Bài giảng Sinh học 9 Tiết 51 bài 49: Quần xã sinh vật

MƠN SINH HỌCKiểm tra bài cũ Vì sao quần thể người lại cĩ một số đặc trưng mà quần thể sinh vật khác khơng cĩ?Ý nghĩa của việc phát triển dân số hợp lí của mỗi quốc gia là gì?Tiết 51: Bài 49: QUẦN Xà SINH VẬTI – Thế nào là một quần xã sinh vật ?? Cho biết rừng mưa nhiệt đới cĩ những quần thể nào? Các quần thể: cây bụi, cây gỗ, cây ưa bĩng, cây leo... ? Rừng ngập mặn ven biển cĩ những quần thể nào?Các quần thể: Chim, khỉ, cị, rắn, tơm,cá, cá sấu, và cây...RCác lồi trong quần xã cĩ những mối quan hệ nào ?- Quan hệ cùng lồi : Hỗ trợ Cạnh tranh- Quan hệ khác lồi : Hỗ trợ : Cộng sinh ,hội sinh Đối địch : Cạnh tranh, kí sinh – nửa kí sinh, sinh vật ăn sinh vật khácQuần xã rừng Nhiệt ĐớiQuần xã vườn quốc gia tràm chimMột quần xã cĩ thể tồn tại trong thời gian bao lâu?-Quần xã ổn định: vài trăm năm, vài chục năm.- Quần xã chu kì: vài ngày, vài giờ.Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các lồi khác nhau, cùng sống trong một khơng gian xác định và chúng cĩ mối quan hệ mật thiết, gắn bĩ với nhau. Thế nào là một quần xã sinh vật ?Cho ví dụ về một quần xã mà em biết?Các loại quần xã: Quần xã trên cạn, trên khơng, dưới nước, kí sinh.Trong sản xuất mơ hình VAC cĩ phải là quần xã sinh vật hay khơng ?Mơ hình VAC là quần xã nhân tạoMơ hình VACII – Những dấu hiệu điển hình của một quần xã I – Thế nào là một quần xã sinh vật ?Tiết 51: QUẦN Xà SINH VẬTNghiên cứu nội dung thơng tin SGK trang 147 Tìm hiểu đặc điểm cơ bản của một quần xã sinh vậtĐặc điểmThành phần lồi trong quần xãSố lượng các lồi trong quần xãCác chỉ sốĐộ đa dạngĐộ nhiềuĐộ thường gặpThể hiệnĐộ đa dạngPhong phú về số lồi trong quần xã thể hiện như thế nào? - Điều kiện mơi trường phù hợp thì quần xã cĩ số lượng lồi lớn và gược lại.- Độ đa dạng càng cao thì quần xã càng ổn định.Đặc điểm của quần xã sinh vậtĐặc điểmThành phần lồi trong quần xãSố lượng các lồi trong quần xãCác chỉ sốThể hiệnĐộ đa dạngĐộ nhiềuĐộ thường gặpMức độ phong phú về số lồi trong quần xãĐộ nhiều- Là mật độ quần thể trong quần xã biểu hiện chỉ số giữa số lượng cá thể của từng lồi- Độ nhiều thay đổi theo thời gian, theo mùa, theo năm hay đột xuất.Đặc điểm của quần xã sinh vậtĐặc điểmThành phần lồi trong quần xãSố lượng các lồi trong quần xãCác chỉ sốThể hiệnĐộ đa dạngĐộ nhiềuĐộ thường gặpMức độ phong phú về số lồi trong quần xãMật độ cá thể của từng lồi trong quần xãĐộ đa dạngĐộ nhiều? Em hãy cho biết độ đa dạng và độ nhiều khác nhau ở điểm cơ bản nào? Độ đa dạng Chỉ mức độ phong phú về số lượng lồi Độ nhiều Chỉ về số lượng cá thể cĩ trong mỗi lồiĐộ thường gặp:Được tính theo cơng thức:Trong đĩ: p = địa điểm lấy mẫu số lồi được nghiên cứuP = tổng số địa điểm đã lấy mẫu.Kí hiệu là CNếu tính được C > 50% (Lồi thường gặp) 25% < C < 50% (Lồi ít gặp) C < 25% (Lồi ngẫu nhiên) Đặc điểm của quần xã sinh vậtĐặc điểmThành phần lồi trong quần xãSố lượng các lồi trong quần xãCác chỉ sốThể hiệnĐộ đa dạngĐộ nhiềuĐộ thường gặpMức độ phong phú về số lồi trong quần xãMật độ cá thể của từng lồi trong quần xãLồi ưu thếLồi đặc trưngTỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một lồi trong tổng số địa điểm quan sátLồi ưu thếĐĩng vai trị quan trọng trong quần xã:Đặc điểm của quần xã sinh vậtTỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một lồi trong tổng số địa điểm quan sátĐặc điểmThành phần lồi trong quần xãSố lượng các lồi trong quần xãCác chỉ sốThể hiệnĐộ đa dạngĐộ nhiềuĐộ thường gặpMức độ phong phú về số lồi trong quần xãMật độ cá thể của từng lồi trong quần xãLồi ưu thếLồi đặc trưngLồi đĩng vai trị quan trọng trong quần xãLồi đặc trưngLà lồi chỉ cĩ ở 1 quần xã hoặc cĩ nhiều hơn hẳn so với các lồi khác.