Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Tiết 32, Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Tiết 32 . 
Bài 30. SỰ NHÂN LÊN CỦA VI RÚT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
Chu trình nhân lên của virut 
Quan sát hình, cho biết các giai đoạn nhân lên của virut . 
Gồm 5 giai đoạn: 
Hấp phụ 
Xâm nhập 
Sinh tổng hợp 
Lắp ráp 
Phóng thích 
1.Sự hấp phụ 
- Virut bám lên bề mặt tế bào chủ nh ờ gai glicôprôtêin của virut đặc hiệu với thụ thể bề mặt tế bào. 
 Virut 
 đã tiếp xúc với tế bào chủ như thế nào? 
1. Sự hấp phụ 
Phage T2 
Virut động vật 
Phage 
2. Xâm nhập 
Mô tả lại cách xâm nhập của phage vào tế bào ? 
Phage tiết enzim lizozim phá hủy thành tế bào, sau đó bơm lõi axitnucleic vào tế bào chất, vỏ nằm ngoài. 
Virut động vật 
2. Xâm nhập 
Mô tả lại sự xâm nhập của virut động vật vào tế bào ? 
Virut đưa cả n u clêôcapsit vào TBC, sau đó cởi vỏ để giải phóng axit nuclêic . 
2. Xâm nhập 
Virut động vật 
Phage 
Quá trình xâm nhập của virut động vật và phage khác nhau như thế nào ? 
3.Sinh tổng hợp 
- Virut tiến hành tổng hợp hệ gen cho virut mới và prôtêin cho riêng mình nhờ sử dụng enzim, nguyên liệu của tế bào chủ 
Trong giai đoạn này virut đã tổng hợp những vật chất gì ? 
Các nguyên liệu và enzim để tổng hợp lên axit nucleic và protein của virut có nguồn gốc từ đâu ? 
4.Lắp ráp 
- Lắp ráp axit nucleic vào protein vỏ để tạo thành virut hoàn chỉnh . 
5.Phóng thích 
- Virut phá vỡ tế bào và phóng thích ra ngoài 
Virut phóng thích ra ngoài như thế nào ? 
5. Phóng thích 
Chu trình nhân lên mà làm tan tế bào gọi là chu trình tan. 
Chu trình nhân lên của virut như vậy được gọi là chu trình tan, Tại sao? 
5.Phóng thích 
Nó chỉ có thể bám được lên một số tế bào nhất định và xâm nhập vào một số tế bào nhất định. 
Vì sao mỗi loại virut chỉ có thể xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định? 
II. HIV/AIDS 
1. Khái niệm HIV 
* Các tế bào mà HIV tấn công 
Đại thực bào 
Tế bào limpho T 
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. 
II. HIV/AIDS 
1. Khái niệm HIV 
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. 
Khi người có HIV sẽ bị bệnh gì và biểu hiện lâm sàng của bệnh đó là gì ? Tại sao ? 
II. HIV/AIDS 
1. Khái niệm HIV 
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. 
Khi người có HIV sẽ bị bệnh gì và biểu hiện lâm sàng của bệnh đó là gì ? Tại sao ? 
GV gợi ý: - Loại tế bào virut tấn công 
 - Chức năng của tế bào này 
 - Khi mất tế bào này 
2. Các con đường lây truyền HIV 
Máu 
HIV thường lây truyền qua con đường nào ? 
2. Các con đường lây truyền HIV 
Máu 
 MÑ truyÒn sang con 
Máu 
Đường tình dục 
Mẹ sang con 
2. Các con đường lây truyền HIV 
Máu 
Những đối tượng nào co nguy cơ lây nhiễm HIV cao ? 
- Những người nghiện ma túy 
 - Những người quan hệ tình dục không an toàn 
 - Những người mẹ bị HIV lây truyền sang con. 
