Bài giảng Sinh học Khối 10 - Bài 29: Cấu trúc các loại virut (Bản chuẩn kĩ năng)

Chương III: VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM 
Bài 29: CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT 
Cấu trúc chung của tế bào gồm những phần nào ? 
Màng sinh chất, tế bào chất và nhân (hoặc vùng nhân) 
theo em virut có cấu tạo tế bào chưa? 
Virut chưa có cấu tạo tế bào 
Thí nghiệm phát hiện virut 
Lá thuốc lá 
bị bệnh 
Dịch nghiền lọc qua màng lọc vi khuẩn 
Nuôi trong môi trường 
nhân tạo (thạch) 
Không thấy khuẩn lạc 
Cấy lên lá cây thuốc lá 
Cây bị 
bệnh 
Qua thí nghiệm trên em có nhận xét về kích thước và phương thức sống của virut? 
- Có kích thước siêu nhỏ. 
- Kí sinh nội bào bắt buộc. 
I. Khái niệm virut 
Virut là dạng sống chưa có cấu tạo tế bào 
Có kích thước siêu nhỏ, và có cấu tạo rất đơn giản, chỉ gồm một loại axit nucleic được bao bộc bởi phân tử protein. 
Qua đó hãy cho biết khái niệm virut? 
II. Cấu tạo 
Võ là protein 
lõi là axitnucleic 
Virut được cấu tạo bởi những phần nào? 
Gồm hai thành phần cơ bản: lõi và vỏ 
Vi rut 
Lõi là axit nuclêic (ADN hoặc ARN) 
Vỏ là prôtêin (vỏ capsit) 
Hệ gen của virut là ADN hoặc ARN (có thể ở chuổi đơn hoặc chuổi kép) 
 Vỏ capsit được câu tạo từ các đơn vị protein gọi là capsome. 
Phức hợp gồm lõi axit nucleic và vỏ capsit được gọi là gì? 
- Phức hợp gồm axit nucleic và vỏ capsit được gọi là nucleocapsit 
Một số virut có vỏ ngoài, cấu tạo từ lipit kép và prôtêin. Trên bề mặt vỏ ngoài có gai glicôprôtêin làm nhiệm vụ kháng nguyên và giúp virut bám lên bề mặt tế bào chủ. 
- Virut không có vỏ ngoài gọi là virut trần. 
III. Hình thái 
Hãy cho biết hình thái các virut này khác nhau là do thành phần nào? 
Virut khác nhau là do sự sắp xếp của phần capsit 
Căn cứ vào hình thái của virut có thể chia virut thành những loại chủ yếu nào? 
+ Cấu trúc xoắn. 
+ Cấu trúc khối. 
+ Cấu trúc hỗn hợp 
Capsome sắp xếp theo chiều xoắn của axit nucleic 
Loại cấu trúc 
Đặc điểm 
cấu tạo của vỏ protein 
Hình dạng 
Đại diện 
Cấu trúc xoắn 
Cấu trúc khối 
Cấu trúc hỗn hợp 
Hình que, hình sợi, hình cầu 
Virut khảm thuốc lá, virut cúm,.. 
Capsome sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều. 
Hình khối đa diện 
Virut bại liệt, virut HIV, 
Đầu do các capsome ghép lại thành cấu trúc đa diện, đuôi có hình trụ 
Đầu hình khối, đuôi có cấu trúc xoắn 
Phagơ T2, 
Hệ gen của virut? 
A. Chứa cả AND và ARN. 
B. Chỉ chứa AND. 
C. Chỉ chứa ARN . 
D. Chỉ chứa ADN hoặc ARN 
Nuclêôcapsit là tên gọi dùng để chỉ? 
A. Phức hợp gồm vỏ capsit và axit nuclêic 
B. Các lớp vỏ capsit của virut. 
C. Hệ gen chứa AND của Virut 
D. Hệ gen chứa ARN của Virut. 
Cấu tạo virut gồm hai thành phần cơ bản nào? 
A. Lõi ADN và vỏ capsit 
B. Lõi ARN và vỏ capsit 
C . Lõi axit nucleic và vỏ capsit 
D. Lõi axit nucleic và vỏ capsôme