Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Văn bản Tiết 77: Quê hương (Tế Hanh) - Đỗ Thị Thu Hằng

PHÒNG GD-ĐT HUYỆN PHÚ VANGTRƯỜNG THCS PHÚ MỸTẾ HANHGIÁO VIÊN : ĐỖ THỊ THU HẰNGNăm học : 2010 - 2011QUÊ HƯƠNGKÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ VÀ THĂM LỚPKIỂM TRA BÀI CŨ Khát vọng được sống chân thật cuộc sống của chính mình trong xứ sở của chính mình.Đó là khát vọng giải phóng, khát vọng tự do.Đọc thuộc một đoạn thơ trong bài thơ Nhớ Rừng của Thế Lữ.Nỗi đau từ giấc mộng ngàn to lớn đã phản ánh khát vọng mãnh liệt nào của con hố ở vườn bách thú cũng là của con người ?QUÊ HƯƠNGTẾ HANHTẾ HANH 1921 - 2009Tìm hiểu chung :Tác giả :- Tên thật Trần Tế Hanh (1921 – 2009). Quê ở Quảng Ngãi.Có mặt trong phong trào thơ mới.- Ông được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (1996).- Tác phẩm chính: Hoa niên (1945), Gửi miền Bắc (1955), Tiếng sóng(1960), Hai nửa yêu thương(1963) 2 . Tác phẩm :Xuất xứ : rút trong tập “Nghẹn ngào”(1939) sau được in lại trong tập “Hoa niên”(1945).Thể loại : thơ tự do Bài 19 : Tiết 77 Văn bảnQUÊ HƯƠNGTẾ HANHTìm hiểu chung :Tác giả :2 . Tác phẩm : a) Xuất xứ : rút trong tập”Nghẹn ngào”(1939) sau được in lại trong tập hoa niên(1945). b) Thể loại : thơ tự do c) Đọc: d) Bố cục:Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới Nước bao vây cách biển nửa ngày sông.Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá. Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mãPhăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang. Cánh buồm giương to như mảnh hồn làngRướn thân trắng bao la thâu góp gió... Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗKhắp dân làng tấp nập đón ghe về.“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!Bài 19 : Tiết 77 Văn bảnGiới thiệu chung về làng quêCảnh thuyền ra khơi đánh cáThuyền cá trở về bếnTình cảm của tác giảLàng tôi ở vốn làm nghề chài lưới Nước bao vây cách biển nửa ngày sông.Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá. Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mãPhăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang. Cánh buồm giương to như mảnh hồn làngRướn thân trắng bao la thâu góp gió... Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗKhắp dân làng tấp nập đón ghe về.“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!QUÊ HƯƠNGTẾ HANHI. Tìm hiểu chung :1. Tác giả :2 . Tác phẩm :II. Đọc - hiểu văn bản:1. Giới thiệu chung về làng quêLàng tôi ở vốn làm nghề chài lưới Nước bao vây cách biển nửa ngày sôngNghề nghiệp : nghề chài lướiVị trí của làng: cửa sông gần biểnGiới thiệu ngắn gọn, tự nhiên mà mộc mạcBài 19 : Tiết 77 Văn bảnQUÊ HƯƠNGTẾ HANHI. Tìm hiểu chung :1. Tác giả :2 . Tác phẩm :II. Đọc - Hiểu văn bản:1. Giới thiệu chung về làng quê2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cáKhi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng. Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá. Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mãPhăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.Cảnh thiên nhiên : bầu trời cao rộng , trong sáng, khoáng đạt. Con người: những chàng trai khỏe mạnh, vạm vỡ. Hình ảnh con thuyền: Khí thế dũng mãnh, hăng say toát lên sức sống mạnh mẽ,vẻ đẹp hùng tráng trong cảnh thiên nhiên tươi sáng.Cánh buồm: linh hồn , sự sống của làng chài. Biểu tượng của làng quê, hồn người.Bài 19 : Tiết 77 Văn bảnCánh buồm giương to như mảnh hồn làngRướn thân trắng bao la thâu góp gióCảnh thiên nhiên tươi sáng,bức tranh lao động đầy phấn khởi và dào dạt sức sống, gợi lên vẻ đẹp bay bổng.→Nghệ thuật: lựa chọn hình ảnh tiêu biểu, sử dụng động từ, tính từ và biện pháp so sánh, nhân hóa.QUÊ HƯƠNGI. Tìm hiểu chung :1. Tác giả :2 . Tác phẩm :II. Đọc - Hiểu văn bản:1. Giới thiệu chung về làng quêBài 19 : Tiết 77 Văn bản2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cáCảnh thiên nhiên tươi sáng,bức tranh lao động đầy phấn khởi và dào dạt sức sống, gợi lên vẻ đẹp bay bổng.QUÊ HƯƠNGTẾ HANH 3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về:I Tìm hiểu chung: 1Tác giả 2Tác phẩmII Tìm hiểu tác phẩm: 1.Giới thiệu chung về làng quê: 2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá:Bài 19 : Tiết 77 Văn bảnNgày hôm sau ồn ào trên bến đỗKhắp dân làng tấp nập đón ghe về.