4. Các giai đoạn phát triển của bệnh 
Các giai đoạn 
Thời gian 
Biểu hiện triệu chứng 
Xét nghiệm 
4. Các giai đoạn phát triển của bệnh 
Các giai đoạn 
Thời gian 
Biểu hiện triệu chứng 
Xét nghiệm 
Giai đoạn sơ nhiễm 
Giai đoạn không triệu chứng 
Giai đoạn biểu hiện triệu chứng AIDS 
2 tuần đến 3 tháng 
- Thường không biểu hiện triệu chứng hoặc biểu hiện nhẹ 
Thường âm tính 
1-10 năm 
- Số lượng tế bào Limphô T4 giảm dần 
- Thường không biểu hiện triệu chứng 
Dương tính 
Tùy cơ địa từng người 
- Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt, tiêu chảy, sút cân, ung thư  chết 
Dương tính 
4. Các giai đoạn phát triển của bệnh 
Tại sao nhiều người b ị nhiễm HIV nhưng không bi ết ? 
Điều đó mang lại mối nguy hiểm gì cho xã hội ? 
3. Biện pháp phòng ngừa 
- Hiểu biết về AIDS. 
- Sống lành mạnh. 
- Vệ sinh y tế. 
- Loại trừ tệ nạn xã hội. 
 ... 
Hiện nay đã có thuốc chữa bệnh AIDS chưa ? Tại sao ? 
3. Biện pháp phòng ngừa 
- Hiểu biết về AIDS. 
- Sống lành mạnh. 
- Vệ sinh y tế. 
- Loại trừ tệ nạn xã hội. 
 ... 
 - Tiêm vacxin phòng bệnh định kì tại các trung tâm y tế (dại, sởi, quai bị, đậu mùa, rubella,) 
Câu 1: Chu trình nhân lên của virut bao gồm mấy giai đoạn ? 
A: 4 B: 5 C: 6 D: 7 
Củng cố 
Câu 2: Virut sư dụng enzim và nguyên liệu của tế bào để tổng hợp axit nucleic và protein cho chúng là giai đoạn: 
 A: Hấp phụ B: Sinh tổng hợp C: Xâm nhập D: Lắp ráp 
Câu 3: HIV có thể lây nhiễm nếu: 
 A: Muỗi đốt người HIV rồi đốt người lành. 
 B: Giao tiếp với người nhiễm HIV. 
 C: Sử dụng chung đồ dùng hằng ngày với người nhiễm HIV. D: Quan hệ tình dục không lành mạnh với người nhiễm HIV. 
Củng cố 
 Câu 4: Đối với những người bị nhiễm HIV chúng ta cần làm gì ? 
 A: Tránh xa họ và không tiếp xúc. 
 B: Chia sẻ động viên họ bỏ qua mặc cảm. 
 C: Giúp họ sống co ích và lành mạnh. 
 D: Cả B và C 
- Đọc mục “Em có biết” và trả lời câu hỏi trang 121 SGK. 
- Đọc trước bài 31 
Hướng dẫn về nhà: 
Câu 1: Dụng cụ quan sát vi sinh vật 
Câu 2: Đơn vị cấu tạo của mọi cơ thể sống 
Câu 3: Tên viết tắt và biểu hiện cuối của virut gây suy giảm miễn dịch ở người 
Câu 4: Tên gọi virut trong chu trình tan 
Câu 5: Giai đoạn có sự liên kết đặc hiệu giữa virut và tế bào chủ 
Câu 6: Vật chất di truyền của mọi sinh vật 
Câu 7: Các thành phần của virut được hình thành trong giai đoạn này 
1 
a 
2 
a 
3 
a 
4 
a 
5 
a 
6 
a 
7 
a 
K 
I 
N 
H 
H 
I 
E 
N 
V 
I 
T 
E 
B 
A 
O 
H 
I 
V 
A 
I 
D 
S 
V 
I 
R 
U 
T 
D 
O 
C 
H 
A 
P 
P 
H 
U 
A 
X 
I 
T 
N 
U 
C 
L 
E 
I 
C 
S 
I 
N 
H 
T 
O 
N 
G 
H 
O 
P 
Trò chơi Ô chữ 
TAN TẾ BÀO CHỦ 
Virut động vật 
Phage T2 
Virut động vật 
Phage T2 
1. SỰ HẤP PHỤ 
2. XÂM NHẬP 
3. SINH TỔNG HỢP 
4. LẮP RÁP 
5. PHÓNG THÍCH 
Phage T2 
Phage T2 
Phage T2 
Bài 30. SỰ NHÂN LÊN CỦA VI RÚT TRONG TẾ BÀO CHỦ 
Chu trình nhân lên của virut 
1 
2 
3 
5 
4