Bài giảng Sinh học Khối 12 - Bài 11: Liên kết gen và hoán vị gen - Phạm Văn An

Giáo viên giảng dạy : Phạm Văn An 
Trường THPT Hoà Phú – Chiêm Hoá – Tuyên Quang 
LIÊN KẾT GEN VÀ 
HOÁN VỊ GEN 
TIẾT 11 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Cho ruồi giấm thân xám, cánh dài lai với thân đen, cánh ngắn được F 1 toàn thân xám, cánh dài. Nếu đem con đực F 1 lai với con cái thân đen, cánh ngắn thì có kết quả như thế nào. Biết V: xám, B: đen, v: dài, b: cụt. 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
1. Thí nghiệm: 
F1: 
100% T. Xám , C. dài 
F B : 
X 
P(t/c ): 
T. Xám , C. dài 
T. Đen , C. cụt 
P B : 
X 
T. Xám , C. dài 
T. Đen , C. cụt 
1 T. Xám , C. dài 
1 T. Đen , C. cụt 
2. Nhận xét: 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
1. Thí nghiệm: 
2. Nhận xét: 
3. Giải thích: 
V 
B 
B 
V 
BV 
BV 
( Xám-Dài ) 
B 
B 
( Xám-Dài ) 
V 
V 
B 
V 
V 
B 
- Số kiểu tổ hợp giảm, số kiểu hình giảm, do các gen trên cùng 1 NST luôn đi cùng nhau trong quá trình sinh giao tử, hạn chế sự tổ hợp tự do của các gen. 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
1. Thí nghiệm: 
2. Nhận xét: 
3. Giải thích: 
 - Ở F1: 100% Xám – Dài ; Tính trạng thân xám là trội so với thân đen ; Cánh Dài > Cánh cụt ( ĐL 1 Mendel) 
 Qui ­ íc : 
+ B: quy định màu xám ; b: quy định màu đen 
+ V: quy định c¸nh dài ; v: quy định c¸nh ng¾n 
* Sơ đồ lai 
V 
B 
B 
V 
BV 
BV 
( Xám-Dài ) 
 
b 
v 
b 
v 
bv 
bv 
( Đen-cụt ) 
G P : 
BV 
B 
V 
v 
b 
bv 
F 1 : 
v 
b 
B 
V 
BV 
bv 
100% Xám-Dài 
P TC : 
( Xám-Dài ) 
v 
b 
B 
V 
♂F 1 
 BV 
 bv 
 
b 
v 
b 
v 
♀ 
bv 
bv 
( Đen-cụt ) 
P B : 
G PB : 
B 
V 
50% BV 
v 
b 
50% bv 
v 
b 
100% bv 
F B : 
v 
b 
B 
V 
50% BV 
 bv 
1 ( Xám-Dài ) 
1 ( Đen-cụt ) 
b 
v 
b 
v 
 bv 
 bv 
50% 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
1. Thí nghiệm: 
2. Nhận xét: 
3. Giải thích: 
4. Đặc điểm của liên kết gen: 
- Các gen trên cùng 1 NST luôn phân li cùng nhau và làm thành nhóm gen liên kết. 
- Số nhóm liên kết ở mỗi loài tương ứng với số NST trong bộ đơn bội (n) của loài đó. 
- Số nhóm tính trạng liên kết tương ứng với số nhóm gen liên kết. 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
II. HOÁN VỊ GEN 
1. Thí nghiệm: 
* Nhận xét: 
P t/c : 
F 1 : 
p a : 
p b : 
(100% T.xám , C.dài ) 
965 : 944 : 206 : 185 
(0,41) ( 0,41) (0,09) (0,09) 
Xám , dài 
Đen , cụt 
 Xám , cụt 
Đen , dài 
X 
T.Xám , C.dài 
T.Đen , C.cụt 
X 
T.Xám , C.dài 
T.Đen , C.cụt 
2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen : 
V 
B 
v 
b 
v 
b 
v 
b 
Xám,dài 
Đen , ngắn 
P B: 
V 
B 
v 
b 
v 
b 
V 
B 
0.415 
0.415 
v 
b 
1.0 
G P B 
V 
b 
v 
B 
0.085 
0.085 
Giao tử có hoán vị gen 
V 
B 
V 
B 
v 
b 
v 
b 
2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen : 
Xám , dài 
2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen : 
v 
b 
1.0 
v 
b 
v 
b 
V 
B 
v 
B 
0.415 
0.415 
0.085 
0.085 
G P B 
V 
B 
v 
B 
v 
b 
v 
b 
v 
b 
v 
b 
v 
b 
v 
b 
V 
B 
v 
b 
0.415 
0.085 
0.085 
0.415 
0.415 
0.085 
0.085 
0.415 
Đ, D 
Đ, C 
v 
B 
V 
b 
v 
b 
V 
B 
v 
b 
v 
b 
v 
b 
Xám , dµi 
Đen , cụt 
P B: 
F 1 
X 
F B 
X, D 
X, C 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
II. HOÁN VỊ GEN 
2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị gen : 
1. Thí nghiệm: 
Tần số HVG (f) = Tổng số cá thể chiếm tỉ lệ nhỏ x 100%	 Tổng số cá thể được tạo ra 
Trong phép lai phân tích tần số hoán vị gen được tính theo công thức sau : 
TIẾT 11 – LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
I. LIÊN KẾT GEN 
II. HOÁN VỊ GEN 
III. Ý NGHĨA CỦA HIỆN TƯỢNG LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN 
BV 
bv 
(F 1 ) 
 bv 
bv 
X 
0.415 
0.085 
: 
: 
0.415 
0.085 
P a 
Fa 
Pa: 
X 
( F1 ) 
Fa : 
bv 
 bv 
 BV 
 bv 
50% BV 
bv 
 bv 
 bv 
Hoán vị gen 
Liên kết gen 
CỦNG CỐ, LUYỆN TẬP 
Các gen a, b, d, e cùng nằm trên 1 NST. Biết tần số HVG giữa a và e là 11,5%, giữa d và b là 12,5%, giữa d và e là 17%. Hãy viết bản đồ gen của NST trên? 
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ 
- Trả lời các câu hỏi và làm bài tập cuối bài . 
- Làm các bài tập trong sách bài tập . 
- Đọc bài mới trước khi tới lớp . 
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC. 
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!