Bài giảng Sinh học 11 cơ bản bài 18: Tuần hoàn máu

GIÁO ÁN SINH HỌCNgười soạn: Nguyễn Văn LợiNgày soạn: 15-4-20091NGUYỄN VĂN LỢII.Kiểm tra bài cũ2/ Có mấy hình thức hô hấp ở động vật? Cho ví dụ ở mỗi hình thức?1/ Hãy trình bày các đặc điểm của bề mặt trao đổi khí?2NGUYỄN VĂN LỢII.CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ TUẦN HOÀN1/ Cấu tạo chungXem hình và đọc phần cấu tạo chung hệ tuần hoàn và cho biết thành phần chính của hệ tuần hoàn?Hệ tuần hoànTimHệ thống mạchDịch tuần hoàn: máu hoặc hỗn hợp máuĐộng mạchTĩnh mạchMao mạchHãy cho biết chức năng của tim?Tim là cái một cái máy bơm hút và đẩy máu đi trong mạch3NGUYỄN VĂN LỢIEm nào hãy xác định xem đâu là tim, đông mạch, tĩnh mạch, mao mạch tương ứng với các số trên hình?TimĐộng mạchĐộng mạchTĩnh mạchTĩnh mạchMao mạch4NGUYỄN VĂN LỢI2/ Chức năngThành phần của dịch tuần hoàn?Dịch tuần hoàn gồm có các tế bào máu và huyết tương.Trong huyết tương gồm có H2O, các chất dinh dưỡng (protein, lipit, gluxit, vitamin), các chất cần thiết khác ( hoocmôn, kháng thể), các muối khoáng, các chất thảy (ure, axit uric)Dịch tuần hoàn chảy khắp cơ thể, vậy chức năng của hệ tuần hoàn là gì?Tuần hoàn máu cung cấp chất dinh dưỡng, O2 cho hoạt động, đồng thời đưa các chất thảy đến thảy ở thận, phổi.5NGUYỄN VĂN LỢIII. Các dạng hệ tuần hoàn ở động vậtTại sao ở động vật đa bào cơ thể nhỏ, dẹp và động vật đơn bào không có hệ tuần hoàn, còn ở động vật đa bào có kích thước cơ thể lớn thì lại có?Nhìn hình trên và cho biết đặc điểm hệ thống mạch phân biệt hai hệ tuần hoàn?6NGUYỄN VĂN LỢI12Xem hình 1 và 2 và cho biết đặc điểm chung và riêng phân biệt của 2 hệ tuần hoàn?7NGUYỄN VĂN LỢIHệ tuần hoàn có các dạng:Hệ tuần hoànHệ tuần hoàn hởHệ tuần hoàn kínHệ tuần hoàn đơn Hệ tuần hoàn kép8NGUYỄN VĂN LỢI1/ Hệ tuần hoàn hởPHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Đặc điểm HTH hở HTH KínĐại diệnHệ thống mạchĐường đi của máuÁp lực dòng chảyTrao đổi chất giữa máu vàTBĐộng vật thân mềm như trai, ốcMực ống, bạch tuộc, giun đốt, chân đầu, động vật có xương sốngĐộng mạch và tĩnh mạch, không có mao mạchĐộng mạch và tĩnh mạch, có mao mạchThấp, tốc độ chảy chậmCao hoặc trung bình, tốc độ chảy mạnhMáu + dịch mô tiếp xúc trực tiếp với TBMáu trao đổi chất với TB qua thành mao mạchTim Động mạchMao mạchTĩnh mạchTim Động mạchTĩnh mạch9NGUYỄN VĂN LỢI2/ Hệ tuần hoàn kínHãy cho biết ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so với hệ tuần hoàn hở?Hãy chỉ ra đường đi của máu trong hệ tuần hoàn đơn? giải thích tại sao hệ tuần hoàn của cá gọi là hệ tuần hòan đơn?Hệ tuần hoàn đơn của cá10NGUYỄN VĂN LỢIHệ tuần hoàn đơn của cá11NGUYỄN VĂN LỢIHãy chỉ ra đường đi của hệ tuần hoàn kép ở thú? Và cho biết tại sao hệ tuần hoàn này là hệ tuần hòan kín?Máu giàu O2Máu giàu CO2Hệ tuần hoàn lớn: máu giàu O2 được tim bơm vào động mạch chủ vào các động mạch nhỏ hơn và đến các mao mạch ở các cơ quan, bộ phận để thực hiện trao đổi chất và trao đổi khí. Sau đó, máu giàu CO2 đi theo tĩnh mạch về tim.Hệ tuần hoàn nhỏ: máu giàu CO2 được tim bơm đến phổi để trao đổi khí và trở thành máu giàu O2 quay trở về tim.12NGUYỄN VĂN LỢIƯu điểm của hệ tuần hoàn kép so với hệ tuần hoàn đơn?Máu từ tim về phổi và máu được tim bơm đi, do vậy làm tăng áp lực đẩy máu đi tất lớn, tốc độ máu chảy đi nhanh và máu chảy đi được xa hơn. Từ đó làm tăng hiệu quả cung cấp O2 và chất dinh dưỡng cho tế bào, đồng thời thảy nhanh các chất thảy ra ngoài.13NGUYỄN VĂN LỢICủng cốHãy cho biết xu hướng tiến hóa của hệ tuần hoàn?Chưa có hệ tuần hoàn  có hệ tuần hoàn Hệ tuần hoàn hở hệ tuần hoàn kínHệ tuần hoàn đơn  hệ tuần hoàn képMR14NGUYỄN VĂN LỢI15NGUYỄN VĂN LỢIDặn dò1/ Tính tự động của tim là gi? Tại sao tim lại có tính tự động đó?2/ Chu kỳ hoạt động của tim như thế nào?3/ Huyết áp là gì? Huyết áp ở mạch gần tim so với huyết áp ở đoạn mạch xa tim? ở động mạch, tĩnh mạch, mao mạch?4/ Vận tốc máu ở các đoạn mạch như thế nào?16NGUYỄN VĂN LỢIokBi làm lưu thông của máu chậm lại khoảng 35% trong khi tiếng cười gia tăng lưu thông máu thêm 22%. (endothelium)Tập thể dục nửa tiếng đồng hồ 3 lần mỗi tuần, cười 15 phút mỗi ngày là biện pháp tốt nhất để tạo được một endothelium khỏe mạnh, vô cùng có ích cho tuần hoàn máu trong cơ thể." 17NGUYỄN VĂN LỢIMỗi chúng ta cần phải uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày. Thủy liệu pháp có thể tăng cường hệ miễn dịch, hệ tuần hoàn máu, huyết áp không đều (cao hoặc thấp), có thể áp dụng để chữa bệnh tim, thần kinh suy sụp, tiêu hoá, gan, ổ bụng, suy thận, các chứng đau và viêm khớp, liệt dương và các chứng suy nhược sức khoẻ khác.Trà đen giúp cải thiện khả năng giãn nở của mạch máu, cho phép dòng máu lưu thông trôi chảy hơn.18NGUYỄN VĂN LỢI19NGUYỄN VĂN LỢI20NGUYỄN VĂN LỢI21NGUYỄN VĂN LỢI