Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 44: Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Vương Bích Thủy

1 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH VỀ DỰ TIẾT HỌC NÀY.GVBM: VÖÔNG BÍCH THUYÛ.	1. Đọc thuộc lòng bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu. 	2.Nêu những nghệ thuật được sử dụng trong bài.	3. Qua bài thơ này, em có cảm nhận gì về hình ảnh anh bộ đội thời kì kháng chiến chống Pháp ?Giáo viên soạn giảng: Vương Bích ThuỷBài thơvề tiểu đội xe không kínhPhạm Tiến DuậtTiết 44456Trường Sơn Đông nắng, Tây mưa Ai chưa đến đó như chưa rõ mình.I. GIỚI THIỆU CHUNG 1. Đọc- tìm hiểu chú thích: TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHGiáo viên soạn giảng: Vương Bích ThuỷNhững chiếc xe từ trong bom rơiĐã về đây họp thành tiểu độiGặp bạn bè suốt dọc đường đi tớiBắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi.Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trờiChung bát đũa nghĩa là gia đình đấyVõng mắc chông chênh đường xe chạyLại đi, lại đi trời xanh thêm.Không có kính ,rồi xe không có đèn ,Không có mui xe ,thùng xe có xước,Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:Chỉ cần trong xe có một trái tim.Không có kính không phải vì xe không có kínhBom giật bom rung kính vỡ đi rồiUng dung buống lái ta ngồiNhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắngNhìn thấy con đường chạy thẳng vào timThấy sao trời và đột ngột cánh chimNhư sa như ùa vào buồng lái.Không có kính, ừ thì có bụiBụi phun tóc trắng như người giàChưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốcNhìn nhau mặt lấm cười ha haKhông có kính, ừ thì ướt áoMưa tuôn, mưa xối như ngoài trờiChưa cần thay, lái trăm cây số nữaMưa ngừng, gió lùa khô mau thôiI. GIỚI THIỆU CHUNG 	 1. Đọc- tìm hiểu chú thích: 	2. Tác giả: TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH	Hãy nêu những hiểu biết của em về tác giả Phạm Tiến Duật ?- Quê : huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ. Là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ các nhà thơ trẻ thời chống Mĩ cứu nước.- Phong cách: sôi nổi, hồn nhiên, sâu sắc.- Tác phẩm chính:	+ Vầng trăng quầng lửa (thơ, 1970)	+ Ở hai đầu núi (thơ, 1981)	+ Thơ một chặng đường (tuyển tập, 1994)Nhà thơ Phạm Tiến Duật(1941 – 2007)	Tôi phải thêm “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.	 Lời tác giả nói về tác phẩm TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHI. GIỚI THIỆU CHUNG : 	 1. Đọc- tìm hiểu chú thích: 	2. Tác giả: 	3. Tác phẩm TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH	Hãy nêu những hiểu biết của em về tác phẩm ? Hoàn cảnh ra đời	- Ra đời năm 1969.	- Được giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ.	- Được đưa vào tập thơ Vầng trăng quầng lửa. Thể thơ :  Giọng điệu :  Ý nghĩa nhan đề: 	- Nhan đề dài, tưởng như có chỗ thừa nhưng thu hút người đọc ở cái vẻ lạ độc đáo của nó.	- Làm nổi bật hình ảnh : Những chiếc xe không kính	- Hai chữ bài thơ cho thấy rõ hơn cách nhìn, cách khai thác hiện thực của tác giả , tác giả muốn nói về chất thơ của hiện thực khốc liệt thời chiến tranh, chất thơ của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm. Tự do, bốn câu một khổLinh hoạt, ít vầnII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kinh: TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH- Xe không kính vì bom giật, bom rung Khẳng định chiến tranh ngày càng ác liệt- Không kính, không đèn, không có mui, thùng xe xước.  Liên tiếp một loạt các từ phủ định diễn tả độc đáo chân thực những chiếc xe trên đường ra trận. * Những chiếc xe không kính hiện lên thực tới mức trần trụi, khơi gợi sự khốc liệt của chiến tranh trong những năm chống Mỹ cam go khốc liệt. Hình ảnh những chiếc xe hiện lên như thế nào Nguyên nhân nào khiến những chiếc xe không có kính ?TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHTác giả đã miêu tả vẻ ngoài của chiếc xe như thế nào ?Trên những chiếc xe không kính ấy, chiến sĩ lái xe xuất hiện như thế nào? 	