hiện được; cụ thường ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sỹ trẻ để kiếm tiền. Lúc ấy là vào mùa đông. Giôn-xi bị bệnh sưng phổi. Bệnh tật, nghèo túng khiến cô tuyệt vọng không muốn sống nữa. Cô đếm từng chiếc lá thường xuân bám vào bức tường gạch đối diện cửa sổ, chờ khi nào chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng nốt thì cô cũng buông xuôi, lìa đời  ’’ 3. Nhân vật Bơ-men:- họa sỹ nghèo - bốn chục năm nay, mơ ước vẽ một kiệt tác nhưng chưa thực hiện được thường ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sỹ trẻ để kiếm tiền vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu sống Giôn-xi=> Con người cao thượng, nhân ái, bao dung. * Hãy đọc và tưởng tượng cảnh Bơ-men đã vẽ chiếc lá trong đêm mưa tuyết. ’’’’Chị có chuyện này muốn nói với em, con chuột bạch của chị”, cô nói, ”Cụ Bơ-men đã chết vì sưng phổi hôm nay ở viện rồi. Cụ ốm chỉ có hai ngày. Buổi sáng ngày thứ nhất, bác gác cổng thấy cụ ốm nặng trong căn phòng của cụ ở tầng dưới. Giày và áo quần của cụ ướt sũng và lạnh buốt. Chẳng ai hình dung nổi cụ đã ở đâu trong một đêm khủng khiếp như thế. Nhưng rồi người ta tìm thấy một chiếc đèn bão vẫn còn thắp sáng và một chiếc thang đã bị lôi ra khỏi chỗ để của nó, và vài chiếc bút lông rơi vung vãi, và một bảng pha màu có màu xanh và màu vàng trộn lẫn với nhau, và – em thân yêu ơi, em hãy nhìn ra ngoài cửa sổ, nhìn chiếc lá thường xuân cuối cùng ở trên tường. Em có lấy làm lạ tại sao chẳng bao giờ nó rung rinh hoặc lay động khi gió thổi không ? Ồ, em thân yêu, đó chính là kiệt tác của cụ Bơ-men, - cụ vẽ nó ở đấy vào cái đêm mà chiếc lá cuối cùng đã rụng”.Đoạn văn kết thúc câuchuyệnGợi ý trả lời: Nhà văn đã không kể trực tiếp việc Bơ-men đã vẽ chiếc lá trong đêm mưa tuyết nhằm tạo sự bất ngờ cho nhân vật và bạn đọc. Tất cả sẽ ngỡ ngàng khi nghe lời kể của Xiu. Ngỡ ngàng về chiếc lá, về tác giả của nó. Một điều cuốn hút bạn đọc nữa ở đây là, việc Bơ-men vẽ chiếc lá cuối cùng chỉ được tiết lộ trong lời kể của Xiu vào những dòng cuối cùng của câu chuyện. Cách kết thúc như vậy khiến cho câu chuyện để lại dư âm trong lòng người hâm mộ, mở ra trong lòng ta những dự đoán và suy nghĩ khác nhau. Đây được gọi là cách kết thúc mở trong thể loại truyện ngắn. Nó trở thành một nét nghệ thuật nổi bật trong những trang truyện của O.Hen-ri. - Nó đẹp (giống như thật). - Nó đem lại sự sống cho Giôn-xi. - Nó được vẽ bằng tình yêu thương bao la và lòng hy sinh cao thượng của Bơ-men.=> Ca ngîi søc m¹nh cña nghÖ thuËt ch©n chÝnh – nghÖ thuËt v× con ng­êi.* Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác nghệ thuật - Lần thứ nhất: Giôn-xi tuyệt vọng, tiến dần tới cái chết khỏe mạnh, yêu đời.- Lần thứ hai: Bơ-men đang khỏe mạnh chết bất ngờ.=> hai tình huống đều liên quan đến bệnh viêm phổi và chiếc lá cuối cùng.* Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần: III. Tæng kÕt: Hãy vẽbản đồtư duyChiếc lá cuối cùng chiếc lá giả trên câyĐược vẽ ra trong đêm giá rétĐược vẽ ra từ tấm lòng cao đẹpTừ tình người nhân hậu bao la Cụ Bơ-men người hoạ sỹ tài ba Đã cứu sống một tâm hồn non trẻ Chẳng quản tuyết rơi đêm đông lạnh giá Lặng lẽ âm thầm vẽ chiếc lá trong đêmĐể sáng mai khi kéo bức mành lênChiếc lá úa vàng vẫn còn nguyên ở đóDũng cảm gan lì bám lấy thân cây nhỏBởi sự sống trăm ngàn lần đáng quý em ơi! Nhìn chiếc lá Giôn-xi thầm nghĩ Tuổi xuân còn dài sao nỡ vội buông xuôi Em thật tệ muốn chết là một tội Chiếc lá cho em yêu cuộc sống trên đời. Kiệt tác Của Bơ-menBơ-men