“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. - Không khí náo nhiệt, đông vui.QUÊ HƯƠNGTẾ HANH 3.Hình ảnh làng chài khi thuyền vềI Tìm hiểu chung: 1Tác giả 2Tác phẩmII Tìm hiểu tác phẩm: 1.Giới thiệu chung về làng quê 2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cáHình ảnh dân chài: mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả. Hình ảnh vừa chân thực vừa lãng mạn, trở nên có tầm vóc phi thường.Bài 19 : Tiết 77 Văn bảnNgày hôm sau ồn ào trên bến đỗKhắp dân làng tấp nập đón ghe về.“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. QUÊ HƯƠNGTẾ HANH 3.Hình ảnh làng chài khi thuyền vềI Tìm hiểu chung: 1Tác giả 2Tác phẩmII Tìm hiểu tác phẩm: 1.Giới thiệu chung về làng quê 2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cáBài 19 : Tiết 77 Văn bảnNgày hôm sau ồn ào trên bến đỗKhắp dân làng tấp nập đón ghe về.“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. Nghệ thuật: nhân hóa → chiếc thuyền thư giãn, hài lòng sau chuyến đi.Bức tranh làng chài đầy ắp niểm vui, gợi ra một cuộc sống bình yên, ấm no, trù phúBài 19 : Tiết 77 Văn bảnQUÊ HƯƠNGTẾ HANH 4.Tình cảm của tác giả đối với quê hươngI Tìm hiểu chung 1.Tác giả 2.Tác phẩmII Tìm hiểu tác phẩm 1.Giới thiệu chung về làng quê 2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá 3.Hình ảnh làng chài khi thuyền vềLuôn nhớ về làng quê, nỗi nhớ chân thành da diết khôn nguôi, tình cảm gắn bó sâu nặng, tình yêu quê hương tha thiếtQUÊ HƯƠNGQUÊ HƯƠNGNay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!Bài 19 : Tiết 77 Văn bảnQUÊ HƯƠNGTẾ HANH 4.Tình cảm của tác giả đối với quê hươngI Tìm hiểu chung 1.Tác giả 2.Tác phẩmII Tìm hiểu tác phẩm 1.Giới thiệu chung về làng quê 2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá 3.Hình ảnh làng chài khi thuyền vềQUÊ HƯƠNGQUÊ HƯƠNGLuôn nhớ về làng quê, nỗi nhớ chân thành da diết khôn nguôi, tình cảm gắn bó sâu nặng, tình yêu quê hương tha thiếtQUÊ HƯƠNGBài 19 : Tiết 77 Văn bảnI Tìm hiểu chung 1.Tác giả 2.Tác phẩmII Tìm hiểu tác phẩm 1.Giới thiệu chung về làng quê 2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá 3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về 4.Tình cảm của tác giả đối với quê hươngIII Tổng kết :THẢO LUẬN NHÓM:Học bài quê hương em cảm nhận được những điều tốt đẹp nào của sự sống và lòng người ? Từ đó em hiểu gì vễ nhà thơ Tế Hanh ?Em học tập được gì từ nghệ thuật thể hiện tình cảm quê hương từ bài thơ này? 1 Nghệ thuậtSự sáng tạo hình ảnh thơ.Những hình ảnh bay bổng,lãng mạn.Sử dụng nhuần nhuyễn các thủ pháp nghệ thuật: so sánh, nhân hóa 2 Nội dungBức tranh tươi sáng ,khoẻ khoắn đày sức sống.Tình cảm quê hương trong sáng thiêt tha.THUYÊQUANGNGAINHUÊCANHBUÔMCHAILƯƠINHƠHOANIÊNTRÒ CHƠI Ô CHỮNGSA12345678Bài thơ này được làm ở đâu ?Nhà thơ ví cái gì như mảnh hồn làng ?Dân làng trong bài thơ làm nghề gì?Nhà thơ có tâm trạng gì khi xa quê?Bài thơ “ Quê hương” được in trong tập thơ nào? Quê Tế Hanh ở đâu ?Hình ảnh nào được so sánh với con tuấn mã ?Con thuyền ra khơi vào thời gian nào ?Quê hương tôi có con sông xanh biếcNước gương trong soi tóc những hàng treTâm hồn tôi là một buổi trưa hèToả nắng xuống lòng sông lấp loáng (Tế Hanh)Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ Ai bảo chăn trâu là khổ Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao 	(Giang Nam) Quê hương là chùm khế ngọt Cho con trèo hái mỗi ngàyQuê hương là đường đi họcCon về rợp bướm vàng bay (Đỗ Trung Quân)DẶN DÒ- Học thuộc bài thơ, nắm các ý đã phân tích Sưu tầm, chép lại một số câu thơ, đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em yêu thích nhất. Viết một đoạn văn ngắn nói lên tình cảm của em về quê hương mình.Soạn bài: “Khi con tu hú”XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!