- Tác giả để cho những người chiến sĩ lái xe xuất hiện trong hoàn cảnh đặc biệt.	- Họ vẫn ở tư thế ung dung, hiên ngang, oai hùng mặc dù trải qua muôn vàn thiếu thốn, gian khổ.	- Nhìn: 	- Thấy:đất, trời, nhìn thẳnggió vào xoa mắt đắngcon đường chạy thẳng vào timsao trời đột ngột cánh chim Đó là cái nhìn đậm chất lãng mạn, chỉ có ở những con người can đảm, vượt lên trên những thử thách khốc liệt của cuộc sống chiến trường.TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHTừ trong những chiếc xe không kính ấy, cái nhìn của họ như thế nào?II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN1. Hình ảnh những chiếc xe không kinh:2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:	 TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH	- “Gió vào xoa mắt đắng” 	- “Bụi phun tóc trắng”	- “Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời”	- Người lính vẫn “Cười ha ha”	  Thể hiện tinh thần dũng cảm, lạc quan, sôi nổi, vui tươi; sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ.Tìm những chi tiết thể hiện sức chịu đựng phi thường của người lính lái xe?TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH	- Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.	- Bếp Hoàng Cầm dựng giữa trời.	- Chung bát đũa : gia đình	- Mắc võng chông chênh 	 Tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó.Những người lính đã hội tụ, quây quần bên nhau qua hình ảnh cụ thể nào?TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH	- Điệp từ không được nhắc lại hai lần làm tăng thêm tính khốc liệt của chiến tranh.	- Đối lập :	 -Trái tim người lính nồng nàn ý chí chiến đấu giải phóng Miền Nam (Hoán dụ) 	 KHÔNG	 (kính, đèn, mui)  Vật chất	 CÓ(Trái tim)  Tinh thần 	><	 Quyết tâm cao độ, niềm tin sắt đá, chiến đấu vì miền Nam thân yêu“ Không có kính, rồi xe không có đènKhông có mui xe, thùng xe có xướcXe vẫn chạy vì miền Nam phía trướcChỉ cần trong xe có một trái tim. ”Những nghệ thuật nào được sử dụng ở khổ cuối ?	* Đó là những con người có tính cách tươi trẻ, vui nhôn, luôn yêu đời. Tinh thần lạc quan và tình yêu cuộc sống giúp họ vượt qua những gian lao thử thách.Qua những hình ảnh trên, hãy nêu cảm nhận của em về người lính?TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHIII. TỔNG KẾT1. Nghệ thuậtBài thơ giàu chất liệu hiện thực, sinh động của cuộc sống chiến trường- Ngôn ngữ, giọng điệu tự nhiên, khoẻ khoắn2. Nội dungThể hiện tư thế hiên ngang,tinh thần lạc quan ,ý chiến đấu vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.TIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH23Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nướcMà lòng phơi phới dậy tương lai.	IV- LUYỆN TẬP so sánh về hình ảnh người lính trong “bài thơ tiểu đội xe không kính” ( Phạm Tiến Duật) với hình ảnh người chiến sĩ trong bài thơ “ Đồng chí” ( Chính Hữu)- Ngôn ngữ, giọng điệu tự nhiên, khoẻ khoắnGIỐNG NHAUVượt qua khó khănTình đồng đội keo sơn, gắn bó.Ý chí chiến đấu vì tinh thần lạc quan.KHÁC NHAUNhững người nông dân mặc áo lính giản dị, chân thành, chất phác.Những chiến sĩ trẻ hồn nhiên, hóm hỉnh, tươi tắn, trẻ trung.Bài thơ về tiểu đội xe không kínhĐồng chíTIẾT 44:BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNHHướng dẫn về nhà	2. Viết đoạn văn diễn dịch (6 đến 8 câu) phân tích hình ảnh người lính trong khổ thơ cuối	1. Học thuộc lòng bài thơ3. Học bài chuẩn bị kiểm tra 1 tiết truyện Trung đại.TRÖÔØNG THCS TAÂN BÌNH2013Kính chào quý và chúc sức khỏe quý thầy cô về dự tiết học này!Năm học: 2013-2014