Bài giảng Sinh học 8 tiết 17: Tim và mạch máu

CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VEÀ DÖÏ GIÔØTRÖÔØNG THCS TAÂN LAÄPTOÅ : HOÙA - SINH - TDKIEÅM TRA MIEÄNGKIEÅM TRA MIEÄNG2/Mô tả đường đi của máu trong vòng tuần hoàn lớn? (6đ)3/ĐM chủCô quanTM chủ(Trao đổi khí và chất dinh dưỡng)Tâm thất trái (Máu đỏ tươi)Tâm nhĩ phải(Máu đỏ tthẩm)Tim có 4 ngăn: 2 tâm nhĩ và 2 tâm thấtTim có mấy ngăn, kể tên? (2đ)Chúng ta đã biết tim có vai trò quan trọng, đó là co bóp đẩy máu, vậy tim có cấu tạo như thế nào để đảm bảo chức năng đẩy máu đó?I. CAÁU TAÏO TIM:Tim ñöôïc bao boïc beân ngoøai bôûi 1 lôùp gì? Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim. Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim.1. Cấu tạo ngoài Tieát 17TIM VAØ MAÏCH MAÙUQuan saùt moâ hình tim vaø keát hôïp quan saùt hình 17.1 SGK, cho bieát maët ngoaøi cuûa tim coù caáu taïo nhö theá naøo ñeå giuùp tim thöïc hieän chöùc naêng vaän chuyeån maùu? Caùc maïch maùu quanh tim. Caùc maïch maùu quanh tim.2. Cấu tạo trongSÔ ÑOÀ VOØNG TUAÀN HOAØNHOAÏT ÑOÄNG CUÛA TIM	Em haõy quan saùt sô ñoà voøng tuaàn hoaøn maùu, keát hôïp quan saùt laïi hình 16.1 sgk/tr51 sau ñoù hoaøn thaønh baûng 17.1 SGK ?BAÛNG 17.1Caùc ngaên tim coNôi maùu ñöôïc bôm tôùiTaâm nhó traùi coTaâm nhó phaûi coTaâm thaát traùi coTaâm thaát phaûi coTaâm thaát traùiTaâm thaát phaûiÑoäng maïch chuûÑoäng maïch phoåiMao phoåi Mao mạch cô theåTĩnh mạch phổiTónh maïchĐộng mạch phoåiTIM VAØ MAÏCH MAÙUI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim. Caùc maïch maùu quanh tim.2. Cấu tạo trongÑaëc ñieåm caáu taïo naøo maø giuùp tim coù khaû naêng hoaït ñoäng töï ñoäng (co, daõn)? Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keát Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keát Tieát 17TIM VAØ MAÏCH MAÙUTim coù maáy ngaên? Keå teân caùc ngaên? Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûi Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûiI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim.2. Cấu tạo trong-Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keát Caùc maïch maùu quanh tim. Tieát 17TIM VAØ MAÏCH MAÙU Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûiI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim.2. Cấu tạo trong-Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keát Caùc maïch maùu quanh tim. Tieát 17Caên cöù vaøo chieàu daøi quaõng ñöôøng maø maùu ñöôïc bôm qua, döï ñoaùn ngaên tim naøo coù thaønh cô tim daøy vaø ngaên tim naøo coù thaønh cô tim moûng?SÔ ÑOÀ TIM BOÅ DOÏC3142Thaønh cô taâm nhó phaûiThaønh cô taâm thaát phaûiThaønh cô taâm thaát traùiThaønh cô taâm nhó traùiTIM VAØ MAÏCH MAÙU Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûiI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim.2. Cấu tạo trong-Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keát Caùc maïch maùu quanh tim. Tieát 17Thaønh cô taâm thaát daøy hôn thaønh cô taâm nhó. Thaønh cô taâm thaát traùi daøy hôn thaønh cô taâm thaát phaûiThaønh cô taâm thaát daøy hôn thaønh cô taâm nhó. Thaønh cô taâm thaát traùi daøy hôn thaønh cô taâm thaát phaûiTIM VAØ MAÏCH MAÙU Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûiI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim.2. Cấu tạo trong-Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keát Caùc maïch maùu quanh tim. Tieát 17Thaønh cô taâm thaát daøy hôn thaønh cô taâm nhó. Thaønh cô taâm thaát traùi daøy hôn thaønh cô taâm thaát phaûiNhôø ñaâu maùu chæ ñöôïc bôm theo moät chieàu töø taâm nhó xuoáng taâm thaát vaø töø taâm thaát leân ñoäng maïch?Van ñoäng maïch phoåiVan nhó - thaát phaûiVan nhó - thaát traùiVan ñoäng maïch chuûSÔ ÑOÀ TIM BOÅ DOÏCTIM VAØ MAÏCH MAÙU Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûiI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài Maøng tim bao boïc beân ngoøai tim.2. Cấu tạo trong-Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keátThaønh cô taâm thaát daøy hôn thaønh cô taâm nhó. Thaønh cô taâm thaát traùi daøy hôn thaønh cô taâm thaát phaûi Caùc maïch maùu quanh tim.