Bài giảng Sinh học 8 - Bài 13 - Tiết 12: Máu và môi trường trong cơ thể

Kiểm tra bài cũ Bộ xương người tiến hoá như thế nào so với bộ xương của thú? Hệ cơ của người tiến hoá như thế nào so với hệ cơ của thú? Chương III: Tuần hoàn Bài 13: Tiết 12: Máu và môi trường trong cơ thể I. Máu 1. Thành phần cấu tạo của máu Quan sát hình vẽ, nghiên cứu thông tin và các bước làm thí nghiệm Huyết tương cỏc tế bỏo mỏu Ly tõm Hồng cầu 4- 4,5 triệu tế bào/mm2 Bạch cầu (Leucocyte- White blood cells- WBCs) 7000-8000 tb/mm3 Tiểu cầu 300.000 – 400.000 tế bào/mm3 Hồng cầu BC Limpho BC Mono BC ưa kiềm BC trung tớnh BC ưa axit Lập bảng phân biệt hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu về cấu tạo và chức năng Phiếu học tập Không màu Màu đỏ Không màu Không có nhân Đa dạng Đa dạng Hình đĩa, lõm hai mặt Có nhân Có nhân Luôn lớn hơn tiểu cầu Kích thước lớn nhất Kích thước nhỏ nhất Vận chuyển khí cho tế bào Bảo vệ cơ thể Có vai trò trong sự đông máu Hoàn thành bài tập sau: Máu gồm ……………. và các tế bào máu Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống: Huyết tương Tiểu cầu Hồng cầu Bạch cầu Huyết tương Các tế bào máu gồm………….., bạch cầu và tiểu cầu Hồng cầu Tiểu kết Máu gồm huyết tương và các tế bào máu Các tế bào máu gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu 2. Tìm hiểu chức năng của huyết tương và hồng cầu Khi cơ thể bị mất nước nhiều ( khi tiêu chảy, khi lao động nặng ra mồ hôi nhiều…..) Máu có thể lưu thông dễ dàng trong mạch nữa không? Thành phần chất trong huyết tương (bảng13) có gợi ý gì về chức năng của nó? Nước chiếm 90% trong huyết tương có chức năng duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch. Các thành phần khác: + Các chất dinh dưỡng: prôtêin, lipit, gluxit, vitamin tham gia xây dựng tế bào hoặc cung cấp năng lượng cho hoạt động tế bào + Các muối khoáng: Được máu mang đến, tham gia vào nhiều hoạt động của tế bào + Các chất cần thiết khác: Hoocmôn: Điều khiển và điều hoà các hoạt động trao đổi chất - Kháng thể: Tham gia bảo vệ cơ thể Các chất thải của tế bào: Theo máu đến các cơ quan bài tiết (da, thận…..) để tạo ra các sản phẩm bài tiết và đào thải khỏi cơ thể. Hồng cầu có Hb (huyết sắc tố) có đặc tính: Hb + O2 HbO2 Máu có màu đỏ tươi Hb +CO2 HbCO2 Máu có màu đỏ thẫm Vì sao máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào có màu đỏ tươi, còn máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẫm? máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào có màu đỏ tươi vì máu có chứa nhiều O2 , còn máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẫm vì máu có chứa CO2 Chức năng của huyết tương và hồng cầu là gì? Chức năng của huyết tương: Chiếm 90% là nước duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch Vận chuyển chất dinh dưỡng, chất cần thiết (hoocmôn, khỏng thể, muối khoỏng,…), chất thải của tế bào Chức năng của hồng cầu: Vận chuyển khí O2 và CO2 cho tế bào Kết luận: II. Môi trường trong cơ thể Môi trường trong cơ thể gồm những thành phần nào? Vai trò của môi trường trong là gì? Các tế bào cơ, não … của cơ thể người có thể trực tiếp trao đổi với môi trường ngoài được không? Các tế bào cơ, não …do nằm ở các phần sâu trong của cơ thể người không được liên hệ trực tiếp với môi trường ngoài nên không thể trực tiếp trao đổi với môi trường ngoài Sự trao đổi chất của tế bào trong cơ thể người với môi trường ngoài phải gián tiếp thông qua yếu tố nào? O2 và các chất dinh dưỡng lấy vào từ cơ quan hô hấp và tiêu hoá theo máu Nước mô Tế bào CO2 và các chất thải từ tế bào Nước mô Máu rồi đến hệ bài tiết, hệ hô hấp thải ra ngoài Kết luận: Môi trường trong của cơ thể gồm máu, nước mô và bạch huyết Môi trường trong giúp tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường trong quá trình trao đổi chất. Củng cố Máu gồm những thành phần cấu tạo nào? Nêu chức năng của huyết tương và hồng cầu? Đọc mục “Em có biết” và thử tính xem cơ thể em có khoảng bao nhiêu lít máu? Hướng dẫn về nhà và chuẩn bị cho bài sau Học bài Đọc mục “Em có biết” Đọc trước bài “ Bạch cầu – Miễn dịch”