Đặc điểmCác chỉ sốThể hiệnThành phần lồi trong quần xãĐộ đa dạngĐộ nhiềuĐộ thường gặpLồi ưu thếLồi đặc trưngMật độ cá thể của từng lồi trong quần xãMức độ phong phú về số lồi trong quần xãTỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một lồi trong tổng số địa điểm quan sátLồi đĩng vai trị quan trọng trong quần xãLồi chỉ cĩ ở một quần xã hoặc cĩ Nhiều hơn hẳn các lồi khácSố lượng các lồi trong quần xãCác đặc điểm của quần xãQuần xã cĩ các đặc điểm cơ bản về số lượng và thành phần các lồi sinh vật, được đánh giá qua những chỉ số về độ đa dạng, độ nhiều, độ thường gặp, lồi ưu thế, lồi đặc trưng của các lồi đĩ trong quần xã.II – Những dấu hiệu điển hình của một quần xã Tiết 51: QUẦN Xà SINH VẬTI – Thế nào là một quần xã sinh vật ?Tiết 51: QUẦN Xà SINH VẬTIII – Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã I – Thế nào là một quần xã sinh vật ?II – Những dấu hiệu điển hình của một quần xã Nghiên cứu thơng tin, ví dụ trong sách giáo khoa trang 148Chu kỳ ngày đêm và mùa thay đổi ảnh hưởng tới sinh vật trong quần xã như thế nào? Cho ví dụNgoại cảnh ảnh hưởng đến sinh vậtChim cú mèo săn mồi về đêmCây rụng lá vào mùa đơngDơi hoạt động về đêmSự thay đổi chu kỳ ngày đêm, chu kỳ mùa dẫn đến sinh vật cũng hoạt động theo chu kỳ.- Điều kiện thuận lợi thực vật cũng phát triển làm cho động vật cũng phái triển, số lượng của lồi động vật này khống chế số lượng của lồi khác.§iỊu kiƯn thuËn lỵiIII - Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã Tiết 51: QUẦN Xà SINH VẬT Khi nào cĩ sự cân bằng sinh học trong quần xã??Khi số lượng cá thể của mỗi quần thể trong quần xã được khống chế ở mức phù hợp với khả năng của mơi trường, tạo nên sự cân bằng sinh học trong quần xã Tiết 51: QUẦN Xà SINH VẬTIII – Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã Số lượng cá thể của mỗi quần thể trong quần xã luơn luơn được khống chế ở mức độ phù hợp với khả năng của mơi trường, tạo nên sự cân bằng sinh học trong quần xã. Vd: sgkI – Thế nào là một quần xã sinh vật ?II – Những dấu hiệu điển hình của một quần xã Những tác động nào của con người gây mất cân bằng sinh học trong quần xã?Các hoạt động gây mất cân bằng sinh họcChặt phá rừngMua bán động vật hoang dãĐốt rừngChúng ta phải làm gì để bảo vệ thiên nhiên?Bản thân phải bảo vệ và tuyên truyền mỗi người khơng chặt phá cây rừng và mua bán động vật hoang dãHãy bảo vệ mơi trường sống của chúng taHãy bảo vệ mơi trường sống của chúng ta CỦNG CỐThế nào là một quần xã sinh vật ?Nêu các dấu hiệu điển hình của một quần xã ? Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã ?Dặn dị: Chuẩn bị bài . hệ sinh thái+ Thế nào là hệ sinh thái?+ Thế nào là chuỗi thức ăn, lưới thức ăn?+Trả lời các câu hỏi / 150,152 sgkChúc các em thành công