- Giöõa taâm nhó vôùi taâm thaát vaø giöõa taâm thaát vôùi ñoäng maïch coù van, giuùp maùu löu thoâng theo moät chieàu- Giöõa taâm nhó vôùi taâm thaát vaø giöõa taâm thaát vôùi ñoäng maïch coù van, giuùp maùu löu thoâng theo moät chieàu Tieát 17TIM VAØ MAÏCH MAÙUII. CAÁU TAÏO MAÏCH MAÙUQuan saùt hình, em cho bieát coù maáy loïai maïch maùu?Coù 3 loïai maïch maùu: ñoäng maïch, tónh maïch, mao maïch ÑOÄNG MAÏCHMAO MAÏCH TÓNH MAÏCHCoù 3 loïai maïch maùu: ñoäng maïch, tónh maïch, mao maïchI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài2. Cấu tạo trong Tim coù 4 ngaên: taâm thaát traùi, taâm thaát phaûi, taâm nhó traùi, taâm nhó phaûi-Tim ñöôïc caáu taïo bôûi caùc cô tim vaø moâ lieân keátThaønh cô taâm thaát daøy hôn thaønh cô taâm nhó. Thaønh cô taâm thaát traùi daøy hôn thaønh cô taâm thaát phaûi- Giöõa taâm nhó vôùi taâm thaát vaø giöõa taâm thaát vôùi ñoäng maïch coù van, giuùp maùu löu thoâng theo moät chieàu Tieát 17ÑHTính giôøHeát giôøBieåu bìCô trônMoâ lieân keát ÑOÄNG MAÏCHTÓNH MAÏCHThaønh mao maïch chæ coù moät lôùp bieåu bì.Bieåu bìCô trônMoâ lieân keátMAO MAÏCH Hình 17.2. sô ñoà caáu taïo caùc maïch maùuVan Ñoäng maïch nhoûTónh maïch nhoûNoäi dungÑoäng maïch Tónh maïch Mao maïchThaønh Maïch Loøng TrongÑaëc ñieåm KhaùcChöùc naêng3 lôùp: moâ lieân keát, moâ cô trôn, moâ bieåu bì. Daøy3 lôùp: moâ lieân keát, moâ cô trôn, moâ bieåu bì.- Moûng- Coù 1 lôùp bieåu bì moûngHeïp Roäng Heïp nhaátGoàm ñoäng maïch chuû lôùn vaø nhieàu ñoäng maïch nhoûCoù heä thoáng van 1 chieàu Nhieàu nhaùnh nhoûDaãn maùu töø khaép caùc teá baøo veà tim, vaän toác vaø aùp löïc nhoûÑaåy maùu töø tim ñeán caùc cô quan, vaän toác vaø aùp löïc lôùnTrao ñoåi chaát vôùi teá baøoHoaït ñoäng nhoùm (3 phuùt) So saùnh vaø chæ ra söï khaùc bieät giöõa caùc loaïi maïch theo baûng sauTIM VAØ MAÏCH MAÙUII. CAÁU TAÏO MAÏCH MAÙUI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài2. Cấu tạo trongIII. CHU KÌ CO DAÕN CUÛA TIM Tieát 17III. Pha daõn chungI. Pha nhó coII. Pha thaát coCHU KÌ CO DAÕN CUÛA TIMCaùc pha timThôøi gian coSöï vaän chuyeån maùuPha nhó co Pha thaát co Pha daõn chung0.1 (s)0.3 (s)0.4 (s)Töø taâm nhó Taâm thaátTöø taâm thaát Ñoäng maïchTöø taâm nhó Taâm thaátTIM VAØ MAÏCH MAÙUChu kì co daõn cuûa tim goàm maáy pha, moãi pha hoïat ñoäng bao nhieâu giaây?Mỗi chu kì co daõn cuûa tim keùo daøi 0,8 giaây.- Mỗi chu kì tim gồm 3 pha: Pha nhĩ co (0,1s), pha thất co (0,3s), pha dãn chung (0,4s).Moät chu kì co daõn cuûa tim keùo daøi bao nhieâu giaây?Mỗi chu kì tim gồm 3 pha: Pha nhĩ co (0,1s), pha thất co (0,3s), pha dãn chung (0,4s).- Mỗi chu kì co daõn cuûa tim keùo daøi 0,8 giaây. Tieát 17II. CAÁU TAÏO MAÏCH MAÙUI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài2. Cấu tạo trongIII. CHU KÌ CO DAÕN CUÛA TIMTIM VAØ MAÏCH MAÙU- Mỗi chu kì tim gồm 3 pha: Pha nhĩ co (0,1s), pha thất co (0,3s), pha dãn chung (0,4s).- Mỗi chu kì co daõn cuûa tim keùo daøi 0,8 giaây. Tieát 17II. CAÁU TAÏO MAÏCH MAÙUI. CAÁU TAÏO TIM:1. Cấu tạo ngoài2. Cấu tạo trongIII. CHU KÌ CO DAÕN CUÛA TIMTrung bình 1 phuùt dieãn ra bao nhieâu chu kì co daõn cuûa tim (nhòp tim)?75 Nhòp / 1 phuùtCaâu 1: Trong loaïi maïch naøo maùu di chuyeån chaäm nhaát? a/ Ñoäng maïch b/ Tónh maïch c/ Mao maïch d/ Tónh maïch vaø mao maïchCAÂU HOÛI, BAØI TAÄP CUÛNG COÁMỗi chu kỳ co dãn của tim kéo dài khoảng bao lâu?a.0.3sb.0.1sd.0.8sc.0.4sSAISAISAIĐÚNGVeà nhaø Ñoïc keát luaän chung Ñoïc muïc “Em coù bieát” Traû lôøi caâu hoûi vaø laøm baøi taäp trong SGK trang 57. Xem tröôùc baøi “vaän chuyeån maùu qua heä maïch. Veä sinh heä tuaàn hoaøn:+ Maùu vaän chuyeån qua heä maïch laø nhôø vaøo ñaâu?+ Huyeát aùp laø gì?+ Tìm caùc bieän phaùp baûo veä vaø reøn luyeän tim maïch? Xin chaân thaønh caùm ôn quyù thaày coâ giaùo vaø caùc em hoïc sinh  Caùm ôn !!!